زمین
سال:1390 | دوره:6 | شماره:22 |تعداد مقالات:21

در این مطالعه با استفاده از تعدادی رویداد لرزه ای شامل زمین لرزه ها و انفجارها، تلاش شده است تا رابطه بین ML و MW زمین لرزه ها و انفجارها با یکدیگر مقایسه شوند. بانک داده های مورد استفاده در این تحقیق شامل 30 رویداد انفجار و 69 رویداد زمین لرزه ثبت شده توسط شبکه لرزه نگاری تله متری ایران است که در فاصله سالهای 2006 تا 2009 میلادی در منطقه تهران رخ داده اند. تمامی این رویدادها از نوع رویدادهای محلی هستند و بزرگای آنها در بازه 1 تا 4 درجه در سنجه ریشتر قرار دارد. با محاسبه بزرگای محلی و بزرگای گشتاوری این رویدادها، رابطه MW=0.765ML+1.09 برای انفجارها، و MW=0.681ML+1.369 برای زمین لرزه ها بدست آمد. این مقایسه یکبار دیگر بر روی بازه کوچکتری از رویدادها از نظر بزرگا (1.1 تا 1.2) انجام گرفت که رابطه میان بزرگاها برای زمین لرزه ها به MW=0.508ML+1.715 تغییر یافت و از آنجایی که تمامی انفجارهای مورد بررسی دارای بزرگای محلی کوچکتر از 2.1 بودند، در رابطه بدست آمده برای آنها تغییری پدید نیامد.

جداسازی اثرات مربوط به ناهمگنی و ناهمسانگردی یکی از راه های مناسب برای دست یابی به تفسیر درست داده های مقاومت ویژه است. از آنجا که ناهمسانگردی به نسبت ناهمگنی اثر کمتری بر داده ها دارد در مطالعات مربوط به ناهمسانگردی باید از روش هایی استفاده شود که نسبت به ناهمسانگردی حساس بوده و قادر به حذف اثرات ناهمگنی ها باشند. به طور کلی آرایه های آزیموتی در مقایسه با آرایه های خطی نسبت به آشکارسازی ناهمسانگردی حساسیت بیشتری دارند و آرایه Arrow-Type حتی از سایر آرایه های آزیموتی دیگر حساس تر است. این آرایه در عین حال که آرایه ای حساس به ناهمسانگردی است امکان حذف ناهمگنی های مزاحم را نیز در اختیار ما قرار می دهد. آرایه Arrow-Type با توجه به نوع کار صحرایی در شناخت ویژگی های ناهمسانگردی بسیار مفید بوده و توانایی جدا سازی اثرات مربوط به ناهمگنی و ناهمسانگردی ها را دارد. شناخت دقیق ویژگی های ناهمسانگردی مانند تشخیص نحل و راستای آن، علاوه بر اینکه به تفسیر درست کمک می کند، به خودی خود داده های زمین شناختی مناسبی را در اختیار ما قرار خواهد داد.در این تحقیق ابتدا آرایه Arrow-Type معرفی شده و سپس نتایج به دست آمده از این آرایه در یک کار صحرایی که هدف از آن یافتن محل دقیق ناهمگنی و سپس حذف اثر ناهمگنی و به دست آوردن داده های پاک برای بررسی ناهمسانگردی بوده آورده شده است.

جایگاه ساختاری استان لرستان واقع در پهنه سنندج-سیرجان در شمال و نوار چین خورده- برخاسته زاگرس در جنوب سبب گردیده تا فعالیت لرزه ای استان تابع شرایط حاکم بر این گستره باشد. گسل زاگرس در همبری دو پهنه ساختاری فوق محل تمرکز بیشترین فعالیت لرزه ای استان لرستان می باشد. همگرایی مایل صفحه عربی با ایران مرکزی سبب عملکرد راستالغز راست بر گسل جوان زاگرس در محدوده شمال باختری پهنه زاگرس شده است. سازوکار کانونی زمین لرزه ها در بخش شمالی استان لرستان از نوع تراکششی است که بازتابی از فعالیت گسل جوان زاگرس در این گستره می باشد. همچنین سازوکارکانونی زمین لرزه ها در بخش جنوبی گسل از نوع فشاری است که نمایانگر حرکت به سمت شمال صفحه عربی می باشد. به علاوه توزیع زمین لرزه ها در بخش وسیعی از استان ناشی از فعالیت ساخت های گسله ای است که در زیر پوشش ضخیم رسوبی پنهان می باشند. تشکیل لایه ضخیم نمک هرمز در حدفاصل پی سنگ زاگرس با ته نشست های رسوبی بخش های فوقانی مانع از تاثیر ساخت های گسله پی سنگی در فعالیت لرزه ای زاگرس شده است. از اینرو زمین لرزه ها در استان لرستان همچون زاگرس کم عمق و یا حداکثر با عمق متوسط می باشند. بر اساس مطالعه انجام گرفته در این مقاله بیشترین شتاب قائم گستره لرستان مربوط به محدوده شمالی آن و عمدتا در راستای گسل جوان زاگرس می باشد. همچنین شهرستان الیگودرز با شتاب قائم 0.3 g در مقایسه با دیگر شهرستان های واقع در طول گسل جوان زاگرس در معرض تهدید بیشتری قرار دارد.

توموگرافی لرزه ای از کار آمدترین روش های ژئوفیزیکی در اکتشافات معدنی و بررسی کیفیت توده سنگ در ساختگاه سازه های زیر زمینی است. در این روش با اندازه گیری سرعت سیر امواج لرزه ای و رسم منحنی های هم سرعت که نشان دهنده نحوه توزیع سرعت امواج در حد فاصل فرستنده ها و گیرنده ها هستند توده های خاک و سنگ در فضای بین گالری ها، گمانه ها و سطح زمین مورد بررسی قرار میگیرد. از روش توموگرافی لرزه ای جهت تهیه مقاطع توزیع کمیتهای فیزیکی نظیر تخلخل، خرد شدگی سنگ و جهت ترسیم نقشه های چینه شناسی و مشخص نمودن موقعیت ناهنجاریها استفاده میگردد. همچنین نوع و موقعیت ناهنجاریهای ناحیه مورد مطالعه از نظر وجود گسل، حفره، توده چگال، دایک، عدسی و غیره قابل تشخیص خواهد بود. در این مقاله نیز سعی شده با کمک روش توموگرافی لرزه ای و بر اساس پارامتر سرعت انتشار امواج تراکمی (امواج P)، سلامت توده سنگها از لحاظ پارامترهای تغییرات لیتولوژیکی، تعیین نواحی خردشده و زون بندی کیفیت سنگ در ساختگاه سد رودبار لرستان مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد.

روش خوشه بندی GK فازی برای کاهش نوفه تصادفی در داده های لرزه ای، در سال 2008 توسط Hashemi و همکاران ارائه شد. هدف این روش تضعیف دامنه نمونه هایی است که بیشترین آمیختگی را با نوفه تصادفی دارند، که این کار با ضرب این دامنه ها در فاکتور وزن کمتر صورت می گیرد. انتخاب تعداد مناسب خوشه ها در این روش امری بسیار مهم و تعیین کننده در نتایج نهایی است. تعداد خوشه ها توسط ملاکی تعیین می شود که هدفش کاهش پراکندگی درون خوشه ای و افزایش فاصله بین خوشه های مختلف در فضای ویژگی ها است. در اینجا ما با چندین بار اعمال الگوریتم بر روی داده های واقعی، و در هر بار با تعداد متفاوت خوشه ها، به بررسی تاثیر تعداد خوشه در خروجی نهایی پرداختیم. مقاطع خروجی نشان می دهد که با افزایش تعداد خوشه ها، از آنجایی که هم داده و هم نوفه در خوشه های بیشتری توزیع شده اند، بنابراین با حذف یک خوشه احتمال حذف سیگنال از داده لرزه ای کمتر می شود. این مزیت عمده تعداد بالای خوشه ها، تبعاتی همچون افزایش زمان و پیچیده تر شدن محاسبات را نیز به همراه دارد. بنابراین به نظر می رسد با توجه به ماهیت شبه نظارتی روش خوشه بندی فازی GK، با در نظر گرفتن ویژگی های داده ورودی همچون SNR، مصنوعی یا واقعی بودن داده، اینکه داده پس از بر انبارش است یا خیر و نیز با استفاده از شاخص های موجود در متد، همچون شاخص XB و نیز شاخص سیگنال و نیز با بررسی و مقایسه مقاطع خروجی حاصل از شرایط مشابهی که فقط تعداد خوشه متفاوتی داشته اند، می توان به تصمیم گیری در هر مورد خاص پرداخت. با ملاحظه تمامی این موارد، می توان به بهترین خروجی که کمترین میزان نوفه و بیشترین مقدار حفظ سیگنال را دارد امیدوار بود.

سازند قم با سن الیگو-میوسن مهم ترین سازند هیدروکربنی شناخته شده در ایران مرکزی است. نهشته های این سازند در برش بند- امیر در شمال غرب ساوه به منظور بررسی چینه شناسی، تحلیل رخساره ای و تفسیر محیط های رسوبی مورد مطالعه قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه در زون ساختاری– رسوبی ایران مرکزی قرار دارد. تغییرات رخساره ای سازند قم بسیار زیاد است، به گونه ای که در زمان پایین رفتن سطح آب دریا، ژیپس و مارن های ژیپس دار ته نشین شده و در زمان بالا آمدن آب دریا، سنگ آهک و مارن بر جای گذاشته شده است. بدین ترتیب در بسیاری از مناطق، سازند قم را می توان به صورت تناوبی از مارن و سنگ آهک به همراه درون لایه های مارن ژیپس دار و ژیپس در نظر گرفت. این سازند با یک ناپیوستگی بر روی سازند قرمز زیرین و به گونه ای هم شیب در زیر سازند قرمز بالایی قرار گرفته است. با توجه به محیط رسوبی سازند قم، توالی رسوبات موجود در این سازند از نظر سنگ شناسی دارای تنوع قابل توجهی هستند و از نظر سنگ مخزن، سنگ منشا و پوش سنگ اهمیت فراوان دارند. برش سازند قم در شمال غرب ساوه دارای ستبرای 198 متر است. بررسی های گسترده و دقیق میکروسکوپی در برش بند- امیر منجر به شناسایی رخساره های گوناگون در قالب سه گروه رخساره ای وابسته به محیط های دریایی تالاب، سد و دریای باز گردیده است. رخساره های تالابی از سنگ هایی با بافت پکستونی و وکستونی ساخته شده اند. رخساره های ریفی از نوع باندستون های مرجانی بوده و نهشته های سدی را پدید آورده اند. رخساره های دریای باز دارای ویژگی های رخساره های توربیدیتی و نهشته های حوضه ای هستند. نبود رخساره های جزر و مدی و فراوانی رخساره های حاصل از واریزه های ریف و نهشته های توربیدیتی از ویژگی های سازند قم در ناحیه مورد مطالعه است. بررسی تغییرات جانبی و عمودی رخساره ها نشان می دهد که نهشته های سازند قم در برش مورد مطالعه در یک پلت فرم کربناته از نوع شلف حاشیه دار ته نشین شده اند.

محدوده مورد مطالعه در قالب نقشه 1.25000 کندلوس از توابع استان مازندران و شهرستان بلده بوده در جنوب خاوری ورقه 1.100000 بلده واقع است. این ورقه از ورقه های استان مازندران، در محدوده جغرافیایی ″ 44 ′30 ○51 تا ″ 04 ′36 ○51 عرض شمالی و ″ 00 ′20 ○36 تا ″ 00 ′17 ○36 در جنوب خاور برگه توپوگرافی 1:50000 پول قرار دارد.در این برگه از روش رسوبات آبراهه ای برای اکتشافات ژئوشیمیایی استفاده شده و شبکه نمونه برداری با در نظر گرفتن عواملی نظیر لیتولوژی، گسل و غیره طوری طراحی گردید که حداکثر انطباق را با روش مرکز ثقل داشته باشد. از مساحتی نزدیک به 42 کیلومتر مربع 96 نمونه ژئوشیمی برداشت گردید. پردازش های آماری تک متغیره و چند متغیره از جمله محاسبه ضرایب همبستگی، آنالیز خوشه ای، آنالیز ویژگی، تجزیه و تحلیل فاکتوری و غیره بر روی داده های شاخص غنی شدگی اعمال شده و نتایج مورد تفسیر و تعبیر قرار گرفتند و از این طریق کمپلکس های پاراژنزی عناصر شناسایی شد. همچنین نقشه های تک متغیره، آنالیز فاکتوری، آنالیز ویژگی،P.N  با استفاده از برنامه تخمین شبکه ای برای داده های خام و شاخص غنی شدگی ترسیم گردید و 7 منطقه آنومالی مقدماتی داده های ژئوشیمیایی با استفاده از تلفیق نقشه های فوق معرفی گردید. فاز کنترلی آنومالی واقعی از آنومالیهای کاذب و مشخص نمودن فاز پیدایش عناصر مختلف با مطالعات از تلفیق اطلاعات ژئوشیمی، کانی سنگین، مینرالیزه، دانسیته گسلها و نتایج دورسنجی و ژئوفیزیک نیز در نهایت 7 منطقه آنومالی معرفی گردید.

هدف اصلی در این مقاله تعیین دقیق مختصات شکستگیها، تعین شیب و امتداد ساختمانی و تعیین جهت جریانهای قدیمی در سازند آسماری چاه شماره 186 میدان اهواز با استفاده از ابزار تصویرگر FMS می باشد. این ابزار طوری طراحی شده است که به مشاهده گر این امکان را می دهد که تغیرات عمودی و جانبی خصوصیات سازند را به صورت مداوم و جزء به جزء ببیند. جریانهای الکتریکی ثبت شده توسط میکروالکترودها بعد از بازخوانی تصویرهایی را ارائه می دهند که شبیه به تصاویر برداشته شده از مغزه می باشند و به کمک این تصاویر می توان شیب و پراکندگی شکستگی ها، شیب ساختمانی و ... را شناسایی کرد.با استفاده از نمودار FMS میانگین شیب ساختمانی سازند آسماری این چاه مشخص شد. شکستگیهای این مخزن نیز تعیین شدند که عمدتا در دو گروه طولی و مورب می باشند. همچنین با استفاده از این نمودار حداکثر تنش اعمال شده بر حفره چاه و جهت جریانهای قدیمی در سازند آسماری مشخص گردید.

ناحیه مورد مطالعه در جنوب شهر آمل در جاده هراز (در شمال ایران) واقع شده است. محل سد در دست مطالعه منگل در 20 کیلومتری جنوب آمل قرار دارد. از نظر زمین ساختی این ناحیه در محدوده زون گسل شمال البرز قرار گرفته است، گسل های متعددی مانند گسل منگل و چلاو مخزن سد را تحت تاثیر قرار داده است. گسل های مهم این ناحیه از نوع معکوس و راندگی و با امتداد تقریبا شرقی – غربی می باشند، اما به صورت محلی گسل های راستالغز و نرمال با امتدادهای شمالی – جنوبی، شمال غرب – جنوب شرق یا شمال شرق – جنوب غرب مشاهده شده است.تاقدیس عمارت با ساختار گنبدی محدوده بزرگی از این ناحیه و محدوده ساختگاه و مخزن سد را در بر گرفته است. ساز و کارهای فعال عمده این منطقه حکایت از حرکات شاغولی فعال دارد. گسله های این منطقه را می توان جزء گسله های فعال به شمار آورد. با توجه به کارکرد گسله های موجود در این تکه از پهنه گسله شمال البرز (منگل، چلاو و ...) می توان بیان نمود که شیب گسله ها از جنوب به سمت شمال بیشتر شده و تشکیل گسله ها معکوس و راندگی، نشانگر سازو کار فشارشی حاکم بر منطقه مورد مطالعه است.

توده معدنی طلای گندی در 130 کیلومتری جنوب خاور شهر دامغان و در 25 کیلومتری شمال خاور روستای معلمان جای دارد. منطقه گندی بخشی از پهنه ایران مرکزی است که از شمال به گسل انجیلو و از جنوب به گسل ترود محدود می گردد. توده معدنی طلای گندی دارای 337453.68 تن ماده معدنی با عیار میانگین 5.18 گرم در تن طلا بوده و در مجموع میزان 1.69 تن طلا برای آن برآورده شده است. سنگ میزبانتوده معدنی گندی را تناوبی از سنگهای توفی، توف ماسه ای، سیلتستون و مارن به سن ائوسن بالایی تشکیل می دهد که در بخشهایزیرین، نازک لایه و در بخشهای بالایی، میان لایه تا ضخیم لایه میباشد. در شمال، توده معدنی توسط پهنه گسله خاوری –باختری از سنگهای آتشفشانی و آذر آواری ائوسن که بیشتر دارای ترکیب آندزیتی، بازالتی و داسیتی است، جدا می گردد. سیستم اصلی و غالب شکستگی ها و گسله ها در منطقه دارای روند شمال خاوری– جنوب باختری می باشد و روندهای شمال باختری-جنوب خاوری و خاوری-باختری در اولویتهای بعدی جای دارند. در پی تزریق محلول های گرمابی در درز و شکستگی ها و گسله های منطقه، رگه های کانه دار طلا تشکیل و سنگهای میزبان کانسار دگرسانی های کائولینیتی، سیلیسیوژاروسیتی را بر خود هموار نموده اند. رگه های کانه دار بیشتر دارای روند شمال خاوری– جنوب باختری بوده، به صورتبرشی–سیلیسی و در سطح همراه با اکسیدهایثانویه و آبدار آهن بوده، به رنگ زرد تا قهوه ای رخنمون دارند. طلا به صورت آزاد درون گانگ توده معدنی و هم چنین به صورت انکلوزیون درون کانی های سولفوره و نیز به صورت کانی پتزیت (کانی تلئور طلا و نقره) در این منطقه نهشته شده است (بدخشان ممتاز 1381). بررسی شواهد موجود نشانگر این واقعیت است که منشا کانی سازی طلا در منطقه گندی توده های نیمه عمیق ماگمایی است که در راستای ساخت های گسله نفوذ کرده اند (فرد 1380، گلیایی 1381).

در راستای بررسی عناصر نادر خاکی کانسار آپاتیت اسفوری، نتایج آنالیز ICP. MS نشان داد که پنج عنصر Ce,Nd,La,Y,Pr جزو فراوانترین عناصر نادر خاکی این مطالعات است که ضریب همبستگی مثبت دارند.عناصر نادر خاکی سبک در این کانسار بسیار فراونتر از عناصر نادر خاکی سنگین است. درصد کل عناصر نادر خاکی برابر: %0.55 و با توجه به اینکه تولید سالیانه کنسانتره آپاتیت 103000 تن است، تناژ کل عناصر نادر خاکی برابر 566.5 تن می باشد. با توجه به نتایج آنالیز XRD کانیهای فلوئور آپاتیت، کوارتز و هماتیت بیشترین کانیهای خاک ورودی و کنسانتره را تشکیل می دهند. در باطله های قدیمی معدن میزان فلوئورآپاتیت بیشتر از هماتیت است که نشان می دهد در گذشته فرآوری به خوبی صورت نمی گرفته است. در فرآوری کنونی کانیهای روتیل، دولومیت وکردیریت از خاک ورودی جدا شده و در کانی کلسیت غنی سازی صورت می گیرد کانیهای مرتبط با REE :فلوئورآپاتیت و مونازیت، کانیهای مربوط به کانسار: فلوئورآپاتیت، مگنیت و هماتیت، کانیهای مربوط به سنگ دربرگیرنده: کوارتز، کردیریت، روتیل و کانیهای ثانویه: دولومیت، کلسیت، اولیوین، آنکریت، کلینوکلر و گوتیت هستند. در کنار آپاتیت، مونازیت و آلانیت به مقدار کمترشرکت دارند که حامل REE سنگین آپاتیت بافق هستند.

در این مقاله تصاویر ماهواره ای Landsat شهرستان شیراز به کمک نرم افزار Erdas8.5 پردازش و آنگاه با نرم افزار ArcGIS9.2 به مطالعه خطواره های آن پرداخته شده است. سپس با استفاده از مقایسه آنها با موقعیت زمین لرزه های ثبت شده دستگاهی و تاریخی و همچنین شواهد صحرایی و بررسی شاخص های ریخت زمین ساخت، موقعیت گسل های فعال شهرستان تعیین شد. بر اساس این مطالعه 34 گسل اصلی در این شهرستان شناسایی شد که 25 گسل از آنها، فعال می باشد و این نتیجه به دست آمده از مشاهدات صحرایی، نحوه توزیع زمین لرزه های دستگاهی و تاریخی ثبت شده و موقعیت گسل های فعال واقع در این منطقه، نشان از لرزه خیز بودن سراسر شهرستان شیراز را دارد.

معدن سرب لک یکی از معادن قدیمی استان قزوین به شمار می آید. از نظر تقسیمات زمین شناسی ساختمانی و تکتونیکی جزء زون ارومیه - دختر بوده و سنگ های ولکانیکی و گدازه های آتشفشانی مربوط به دوره ائوسن آن دارای بیشترین رخنمون است. سنگ های قدیمی تر مربوط به کرتاسه و ماقبل آن، در جنوب غرب منطقه یافت می شود. شکستگی های اصلی منطقه بیشتر روند شمال شرق - جنوب غرب دارند. مناطق معدنی و پر عیار کانسار فوق شامل رگه هایی است که در گسل ها و درزها ایجاد گشته اند. بررسی های دور سنجی حاکی از آن است که کانه زایی از روند گسل های اصلی منطقه تبعیت نموده و مناطق دگرسانی آرژیلیک و اکسید آهن با استفاده از تصاویر ماهواره ای و آشکار سازی آن ها مشهود می باشد.

تبدیل موجک پیوسته(CWT, Continuous Wavelet Transform) ، یکی از روشهای تجزیه طیفی برای تحلیل سیگنال ناپایدار به منظور دست یافتن به قدرت تفکیک زمانی و فرکانسی بهتر سیگنال است. در میان روشهای تجزیه طیفی، اولین روش تبدیل فوریه زمان کوتاه (STFT, Short Time Fourier Transform) است، در این روش قدرت تفکیک زمان-فرکانس از طریق انتخاب طول پنجره ثابت محدود می شود. در عوض روش تبدیل موجک پیوسته نیازی به انتخاب طول پنجره ندارد و نتایج زمان-فرکانس آن در حوزه زمان-فرکانس ثابت نمی باشند. CWT از بسط و انتقال موجک برای تولید یک نقشه زمان-مقیاس استفاده می کند. سپس برای رسیدن به قدرت تفکیک زمانی خوب در فرکانس های بالا و قدرت تفکیک فرکانسی خوب در فرکانس های پائین نقشه زمان-مقیاس حاصل از CWT به نقشه زمان-فرکانس (TFCWT, Time-Frequency Continuous Wavelet Transform) تبدیل می شود.در این مقاله، ابتدا یک مدل گوه مصنوعی در نظر گرفته می شود و از طیفهای CWT و TFCWT، نشانگرهای مقیاس (فرکانس) قله و دامنه مقیاس (فرکانس) قله استخراج شده و با یکدیگر مقایسه می شوند. مشاهده می شود نشانگرهایی که از طیف TFCWT بدست می آیند در مقایسه با طیف CWT دارای قدرت تفکیک بهتری هستند. سپس همین عمل بر روی داده واقعی اعمال می شود.

منطقه مورد مطالعه در 40 کیلومتری جنوب شرق شهرستان اقلید، منطقه ای دگرگون شده در حد فاصل گسل اقلید و راندگی اصلی زاگرس واقع شده و بخشی از سرزمین سنندج-سیرجان جنوب شرقی می باشد. این منطقه شامل سنگ های به شدت دگرشکل شده ای می باشد که آشکارا در یک پهنه برشی راست گرد تکوین یافته اند. بررسی ها در این منطقه در مقیاس مزوسکوپی برای تعیین جهت تنش های دیرین و تعیین تاریخ تغییر شکل صورت پذیرفته است. بر این اساس ساختارهای برگوارگی و خطوارگی بر پایه مطالعات میدانی و روش های آماری مورد بررسی و اندازه گیری قرار گرفت. سپس مدل مناسب در شکل گیری هر یک از ساختارها پیشنهاد گردید. همچنین بر پایه مقیاس زمان نسبی، سن نسبی تشکیل ساختارهای بررسی شده، مد نظر قرار گرفت. با استفاده از نتایج بدست آمده، چهار رویداد دگرشکلی در تکوین ساخت های این منطقه موثر بوده است.

ناحیه مورد مطالعه در منتهی الیه شمال شرق زون ایران مرکزی در قسمت جنوبی زون سبزوار قرار گرفته است و از لحاظ زمین شناسی در محدوده کمان ماگمائی واقع در شمال گسل درونه قرار دارد. لازم بذکر است منطقه مورد مطالعه از لحاظ تکتونیکی، تحت تاثیر دو گسل درونه در جنوب و ریوش در شمال قرار دارد که مهمترین عوامل موثر در شکل گیری ساختار ها، گسل ها و نیز بالا بودن توان معدنی منطقه می باشند. لیتولوژی منطقه مطالعاتی شامل سنگ های آذر آواری با سن ائوسن پایین می باشد و طی بررسی های صحرایی و مطالعات پتروگرافی و مینرالوگرافی 45 نمونه برداشت شده از منطقه، سنگ ها شامل لاتیتاندزیت، تراکی آندزیت، تراکی بازالت، ریولیت، آگلومرا، توف با میان لایه هایی از شیل می باشند. همچنین آثار دگرسانی نسبتا گسترده در سنگ های منطقه دیده می شود که دگرسانی غالب در منطقه از نوع پروپیلیتی و آرژیلیتی و سریسیتی شدن می باشد. حال با توجه به کانه زایی اپی ترمال نوع اسید سولفات و دگرسانی های وابسته به ویژه از نوع آرژیلیک پیشرفته و آلونیت زایی و وجود آغشتگی های آلونیتی – ژاروسیتی در منطقه، می توان زایش طلا در چشمه نقره را توجیه کرد.