پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی
سال:1391 | دوره:4 | شماره:14 |تعداد مقالات:8

محتوای اطلاعاتی سود، در حسابداری بارها مورد آزمون قرار گرفته است. محققین به دنبال معیارهایی بوده اند، که به عنوان رقیبی برای سود مورد استفاده قرار گیرد. یکی از رقبای جدی سود، جریان وجوه نقد می باشد. در این مطالعه، محتوای اطلاعاتی نسبی و افزایشی بازده دارایی ها، به عنوان نماینده معیارهای مبتنی بر سود و نرخ بازده داخلی برآوردی، به عنوان نماینده معیارهای مبتنی بر نرخ بازیافت وجوه نقد، با Q توبین و بازده سهام، که شاخص های عملکرد شرکت می باشد، مورد آزمون قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری، شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران است و برای آزمون فرضیه ها از ضریب همبستگی پیرسون و روش رگرسیون چند گانه استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، محتوای اطلاعاتی نسبی معیار مبتنی بر سود در مقایسه با معیار مبتنی بر نرخ بازیافت وجوه نقد بیشتر است و محتوای اطلاعاتی افزایشی قابل آزمون نمی باشد.

هدف تحقیق، بررسی رابطه بین مدیریت سود و مربوط بودن سود هر سهم و ارزش دفتری آن در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. مدیریت سود با استفاده از میانگین چهار روش مختلف محاسبه مدیریت سود، معرفی شده توسط لیوز (2001) و باتاچاریا (2001) سنجیده شده است. داده های تحقیق با استفاده از نمونه ای شامل 192 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در قالب 10 صنعت مختلف، برای دوره زمانی 1388-1383 به روش تلفیق کل داده ها و رگرسیون حداقل مربعات معمولی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. برای انتخاب مدل مناسب، از آزمون F مقید (چاو) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد مدیریت سود در شرکت های مورد مطالعه وجود داشته و مربوط بودن سود هر سهم و ارزش دفتری آن را کاهش می دهد.

هدف اصلی این مقاله بررسی محتوای اطلاعاتی فزاینده سرمایه فکری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی مراحل چرخه حیات می باشد. نمونه انتخابی شامل 74 شرکت است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها با استفاده از رگرسیون چندگانه، حاکی از این است که اجزای سرمایه های فکری در ارتباط با ارزش بازار شرکت ها محتوای اطلاعاتی فزاینده ندارند و بنابراین محتوای اطلاعاتی نسبی اجزای سرمایه های فکری در مراحل چرخه حیات متفاوت است. دیگر نتایج بیانگر این است که در مرحله بلوغ، بیشترین همبستگی بین ارزش بازار شرکت و سرمایه فکری وجود دارد و در مرحله بعدی بیشترین همبستگی در مرحله رشد و کمترین همبستگی، مربوط به مرحله افول می باشد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط بین محافظه کاری و میزان پیش بینی سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. برای کمی کردن محافظه کاری مشروط از دو معیار ضریب منفی جمع اقلام تعهدی اختیاری (غیرعملیاتی) به جمع دارایی ها و نسبت سود خالص قبل از اقلام غیرمترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و برای کمی کردن محافظه کاری غیرمشروط از دو معیار نرخ ارزش دفتری به ارزش بازار خالص دارایی ها و ضریب منفی جمع اقلام تعهدی به میانگین جمع دارایی ها استفاده شده است. فرضیه های پژوهش در سطح هر صنعت و در سطح کل صنایع مورد برررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین ضریب منفی جمع اقلام تعهدی اختیاری (غیرعملیاتی) و سود پیش بینی شده در سطح کل صنایع رابطه معناداری وجود ندارد. رابطه معنی دار بین نسبت سود خالص قبل از اقلام غیرمترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و سود پیش بینی شده شرکت ها در صنایع ماشین آلات-تجهیزات، الکتریکی و کاشی- سرامیک وجود دارد ولی در سطح کل صنایع به صورت تجمعی این رابطه صادق نیست. علاوه بر آن، عدم وجود رابطه معنی دار بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار خالص دارایی ها روی پیش بینی سود شرکت ها در صنایع الکتریکی و غذایی- آشامیدنی برقرار است بنابراین در صنایع دیگر و در سطح کل صنایع این فرضیه تایید شده است. در نهایت نتایج بیانگر عدم وجود رابطه معنی دار بین ضریب منفی اقلام تعهدی به میانگین دارایی ها بر روی پیش بینی سود می باشد.

هدف این تحقیق، یافتن پاسخی برای این سوال است که آیا در شرکت های با کیفیت حسابرسی بالاتر در مقایسه با شرکت های با کیفیت حسابرسی پایین تر، رابطه معکوس قوی تری بین کیفیت اقلام تعهدی (بدیلی برای کیفیت سود) و هزینه حقوق صاحبان سهام وجود دارد؟ تعداد 103 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه انتخاب شده اند. از روش تجزیه و تحلیل پنل برای آزمون فرضیه ها و تخمین ضرایب استفاده گردیده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در سطح اطمینان 95 درصد بین کیفیت اقلام تعهدی و هزینه حقوق صاحبان سهام، رابطه معکوس معنی داری وجود دارد. همچنین در شرکت های با کیفیت حسابرسی بالاتر در مقایسه با شرکت های با کیفیت حسابرسی پایین تر، رابطه معکوس قوی تری بین کیفیت اقلام تعهدی و هزینه حقوق صاحبان سهام وجود دارد.

در محیطی متاثر از جهانی شدن استانداردهای حسابداری و حسابرسی، شناسایی عوامل و مشکلات اثرگذار بر روابط بین حسابرسان و صاحبکاران حسابرسی و تلاش در جهت رفع آن ها می تواند گام موثری در جهت گسترش حرفه حسابرسی در ایران باشد، لذا اقدام به انجام تحقیقی در خصوص روابط بین صاحبکار و حسابرسان و مشکلات مربوطه در محیط اقتصادی ایران گردید. هدف اصلی این تحقیق گسترش ادبیات موضوع در خصوص روابط بین صاحبکار و حسابرس به وسیله بررسی مسائل و مشکلات مربوطه که حسابرسان و صاحبکار حسابرسی در طی انجام فرآیند حسابرسی در ایران با آن مواجه هستند، می باشد. متدولوژی انجام تحقیق، توصیفی- پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کتبی که اعتبار ساختاری و محتوایی آن به تایید رسیده، استفاده شده است. بر اساس یافته های تحقیق، فقدان تجربه کافی کارکنان حسابرسی به منظور درک فعالیت واحد مورد رسیدگی و عدم رعایت اخلاق حرفه ای از سوی حسابرسان در طی انجام حسابرسی از مهمترین مشکلات مشاهده شده از سوی صاحبکار حسابرسی بیان گردیده است. به علاوه، عدم دسترسی به اطلاعات واحد مورد رسیدگی و عدم وجود اطلاعات٬ دفاتر و سوابق حسابداری در واحد مورد رسیدگی، از مهمترین مشکلات مشاهده شده از سوی حسابرسان می باشد.

تکیه بر شاخص های سود و زیانی در مورد ارزیابی عملکرد واحد انتفاعی به تنهایی کافی نیست. از آنجا که بهره وری یکی از مهم ترین شاخص های ارزیابی عملکرد مدیریت می باشد و ارتقاء و بهبود آن از جمله وظایف مهم مدیران در سازمان ها بوده و رشد و بهبود سازمان ها در گرو توجه به بهره وری می باشد، لازم است ارتباط بین شاخص های بهره وری و سود و زیان تبیین گردد. این تحقیق به دنبال این موضوع است که آیا در شرکت های نفتی، بین شاخص های بهره وری نیروی کار و سرمایه، که از شاخص های مهم بهره وری می باشند و اقلام صورت سود زیان رابطه معنی داری وجود دارد یا خیر؟ مطالعه انجام شده بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس روش پیمایشی و همبستگی می باشد. در این راستا با استفاده از تحلیل رگرسیونی و آزمون های نرمال بودن، آزمون برازش منحنی، رگرسیون تک متغیره (آزمون فرضیات) و چند متغیره (روش قدم به قدم)، نوع رابطه بین اقلام صورت سود و زیان (متغیرهای مستقل) و شاخص های بهره وری کار و سرمایه (متغیر وابسته)، میزان تاثیر هر کدام از این عوامل بر شاخص های بهره وری کار و سرمایه و تعیین اولویت بندی تاثیر این عوامل مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این آزمو ن ها بیانگر این است که بین اقلام صورت سود و زیان و شاخص های بهره وری کار و سرمایه رابطه معناداری وجود دارد؛ اما ارتباط بهره وری کار با هر یک از اقلام صورت سود و زیان به صورت جداگانه یا در حالت کلی و با استفاده از رگرسیون چند متغیره، نسبت به بهره وری سرمایه، نتایج قوی تری را نشان می دهد.

از آنجا که برای تصمیم گیری اقتصادی استفاده کنندگان صورت های مالی، آگاهی از کلیه جنبه های عملکرد مالی واحد تجاری طی دوره ضرورت دارد لازم است کلیه درآمدها و هزینه های شناسایی شده طی دوره، مورد ملاحظه قرار گیرد. در راستای رسیدن به این هدف کمیته تدوین رهنمودهای حسابداری و حسابرسی، ارائه گزارش جدیدی تحت عنوان گزارش سود و زیان جامع را برای تمام واحدهای انتفاعی لازم الاجرا نمود تا پاسخگوی نیازهای موجود باشد. این مقاله محتوای اطلاعاتی سود خالص، سود جامع و کاندیداهای جایگزین سود را در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی میکند. بر اساس استاندارد شماره 6 صورت سود و زیان جامع، علاوه برسود خالص دوره، سود و زیان تسعیر ارز، سود و زیان تحقق نیافته سرمایه گذاری ها و تعدیل های سنواتی را شامل می شود. انتظار می رود گزارش طبقه بندی شده سود و زیان جامع، بار اطلاعاتی گزارش های مالی را افزایش دهد. مربوط بودن سود جامع و کاندیداهای جایگزین سود با توجه به همگونی متغیرهای حسابداری، با داده های شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، طی سال های 1380- 1389، به وسیله رگرسیون خطی چندگانه و آزمون والد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که از بین کاندیداهای جایگزین سود، سود خالص به علاوه سود و زیان تسعیر ارز و تعدیلات سنواتی دارای بالاترین محتوای اطلاعاتی می باشد و همچنین سود جامع قدرت توضیح دهندگی قویتری نسبت به سود خالص دارد. این نتایج با شواهد تحقیقات بیدلوچوی (2006) در آمریکا و کیریداران و همکاران (2009) درکانادا سازگاری دارد.