تحقیقات کیفی در علوم سلامت
سال:1392 | دوره:2 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

مقدمه: کمک های خیریه یکی از منابع مورد استفاده در تامین مالی نظام سلامت می باشند. با این حال شواهد نشان می دهد که این منابع، همواره در راستای اهداف نظام سلامت به کار گرفته نمی شوند و مشکلات عدیده ای در این زمینه وجود دارد. هدف از انجام این مطالعه، شناخت موسسات خیریه فعال در بخش سلامت استان کرمان، نحوه مدیریت و تعامل آنها با سایر اجزای نظام سلامت، شناخت مشکلات و چالش های پیش روی این موسسات بود.روش: در مطالعه کیفی حاضر، شش موسسه خیریه سلامت در شهر کرمان شناسایی گردید و با روش نمونه گیری هدفمند با 15 نفر از افراد شاغل در این موسسات مصاحبه صورت گرفت. مصاحبه بر اساس راهنمای ساختار یافته و به صورت 2 مصاحبه عمیق انجام شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل چهارچوبی استفاده گردید.یافته ها: 6 محور اصلی شامل حوزه فعالیت موسسه، تامین منابع، نوع منابع اهدایی، نحوه صرف منابع، چالش ها و نحوه تعامل با دانشگاه و سایر موسسات مرتبط در خصوص مدیریت موسسات خیریه مورد شناسایی قرار گرفت.نتیجه گیری: موضوعات بهداشتی در اولویت این موسسات خیره نبودند و این امر مهم در فعالیت های موسسه ها نادیده گرفته شده است. همچنین کمک های مردمی در نظر گرفته شده برای تجمیع درامد منبع قابل اطمینانی نیست و به درامدهای اختصاصی باید توجه شود. کمک ها در جهت اهداف موسسات باید به کار گرفته شود و صرف منابع در اهداف و سرمایه گذاری نیازمند توجه بیشتری است. موانع قانونی و مدیریتی نیز به طور کامل باید حذف شود. دانشگاه و سایر موسسات رابطه متقابل با موسسات خیریه را باید ادامه دهند و راهکارها و طرح های موسسه سریع به اجرا درآیند.

مقدمه: سلامتی مفهومی کل نگر است که ادغام کننده ابعاد جسمی، اجتماعی، فرهنگی، عاطفی، معنوی، روحی، عرفانی، باطنی، ارتباطی و شناختی می باشد. از ابعاد یاد شده، معنویت مفهومی بوده که کمتر به آن پرداخته شده است و چالش های بیشتری در مورد آن وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف تبیین مفهوم معنویت صورت گرفت.روش: مطالعه حاضر از نوع تحلیل محتوای قراردادی بود که با 10 نفر از شرکت کنندگان در کنگره قرآن پژوهی و طب انجام شد. به منظور جمع آوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختار یافته و رویکرد داستانی روایتی استفاده گردید.یافته ها: درون مایه «چندبعدی بودن مفهوم معنویت و ابعاد آن» با دو طبقه اصلی «متفاوت بودن مفهوم و معنی معنویت از دیدگاه افراد» و «ابعاد متنوع معنویت» از دستاوردهای این مطالعه بود.نتیجه گیری: اگر چه نتایج این مطالعه تعریف مفهوم معنویت و ابعاد آن را ارایه نمود، اما معنویت و ابعاد آن مفاهیمی مبهم با حیطه های نامشخص می باشد که ضرورت تحلیل و بررسی بیشتر آن به منظور تفکیک و جدا ساختن آنها وجود دارد.

مقدمه: بازنشستگی دوران حساسی از زندگی است و توجه به وضعیت سلامتی و نیازهای بازنشستگان یک ضرورت اجتماعی می باشد که به طور عمده مورد غفلت قرار می گیرد. هدف از این مطالعه، تبیین تجارب پرستاران بازنشسته از وضعیت سلامتی طی دوران بازنشستگی بود.روش: پژوهش حاضر یک تحقیق کیفی بود که در آن از نمونه گیری مبتنی بر هدف با حداکثر تنوع استفاده شد و 23 مشارکت کننده در سمنان طی سال های 90-1389 با سوالات باز مورد مصاحبه قرار گرفتند. روش اصلی جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود. مصاحبه ها به صورت دیجیتالی ضبط و بلافاصله کلمه به کلمه نوشته شد و به روش تحلیل محتوایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: با تجزیه و تحلیل یافته ها از مجموع مضمون های استخراج شده، مضمون اصلی «درماندگی» انتزاع شد. زیرطبقات درماندگی شامل «تحلیل توان جسمی»، «خلا عاطفی»، «منزلت اجتماعی ناکافی» و «استیصال معیشتی» بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه ابعاد سلامت جسمی، روانی، اجتماعی، مادی و معنوی را بر اساس تجارب پرستاران بازنشسته تبیین نمود. این عوامل می تواند مفهوم توجه به نیازهای سلامتی بازنشستگان را برای مسوولین و برنامه ریزان بازنشستگی روشن نموده و مداخلات لازم نسبت به حمایت از آنان، به منظور حفظ و ارتقای سلامتی را تسهیل نماید تا جهت بهبود سلامت بازنشستگان در جامعه قدم های موثری برداشته شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: راه هایی که پزشک و بیمار از طریق آن با یکدیگر ارتباط دارند، تاثیر بسزایی بر کیفیت درمان و بهبود بیماری دارد. گرچه اکثر تحقیقات در تاثیر این روابط بر کیفیت مراقبت ها هم عقیده هستند اما تحقیقات و کارهای عملی زیادی در ایران و در رابطه با این موضوع بسیار مهم انجام نشده است و به تازگی پدیده ویزیت گروهی در مطب های خصوصی پزشکان به ویژه مطب های متخصصان زنان و زایمان مرسوم شده است که به وضوح فاصله بسیاری با انواع الگوهای ارتباطی ایده آل بین پزشک و بیمار دارد.روش: در پژوهش حاضر از راهبرد کیفی قوم نگاری بهره برده شد. برای جمع آوری داده ها از روش کیفی مشاهده مشارکتی و در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها از رویه تحلیلی کدگذاری نظری استفاده شد. جامعه هدف، زنان مراجعه کننده به مطب های خصوصی متخصصان زنان و زایمان شهر اهواز در نظر گرفته شدند که 28 مورد از تعاملات این بیماران با پزشکان به شیوه نمونه گیری نظری انتخاب و مورد مشاهده قرار گرفت.یافته ها: در مرحله کدگذاری، رفتار کلامی بیماران در قالب 3 خرده مقوله پرسش سوالات، ابراز نگرانی و اظهار نظر و پیشنهاد، ذیل مقوله اصلی «رفتار مشارکتی بیمار» قرار گرفتند و رفتار کلامی پزشکان نیز ذیل مقوله اصلی «رفتار مشارکتی پزشک» و مقوله های فرعی تشویق بیمار به صحبت بیشتر، احترام به عقاید و باورهای بیمار کدگذاری شد. رفتار غیرکلامی بیماران و پزشکان نیز در جریان تعاملات از طریق تکمیل کردن پروتکل مشاهده و نیز یادداشت های میدانی، ثبت و در تجزیه و تحلیل نهایی وارد شد.نتیجه گیری: بر اساس تحلیل داده های به دست آمده، موارد بسیار کم از تعاملات بیمار و پزشک در مطب های مورد بررسی، مصداق رفتار مشارکتی بود. این مورد در مطب هایی که در آنها ویزیت گروهی انجام می شد به مراتب کمتر از مطب های مشاهده شد. شناخت جنبه های زیستی، اجتماعی و فرهنگی بیماری می تواند بر شیوه ارتباطی پزشک در برخورد با بیمار و درک بهتر مسائل و مشکلات جسمی و روحی آنان تاثیر گذارد و حتی پزشک را در رسیدن به تشخیص صحیح و انتخاب و ارایه گزینه درمانی مناسب و کارآمد یاری کند.

مقدمه: بیوگی زودهنگام منجر به افزایش فشار زندگی و آسیب مادر سرپرست خانوار می گردد. هدف این مطالعه، بررسی تجربیات زندگی این زنان در ارتباط با پذیرش نقش سرپرستی و پیامدهای آن بود.روش: مطالعه حاضر از نوع کیفی - اکتشافی بود. نمونه گیری به صورت مبتنی بر هدف صورت گرفت و داده ها از طریق مصاحبه عمیق بدون ساختار، با 24 مادر بیوه سرپرست خانواده تا رسیدن به اشباع اطلاعاتی جمع آوری شد. از روش تحلیل محتوای کیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل یافته ها در 4 طبقه اصلی «پذیرش هویت متضاد سرپرست بی سرپرست، مشکلات پیش روی سرپرستان زن، بستر مشکل ها و فرسودگی زنانه» و با زیرطبقات متعلق به هر طبقه بیان شد.نتیجه گیری: مورد غفلت قرار دادن زنان بیوه سرپرست خانواده که اغلب در شرایط آسیب زا و به صورت داوطلبانه به مراقبت از فرزندانشان ادامه داده اند، نتایج زیانباری برای این گروه آسیب پذیر را به همراه خواهد داشت. آنها در این فرآیند تغییر نقش و برای تطابق سالم و مثبت با زندگی پس از مرگ همسر، علاوه بر حمایت های اقتصادی، نیازمند حمایت جامع خانواده و سیستم های رفاه اجتماعی و مراقبت سلامت اجتماعی به خصوص پرستاران می باشند.

مقدمه: ارتباط حرفه ای بین پرستار و بیمار شالوده و زیربنای مراقبت پرستاری در کلیه بخش ها است، ولی عوامل بسیاری مانع توسعه این ارتباط می شوند. هدف از این مطالعه، کشف موانع ارتباط پرستار بیمار در اتاق عمل بود.روش: مطالعه کیفی - توصیفی حاضر از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 16 شرکت کننده (8 پرستار، 7 بیمار و یک همراه بیمار) و نیز 14 یادداشت در عرصه تا رسیدن به اشباع کامل داده ها انجام شد. داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی مرسوم به صورت هم زمان تحلیل گردید.یافته ها: درون مایه پدیدار شده از داده ها «ماهیت پیچیده و پویای برقراری ارتباط» بود. این درون مایه مشتمل بر 4 طبقه اصلی «پیچیدگی رفتار انسان»، «ماهیت کار پرستار اتاق عمل»، «شرایط متفاوت جهت برقراری ارتباط» و «غفلت و در حاشیه ماندن ارتباط» بود.نتیجه گیری: این مطالعه منجر به درک بهتر موانع ارتباط پرستار با بیمار در اتاق عمل - که اغلب از دید مطالعات کمی پنهان می ماند - شد. طبق داده ها لازم است قوانین و راهبردهایی جهت ارتقای ارتباط پرستار بیمار در اتاق عمل توسعه یابد.

مقدمه: اگر چه این امر پذیرفته شده است که استفاده از استراتژی های تطابقی نقش مهمی در فرایند تطابق به دنبال صدمات طناب نخاعی ایفا نموده و در سلامتی عاطفی افراد مبتلا به صدمه موثر است، اما اطلاعات کافی و عمیقی در زمینه مهمترین استراتژی تطابقی مورد استفاده بیماران مبتلا به صدمه طناب نخاعی در جهان و به خصوص ایران وجود ندارد. هدف این مطالعه، کشف استراتژی تطابقی مهم مورد استفاده بیماران ایرانی مبتلا به صدمات طناب نخاعی در زمینه مدیریت چالش های ناشی از بیماری بود.روش: مطالعه حاضر کیفی بود که طی آن با 18 بیمار بستری ضایعه نخاعی از مرکز تحقیقات و ترمیم ضایعه نخاعی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مرکز حمایت از معلولین ضایعه نخاعی مصاحبه عمیق به عمل آمد. داده ها از طریق مصاحبه های ضبط شده جمع آوری گردید و به طور همزمان به روش تحلیل محتوای کیفی قراردادی (مقایسه مداوم) تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در جریان تحلیل داده ها، مهمترین راهبرد تطابقی مبتلایان به صدمات طناب نخاعی تحت عنوان استعانت مذهبی (درک بیماری به عنوان تقدیر الهی، آزمون الهی، توسل به ائمه اطهار و افزایش ذکر و عبادت) پدیدار شد.نتیجه گیری: درک استراتژی های تاثیرگذار بر تطابق بیماران با ضایعه نخاعی و چالش های آن از دیدگاه مشارکت کنندگان به توسعه بدنه دانش و درک پرستاران و سایر شاغلین مراقبت بهداشتی و همچنین خانواده ها در زمینه تقویت استراتژی های کلیدی و اثربخش و ارتقای کیفیت مراقبت کمک می نماید.