مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد
سال:1390 | دوره:6 | شماره:1 (پیاپی 4) |تعداد مقالات:10

در تاریخ 28/7/90 کارگاه کشوری آموزش بالینی در مرکز مهارت های بالینی با حضور آقای دکتر سید منصور رضوی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مسوول شورای عالی گسترش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان مدرس برگزار شد. معاون آموزشی دانشگاه، مسوول مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی یزد و جمعی از اعضا هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد از دیگر شرکت کنندگان این کارگاه بودند.پس از تلاوت آیاتی از قرآن کریم و خیرمقدم، اهداف کارگاه توسط اینجانب بیان گردید. سپس سخنرانی با عنوان مهارت ها و ریز مهار ته ای قابل آموزش در مرکز مهارت های بالینی توسط جناب آقای دکتر رضوی ارائه گردید.

سابقه و اهداف: مشاوره ناکافی اساتید راهنما می تواند دانشجویان را در دست یابی به اهداف آموزشی و حرفه ای دچار مشکل نماید و مشاوره های درست حتی فرصت هایی برای رشد تحصیلی و تغییر الگوی رفتاری آنها فراهم نماید، لذا با توجه به اهمیت موضوع این مطالعه با هدف تعیین عملکرد اساتید راهنما از دیدگاه دانشجویان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی بر روی 385 نفر از دانشجویان دانشگاه انجام شده است. اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه جمع آوری شد. عملکرد اساتید در هر آیتم با استفاده از گزینه های عالی، خوب، متوسط و ضعیف ارزیابی شد.یافته ها: در بررسی دیدگاه دانشجویان مشخص شد که اکثرا (%41.8) با ثابت بودن استاد راهنما از ترم اول تا آخر موافق بودند. همچنین از نظر دانشجویان عملکرد اساتید در زمینه های نظارت مستمر، تهیه جدول زمان بندی جهت انجام مشاوره های فردی و یا گروهی با دانشجو، برگزاری جلسات مشاوره طبق جدول زمان بندی، در حد ضعیف، اما عملکرد اساتید در رابطه با راهنمایی قابل قبول دانشجو در زمینه مسائل آموزشی و آشنایی اساتید با قوانین آموزشی، در حد خوب ارزیابی شده بود. توانایی استاد راهنما در برقراری ارتباط صمیمانه با دانشجو و انگیزه و رغبت استاد راهنما به کار راهنمایی دو آیتمی بودند که در اکثر موارد عالی ارزیابی شده بود.بحث و نتیجه گیری: ضرورت دارد اساتید راهنما در اولین ترم تحصیلی دانشجویان را با آئین نامه های آموزشی آشنا نمایند همچنین مسوولین در اجرای برنامه های آموزشی در ارتباط با شرح وظایف اساتید راهنما اقدام جدی به عمل آورند.

سابقه و اهداف: شناخت دیدگاه اساتید دانشکده پزشکی نسبت به تحقیقات دانشجویی و پژوهش می تواند برنامه ریزان را با نقاط ضعف و قوت شرایط موجود آشنا و امکان اصلاح آن را فراهم سازد، بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناخت دیدگاه اساتید دانشکده پزشکی سمنان نسبت به تحقیقات دانشجویی و پژوهش انجام گردید.روش بررسی: این مطالعه توصیفی - مقطعی، با مشارکت اساتید دانشکده پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی سمنان انجام شد. یک پرسشنامه حاوی مشخصات دموگرافیک، میزان رضایت شغلی و دیدگاه آنها به پژوهش و تحقیقات دانشجویی با مراجعه حضوری محقق در اختیار همه اساتید قرار داده شد. تعداد 45 نفر از مجموع 65 نفر پرسشنامه مذکور را تکمیل و مجددا عودت دادند. پس از جمع آوری پرسشنامه، داده ها با روش های مناسب آماری آنالیز شدند.یافته ها: بین میزان رضایت شغلی اساتید با علاقه به کارهای تحقیقاتی رابطه معناداری وجود دارد (P=0.002 و r=0.458). 20% اساتید علاقه مندی زیاد و 66% تمایل متوسطی به هدایت انجام کارهای تحقیقاتی دانشجویی داشتند. بیشتر اساتید اظهار نمودند که دانشجویان به تحقیقات علاقه کمی دارند، و با اصول تحقیق و پژوهش آشنایی کافی و لازم را ندارند. کمبود ارزش مادی تحقیقات، ساعات بالای تدریس، کار در مطب های شخصی، داشتن مشاغل مدیریتی، طولانی بودن مراحل اداری انجام تحقیق و عدم تخصیص به موقع بودجه، به ترتیب از مهم ترین موانع شناسایی شده در زمینه پژوهش دانشجویی است.بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد بیشتر اساتید دانشکده پزشکی سمنان به انجام کارهای تحقیقاتی علاقه دارند ولی به دلایل متعدد از جمله عدم آشنایی و تجربه کافی دانشجویان با اصول پژوهش تمایل زیادی به هدایت تحقیقات دانشجویی ندارند.

سابقه و اهداف: افسردگی اختلال شایعی است که ممکن است هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد ولی برخی افراد جامعه مثل دانشجویان رشته های مختلف علوم پزشکی که هر کدام به نحوی در گیر حفظ سلامت جسمی و روانی افراد جامعه هستند به دلیل موقعیت خاص نسبت به این بیماری آسیب پذیرترند. هدف ما از انجام این بررسی سنجش میزان افسردگی دانشجویان موفق و ناموفق دانشکده های پرستاری و مامایی و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یزد بوده است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی – تحلیلی می باشد که در سال 1387 بر روی 125 نفر از دانشجویان دانشکده های پرستاری و مامایی و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام شده است. روش جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه ای در دو بخش است: بخش اول مربوط به اطلاعات دموگرافیک افراد مورد مطالعه و بخش دوم سوالات مربوط به سنجش میزان افسردگی بر اساس آزمون Beck بود. از آمار توصیفی در قالب جداول توزیع فراوانی و از آزمون T-Test به منظور بررسی ارتباط بین متغیرها استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از 125 دانشجوی مورد مطالعه 53 نفر (42.4%) دچار درجات مختلفی از افسردگی بودند. در دانشجویان ناموفق دانشکده پرستاری و مامایی بیشترین شیوع افسردگی دیده شد. ارتباط معناداری بین وجود افسردگی و عدم رضایت از رشته تحصیلی (P=0.003) دانشجویان موفق و ناموفق و همچنین سکونت در خوابگاه در این دانشجویان دیده شد (P=0.005). همین طور بین دانشجویان ناموفق دانشکده های بهداشت و پرستاری و مامایی ارتباط معنادار از نظر وجود افسردگی دیده شد (P=0.014).بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده از این مطالعه، افسردگی در بین دانشجویان دانشکده های پرستاری و مامایی و بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یزد از شیوع بالایی برخوردار است، به همین منظور برنامه ریزی جهت ارائه خدمات مشاوره تحصیلی و روانی جهت پیشگیری از افسردگی در دانشجویان لازم به نظر می رسد.

سابقه و اهداف: دانستن راهبردهای شناختی – رفتاری در زمان امتحان به دانشجویانی که از اضطراب امتحان رنج می برند کمک می کند که اضطراب خود را کاهش دهند.روش بررسی: پژوهش حاضر به روش شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. گروه آزمایش مورد مداخله 6 جلسه آموزش راهبردهای شناختی – رفتاری قرار گرفتند و با گروه کنترل مقایسه شدند. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد و حجم نمونه، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی - چند مرحله ای60 نفر تعیین گردید. برای فرضیه تاثیر آموزش راهبردهای شناختی – رفتاری در کاهش اضطراب امتحان، اختلاف پیش آزمون و پس آزمون نمره اضطراب امتحان هر دو گروه به دست آمد و با کمک آزمون t برای گروه های مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان می دهد که در اختلاف پیش آزمون و پس آزمون اضطراب امتحان گروه ها در سطح آلفای 0.001 تفاوت معنا داری وجود دارد اختلاف میانگین نمره پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل است و نشان می دهد مداخله در کاهش اضطراب امتحان اثر دارد. اختلاف نمره اضطراب امتحان در پس آزمون و پس از یک ماه پیگیری نشان می دهد که از نظر تاثیر، آموزش در بستر زمان پایدار بوده است و گروه آزمایش اختلاف کمتری را نسبت به گروه کنترل نشان می دهد.بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که اضطراب امتحان دانشجویان با آموزش راهبردهای شناختی-رفتاری کاهش می یابد.

سابقه و اهداف: چنانچه محیط خانواده مناسب باشد شرایط را برای تحصیل موفق دانش آموزان فراهم می کند و ارتباط مستقیم و غیر مستقیمی با انگیزه پیشرفت آنها دارد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که 380 نفر دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر یزد در آن شرکت داده شدند. برای سنجش متغیر انگیزه پیشرفت از مقیاس هلمریج و برای سنجش محیط خانواده از مقیاس محیط خانواده (فرم R) استفاده گردید.یافته ها: نتایج به کمک نرم افزار SPSS و تحلیل رگرسیون چند متغیره با روش گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت که 6 عامل آن پیش بینی کننده معنی داری برای انگیزه پیشرفت بودند و چهار عامل دیگر (عقلانی- فرهنگی مدار، اخلاقی- مذهبی مدار، کنترل، سازماندهی) پیش بینی کننده معنی داری نبودند. بین جنسیت و انگیزه پیشرفت رابطه و محیط داشت. در این تحقیق دختران از انگیزه پیشرفت بالاتری نسبت به پسران برخوردارند. بین جنسیت و محیط خانواده و از نظر رشته تحصیلی و ناحیه ارتباط معنی داری با انگیزه پیشرفت در این تحقیق مشاهده نگردید.بحث و نتیجه گیری: محیط خانواده دارای ابعاد مختلفی است که مهم ترین آنها اگر مناسب باشد باعث انگیزه پیشرفت قابل قبولی در دانش آموزان می شود.

سابقه و اهداف: طرح پزشک خانواده با هدف ارتقای سلامت خانواده و کاهش هزینه های درمان بخصوص در مناطق روستایی شروع و سپس در بسیاری از روستاهای کشور عملیاتی شده است. این طرح با هدف سازماندهی بیمه روستاییان و با دید سلامت نگر برای جمعیت مشخص و تعریف شده طراحی شده است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی 80 نفر از پزشکان خانواده شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی روستایی استان یزد در مورد نیازهای آموزشی مورد پرسش قرار گرفتند.یافته ها: با اهمیت ترین نیاز آموزشی پزشکان خانواده در مورد عوامل زیان آور محیط کار و شناسایی و کنترل بیماران مبتلا به معلولیت های ذهنی و جسمی می باشد. همچنین 54.3% پزشکان اعلام کردند که فاصله بین آموزش های تئوری در دوران دانشجویی و انتظاراتی که در طرح پزشک خانواده از آنها دارند زیاد و یا خیلی زیاد است.بحث و نتیجه گیری: فاصله بین آموزش های تئوری و عملی در دوران آموزش پزشک عمومی با انتظاراتی که از پزشک خانواده وجود دارد زیاد بوده و با توجه به این نیازها لازم است در سرفصل های آموزش پزشک عمومی (مصوب وزارتخانه) بازنگری شود.

در دنیای امروز که اطلاعات روز به روز نو شده و سرعت تولید آن به چشم بر هم زدنی کاهش یافته است، انتقال اطلاعات از فردی به فرد دیگر به عنوان هدف آموزش کاری عبث و بیهوده است، بنابراین هدف آموزش به آموزش بازیابی این دانسته ها به فراخور حال هر فرد تغییر یافته است. آموزش مجازی نیز به عنوان شیوه نسبتا نوظهور به طور جدی این هدف را دنبال می کند. هر چند این نوع آموزش و بهره وری از رسانه های مدرنی همچون اینترنت و رایانه فرصت های طلائی را برای افراد ایجاد کرده، اما وجود موانع و مشکلات در آن امکان ناپذیر است. در این مقاله سعی شده است که به بررسی این مزایا و محدودیت ها در آموزش پرداخته شود. از این رو پس از ذکر یک مقدمه، بیان تعریف و ویژگی های آموزش مجازی و تاریخچه کوتاه از آن، مزایا و محدودیت ها را از چشم انداز های متفاوتی اعم از اقتصادی، آموزشی، فرهنگی و زمانی مورد توجه قرار داده و در نهایت به تغییر نقش و جایگاه مدرس در آموزش مجازی و بررسی اینکه این تغییر نقش چه مزایا و محدودیت هایی به همراه داشته است، می پردازیم.