پژوهش های کاربردی زراعی
سال:1391 | دوره:25 | شماره:3 (پیاپی 96) |تعداد مقالات:12

جهت بررسی تاثیر شیوه های کاشت مکانیزه و مقادیر مختلف بذر بر سبز شدن، استقرار و عملکرد کلزا، آزمایشی مزرعه ای در سال زراعی 84-1383 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان واقع در شهرستان زنجان انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. دو بذرکار مکانیکی و نیوماتیک استفاده شد. بذرها با سه مقدار 5.5، 7 و 8.5 کیلوگرم در هکتار و با دو روش مسطح و روی پشته کاشته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر ماشین کاشت بر درصد سبزشدن معنی دار بود (0.01=a) و بذرکار مکانیکی دارای درصد سبز شدن بالاتری نسبت به بذرکار نیوماتیک بود. بذرکار مکانیکی با مقدار بذر 8.5 کیلوگرم در هکتار، درصد سبز بالاتری نسبت به سایر تیمارها نشان داد (0.01=a). یکنواختی عمق کاشت بذرکار مکانیکی بطور معنی داری بیشتر از بذرکار نیوماتیکی بود (0.01=a). در مقایسه دو کارنده، بذرکار نیوماتیک، استقرار بعد از زمستان گذرانی بالاتری را نسبت به بذرکار مکانیکی تامین نمود (0.05=a). بذرکار مکانیکی با روش کاشت مسطح، کمترین استقرار بعد از زمستان گذرانی را داشت (0.01=a). بیشترین عملکرد دانه با استفاده از بذرکار نیوماتیک و روش کاشت مسطح و مقدار بذر 8.5 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. اما این اختلاف عملکرد معنی دار نبود.

تعداد 14 ژنوتیپ، در مکان های مختلف اردبیل، اقلید، اراک، زنجان، تبریز، مشهد، جلگه رخ، میاندوآب و کرج از نظر میزان عملکرد و پایداری در قالب طر ح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دوسال مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب در بین مناطق نشان دادکه اثرمتقابل سال × مکان و ژنوتیپ × سال × مکان در سطح آماری0.01  معنی دار بودند بنابراین به منظور تعیین ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا و پایدار، از روش های مختلف پارامتری و غیر پارامتری استفاده شد، و در نتیجه از بین روش های مورد بررسی، روش اثرهای اصلی افزایشی و اثرهای متقابل ضرب پذیر (AMMI) به لحاظ فراهم آوردن اطلاعات جامع تر در مورد سازگاری و پایداری ژنوتیپ ها در مکان های متفاوت، مورد توجه بود، بر اساس نتایج تجزیه (AMMI) هر چهار مولفه اصلی، AMMI 1،2  AMMI، 3 AMMI و 4 AMMI در سطح احتمال اشتباه 0.01 معنی دار بودند، با توجه به نتایج حاصله از تجزیه AMMI در مدل های، AMMI 1، AMMI 2 و AMMI 3 در مورد پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های شماره 2، 5، 6، 7، 8، 9، به عنوان ژنوتیپ های سازگار در اکثر مناطق شناسایی شدندکه از ثبات عملکرد و پایداری زراعی برخورداربودند، در این بررسی ژنوتیپ های شماره 13، 10، 9 با محل کرج سازگاری اختصاصی داشته و ژنوتیپ شماره 2 با زنجان و ژنوتیپ شماره 4 با مکان های جلگه رخ و اردبیل و ژنوتیپ شماره 7 نسبت به شرایط مشهد، دارای سازگاری اختصاصی بود.

به منظور بررسی و مقایسه عملکرد 11 ژنوتیپ آفتابگردان در شرایط آب و هوایی منطقه سیستان، آزمایشی در سال زراعی 83-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. ارقام و ژنوتیپ های مورد بررسی شامل (1- هیبرید شفق 2- آلستر 3- هیبرید آذرگل 4-14-×CMS-19 -5 رکورد 6-7CMS-350×R256 - هایسون 33 8- چرنیانکا 9- CMS-1052×R25610 -350× R 4311- CMS هیبرید مهر) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام و ژنونیپ های مورد بررسی از لحاظ عملکرد و اجزای عملکرد اختلاف معنی دار داشتند. ارقام هایسون 33، CMS-350×R42، CMS-350×R256 به ترتیب با میانگین 3044، 2685 و 2577 کیلوگرم در هکتار بیشترین و ارقام رکورد و هیبرید مهر با 895 و 1557کیلو گرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند. هیبرید هایسون 33 و ژنوتیپ CMS-350-R256 به ترتیب با1321و 1257 بیشترین و رقم رکورد با 236 دانه در طبق کمترین تعداد دانه در طبق را تولید کردند. بیشترین وزن هزار دانه به هیبرید آذرگل با میانگین67.23  گرم و کمترین با میانگین آن 46.8 گرم به چرنیانکا تعلق داشت. هیبرید آذرگل و هایسون33 به ترتیب با میانگین 40.5 درصد و 1150 کیلوگرم در هکتار بیشترین درصد روغن و عملکرد روغن را تولید کردند. نتایج همبستگی ساده صفات نشان داد که تعداد دانه در طبق (**0.93=r) و عملکرد روغن (**0.98=r) بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه داشتند. با توجه به نتایج از جهت عملکرد دانه ارقام هایسون 33 و CMS-350×R43 و CMS-350×R256 و هیبرید آلستار نسبت به سایر ارقام و ژنوتیپ ها در شرایط منطقه سیستان برتر بودند.

در این مطالعه به تعیین سطح آستانه اقتصادی سه گونه علف هرز مزرعه ذرت در سه روش کنترل شیمیائی، مکانیکی و تلفیقی (مکانیکی و شیمیایی) مبادرت گردید. داده های مورد نیاز از آزمایش مزرعه ای در سال های 1383 و 1384 در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با 11 تیمار شامل 4 تیمار شیمیایی، 3 تیمار مکانیکی، 2 تیمار تلفیقی و 2 تیمار شاهد (با کنترل و بدون کنترل علف هرز) با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب - دانشگاه شیراز بدست آمد. در روش شیمیائی از علفکش های آترازین و آلاکلر، در روش مکانیکی از کولتیوتور پنجه غازی و کولتیواتور دوار و در روش تلفیقی از ترکیب روش های فوق استفاده شد. نتایج نشان می دهد که با توجه به ضریب خسارت، نرخ مرگ و میر و نیز هزینه های مربوط به اعمال هر یک از روش های کنترل، سطح آستانه اقتصادی کنترل علف هرز قیاق در هر یک از روش های کنترل مکانیکی، تلفیقی و شیمیائی به ترتیب، 4.371، 7.270 و 10.164 بوته علف هرز در هر مترمربع، سطح آستانه اقتصادی کنترل علف هرز خرفه در هر یک از روشهای کنترل مکانیکی، تلفیقی و شیمیائی به ترتیب، 1.185، 2.104 و 1.624 بوته علف هرز در هر مترمربع، و سطح آستانه اقتصادی کنترل علف هرز تاج خروس در هر یک از روشهای کنترل مکانیکی، تلفیقی و شیمیائی به ترتیب، 2.816، 4.886 و 3.932 بوته علف هرز در هر مترمربع می باشد. علاوه بر آن با توجه به سطح آستانه اقتصادی، روش کنترل مکانیکی علف های هرز از نظر زمانی یک روش زود اجرا بوده و در صورت از دست رفتن زمان مناسب کنترل مکانیکی، روش کنترل مناسب بر اساس وضعیت تراکم مبتنی بر سطح آستانه اقتصادی هر یک از گونه های علف هرز باید انتخاب شود.

به منظور بررسی اثر بنیه بذر بر برخی خصوصیات بذر، گیاهچه و عملکرد گندم بهاره آزمایشی در سال 1386 در مزرعه تحقیقاتی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی اجر شد. در آزمایشگاه بذورگندم بهاره رقم کویر به چهار نمونه فرعی تقسیم شد که سه نمونه آن به طور مصنوعی در دمای 42 در جه سانتیگراد به مدت 20، 25 و  30روز (V2،V3،V4) فرسوده گردیدند در نتیجه چهار توده بذری با سطوح متفاوت بنیه (V1،V2،V3،V4) فراهم گردید. سرعت جوانه زنی، میزان رشد، درصد جوانه زنی، درصد گیاهچه های نرمال، طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول کلی گیاهچه ها، شاخص بنیه بذر و وزن خشک گیاهچه ها برای هر توده بذری (تیمارها) در آزمایشگاه تعیین گردید. متعاقبا هر چهار توده بذری در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با چهار تکرار در مزرعه کشت شدند. صفات سرعت و درصد سبز شدن، درصد پوشش زمین، ارتفاع گیاه، تعداد پنجه های بارور، طول سنبله، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در واحد سطح، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه در واحد سطح برای تیمارهای مختلف در مزرعه اندازه گیری گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر بنیه بذر در آزمایشگاه برکلیه صفات ارزیابی شده و در مزرعه بر سرعت و در صد سبز شدن، در صد پوشش زمین، تعداد پنجه های بارور، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه و عملکرد در واحد سطح معنی دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد کلیه این صفات درگیاهان حاصل از توده های بذری قوی V1،V2 نسبت به گیاهان حاصل از توده های بذری ضعیف V3،V4 برتری داشتند. عملکرد برای گیاهان حاصل از توده بذری V3،V4 (بذور با قدرت پائین) 48-32 درصد کمتر از گیاهان حاصل از توده بذر V1 (قوی ترین بذور) بود. در مقایسه واریته ای به دلیل تاثیر قابل توجه کیفیت بذر بر عملکرد گندم ضرورت تولید بذور با قدرت بالا و همچنین جدا سازی اثرات ژنوتیپ از اثرات فرسودگی بذر روشن تر گردید.

به منظور تعیین تاریخ و روش مناسب کاشت مستقیم چغندرقند بذری آزمایشی طی سال های 1380-1378 در مزرعه آزمایشی دانشگاه محقق اردبیلی واقع در روستای بابلان در 10 کیلومتری شهرستان اردبیل اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش سه تاریخ کاشت بذر در سال اول (5 تیر، 20 تیر و 4 مرداد) و سه روش مختلف کاشت مستقیم (کاشت مستقیم با کاه و کلش گندم، کاشت مستقیم با گیاه پوششی گندم و کاشت مستقیم با خاک دهی) همراه با کاشت غیرمستقیم (شاهد) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که کاشت چغندرقند بذری در سال اول بین تاریخ های 5 تیر تا 4 مرداد می تواند ریشه هایی به وزن 100 تا 150 گرم تولید کند که می توانند با موفقیت زمستان را سپری نمایند. ریشه های بزرگتر حاصل از تاریخ کاشت زودتر (5 تیر) موجب کاهش وزن بذرهای غیراستاندارد به میزان 28 درصد گردید. داده های آزمایش نشان داد که روش های کاشت مستقیم بهتر از کاشت غیرمستقیم (شاهد) بودند، بطوری که روش کاشت مستقیم چغندرقند بذری با گیاه پوششی گندم عملکرد بذر را 7 درصد در مقایسه با کاشت غیرمستقیم افزایش داد. همچنین در کاشت مستقیم مقدار بذرهای غیر استاندارد کاهش یافت.

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه، اجزاء عملکرد و نیز انتخاب بهترین شاخص تحمل به خشکی ژنوتیپ های کلزا مطالعه ای در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد واقع در 30 کیلومتری جنوب تهران، انجام گرفت. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 86-87 اجرا گردید. عامل اصلی شامل دور آبیاری هنگام تبخیر از تشتک کلاس A، به میزان 80 میلی متر (آبیاری مطلوب) و پس از گلدهی به میزان 150 میلی متر (تنش خشکی) و عامل فرعی رقم شامل 6 ژنوتیپ کلزای طلایه، Modena, SW 0756, Opera, Olara و SLM 046 (شاهد) بودند. در این آزمایش عملکرد دانه و اجزاء عملکرد به همراه شاخص های تحمل به تنش (STI)، تحمل به خشکی (TOL)، حساسیت به تنش (SSI)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، میانگین حسابی بهره وری (MP) و شاخص میانگین هارمونیک (HARM) محاسبه گردید. نتایج نشان داد که تنش خشکی، رقم و نیز برهمکنش خشکی و رقم، تاثیر معنی داری (P<0.01) بر عملکرد دانه داشت، بطوریکه رقم  SW 0756تحت آبیاری مطلوب و رقم Modena تحت تنش خشکی به ترتیب دارای بیشترین (5192.3 کیلوگرم) و کمترین (2208.7 کیلوگرم) عملکرد دانه در هکتار بودند. ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه با شاخص ها در شرایط تنش خشکی و آبیاری مطلوب معنی دار بود، بطوریکه تحت تنش خشکی شاخص های HARM, GMP و STI و در شرایط مطلوب شاخص های MP, SSI و Tol بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه دارا بودند. همچنین شاخص های STI, MP, HARM و GMP از همبستگی مثبت و بالایی با یکدیگر برخوردار بودند. بین عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی و شاخص های SI و TOl همبستگی منفی وجود داشت. بطور کلی نتایج نشان داد که در هر دو محیط آبیاری و تنش خشکی شاخص MP و TOL به عنوان بهترین شاخص ها شناخته شدند.

کاشت مداوم و برداشت سالانه نیشکر بدون کوددهی متعادل و کافی و خارج نمودن یا سوزاندن بقایا از اراضی منجر به بروز مشکلات حاصلخیزی خاک می شود، عناصر غذایی از خاک تخلیه شده که بر عملکرد و عکس العمل به مصرف کود تاثیر می گذارد. به منظور مطالعه تاثیر بقایای گیاهان زراعی بر سه واریته مهم تجاری نیشکر یک آزمایش گلخانه ای در طی سال 1387 در شرکت کشت و صنعت کارون اجرا شد. این آزمایش بصورت طرح کرتهای یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار بقایای گیاهان زراعی در شش سطح شامل: گندم، ذرت، نیشکر، یونجه، لوبیا و ماش بعنوان فاکتور اصلی و تیمار واریته های مهم تجاری نیشکر در سه سطح شامل: CP48-103, CP69-1062 و CP57-614 به عنوان فاکتور فرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که در تیمار بقایای یونجه، بیشترین میزان ماده خشک اندام هوایی، ماده خشک ریشه، ماده خشک کل، شاخص سطح برگ نهایی و درصد فسفر اندام هوایی و همچنین در بقایای ماش، بیشترین درصد نیتروژن برگ و درصد پتاسیم اندام هوایی بدست آمد. بقایای نیشکر نسبت به سایر بقایای موجود در آزمایش دارای کمترین میزان صفات مورد بررسی بود. واریته CP48-103 نسبت به سایر واریته های مورد آزمایش دارای بیشترین میزان ماده خشک اندام هوایی، ماده خشک کل، شاخص سطح برگ نهایی، درصد فسفر اندام هوایی، درصد پتاسیم اندام هوایی است و واریته CP57-614 دارای بیشترین ماده خشک ریشه و درصد نیتروژن برگ می باشد.

گندم یکی از مهمترین محصولات استراتژیک کشاورزی است که در تامین غذای انسانها اهمیت زیادی دارد. با توجه به رشد جمعیت و نیاز روز افزون برای تولید گندم در سطح کشور، آگاهی از مناطق مستعد کشت برای افزایش سطح زیر کشت ضروری است. با توجه به قابلیت کشت دیم این محصول، در بین عوامل موثر برای کشت دیم آن، شرایط جوی مهمترین عامل در مطالعات امکان سنجی کشت محسوب می شود و حساسیت شدید این محصول در مقابل شرایط جوی سبب می شود که کشت آن در بسیاری از مناطق صرفه اقتصادی نداشته باشد. در تحقیق حاضر نسبت به پهنه بندی آگروکلیماتولوژی گندم دیم در سطح استان آذربایجان شرقی اقدام شده و برای این منظور از پارامتر های اقلیمی احتمال وقوع بارش سالانه 300 میلی متر و بیشتر، مقادیر بارش پاییزه، بهاره و خرداد، احتمال وقوع دماهای مناسب (8-14 درجه سانتیگراد) در مرحله جوانه زنی گندم دیم، احتمال وقوع دمای حداکثر روزانه 25 درجه سانتیگراد و بیشتر در مرحله سنبله دهی و احتمال وقوع دمای حداکثر روزانه 30 درجه سانتیگراد و بیشتر در مرحله پر شدن دانه، در قالب لایه های اطلاعاتی در محیط GIS استفاده شده و با استفاده از تحلیل های مکانی، مناطق مستعد کشت این محصول در سطح استان آذربایجان شرقی مشخص شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که پارامتر های اقلیمی بارش و دما از شاخص های موثر در فرآیند کشت گندم دیم محسوب می شوند. همچنین توابع تحلیلی GIS با ارائه امکانات مناسب برای ارزیابی چند معیاره و اعمال نسبت اهمیت هریک از عوامل در مدل های ارزیابی، امکان شناسایی هر چه بهتر مناطق مستعد برای کشت محصولات کشاورزی را فراهم می آورد. بر اساس مدلسازی شریط لازم برای رشد گندم دیم متناسب با معیارهای مربوط به شرایط اقلیمی، خاک شناسی و توپوگرافی سطح استان آذربایجان شرقی، مناطق بسیار مناسب برای کشت گندم 1 درصد، اراضی مناسب 94.12 درصد و اراضی متوسط نیز 12.37 درصد می باشد.

به منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی و غربال کردن شاخص های تحمل به تنش خشکی تعداد 24 رقم زراعی گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط دیم و آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج مورد آزمایش قرار گرفتند. شاخص های تحمل به خشکی از قبیل: میانگین بهره وری (MP)، شاخص تحمل (TOL)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص حساسیت به تنش (SSI) و شاخص تحمل به تنش (STI) بر مبنای عملکرد دانه تک بوته در شرایط آبی (Yp) و دیم (Ys) محاسبه شدند. اختلاف بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر کلیه شاخص ها و عملکرد دانه در شرایط آبی و دیم وجود داشت. تحلیل همبستگی بین عملکرد دانه در تک بوته برای شرایط آبی و دیم و شاخص های تحمل به خشکی نشان داد که MP, GMP و STI مناسب ترین شاخص ها برای غربال کردن ژنوتیپ های گندم می باشند. با توجه به این شاخص ها و عملکرد بالا در دو شرایط آبی و دیم ژنوتیپ های قدس، آذر 2، کویر، مهدوی و چمران متحمل به خشکی تشخیص داده شدند. نمودار چند متغیره بای پلات گابریل نیز نشان داد که ژنوتیپ های قدس، آذر 2، کویر، مهدوی و چمران در مجاورت بردارهای مربوط به شاخص های تحمل به خشکی یعنی MP, GMP و STI قرار دارند. نهایتا از بین پنج ژنوتیپ، سه ژنوتیپ کویر، قدس و آذر 2 به دلیل عملکرد بالای آنها در شرایط دیم بعنوان متحمل ترین ژنوتیپ ها به خشکی معرفی شدند. همچنین توزیع ژنوتیپ ها در فضای بای پلات گابریل وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ ها نسبت به تنش خشکی را نشان داد.

خاکهای آهکی حدود 25 تا 45 درصد زمینهای کشاورزی جهان را تشکیل داده که عموما درخاک های مناطق خشک و نیمه خشک که بیش از 1.3 خاک های ایران را شامل می شوند، قرار دارند. کمبود عناصر کم مصرف در بعضی از گیاهان بدلیل غیر قابل جذب بودن آنها در خاکهای آهکی از مشکلات اصلی تولید محصولات کشاورزی بوده که کاهش این عناصر بر خصوصیات گیاه و عملکرد آنها اثرات عمده ای دارند. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر و مقایسه اکسید آهن ضایعاتی حاصل از فرایند اسید شویی مجتمع فولاد مبارکه اصفهان در دو نوع نانو و معمولی همراه با کود کمپوست زباله شهری گرانوله گوگردی بر مقدار منگنز و روی و مس گیاه گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فاکتورها شامل پنج سطح اکسید آهن معمولی (0.06-0.02 میلی متر) (صفر و0.05 ، 0.1، 0.5 و 1 درصد وزن خاک)، پنج سطح اکسید آهن نانو (250-25 نانو متر) (صفر و 0.05، 0.1، 0.5 و 1 درصد وزن خاک) و دو مقدار کود کمپوست زباله شهری گرانوله گوگردی (صفر و 2 درصد وزن خاک) بودند. با افزایش مقادیر اکسید آهن مقدار منگنز گیاه روند کاهشی داشت که این کاهش در نانو اکسید آهن نسبت به اکسید آهن معمولی بیشتر بود. در حالیکه مقدار روی و مس گیاه روند افزایشی نشان داد. همچنین کاربرد کمپوست گرانوله گوگردی افزایش معنی داری را در هر سه عنصر مورد مطالعه نشان داد.

افزایش عملکرد گیاهان زراعی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله خصوصیات خاک است. از جمله ویژگی های خاک می توان به عناصر غذایی موجود در خاک اشاره کرد. تعیین حاصلخیزی خاک برای مشخص کردن میزان کوددهی بسیار مهم است. بدون توجه به میزان حاصلخیزی خاک، با مصرف نادرست کودهای شیمیایی نه تنها عملکرد کیفی و کمی محصولات بالا نمی رود، بلکه باعث می شود ضمن تحمیل هزینه های اضافی، تعادل عناصر غذایی در خاک به هم خورده و مسائل زیست محیطی نیز مطرح شود. بنابراین تعیین درجه حاصلخیزی خاک و تهیه نقشه حاصلخیزی خاک ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه سعی بر آن است تا با تهیه نقشه حاصلخیزی خاک به منظور کشت گندم در بخش زرقان استان فارس، درجه حاصلخیزی خاک این منطقه مشخص شود. نقشه حاصلخیزی خاک با استفاده از سامانه فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS تهیه گردید. داده های ورودی برای تعیین حاصلخیزی خاک شامل غلظت های آهن، مس، منگنز، روی، مواد آلی، فسفر و پتاسیم بودند. در ابتدا درون یابی برای هر یک از عناصر خاک با استفاده از مدل وزن دهی عکس فاصله (IDW) در محیط GIS انجام شد. سپس برای هر یک از عوامل به منظور تهیه نقشه فازی یک تابع عضویت با توجه به حد بحرانی آن ها تهیه گردید. در نهایت برای وزن دهی به هر یک از لایه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. برای تعیین دقت نقشه حاصلخیزی خاک و مقایسه آن با روش بولین، از ضریب کاپا استفاده گردید. ضریب کاپا برای نقشه ترکیبی منطقه مورد مطالعه حدود 0.22 بدست آمد که نشان دهنده توافق کم این دو روش می باشد. برای اتخاب روش برتر و تعیین دقت روش فازی در 10 نقطه از منطقه (به طور تصافی) غلظت آهن، مس، منگنز، روی، مواد آلی، فسفر و پتاسیم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که دقت روش فازی برای تعیین حاصلخیزی خاک حدود 80 درصد و روش بولین حدود 40 درصد می باشد. در نهایت از روش آزمون خاک برای توصیه کودی منطقه مورد مطالعه استفاده شد. با مقایسه روش آزمون خاک با روش فازی معلوم شد که کلاس های حاصلخیزی تعیین شده به وسیله روش فازی با توصیه کودی حاصل از روش آزمون خاک همخوانی دارد.