اقتصاد و توسعه منطقه ای
سال:1390 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

نظر به اهمیت موضوع فقر در مباحث توسعه اقتصادی و لزوم انجام مطالعات استانی در این زمینه، هدف از نگارش این مقاله اندازه گیری خط فقر در استان خوزستان طی سال های 1376 تا 1385 می باشد.بدین منظور ابتدا با استفاده از تخمین ماتریس عملکرد تغذیه ای، میزان انرژی دریافتی در دهک های مختلف برآورد گردیده و سپس خط فقر مطلق مناطق شهری و روستایی استان خوزستان بر مبنای معیار 2300 کالری محاسبه شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که طی دوره زمانی مذکور خط فقر مطلق مناطق شهری و روستایی استان خوزستان از روندی افزایشی برخوردار بوده و این افزایش در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است.

امروزه اطلاعات نقش مهمی را در فرآیند توسعه ایفا می کند، بطوریکه استفاده از فنآوری های اطلاعات و ارتباطات(ICT)  سبب تغییر فرآیندهای کاری و شیوه های زندگی و فعالیت افراد شده و از طریق فراهم آوردن ابزارهای ارزان و کارا می توانند فرآیند توسعه کشورها را سرعت بخشند.در این راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل تعیین کننده در استفاده از تکنولوژی های فن آوری اطلاعات و ارتباطات در بین کشورهای آسیایی منتخب طی دوره زمانی 2005-2000 می باشد. برای این منظور، از تکنیک داده های تابلویی استفاده شده است.یافته های تجربی تحقیق نشان می دهد که تفاوت های منطقه ای و جغرافیایی بهمراه برخی از شاخص های توسعه ای می توانند تا حدود زیادی وجود تفاوت در میزان استفاده از ICT را در کشورهای مورد مطالعه توضیح دهند.

این مقاله درصدد آن است که با تحلیل منافع خصوصی و اجتماعی ناشی از جایگزینی تاکسی های دوگانه سوز به جای تاکسی های بنزینی، اقتصادی بودن این جایگزینی را بررسی کند. برای این منظور نمونه ای 423 موردی از تاکسی های شهر مشهد انتخاب شد و از طریق پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز در مورد هزینه ها و درآمدهای این جایگزینی گردآوری گردید. برای تحلیل داده ها از روش معادل یکنواخت سالانه استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد (با فرض ثبات کلیه موارد)، در سال 1388، جایگزینی تاکسی های دوگانه سوز به جای تاکسی های بنزین سوز در تحلیل خصوصی سالانه 2،281،700 ریال منفعت دارد، و در تحلیل اجتماعی (با فرض افزایش ایستگاه های پمپ گاز و صفر شدن هزینه فرصت) سالانه 2،757،512 ریال منفعت خواهد داشت.

این مقاله پس از بررسی وضعیت جمعیتی و اقتصادی دو کشور ایران و ترکیه، دستاورد تجاری همگرایی اقتصادی این دو کشور را با یکدیگر و در قالب شکل گیری بلوک منطقه آسیای جنوب غربی مورد توجه قرار می دهد. در واقع، هدف اصلی مقاله، بررسی پتانسیل تجاری و تاثیر آن بر میزان افزایش تجارت دو جانبه بین دو کشور ایران و ترکیه است. بر این اساس، مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که: آیا همکاری های تجاری دو کشور ایران و ترکیه با یکدیگر و با سایر اعضای بلوک منطقه آسیای جنوب غربی می تواند به افزایش تجارت دوجانبه آنها منجر شود؟ برای پاسخ به این سوال، از مدل جاذبه تعمیم یافته و برای تخمین آن از روش اقتصادسنجی رگرسیون چند متغیره با داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج برآورد نشان می دهد متغیرهای مستقل درآمد سرانه و فاصله جغرافیایی بین آنها تا حد زیادی همکاری های اقتصادی بین ایران و ترکیه را توجیه می کنند، که این می تواند زمینه ساز افزایش جریانات تجاری دوجانبه میان دو کشور باشد. همچنین نتایج نشان می دهد این دو کشور نمی توانند با کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی همگرایی مثبتی داشته باشند.

هدف این مقاله بررسی رابطه میان موجودی سرمایه در گروه های صنعتی استان خراسان رضوی و افزایش بهره وری نیروی کار و بهره وری کل عوامل تولید در دوره 2007-2003 می باشد. به این منظور ابتدا به بررسی ادبیات موجود در زمینه بهره وری، اهمیت بهره وری و سابقه آن در آسیا پرداخته شده است. سپس به طور خلاصه، تاریخچه صنعت در استان خراسان رضوی از ابعاد مختلف بررسی شده و در ادامه پس از تخمین موجودی سرمایه به تفکیک گروه های صنعتی مورد بحث، به کمک برآورد یک مدل مناسب، فرضیه های تحقیق با استفاده از تابع کاب - داگلاس و داده های تلفیقی مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهند که رابطه مثبت و معناداری بین افزایش موجودی سرمایه و بهره وری نیروی کار و نیز بین افزایش موجودی سرمایه و بهره وری کل عوامل تولید در دوره مورد مطالعه وجود داشته است.

این مطالعه اثر سرمایه گذاری مسکونی و سرمایه گذاری غیرمسکونی را بر تولید ناخالص داخلی ایران با استفاده از داده های فصلی 1-1370 تا 4-1386 مورد بررسی قرار می دهد. با توجه به اینکه ایران دارای اقتصاد باز است و خالص صادرات نقش مهمی در تغییرات تولید ناخالص داخلی ایفا می کند، تمرکز این تحقیق بر تفاوت اثر سرمایه گذاری مسکونی و غیرمسکونی در اقتصاد باز و اقتصاد بسته معطوف می باشد. برای تعیین درجه اهمیت اجزاء تولید ناخالص داخلی در این تحقیق نیز همانند مطالعه Patron & Bisping (2008) از مدل VECM و تابع عکس العمل تعمیم یافته استفاده شده است. نتایج نشان داده است که در اقتصاد بسته، اثر سرمایه گذاری غیرمسکونی بر تولید ناخالص داخلی بیشتر از اثر سرمایه گذاری مسکونی است. اما در اقتصاد باز، اثر سرمایه گذاری مسکونی افزایش یافته بطوریکه اثر آن بر GDP بیشتر از اثر سرمایه گذاری غیرمسکونی شده است. در هر دو مدل، اقتصاد باز و اقتصاد بسته، مصرف و مخارج دولت بیشترین اثر را بر تولید ناخالص داخلی داشته اند.

رشد روزافزون جمعیت، استفاده بی رویه از منابع و آلودگی های محیط زیست، افکار عمومی را به توسعه پایدار توجه می دهد. مسکن از جمله محیط های ساخته شده است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و از نیازهای اصلی جامعه می باشد. در این مقاله از روش تحقیق استدلال منطقی و نمونه موردی استفاده شده و در آن، توسعه پایدار و جنبه های اقتصادی و محیطی مسکن و توسعه پایدار مورد مطالعه قرار گرفته. در این ارتباط، نمونه موردی بافت قدیم بوشهر - یکی از بافت های غنی قدیمی ایران - از جنبه های پایداری اقتصادی و محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد مساکن بومی از جمله نمونه موردی، دارای جنبه های مهمی از پایداری بوده که قابل اجرا و تداوم در توسعه های آتی در این بخش است و راهکارهای مناسبی برای توسعه های جدید در بخش مسکن ارائه شده است.