محیط زیست طبیعی
سال:1394 | دوره:68 | شماره:2 |تعداد مقالات:18

این روزها به باتری های لیتیوم یونی به دلیل شدت انرژی بالاتر و آثار زیست محیطی کمتر نسبت به باتری های استفاده شده دیگر، بسیار توجه شده است. مواد استفاده شده در آند، یکی از بخش های مهم تاثیرگذار بر شدت انرژی و آثار زیست محیطی باتری ها هستند. هدف از این مطالعه بررسی چگونگی اثرپذیری میزان انتشار آثار زیست محیطی ناشی از مواد مختلف استفاده شده در آند باتری های لیتیوم یونی با افزایش میزان انرژی تولیدی در واحد جرم ماده فعال و نیز چگونگی اثر بازیافت مواد بر میزان آثار زیست محیطی بالقوه ناشی از این باتری هاست. در این مطالعه میزان وزنی اولیه اجزای مورد نیاز برای سناریوهای مختلف بر اساس تجربیات آزمایشگاهی، منابع و گزارش های مستند شده تعیین شد. سپس بر اساس واحد عملکردی تعیین شده که در این مطالعه 1000 میلی آمپر ساعت انرژی تولیدی توسط ماده فعال آند باتری در نظر گرفته شده است، داده های وزنی اولیه نرمال شدند و پس از آن همه آثار زیست محیطی و مصرف انرژی مربوط به تمام اجزای تشکیل دهنده و استفاده شده در باتری شامل ماده فعال (همان ماده آند سنتزی)، مواد الکترولیت شامل LiPF6 در حلال NMP، اتیلن کربنات، دی متیل کربنات و بایندر توسط داده های به دستامده از مدل GREET2 سیاهه نویسی شدند. پس از طبقه بندی، ویژگی سازی بر اساس فاکتورهای ویژگی سازی روش CML و در نهایت وزن دهی آثار زیست محیطی مختلف بر اساس روش مدل سازی MET صورت گرفت. بررسی نتایج ارزیابی آثار زیست محیطی باتری های با آند گرافیت و اکسید کبالت نشان می دهد که باتری های با آند اکسید کبالت آثار گازهای گلخانه ای، گازهای اسیدی، مه دود فتوشیمیایی و مصرف انرژی بیشتری نسبت به باتری های با آند گرافیت دارند. در مقابل، آثار باتری های با آند اکسید کبالت در صورت بازیافت می تواند به شکل قابل توجهی کاهش یابد و در نتیجه می توان به باتری های کوچک تر با وزن کمتر و شدت انرژی بیشتر با آثار زیست محیطی کمتر دست یافت.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر جنگل کاری بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک به ویژه ذخیره کربن خاک در جنگل برنجستانک انجام شده است. جنگل کاری ها شامل افرا پلت (.Acer velotinum Boiss)، زبان گنجشک (.Fraxinus excelsior L)، صنوبر تبریزی (.Populus nigra L) و کاج بروسیا (.Pinus brutia Ten) بودند. یک جنگل شاهد با گونه های آمیخته نیز به منزله پتانسیل منطقه انتخاب شد. چهار پروفیل خاک در هر تیپ جنگل کاری و جنگل شاهد به طور تصادفی حفر و از هر پروفیل سه نمونه خاک از عمق های 0-10، 10-20 و 20-30 سانتی متری برداشت شد. در آزمایشگاه عوامل خاکی شامل وزن مخصوص ظاهری، درصد رطوبت اشباع خاک، اسیدیته، نیتروژن، پتاسیم قابل جذب، کلسیم و منیزیم قابل جذب، کربن آلی و ذخیره کربن خاک اندازه گیری شدند. برای بررسی اثر تیپ جنگل و عمق خاک بر ویژگی ها و توان ذخیره کربن خاک، تجزیه واریانس دو طرفه انجام شد. از آنجا که اثر متقابل رویشگاه در عمق خاک در هیچ ویژگی معنادار نشد، مقایسه میانگین ویژگی های خاکی بین پنج رویشگاه و سه عمق خاک به طور جداگانه به کمک آزمون دانکن انجام گرفت. برای بررسی دقیق تر توان ذخیره کربن، همبستگی بین میزان ذخیره کربن با دیگر ویژگی های خاک در هر رویشگاه جداگانه محاسبه و سپس الگوی رگرسیونی ذخیره کربن پنج رویشگاه با روش گام به گام پس رونده تعیین شد. در رویشگاه شاهد ذخیره کربن خاک با نیتروژن، در رویشگاه افرا و زبان گنجشک با کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری، در رویشگاه کاج با کربن آلی و در رویشگاه صنوبر تبریزی با منیزیم همبستگی بیشتری داشته است. نتایج نشان داد که رویشگاه و عمق اثر معناداری بر میزان ذخیره کربن خاک داشتند. همچنین عمق اول بیشترین میزان ذخیره را داشت و دو عمق دیگر خاک ذخیره کمتری داشتند و با یکدیگر تفاوت معناداری نداشتند. میزان ذخیره کربن در رویشگاه زبان گنجشک بیشترین و صنوبر تبریزی کمترین بوده است.

با توجه به اینکه کاربری های متفاوت اراضی در میزان ذخیره و تصاعد کربن تاثیر زیادی دارند، در این پژوهش چهار تیمار شامل درمنه زار به منزله شاهد، درمنه زار تبدیل شده به تاغ زار، درمنه زار تبدیل شده به زیتون کاری و درمنه زار تبدیل شده به مناطق مسکونی، با هدف بررسی اثر تغییر کاربری اراضی مرتعی بر ذخایر کربن در مراتع ایوانکی استان سمنان انتخاب شدند. ذخایر کربن در بخش پوشش گیاهی و خاک در هر تیمار اندازه گیری شد و نتایج نشان داد که تبدیل اراضی مرتعی به کشت گیاهان مختلف موجب افزایش ذخایر کربن در اجزای گیاهی می شود، در بخش خاک، مقدار کربن در تیمار اراضی مسکونی کمتر و در تاغ زار بیشتر از شاهد است و در تیمار زیتون کاری تفاوت معناداری با شاهد مشاهده نمی شود. از سوی دیگر بیشترین میزان تصاعد کربن سالانه در مناطق مسکونی (4526 کیلوگرم در هکتار در سال) صورت گرفته و کمترین مربوط به تاغ زار (1606 کیلوگرم در هکتار در سال) است. بیشترین میزان تصاعد کربن از خاک در مرداد ماه (3.32 گرم کربن در متر مربع در روز) در اراضی مسکونی اتفاق افتاده است و کمترین میزان تصاعد کربن در بهمن ماه در تاغ زار (0.05 گرم بر متر مربع در روز) صورت گرفته است. با توجه به نتایج حاصل از مقادیر ذخیره و تصاعد کربن در مناطق مطالعه شده توصیه می شود در اجرای پروژه های اجرایی و توسعه ای اول اینکه تا حد ممکن کمترین دخالت و دستکاری در طبیعت صورت گیرد و دوم اینکه متناسب با نرخ افزایش تصاعد کربن ناشی از تغییر کاربری مراتع به مناطق مسکونی، اقدام به ایجاد پوشش گیاهی دایمی و پایدار در مناطق مورد نظر شود.

سازمان های آموزشی به دلیل ورود رقبای جدید در این حیطه، در اندیشه ترسیم افق بلند مدتی برای خود هستند. برای رسیدن به نقطه ای قابل قبول در این عرصه، باید عوامل درونی و بیرونی سازمان اعم از چالش ها و عوامل کندکننده و همچنین پتانسیل های شتاب دهنده و فرصت ها را بررسی و سپس استراتژی های بهینه را تدوین کرد. در این مقاله اطلاعات مورد نیاز پژوهش از طریق تکمیل پرسشنامه، مصاحبه با هیات علمی و کارشناسان گروه آموزشی و بررسی گزارش ها و مستندات موجود تهیه شد. این پژوهش با بررسی محیط درونی و محیط بیرونی، گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران را با استفاده از تحلیل سوات بررسی کرده است. بر اساس نتایج حاصل نمره نهایی سازمان در ماتریس ارزیابی عوامل درونی برابر با -0.093 و در ماتریس عوامل بیرونی برابر با 0.035 تعیین شد. به این ترتیب گروه آموزشی بررسی شده در موقعیت استراتژیک محافظه کارانه قرار دارد. در ادامه برای مشخص کردن جذابیت و اولویت نسبی استراتژی ها اقدام به تشکیل ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی شد که بر اساس نتایج آن، به ترتیب استراتژی های راه اندازی قطب علمی محیط زیست و راه اندازی رشته های جدید پاسخ گوی نیازهای اجرایی به منزله استراتژی های برتر مشخص شدند.

تجربه پیامدهای ناشی از توسعه بی قید و شرط و توجه نکردن به محیط زیست در گذشته، سبب شده است که امروزه بشر دریابد یگانه راه حفظ منابع طبیعی در بلند مدت، توجه به محدودیت ها و توان طبیعی محیط زیست است. یکی از اقدامات مهم برای در نظر گرفتن این محدودیت ها در برنامه ریزی های مدیریتی و توسعه، تعیین آسیب پذیری اکولوژیکی اکوسیستم ها است تا با شناسایی مناطق حساس و آسیب پذیر، از انجام پروژه های عمرانی و توسعه فراتر از حد توان در این مناطق، جلوگیری کرد و آن ها را به سمت مناطق مقاوم و دارای آسیب پذیری کمتر هدایت کرد. موقعیت طبیعی مناسب شهرستان طرقبه شاندیز در استان خراسان رضوی، سبب شده است که این منطقه در سال های اخیر بستر انواع توسعه و ساخت و سازهایی مانند شهرک سازی و ویلا سازی که عمدتا با هدف توسعه گردشگری صورت می گیرد، شود. هدف از این پژوهش تعیین و طبقه بندی آسیب پذیری اکولوژیکی در این منطقه با استفاده از روش عینیت گراست. برای این منظور کل شهرستان به 94 شبکه 1600 هکتاری تقسیم شد و آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، عمق خاک، تراکم پوشش گیاهی، اقلیم و زمین شناسی، تعیین و طبقه بندی شد. نتایج به دستامده نشان داد که در مجموع 19.21 درصد از مساحت شهرستان در طبقه آسیب پذیر، 53.35 درصد در طبقه حساس، 18.14 درصد در طبقه نیمه حساس و 9.28 درصد از منطقه نیز در طبقه مقاوم قرار دارد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات ترکیب و پیکربندی عناصر ساختاری سیمای سرزمین شهرستان رشت طی سال های 1366 تا 1390 طراحی و با استفاده از شیوه تحلیل سینوپتیک سیمای سرزمین انجام شد. از این رو نقشه های سیمای سرزمین از سه فریم تصویر ماهواره ای سنجنده TM سال های 1366، 1378 و 1390 با استفاده از روش تفسیر تلفیقی تهیه شدند. سپس تعدادی از سنجه های ترکیب و پیکربندی سیمای سرزمین شامل تعداد تکه (NP)، تراکم تکه (PD)، سنجه شکل سیمای سرزمین (LSI)، سنجه بزرگ ترین تکه (LPI)، سنجه تنوع شانون (SHDI)، پیوستگی (CONTAG)، تراکم حاشیه (ED)، درصد پوشش سیمای سرزمین (PLAND) در دو سطح سیمای سرزمین و کلاس کاربری و پوشش محاسبه و تغییرات آن ها بررسی شد. نتایج نشان داد اگرچه سیمای سرزمین شهرستان رشت در بازه زمانی دوم (1378 تا1390) روند و شیب تغییراتی متفاوت از بازه زمانی اول (1366 تا 1378) را تجربه کرده است، ولی به طور کلی، در انتهای بازه زمانی (1366 تا 1390)، سیمای سرزمین تکه تکه تر، از نظر شکلی پیچیده تر و نامنظم تر، از نظر پیوستگی تکه ها، ناپیوسته تر و از نظر نوع کاربری و پوشش موجود متنوع تر شده است. همچنین نتایج نشان داد گسترش مناطق انسان ساخت موجب افزایش از هم گسیختگی، بی نظمی و پیچیدگی تکه ها و کاهش سطح کلاس کشاورزی منطقه شده است و ادامه این روند در آینده ممکن است سبب فروافت شدید کارکرد ها و خدمات اکوسیستم ها، به ویژه کشاورزی شود.

باتوجه به اینکه وجود منابع آلودگی گوناگون، آثار نامطلوبی بر سلامت بوم سامانه یک منطقه دارد، برآورد میزان آلودگی در منطقه بسیار مهم است. در این مطالعه، غلظت فلزات نیکل، کادمیوم و سرب در بافت نرم دوکفه ای Saccostreacucullata در 4 رده سنی و 3 رده طولی در سواحل بندر لافت و به روش ICP-OES بررسی شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزات نیکل، کادمیوم و سرب در 4 رده سنی به ترتیب نیکل (78.55، 36.77، 34.65 و 25.61)، کادمیوم (5.73، 4.55، 5.70 و 5.03)، سرب (21.74، 9.53، 8.26 و 8.10) میکروگرم بر گرم وزن خشک و میانگین غلظت فلزات نیکل، کادمیوم و سرب در 3 رده طولی به ترتیب نیکل (74.68، 35.61 و 30.67)، کادمیوم (5.65، 5.36 و 4.76)، سرب (18.65، 9.52 و 9.19) است که میزان فلزات سرب و کادمیوم در 4 رده سنی و 3 رده طولی براساس استاندارد EPA و FDA بیشتر از حد مجاز بود، اما میزان نیکل در 4 رده سنی و 3 رده طولی کمتر از حد استاندارد بود. ازآنجا که این صدف خوراکی است، مصرف آن در هر اندازه ممکن است خطرهای بسیاری برای انسان و سایر موجودات مصرف کننده داشته باشد.

قزل آلای رنگین کمان یکی از گونه های اصلی تولید آبزیان کشور است. پساب های غنی از مواد آلی حوضچه های پرورشی این نوع ماهی وارد محیط و سبب تغییر در اکوسیستم های طبیعی می شود. با فناوری بیوفلوک و متعادل کردن نسبت کربن به نیتروژن، می توان به کمک میکروارگانیسم های هتروتروف مواد دفعی آبزی را تجزیه و از آلودگی های زیست محیطی جلوگیری کرد. در این مطالعه تولید بیوفلوک برای تبدیل فضولات و کاهش آلودگی، بررسی شد. چهار تیمار مختلف شامل تیمارهای شاهد (بدون منبع کربنی)، ملاس، شکر و ترکیب ملاس و شکر (به نسبت مساوی) هر کدام با سه تکرار طراحی شد. میزان 200 گرم فضولات ماهی قزل آلای رنگین کمان به همراه 6 لیتر از آب خروجی استخرهای پرورشی به داخل زوک های شیشه ای 6 لیتری منتقل شد. سپس زوک ها در محلی با دمای ثابت (25oC) و هوادهی مداوم قرار داده شدند. سپس با اندازه گیری ترکیبات نیتروژنی فضولات، مقادیر لازم از کربوهیدرات ها محاسبه و به تیمارها اضافه شدند. طول مدت مطالعه 72 ساعت بود و طی آن ترکیبات نیتروژنی به همراه pH تیمارهای مختلف روزانه اندازه گیری و ثبت شد. نتایج نشان داد که در تیمار شاهد ترکیبات نیتروژنی به شکل نهایی نیترات تجمع می یابد که میزان آن از نظر آماری با سایر تیمارها اختلاف معنادار داشت (P<0.05). همچنین، در سایر تیمارها، نیترات توسط باکتری های هتروتروف جذب و به بیوفلوک تبدیل شد. بر اساس این نتایج می توان نتیجه گرفت که در فناوری بیوفلوک با تبدیل ترکیبات نیتروژنی به بیوفلوک و خارج کردن آن از محیط، آلودگی ترکیبات نیتروژنی پساب ها به صورت چشمگیری کاهش پیدا می کند.

با توجه به وجود سطح قابل توجهی از جنگل های طبیعی و دست کاشت با غالبیت بادام کوهی و همچنین اراضی دیم موکاری، این مطالعه با هدف ارزیابی توان ترسیب کربن دو گونه درختچه ای مو (.Vitis vinifera L) و بادام کوهی (.Amygdalus scoparia Spach) در استان فارس انجام شد. اندام های هوایی و زیرزمینی دو گیاه مطالعه شده نمونه گیری و ضریب تبدیل ترسیب کربن هر اندام توسط روش احتراق در آزمایشگاه تعیین شد. همچنین مقدار کربن ترسیب شده در زیست توده (هوایی و زیر زمینی)، لاشبرگ و سه عمق خاک (0 ـ 15، 15ـ30، 30ـ50 سانتی متر) اندازه گیری شد. داده های مربوط به اندام های گیاهی، خاک زیر و خارج سایه انداز و همچنین عمق های مختلف خاک به روش تحلیل واریانس یکطرفه (One-way ANOVA) و آزمون دانکن در محیط نرم افزار SPSS نسخه 19 تحلیل و مقایسه شدند. نتایج نشان داد که ترسیب کربن در بین اندام های پنج گانه دو گیاه (برگ، ساقه، تنه، ریشه، لاشبرگ) تفاوت دارد (p<0.05). نتایج بیانگر آن بود که تجمع کربن در خاک زیر اشکوب بادام کوهی بیشتر از خاک زیر اشکوب مو است. از طرف دیگر نتایج نشان داد که هر یک از توده های مو و بادام کوهی به ترتیب قادر به نگهداشتن میانگین سالانه کربن به مقدار 30.55 و 5.88 کیلوگرم در هکتار هستند. توان ترسیب کربن در خاک رویشگاه مو و بادام کوهی نیز به ترتیب 271.4 و 354.1 تن در هکتار در طول مدت 33 سال و 20 سال است.

پایش پایداری کارکردهای جنگل، مستلزم تعیین کارکردها و شاخص های مناسب است و در نتیجه برای دستیابی به پایداری جنگل باید مجموعه مناسبی از شاخص های اجرایی برای کمک به تصمیم گیری، تجزیه و تحلیل و ارزیابی پایداری کارکردهای جنگل تعیین شوند. در این مطالعه برای اولین بار مجموعه شاخص های اجرایی مناسب پایش پایداری کارکردهای جنگل به صورت مطالعه موردی برای جنگل خیرود واقع در شرق نوشهر تعیین شده است. روش مطالعه برای تعیین این مجموعه به سه مرحله تقسیم می شود. ابتدا با استفاده از روش دلفی تعداد 77 شاخص در زمینه چهارکارکرد تولیدی، محیط زیستی، حفاظتی ـ حمایتی و تفرجی تعیین و سپس با استفاده از آزمون آماری دو جمله ای بر اساس درجه اهمیت اولویت بندی شدند. در مرحله بعدی اولویت بندی این شاخص ها از نظر درجه سختی برداشت داده و اندازه گیری در عرصه با استفاده از روش بالا انجام شد. نتایج این مطالعه، شاخص ها را از نظر اهمیت به دو گروه «شاخص های با اهمیت زیاد» به منزله شاخص های اصلی برای پایش پایداری کارکردهای جنگل و «شاخص های با اهمیت کمتر» به منزله شاخص های جایگزین یا کمکی برای شاخص های گروه اول تفکیک کرده است. همچنین این شاخص ها از نظر اجرایی بودن به دو گروه کمتر اجرایی و اجرایی تقسیم شدند. در مرحله نهایی، اهمیت و اجرایی بودن شاخص ها با هم ترکیب شد و شاخص ها در چهار گروه «کمتر اجرایی و کمتر با اهمیت»، «اجرایی و کمتر با اهمیت»، «کمتر اجرایی و با اهمیت» و «اجرایی و با اهمیت» تقسیم شدند. فهرست نهایی بر اساس شاخص های اجرایی و با اهمیت به دست آمد که کارایی لازم در جهت پایش پایداری کارکردهای جنگل های شمال ایران را داراست.

جنگل های مانگرو از جمله بوم سامان های شکننده ساحلی نسبت به آلودگی های نفتی به ویژه تجمع فلزات سنگین نیکل و وانادیوم به شمار می آیند. مهم ترین هدف این پژوهش مقایسه غلظت فلزات سنگین نیکل و وانادیوم در رسوبات، ریشه و برگ درختان مانگرو در دو رویشگاه پارک ملی ـ دریایی نایبند و منطقه حفاظت شده حرا در جزیره قشم، و بررسی علل تفاوت احتمالی میزان آن ها از دیدگاه عوامل فیزیکی و شیمیایی محیط است. بدین منظور همبستگی غلظت فلزات یاد شده در رسوبات، ریشه و برگ درختان با عواملی همچون بافت رسوبات، pH، EC و مواد آلی موجود در رسوبات بررسی شد. نتایج نشان داد که متوسط غلظت نیکل در رسوبات و برگ بیش از متوسط میزان وانادیوم در رویشگاه های حرا و نایبند بود. همچنین مشخص شد که متوسط غلظت فلزات سنگین نیکل و وانادیوم در رسوبات سطحی و نیز ریشه درختان رویشگاه حرا بیشتر از متوسط غلظت این فلزات در رویشگاه نایبند است که می توان آن را به ریزدانه تر بودن بافت بستر رویشگاه حرا نسبت داد. اما میزان تجمع فلز وانادیوم در برگ درختان مانگرو در منطقه نایبند حدود 2.3 برابر منطقه حرا ست. پایین بودن میزان شوری در سمت دریا در منطقه نایبند نسبت به حرا و درنتیجه افزایش بیشتر حلالیت فلز وانادیوم و انتقال بیشتر آن به گیاه، و همچنین هوای آلوده منطقه نایبند و تماس و جذب بیشتر توسط برگ درختان نیز می تواند دلایل احتمالی این افزایش تجمع در برگ باشد. این یافته بسیار نگران کننده است، زیرا معمولا برنامه های حفاظتی،کنترلی و پایشی بر روی مناطق مجاور یا نزدیک به فعالیت های نفتی متمرکز شده، در حالی که این پژوهش نشان داد عواملی جز فاصله رویشگاه تا منبع آلودگی نیز وجود دارد که در میزان تجمع نیکل و وانادیوم تعیین کننده هستند.

تهیه کمپوست یکی از استراتژی های مدیریت مواد زاید جامد شهری است که با هدف کاهش حجم و وزن موادی که باید دفع شوند، کاهش انتشار بو و شیرابه، بازیافت منابع و کاهش هزینه های دفع زباله استفاده می شود. برای رعایت قوانین محیط زیستی در چارچوب سازگاری پروژه های توسعه ای ب حساسیت های محیطی، اجرای طرح های ارزیابی تاثیرات محیط زیستی کارخانه های کمپوست الزامی شده است. ارزیابی تاثیرات محیط زیستی یکی از روش های موثر در راستای حفظ محیط زیست و مقابله با تخریب آن است. توجه به روش های نوین ارزیابی آثار توسعه، گام مفیدی در راستای بهبود محیط زیست محسوب می شود. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی آثار محیط زیستی پنج گزینه مکانی احداث کارخانه کمپوست در دو بخش شرقی و غربی استان گلستان است. جمع آوری اطلاعات با استفاده از بازدیدهای میدانی و سامانه اطلاعات جغرافیایی انجام شد. سپس پتانسیل آلودگی های موجود در پنج منطقه نقشه سازی شد. اطلاعات لازم از نقشه ها استخراج و نتایج آن برای تعیین جدول های احتمال شرطی وارد شبکه بیزین شد. روش استفاده شده در شبکه بیزین بر پایه تئوری بیز استوار است. نتایج به دستامده از شبکه بیزین در هر یک از گزینه ها با استفاده از وزن دهی به آلودگی ها با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره و نیز با استفاده از روش Topsis برای اولویت بندی گزینه های پیشنهادی به کار رفت. نتایج این پژوهش نشان دادند که در بخش شرقی، گزینه دو و در بخش غربی، گزینه چهار مناسب هستند که نتایج حاصل از روش ماتریس ریاضی فازی سازی شده با فاکتور جبران را تایید می کند. با توجه به امکان نمایش عدم قطعیت در مدل شبکه بیزین و واردکردن نظریه های کارشناسی در صورت کمبود داده ها یا دسترسی نداشتن به نتایج مدل ها، این روش تبدیل به یک روش کارآمد در ارزیابی آثار توسعه شده است.

رودخانه هراز از دامنه های شمالی البرز مرکزی سرچشمه گرفته است و در یک دره به نسبت پهن به طرف شمال جریان می یابد و در مسیر آن چندین روستا، محله، حداقل 20 کارخانه شن و ماسه و مزارع پرورش ماهی وجود دارد. علاوه بر آن با احداث رستوران ها و محل های استراحت برای مسافران به منزله تفرج گاه نیز استفاده می شود. این مطالعه به منظور بررسی آلودگی میکروبی کلیفرمی آب های زیر زمینی منطقه رودخانه هراز انجام گرفت. در این مطالعه 60 نمونه آب های زیر زمینی رودخانه هراز، از 5 ایستگاه طی یک سال برداشته و در آن تعداد کل کلیفرم ها و کلیفرم مدفوعی ارزیابی شد. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین میانگین لگاریتم تعداد توتال کلیفرم های آب زیرزمینی به ترتیب متعلق به ایستگاه های آب اسک (0.4CFU/100ml) و هلوم سر (1.9CFU/100ml) بوده است. همچنین بیشترین و کمترین میانگین لگاریتم تعداد کلیفرم مدفوعی به ترتیب در ایستگاه آب اسک (1.2CFU/100ml) و کلوده، هلوم سر و لاریجان (1.1CFU/100ml) تعیین شد. نتایج این بررسی نشان داد که آب های زیر زمینی رودخانه هراز آلودگی میکروبی دارد و از نظر کیفیت در سطح پایین قرار دارد و برای شرب و مصارف انسانی مناسب نیست.