زیباترین نمود بندگی در درگاه الهی، نماز است و مسجد جلوه گاه این رابطه عاشقانه و عارفانه است. مساجد، بر خلاف بعضی از پرستش گاه ها در ادیان مختلف، نه تنها دور از دسترس نیستند که عموما در دل بازارها و مجموعه های پر رفت و آمد بنا می شوند و با درهای باز و گشاده و بهره مندی از زیباترین نمودهای معماری و هنری هر دوره، پذیرای نمازگزاران هستند.مولانا اگرچه به مجموعه عرفان وابسته است و به نظر می رسد باید دلبستگی بیشتری به خانقاه، این مکان غیررسمی در برابر مسجد، نشان دهد، اما در سراسر مثنوی خویش به اهمیت جایگاه مسجد اشاره می نماید و در سطح تمثیلی، مسجد را دل پاک عارف و حتی همه عالم قلمداد می کند که هر پدیده ای در آن به پرستش خداوند متعال مشغول است. تاکید بر نماز جماعت و فضیلت آن، پیراستگی مسجد از آلودگی های صوری و معنوی نیز از نکات دیگری است که در داستان های مثنوی بدان پرداخته شده است.نگارندگان می کوشند تا با بررسی داستان هایی از مثنوی مولوی که در آن ها مسجد نقش مهمی دارد، دیدگاه و تصور مولانا را از این جایگاه معنوی و ارزشمند، روشن سازند.