دانش مالی تحلیل اوراق بهادار (مطالعات مالی)
سال:1396 | دوره:10 | شماره:33 |تعداد مقالات:9

مسوولیت اجتماعی در دهه های اخیر به عنوان آرمانی بی بدیل، همواره دل مشغولی های فراوانی برای جوامع بشری بویژه جوامع در حال توسعه پدید آورده است. شفافیت اطلاعات یکی از ارکان اصلی مسوولیت اجتماعی می باشد. به لحاظ نظری عدم شفافیت اطلاعات در بازار سهام، باعث تشکیل حباب های قیمتی شده که بعد از تشکیل، با ریسک ترکیدن و ایجاد بحران مالی، قیمت سهام را در بازار تحت تاثیر قرار می دهد. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین شفافیت و کیفیت افشای اطلاعات مالی با احتمال تشکیل حباب قیمتی در دوره 1389-1392، برای 158 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران، با استفاده از آزمون های چولگی، وابستگی دیرش و کاربست رگرسیون لجستیک است. نتایج نشان می دهد که افزایش در متغیرهای شفافیت، شناوری سهم، اهرم مالی، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازاری و اندازه شرکت باعث کاهش احتمال حبابی شدن قیمت سهم و مالکیت نهادی باعث افزایش احتمال تشکیل حباب قیمتی سهام می گردد. طور کلی، نتایج تجربی از این فرضیه حمایت می کند که بین سطح شفافیت اطلاعات مالی و حبابی بودن قیمت سهام شرکت ها، رابطه ای منفی و معنی دار وجود دارد.

سرمایه گذاران و مدیران سرمایه گذاری در زمان انتخاب و خرید سهام شرکت ها، با فرایند تصمیم گیری روبرو هستند. آنها در این فرایند به دنبال انتخاب سهامی هستند که حداکثر منافع را داشته باشد. در فرایند سرمایه گذاری، موفقیت و کسب سود بدون تجزیه و تحلیل صحیح و داشتن آشنایی از شرایط سهام و بازار امکان پذیر نمی باشد، لذا هر سرمایه گذار می بایست پس از بررسی و تجزیه و تحلیل سهام اقدام به خرید و فروش آن نماید. در این راستا در تحقیق حاضر کارآمدی روش های خرید سهام با استفاده از استراتژی های تکنیکال نسبت به روش خرید و نگهداری بررسی شد. استراتژی های تکنیکال مورد آزمون، میانگین متحرک نمایی، شاخص قدرت اندازه حرکت و استراتژی ترکیبی شاخص قدرت اندازه حرکت و میانگین متحرک نمایی می باشند. موقعیت های خرید ایجاد شده براساس دوره های روزانه (کوتاه مدت) و هفتگی (میان مدت) برای 16 شرکت سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران در پنج سال 1390 تا 1394 استخراج گردید. نتیجه نشان می دهد در دوره هایی که بازار به شدت صعودی باشد (سال 1392) استراتژی های تکنیکال کارایی لازم را ندارند، اما در دوره هایی که روند بازار متعادل است یا بازار نزولی (سال 1393) است، استراتژی های تکنیکال برای خرید سهام کارآمدتر هستند.

یکی از ناهنجاری های بازار سرمایه، ناهنجاری اقلام تعهدی است. دو دیدگاه رفتاری و دیدگاه انتظارات عقلایی در تشریح این نابهنجاری معرفی شده است. در دیدگاه انتظارات عقلایی (دیدگاه مبتنی بر ریسک و رشد)، تغییرات نرخ تنزیل به عنوان یکی از معیارهای بروز ناهنجاری در اقلام تعهدی مطرح می شود. از طرفی پراکندگی بازده بالا نیز متاثر از نرخ تنزیل بالا بوده و بر رشد و سرمایه گذاری تاثیرگذار است. بنابراین این ادعا مطرح می گردد که از ریسک پراکندگی بازده می توان در تفسیر ناهنجاری های اقلام تعهدی بهره برد و شرط لازم برای تحقق این امر این است که پراکندگی مقطعی بازده، منجر به صرف ریسک مثبت و معناداری در سطح سهام و پرتفوی اقلام تعهدی شود.از این رو، در این پژوهش، ضمن بررسی نقش پراکندگی بازده در تفسیر ناهنجاری اقلام تعهدی، به بررسی میزان تاثیر پراکندگی بازده بر صرف ریسک پرتفوهای با اقلام تعهدی بالا و پایین پرداخته شده است. بدین منظور، نمونه ای شامل 113 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1388 تا 1393 مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل قیمت گذاری فاما و فرنچ استفاده شده است.نتایج بدست آمده نشان داد که پراکندگی بازده/پراکندگی نسبی بازده، منجر به صرف ریسک مثبت و معناداری در سطح سهام و پرتفوی اقلام تعهدی می شود و میان تاثیر پراکندگی نسبی بازده بر صرف ریسک، در شرکت های با اقلام تعهدی کم و شرکت های با اقلام تعهدی بالا تفاوت معناداری وجود دارد.

افکار و عقاید سرمایه گذاران در خصوص آینده بازار سرمایه می تواند نقشی موثر بر روند قیمت و حجم معاملات بازار داشته باشد. افکار و عقاید سرمایه گذاران به دیدگاه آنان پیرامون وضعیت آینده بازار سرمایه اشاره دارد. از این رو، هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر باورهای خوش بینانه و بدبینانه سرمایه گذاران بر روند قیمت بازار و روند معاملات بازار سهام می باشد. جامعه آماری این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری شامل 50 شرکت که دارای بیشترین ارزش بازار در دوره پنج ساله 1393-1389 بوده اند، می باشد. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون چند متغیره و داده های سری زمانی استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که باورهای خوش بینانه و بدبینانه سرمایه گذاران بر روند معاملات بازار به ترتیب تاثیر مثبت و منفی دارد. همچنین، نتایج این پژوهش نشان می دهد که باورهای خوش بینانه و بدبینانه سرمایه گذاران بر روند قیمت بازار تاثیر معنی دار ندارد.

بحث حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی یکی از موضوعاتی است که اخیرا مورد توجه پژوهشگران مالی قرار گرفته است. این شاخص از طریق میزان تغییرات در مخارج سرمایه ای شرکت به ازای یک واحد تغییر در جریان نقدی، اندازه گیری می شود. هدف از این تحقیق بررسی معیار خوش بینی مدیریتی و تاثیر آن بر حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی با در نظر گرفتن وجود و یا عدم وجود محدودیت مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور اطلاعات مالی 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1386 تا 1392 بررسی گردیدند. تعداد داده های جمع آوری شده برای این پژوهش 700 سال-شرکت می باشد. به منظور انجام آزمون فرضیه های تحقیق از روش رگرسیون چندمتغیره با رویکرد داده های ترکیبی (Panel Data) و برای انجام روش های آماری از نرم افزارهای SPSS21 و Eviews7 استفاده شده است. نتایج پژوهش ارتباط مثبت و معنادار میان خوش بینی مدیریتی و حساسیت سرمایه گذاری را در میان کل نمونه، و همچنین در میان شرکت های طبقه بندی شده تحت عنوان دارای محدودیت مالی و بدون محدودیت مالی را نشان می دهد. همچنین نتایج حاکی از آن است که حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی در نتیجه خوش بینی مدیریتی در شرکت های دارای محدودیت مالی بیشتر از شرکت های بدون محدودیت مالی است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی یکی از اثرات زیان بار اقتصادی ربا، با رویکردی مالی- حسابداری می باشد. از این رو، پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که آیا پدیده ربا می تواند دارای اثرات زیانبار اقتصادی باشد یا خیر؟ در این پژوهش به شیوه ای قیاسی، اثر منفی ربا بر حجم سرمایه گذاری با رویکردی مالی-حسابداری مورد بررسی قرار گرفته است؛ به این ترتیب که با رویکردی قیاسی در قالب مدلهای مالی، شامل؛ الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، نظریه پرتفوی بهینه اثرات زیان بار (اقتصادی) ربا تشریح و سپس در قالب روشهای مختلف ارزیابی طرح های سرمایه گذاری، مانند خالص ارزش فعلی، دوره بازگشت تنزیلی و نرخ بازده داخلی، اثرات منفی آن بر حجم سرمایه گذاری تبیین شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که نرخ بهره ثابت (بدون ریسک) به عنوان جایگزینی برای ربا، موجب کاهش حجم سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه و به تبع آن افزایش بیکاری در جامعه می شود.

افزایش مبادلات بین المللی سبب می شود تا شرکت های صادراتی سود و در نتیجه بازده بیشتری را تجربه کنند چرا که نرخ ارز به عنوان یکی از عوامل ریسک این شرکت ها محسوب می شود. این پژوهش به بررسی اثر تغییرات نرخ ارز بر بازده اضافی سهام شرکت های صادر کننده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سال های 1388-1392 با با کاربرد داده های ترکیبی می پردازد. به منظور بررسی این رابطه از مدل پنج عاملی قیمت گذاری آربیتراژ استفاده شده است. نتایج گویای آن است که رابطه معنی داری بین متغیر نرخ ارز و تغییرات آن با بازده اضافی سهام در شرکت های صادراتی در طول دوره مورد بررسی و با استفاده از مدل قیمت گذاری آربیتراژ وجود دارد.

در این مقاله مروری، ضمن بررسی تاریخچه اوراق بهادارسازی متعارف در کشورهای توسعه یافته، به مبانی اوراق بهادارسازی اسلامی و تفاوت های آنها با اوراق بهادارسازی متعارف اشاره شده است. در ادامه با توجه به اینکه مهم ترین ابزار اوراق بهادارسازی دارایی ها در کشورهای اسلامی، انواع مختلف صکوک است، ضمن معرفی این ابزار، آخرین آمار انتشار صکوک به تفکیک کشورها و نوع صکوک در سطح ملی و بین المللی آورده شده است. نتایج تحقیقات کاربردی در زمینه اوراق بهادارسازی دارایی ها در ایران نیز جمع بندی و تجربه انتشار صکوک در ایران با ارائه آمار انتشار صکوک بررسی شده است و در نهایت با آسیب شناسی بازار اوراق بدهی، مشکلاتی جهت اوراق بهادار سازی در بورس اوراق بهادار ایران مشخص گردید که از آن جمله عبارتند از کم عمق بودن این بورس، طولانی شدن فرایند انتشار اوراق در بورس ایران، وجود ریسک تغییر ناگهانی نرخ بهره و ارز و ..که با توجه به چالشهای موجود مشخص گردید اوراق بهادار سازی برای توسعه بازار بورس در ایران الزامی است.

بررسی تاریخچه شکل گیری نظام بانکی در ایران نشان می دهد که بانکداری در ایران چهار مرحله را پشت سر گذاشته است که در هر مرحله بنابر موقعیت سیاسی کشور، دارای ویژگی ها و تفاوت های خاصی بوده است که آنها را از هم متمایز می سازد. اما آنچه مسلم است پس از گذشت بیش از یکصد سال از راه اندازی اولین بانک ها در ایران هنوز بانکداری در ایران با نقاط ضعف بسیاری مواجه است. لذا ارزیابی عملکرد دانش محور نظام بانکداری در چارچوب رویکرد منابع انسانی جهت رفع نقاط ضعف آن کمک کرده و سودمند است.در این تحقیق با استفاده از پرسشنامه کمی منابع مورد نیاز جهت بهبود نقاط ضعف بانکداری در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه آزمون داده های به دست آمده از پرسشنامه نشان می دهد منابع انسانی، مالی و سازمانی مهمترین منابع مورد نیاز جهت بهبود نقاط ضعف بانکداری در ایران می باشند.