علوم آزمایشگاهی (Medical Laboratory Journal)
سال:1390 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: عفونت دستگاه تناسلی از شایعترین علل مراجعه زنان به مراکز درمانی است و حدود 75 درصد زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار دچار واژنییت کاندیدایی می شوند. هدف این تحقیق شناسایی گونه های کاندیدا مسبب کاندیدیازیس واژینال و ارزیابی اثرات ضد قارچی داروهای کتوکونازول، فلوکونازول و کلوتریمازول بر روی کاندیداهای جدا شده از این بیماران بود.روش بررسی: در این مطالعه 210 نمونه واژن از بیماران مشکوک به کاندیدیوزیس واژینال تهیه گردید. آزمایش مستقیم و کشت بر روی نمونه ها جهت تشخیص مخمر انجام گرفت. گونه های مخمری جدا شده از بیماران با استفاده از روشهای مختلف تشخیصی از قبیل کشت بر روی کورن میل آگار، توئین 80، تست لوله زایا و تست جذب قندها توسط کیت 120 API شناسایی و تعیین هویت گردیدند. با استفاده از محیط سابورو دکستروز آگار و روش میکرودایلوشن براث مقادیر MIC90 و MIC50 داروها اندازه گیری و حساسیت آنها تعیین شد.یافته ها: در مطالعه حاضر 100 کلونی مخمری کاندیدا از بیماران ایزوله گردید که 80% کاندیدا آلبیکنس و 20% بقیه به ترتیب 6% کاندیدا تروپیکالیس، 4% کاندیدا گلابراتا، 3% کاندیدا گیلر موندی، %3 کاندیدا استلوئیده، 2% کاندیدا کروزه ای، 2% کاندیدا پاراپسیلوزیس شناسایی شدند. میانگین MIC90 و MIC50 فلوکونازول برای گونه های آلبیکنس به ترتیب 5.33 و 25.27 میکروگرم/میلی لیتر، برای گونه های غیر آلبیکنس به ترتیب 3 و 21.4 میکروگرم/میلی لیتر، برای داروی کلوتریمازول در گونه های آلبیکنس به ترتیب 0.97 و 4.9 و برای گونه های غیر آلبیکنس به ترتیب 0.63 و 3.4 میکروگرم/میلی لیتر و داروی کتوکونازول برای گونه های آلبیکنس به ترتیب 2.43 و 16.45 میکروگرم/میلی لیتر و برای گونه های غیر آلبیکنس به ترتیب 1.12، 6.6 میکروگرم/میلی لیتر بوده است.نتیجه گیری: داروی کلوتریمازول نسبت به دو داروی دیگر اثر بهتری را بر روی گونه های کاندیدا داشت. در مجموع گونه های غیر آلبیکنس در مقایسه با آلبیکنس در برابر داروهای فوق از حساسیت بیشتری برخوردار بودند.

زمینه و هدف: رنگ آمیزی اسید فست و مشاهده مستقیم میکروسکوپی به علت سهولت، سرعت، هزینه پائین و حساسیت بالا روشی مناسب جهت شناسایی سل ریوی به شمار می آید. هدف از این مطالعه، مقایسه 3 روش رنگ آمیزی فلوروکروم، ذیل نلسون و تن تیام هاک به منظور تعیین بهترین روش تشخیص سل ریوی می باشد.روش بررسی: هفتصد و چهارده نمونه خلط از افراد مشکوک به سل ریوی مراجعه کننده به مرکز بهداشت استان مازندران سال 1389 جمع آوری شد و از همه نمونه ها گسترش تهیه و با 3 روش مذکور رنگ آمیزی گردید. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی تعیین و نتایج با روش کشت لوین اشتاین جانسون که تست استاندارد می باشد مقایسه شد.یافته ها: نود و سه نمونه توسط کشت مثبت تشخیص داده شد. حساسیت تن تیام هاک، ذیل نلسون و فلوروکروم به ترتیب 89.2%، 91.3%، 95.6% بود درحالی که ویژگی و ارزش اخباری مثبت هر سه آنها 100% و ارزش اخباری منفی آنها 98.3%، 98.7%، 99.3%، به دست آمد.نتیجه گیری: نتایج ما نشان داد که روش رنگ آمیزی ذیل نلسون با داشتن حساسیت و ویژگی مناسب در مقایسه با دو روش رنگ آمیزی دیگر، هنوز هم روشی قابل اعتماد برای شناسایی باسیل های اسید فست در نمونه های خلط می باشد.

زمینه و هدف: ویژگیهای میکروبی، فیزیکی و شیمیایی آب آشامیدنی بر حسب نوع و مقدار مبنای قضاوت درباره قابل شرب بودن و تاثیرگذاری هر کدام از اجزا فوق بر بهبود کیفیت، افزایش مقبولیت و یا تهدید سلامت مصرف کننده آن می باشد. هدف از این بررسی پی بردن به مقادیر پارامترهای میکروبی و فیزیکوشیمیایی آب شرب شهرستان گرگان و مقایسه آن با استانداردهای ملی و جهانی بوده است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، از تاریخ 1/7/88 لغایت 1/7/89 به مدت 12 ماه نمونه برداری از آب شبکه شهری گرگان در هر ماه حدود 50 نمونه از 4 ایستگاه پایلوت انجام گرفت. روش نمونه برداری لحظه ای بوده و جامعه مورد مطالعه شبکه آب شرب منطقه شهری گرگان می باشد. کشت نمونه ها به منظور شمارش کلیفرمها به روش چند لوله (MPN) انجام شد. نمونه های اخذ شده جهت انجام آزمایشات شیمیایی در طول هر ماه 4 نمونه از سطح ایستگاههای تعیین شده برداشت گردید. آزمایشات شیمیایی در دو دسته کلی آزمایشات دستگاهی و تیتری متری صورت گرفته است. کلیه آزمایشات به روش مرجع استاندارد متد انجام گردید.یافته ها: از مجموع 598 نمونه آب جمع آوری شده جهت آزمایش میکروبی، 551 نمونه (92.2%) فاقد کلیفرم، 47 نمونه (7.8%) حاوی کلیفرم و 16 مورد (2.7%) کلیفرم گرماپای داشته اند. مقدار متوسط سختی آب شرب گرگان 413 میلیگرم در لیتر بر حسب کربنات کلسیم می باشد ولی میزان فلوئور 0.35 میلی گرم در لیتر کمتر از استانداد ملی است. میزان کلر باقی مانده در آب 0.6 میلی گرم لیتر و در حد استاندارد ملی می باشد.نتیجه گیری: بررسی نتایج نشان می دهد که آب شبکه در بیشتر روزهای سال از نظر میکروبی سالم بوده و در مجموع وضعیت قابل قبولی دارد. کلیه نمونه های مورد آزمایش از نظر پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در محدوده استانداردهای ملی و جهانی بوده است از نظر سختی آب شرب گرگان جزء آبهای خیلی سخت می باشد

زمینه و هدف: اینترفرون گاما و اینترفرون گاما رسپتور (IFNg⁄IFNgR) مهم ترین ژنهای مرتبط با سل هستند که نقش مهمی در بروز این بیماری در افراد مستعد دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی پلی مورفیسم ژن گیرنده اینترفرون گامای شماره یک (-56C/T) در افراد مبتلا به سل می باشد.روش بررسی: در یک مطالعه مورد-شاهدی، 62 بیمار مبتلا به سل و 74 فرد سالم انتخاب شدند. استخراج DNA ژنومیک از خون محیطی با استفاده از کیت شرکت Roche (آلمان) و تعیین ژنوتیپ با روش PCR-RFLP انجام شد. آنالیز وابستگی ژنوتیپ ها و آلل ها با بیماری در مقایسه با گروه کنترل، با استفاده از آزمون مربع کای و رگرسیون لجستیک دو طرفه توسط نرم افزار SPSS نسخه 18 محاسبه شد.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی فراوانی ژنوتیپی و آللی بیانگر آن بود که فراوانی ژنوتیپ TT در بیماران مبتلا به سل و افراد سالم به ترتیب 43.5 درصد و 17.5 درصد بوده است که با استفاده از آماره رگرسیون لجستیک 0.148=نسبت شانس و  P=0.006به دست آمد که بیانگر اختلاف معنی داری بین گروه مورد و شاهد می باشد. هم چنین فراوانی آلل T در بیماران مبتلا به سل 62.09 درصد بوده است که با استفاده از آماره رگرسیون لجستیک 0.418=نسبت شانس و P=0.028، به دست آمد که این نتایج نیز بیانگر ارتباط معنی داری بین گروه مورد و شاهد می باشد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که پلی مورفیسم ناحیه پروموتر ژن IFNgR در موقعیت 56C/T- در بیماران مبتلا به سل فراوانی بیشتری دارد بنابراین می تواند در استعداد ابتلا بیماری سل نقش موثری داشته باشد.

زمینه و هدف: تالاسمی ها گروه ناهمگونی از اختلالات ژنتیکی هستند که در آن تولید هموگلوبین نرمال قسمتی و یا کاملا کاهش یافته است، تالاسمی شایع ترین بیماری تک ژنی ارثی ایران است. قارچ کاندیدا آلبیکانس به عنوان فلور طبیعی پوست و مخاط بوده و در حالت طبیعی بیماری زا نیست، دفاع اصلی بدن در مقابل مخمرها به خصوص کاندیدا سلول های بیگانه خوار هستند که در این بیماران قدرت بیگانه خواری و پدیده اپسونیزاسیون کاهش می یابد، با توجه به مطالب فوق هدف از این مطالعه بررسی فراوانی کاندیدا آلبیکانس و گونه های آن در دهان افراد تالاسمی ماژور و مقایسه آن با افراد سالم می باشد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 52 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور و 104 فرد غیر مبتلا به تالاسمی ماژور در طی سال 1387 انجام شد. نمونه برداری توسط سواپ استریل از حفره دهانی بیماران و گروه شاهد انجام گرفت و سپس آزمایش مستقیم و کشت برای همه نمونه ها انجام شد. مقایسه فراوانی داده ها با آزمون c2 انجام و p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: فراوانی گونه های کاندیدا در افراد تالاسمیک شامل کاندیدا آلبیکانس 32.7 درصد، کاندیداتروپیکالیس 13.5 درصد، کاندیدا گلابراتا-گیلرموندی و کروزه ای 1.9 درصد و در افراد سالم کاندیدا آلبیکانس 17.3 درصد، کاندیدا تروپیکالیس 3.8 درصد، کاندیدا گلابراتا و کفیر 1 درصد بود که با توجه به آزمون کای دو اختلاف دو گروه در سطح p<0.05 معنی دار بود. با توجه به داده های آماری ارتباط بین طحال برداری و مشاهده قارچ معنی دار بود و هم چنین ارتباط بین سن و مشاهده قارچ فقط در افراد مونث سالم معنی دار بود.نتیجه گیری: مطالعه ما نشان داد که فراوانی کاندیداها در دهان افراد تالاسمیک از افراد سالم بیشتر است. طحال برداری، افزایش آهن خون و فرتین سرم باعث افزایش کلونیزاسیون کاندیدا در دهان می شود.

زمینه و هدف: میکروارگانیسم های بیهوازی در ایجاد بیماری پالپ و پری آپیکال دندانی نقش مهمی دارند و منجر به ایجاد آبسه مزمن می شود، باکتروئیدها از مهمترین آنها در ایجاد بیماری اند. هدف از این مطالعه بررسی عفونت های بی هوازی در دندان های نکروتیک ( (Nonvitalدارای علائم کلینیکی حاد و مزمن می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تعداد 28 دندان نکروتیک از 28 بیمار به منظور کشت بیهوازی بررسی شدند، که 15 مورد آنها دارای علائم کلینیکی حاد و 13 مورد علائم مزمن بودند. در مجموع 38 کانال ریشه از 28 دندان بررسی و نمونه برداری شد. نمونه ها در شرایط بیهوازی در محیط تایو گلیکولات کشت و به آزمایشگاه منتقل شد. در ادامه با روش جار و گاز پک (Gas pak) شناسایی شدند.یافته ها: مشخص شد که 76% باکتری های جداشده از کانال های نکروتیک بیهوازی مطلق و 24% بیهوازی اختیاری هستند. شایع ترین میکروارگانیسم های جداشده شامل پپتواسترپتوکوک، فوزوباکتریوم و باکتریوئیدها بودند. در مواردی که ضایعه پری آپیکال در نمای رادیوگرافی دیده می شد، نیز شایع ترین باکتری ها پپتواسترپتوکوک و فوزوباکتریوم و باکتریوئیدها شایع ترین بودند.نتیجه گیری: مطالعه ما نشان داد که باکتریهای بی هوازی اجباری نقش مهم تری از انواع هوازی در ایجاد ضایعات پری آپیکال و پالپ دندان دارند.

زمینه و هدف: استافیلوکوکوس اورئوس از عوامل مهم عفونت های کسب شده از بیمارستانها و اجتماع می باشد. انترو توکسین ها و توکسین 1- سندروم شوک توکسیک مترشحه از این باکتری از دسته فاکتورهای ویرولانس بسیار مهم و جزء سوپر آنتی ژنهای توکسین پیروژنیک(PTSAgs)  می باشند. هدف این مطالعه، شناسایی ژن tst در سویه های استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از بیماران بستری در بیمارستان شهدا تبریز می باشد.روش بررسی: در طول دوره یکسال 1389-90، تعداد 1454 نمونه از بیماران مختلف بستری در بیمارستان شهدا تبریز جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. پس از جداسازی و خالص سازی، ایزوله های مورد مطالعه با آزمایشهای بیوشیمیائی مورد شناسایی و تعیین هویت نهایی واقع شدند. مقاومت آنتی بیوتیکی سویه های جدا شده با روش دیسک دیفیوژن آگار تعیین شد. پس از استخراج DNA ژنومی سویه های ایزوله شده با روش جوشاندن، وجود ژن tst با روش PCR بررسی شد.یافته ها: در طول دوره مطالعه از 546 مورد کشت مثبت، تعداد 100 ایزوله استافیلوکوکوس اورئوس از نمونه های اخذ شده از بیماران جدا گردید که فراوانی آن در کل مراجعین 6.87% و در موارد کشت مثبت 18.3% می باشد. نتایج آنتی بیوگرام نشان داد که تمام ایزوله های استافیلوکوکوس اورئوس نسبت به لینزولید حساس ( و 83% آنها به متی سیلین مقاوم) بودند. ژن tst در 20 ایزوله (20%) از استافیلوکوکها شناسائی شد که 8 مورد از زخم و 4 مورد از آبسه جدا شده بود.نتیجه گیری: شیوع بالای ژنtst  در سویه های مورد مطالعه و گردش این سویه ها در جامعه، میتواند سلامت و بهداشت عمومی را به مخاطره می اندازد

زمینه و هدف: سنگهای عفونی، نتیجه مستقیم حضور یا عود مجدد عفونتها به وسیله باکتریهای تولیدکننده اوره آز می باشند، اما با توقف یا انسداد ادرار تشکیل آنها تشدید میگردد. تحقیق حاضر به منظور آگاهی از مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریهای جدا شده از سنگهای کلیوی و عفونت مجاری ادراری انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، طی 18 ماه، از اول دی 1386 تا پایان خرداد 1388، سنگ های کلیوی از 45 بیمار تحت عمل نفرولیتوتومی در بیمارستان شهید بهشتی بابل جمع آوری گردید، ادرار این بیماران همزمان و همراه با اخذ رضایت نامه کتبی تهیه شد. نمونه های سنگ در شرایط استریل در سرم فیزیولوژی استریل به آزمایشگاه میکروب شناسی منتقل و بعد از خردن کردن بر روی محیطهای Blood agar و EMB کشت شد، نمونه های ادراری نیز در محیطهای فوق کشت شد. کشتهای مثبت از نظر کیفی بررسی و ضمن تعیین هویت، به روش کربی بائر از نظر مقاومت به آنتی بیوتیکها ارزیابی شدند.یافته ها: در این مطالعه، 10 نمونه سنگ و 8 نمونه ادرار از نظر وجود باکتری مثبت بوده اند و در یک نمونه سنگ و دو نمونه ادرار بیش از یک باکتری ایزوله گردید. فراوانترین باکتری جدا شده در هر دو نمونه، اشریشیا کلی بود (5 مورد سنگ و 4 مورد ادرار)، در 6 بیمار نوع باکتری جدا شده از ادرار و سنگ یکی بود. در این مطالعه 2 مورد استافیلوکوکوس کوهنی و یک مورد کپرا از کشت سنگ جدا گردید. مقاومت باکتریها جدا شده از سنگ نسبت به اوفلوکساسین (80%) بیش از سایر آنتی بیوتیکها بود، اشرشیا کلی به نیتروفورانتوئین و سفتازیدیم (یک مورد) کمترین مقاومت را نشان دادند.نتیجه گیری: در این مطالعه از 22% سنگهای کلیوی باکتری جدا شد که در 60% موارد مشابه باکتری جدا شده از ادرار است و به همین دلیل کشت ادرار میتواند به تشخیص آن کمک نماید. نتایج ما نشان داد که بین نوع سنگ و نوع باکتری ارتباط خاصی وجود ندارد. مطالعات وسیعتر روی تعداد بیشتری از نمونه های سنگ برای درک این ارتباط ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: هلیکوباکتر پیلوری، باکتری گرم منفی عامل بیماری های گوارشی مثل زخم معده و سرطان معده می باشد. در این تحقیق میزان سه نوع آنتی بادی IgG، IgA و IgM ضد هلیکوباکتر پیلوری در ساکنین شهرستان ایذه بررسی شد.روش بررسی: در این مطالعه از 263 نفر، نمونه خون تهیه و سرم این افراد جدا شده و با استفاده از تست سرولوژیک الیزا، میزان 3 نوع آنتی بادی IgG، IgA و IgM ضد هلیکوباکترپیلوری تعیین گردید.یافته ها: نمونه خون 11 نفر (4.3%) از افراد مورد مطالعه، آنتی بادی ضد هلیکوباکترپیلوری از کلاس IgM مثبت بودند و فراوانی آنتی بادی از کلاس IgA و IgG در این جامعه به ترتیب 28 مورد (10.6%) و 201 مورد (76.4%) برآورد گردید.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد بیش از 70% ساکنان منطقه ایذه دارای آنتی بادی ضد هلیکو باکتر در سرم خویش می باشند که نسبت به سایر نقاط مطالعه شده ایران و همچنین کشورهای توسعه یافته بیشتر می باشد.

زمینه و هدف: بیماری ایدز یکی از بیماریهای مهم جهان بوده که نه تنها یک مشکل بهداشتی و درمانی محسوب می شود بلکه ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارد. توجه به گروههای در معرض خطر از جمله کارکنان آزمایشگاهها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه میزان آگاهی کارکنان آزمایشگاههای خصوصی و دولتی نسبت به این بیماری تعیین و مقایسه شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی به روش مقطعی بر روی 350 نفر از کارکنان آزمایشگاههای خصوصی و مراکز آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1390 انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه که شامل سه قسمت، سوالات دموگرافیکی، سوالاتی درمورد شناخت در زمینه های مختلف بیماری ایدز و قسمت آخر مربوط به عملکرد پرسنل بود جمع آوری گردید. نتایج توصیفی به صورت جدول و نمودار و نتایج تحلیلی با انجام آزمون t-test وکای اسکور تجزیه تحلیل شد.یافته ها: میزان آگاهی از بیماری ایدز در زمینه های مختلف در آزمایشگاههای خصوصی و دولتی یکسان بود و از نظر آماری تفاوت معنی داری مشاهده نشد و تنها در زمینه شناخت علائم و درمان بیماری تفاوت معنی دار مشاهده شد (P=0.01)، به طوری که اطلاعات کارکنان آزمایشگاههای خصوصی بیشتر از دولتی بود 92.7% از کارکنان آزمایشگاهها در زمینه راههای انتقال و 99.2% در زمینه شناخت عامل بیماری آگاهی داشتند. 61.2% از کارکنان در مورد افراد در معرض خطر و 53.1% از آنان در مورد راههای پیشگیری آگاهی داشتند. عملکرد هر دو گروه از نظر پوشیدن دستکش و سرنگ یکبار مصرف خوب بود، عملکرد مراکز خصوصی و دولتی در دفع بهداشتی زباله های عفونی به ترتیب 92.6% در برابر 77% بود.نتیجه گیری: با توجه به پایین بودن درصد شناخت کارکنان آزمایشگاههای خصوصی و دولتی در مورد روشهای پیشگیری و افراد در معرض خطر بیماری ایدز لازم است برنامه ریزی آموزش ضمن خدمت برای کلیه پرسنل آزمایشگاهها انجام شود. آزمایشگاههای دولتی لازمست فعالیت های مناسبتری برای دفع بهداشتی زباله ها انجام دهند.