مقدمه: مشاهده مستقیم رفتار سلول های زنده مستلزم انجام آزمایش در خارج از بدن به صورت in-vitro و یا ex-vivo می باشد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر نانوذره اکسید منیزیم بر روی سلول های پنوموسیت ریه موش صحرایی پس از جداسازی و تعیین مقداری از نانوذره بدون تاثیر، انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تجربی - آزمایشگاهی علاوه بر تعیین درصد حیات سلول های جداشده با روش تریپان بلو، میزان تغییرات ریخت شناسی سلول ها طی مواجهه 1، 6 و 24 ساعته با نانوذرات اکسید منیزیم در غلظت های 0.1، 1، 10، 100، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی لیتر با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: با توجه به نتایج حاصله پس از تیمار سلول های جداسازی شده با نانوذره هیچگونه تغییرات مرفولوژی در غلظت های مختلف و زمان های مواجهه 1 و 6 ساعت (به استثنای تغییرات مرفولوژی خفیف در غلظت 1000 میکروگرم بر میلی لیتر و 6 ساعت مواجهه) مشاهده نگردید. ولی با افزایش مدت زمان مواجهه به 24 ساعت تغییرات مرفولوژی خفیف و شدید در غلظت های 100 میکروگرم بر میلی لیتر و بالاتر مشاهده شد. مقدار NOAEL برای نانوذره مذکور در مواجهه 6 و 24 ساعت به ترتیب 1000 و 100 میکروگرم بر میلی لیتر تعیین گردید.نتیجه گیری: در این مطالعه مشخص گردید که نانوذره اکسید منیزیم در غلظت های پایین و مدت زمان مواجهه کوتاه اثر چندانی بر سلول های ریوی ندارد، اما افزایش توام غلظت و مدت زمان مواجهه با نانوذره اکسید منیزیم باعث تشدید تغییرات مرفولوژی سلول ها شده است.