مدیریت ارتقای سلامت
سال:1391 | دوره:1 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

مقدمه: رفتارهای زیانبار در محیط های کاری افزایش پیدا کرده است. رفتارهای نامحترمانه و بی حرمتی عوارض طولانی مدتی بر عملکرد فرد دارند. این مطالعه با هدف تعیین رفتارهای محیط کاری و همبستگی آن با مشخصات جمعیت شناسی از دیدگاه پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر گرگان انجام شد.مواد و روش ها: در مطالعه ای توصیفی - همبستگی، 232 نفر پرستار شاغل در دو بیمارستان آموزشی گرگان در سال 1390 شرکت کردند. گردآوری داده ها توسط «مقیاس رفتارهای نامحترمانه پرستاری»، (NIS) Nursing Incivility Scale انجام شد. اعتبار این مقیاس از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن با استفاده از آلفاکرونباخ 0.86 مورد تایید قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی، با نرم افزارSPSS  نسخه 16 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نمره کل رفتارهای نامحترمانه از دیدگاه پرستاران 3.89 از 5 نمره لیکرت بود. بیشترین رفتار نامحترمانه در پرستاران در ارتباط و تعامل با پزشکان و کمترین آن در تعامل پرستاران با سوپروایزر مشاهده شده است. بین نوع استخدام و سن با رفتارهای نامحترمانه ارتباط معنی داری مشاهده شد (P=0.04) و (P=0.02). بین اشتغال در بخش های مختلف بیمارستان و رفتارهای نامحترمانه پرستاری ارتباط معنی داری دیده شد (P=0.02). به طوری که بیشترین رفتار نامحترمانه با امتیاز (4.43) در بخش اورژانس و کمترین رفتار نامحترمانه با امتیاز (2.71) در بخش زنان گزارش شد.نتیجه گیری: رفتارهای نامحترمانه در میان پرستاران می تواند بر کیفیت خدمات ارائه شده توسط پرستاران موثر باشد. لذا توجه به عواملی که منجر به رفتارهای نامحترمانه در محیط کار پرستاران می شود ضروری است.

مقدمه: ارزشیابی توانمندی های کارکنان فوریت های پزشکی که در صف مقدم برخورد با بیماری ها هستند می تواند بازتابی مناسب از عملکرد برنامه آموزش قبل از فارغ التحصیلی و نیز آموزش مستمر پس از آن را فراهم آورد. پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی مهارت بالینی کارکنان فوریت های پزشکی مرکز اورژانس شهر تهران در مواجهه با تروما انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است. تعداد 213 نفر از کارکنان فوریت های پزشکی مرکز اورژانس تهران به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه جمعیت شناسی و «چک لیست مهارت بالینی» Clinical Skill Checklist شامل 9 مهارت بود. اعتبار صوری و محتوایی ابزار توسط 10 نفر از مدرسین و صاحبنظران مورد بررسی و تایید قرار گرفت. همچنین ضریب پایایی برای مجموع مهارت ها 0.80 محاسبه گردید. جمع آوری داده ها با مشاهده انجام مهارت ها توسط تکنسین ها و تکمیل «چک لسیت مهارت بالینی» انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 17 و با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه، آزمون تعقیبی بن فرونی و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که 62.4 درصد کارکنان در زمینه تروما مهارت در حد خوب داشتند. در انجام دو مهارت، محدودسازی حرکات ستون فقرات بیمار نشسته و استفاده از اسپلینت کششی نقص عمده مهارتی داشتند و امتیاز ضعیف کسب کرده اند. بین سن، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی و سابقه کار واحدهای پژوهش و مهارت بالینی در زمینه تروما رابطه معنی دار آماری وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: اگر چه کارکنان فوریت های پزشکی در اکثر مهارت ها در محدوده خوب قرار داشتند، ولی نیاز است در دو مهارتی که نمره کافی کسب ننموده اند آموزش های لازم را ببینند.

مقدمه: مدیریت کیفیت جامع در آموزش پزشکی روش مدیریتی چندمرحله ای است که فرآیندهای یاددهی - یادگیری را مورد تاکید قرار می دهد. از اساسی ترین گام ها در مراحل اجرای آن، آمادگی مدیران آموزشی است که عهده دار برنامه ریزی و اجرای اقدامات اصلاحی هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین آمادگی دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای اجرای مدیریت کیفیت جامع در آموزش پزشکی انجام پذیرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، جامعه آماری شامل کلیه مدیران دخیل در آموزش علوم پزشکی شاغل در دانشگاه (300 نفر) بود. 221 نفر بر اساس جدول مورگان (Morgan)، و به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها «پرسشنامه آمادگی برای اجرای TQM» (Preparation for Implementation of TQM Questionnaire) بود که با مرور مطالعات مربوطه با 21 عبارت طراحی شد. اعتبار محتوای پرسشنامه با نظر 10 نفر از متخصصان و پژوهشگران TQM تایید شد. پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، a=0.86 محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS  نسخه 17 و روش های آماری تی مستقل، فریدمن و همخوانی مجذور کای تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که آمادگی برای اجرای TQM به مفهوم کلی و در هر یک از نشانه های 8 گانه در دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیش از حد متوسط و نسبتا بالا بود. نشانه به کارگیریTQM  در کردار مدیران، بالاترین و تخصیص منابع، پایین ترین رتبه از نظر میانگین در میان 8 نشانه بود. به کارگیریTQM  در گفتار مدیران، اعطای پاداش به کارکنان، تلاش های منسجم و هماهنگ تیم مدیریت، زمان اختصاص یافته جهت نشر TQM، تدوین برنامه های روشن و مشارکت کارکنان در رتبه های دوم تا هفتم قرار دارد.نتیجه گیری: در دانشگاه علوم پزشکی مشهد بستر اجرایی نسبتا مناسبی برای اجرای مدیریت کیفیت در آموزش پزشکی فراهم شده و دانشگاه قابلیت ورود به مرحله بالاتری از مراحل اجرای TQM را داراست.

مقدمه: بیماری های قلبی عروقی بعنوان مهمترین عامل ناتوانی و مرگ در سراسر جهان مطرح می باشند. این مطالعه با هدف تعیین عوامل خطرزای بیماری قلبی عروقی در سالمندان مقیم خانه های سالمندان استان تهران انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی در سال 1389 بر روی 310 سالمند ساکن خانه های سالمندان استان تهران انجام شد. نمونه گیری به روش تصادفی - خوشه ای بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای که شامل سوالات جمعیت شناسی (5 سوال) و «پرسشنامه عوامل خطرزای بیماری قلبی عروقی» (Risk Factors of Cardiovascular Disease Questionnaire) (7 سوال)، مشتمل بر سابقه بیماری های قلبی عروقی و مصرف داروها، سابقه فامیلی بیماری های قلبی عروقی، مصرف دخانیات، تحرک فیزیکی و انجام فعالیت های ورزشی، استفاده شد. اعتبار به روش شاخص اعتبار محتوا (Content Validity Index) و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (a=0.88) بررسی گردید. سایر داده ها با اندازه گیری قد و وزن (شاخص توده بدنی)، فشارخون، چربی های خون (کلسترول، تری گلیسرید) و قندخون ناشتا جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 15 انجام گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین سنی نمونه ها 7.98±75.25 سال بود. شیوع عوامل خطرزا از نظر کلسترول بالا (P<0.001)، تری گلیسرید بالا (P<0.05)، دیابت (P<0.05)، بی تحرکی (P<0.001)، نداشتن فعالیت ورزشی (P<0.05)، چاقی (P<0.001)، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک در زنان نسبت به مردان بیشتر بود، در حالی که مصرف دخانیات در مردان نسبت به زنان بیشتر بود (P<0.001).نتیجه گیری: شیوع عوامل خطرزای بیماری های قلبی عروقی در سالمندان مقیم خانه های سالمندان در تهران بالا می باشد. زنان بیشتر از مردان در معرض عوامل خطرزای این بیماری قرار دارند. آموزش مناسب در جهت تغییر شیوه پیشگیری از بروز این بیماری و عوارض مرتبط با آن ضروری است.

مقدمه: یکی از اصلی ترین عوامل تاثیرگذار در ابتلا به پرفشاری خون سبک زندگی افراد است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه سبک زندگی شاغلین نظامی و غیرنظامی مبتلا به پرفشاری خون انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی - مقایسه ای بر روی 200 نفر مبتلا به پرفشاری خون در شهر تهران انجام شد. نمونه گیری به روش در دسترس و از بین مبتلایان به پرفشاری خون مراجعه کننده به بیمارستان های نظامی و بیمارستان های غیرنظامی انتخاب شدند. داده ها توسط ابزار پژوهشگر ساخته «سیاهه سبک زندگی پرفشاری خون» (Hypertension Lifestyle Inventory) در چهار بعد اصلی (شامل وضعیت تغذیه با 36 سوال، وضعیت تنش با 13 سوال، مصرف دخانیات با 9 سوال و فعالیت بدنی با 10 سوال) جمع آوری شد. اعتبار پرسشنامه به روش اعتبار محتوا و پایایی آن به روش آزمون مجدد (r=0.83) انجام شد. دستگاه اندازه گیری فشارخون نیز متناسب با دستورالعمل شرکت سازنده کالیبره شد. اندازه گیری فشارخون در دو نوبت انجام شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 17 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان داد که سبک زندگی نمونه های مورد مطالعه در زمینه وضعیت تغذیه، فعالیت فیزیکی، تنش، مصرف دخانیات مناسب نبوده است. در این بررسی عواملی مانند وضعیت تاهل، تحصیلات، وضعیت تغذیه و میزان فعالیت ورزشی به طور معنی داری در ابتلا به پرفشاری خون موثر بودند (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت و فوریت اقدامات مداخله ای برای تغییر در سبک زندگی تاکید می کند. لذا اجرای برنامه های آموزشی در جهت تغییر سبک زندگی همچون قطع استعمال دخانیات، برنامه های ورزشی منظم و اصلاح رژیم غذایی ضروری می باشد.

مقدمه: پس از زایمان تمام توجه خانواده از مادر به نوزاد معطوف شده و مادران نیز به سلامتی خود کمتر اهمیت می دهند. این پژوهش با هدف تعیین شیوع و تداوم مشکلات سلامتی مادران طی سال اول بعد از زایمان و ارتباط مشکلات با تعداد زایمان انجام گردید.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - طولی، 308 مادر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر مهاباد در هفته 38-36 حاملگی بطور در دسترس انتخاب شدند. ابزار در این مطالعه پرسشنامه پژوهشگر ساخته «مقیاس مشکلات سلامتی بعد از زایمان» (Postpartum Morbidity Scale) با اعتبار محتوا، همسانی درونی (a=0.94) و ثبات از طریق آزمون مجدد (r=0.98) بود. اطلاعات توسط مصاحبه در روز هفتم، هفته هشتم و ماه دوازدهم پس از زایمان جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 انجام گرفت. جهت تعیین تفاوت فراوانی مشکلات از آزمون مجذور کای و تعیین خطر نسبی با فاصله اطمینان 95 درصد استفاده گردید.یافته ها: نتایح نشان داد که شایع ترین مشکلات هفته اول و هشتم کمردرد و خستگی و در ماه دوازدهم خستگی بود. طی هفته اول بعد از زایمان کمردرد (P=0.005)، سردرد (P=0.013)، خستگی (P=0.008)، عوارض ناشی از بی حسی (P=0.041) و مشکلات خواب (P=0.0001) به طور معنی داری توسط مادران اول زا با فراوانی بیشتری گزارش شد. طی هفته هشتم بعد از زایمان کمردرد (P=0.047)، عفونت محل بخیه ها (P=0.023)، عفونت دستگاه ادراری (P=0.000)، مشکلات جنسی (P=0.003)، غم و اندوه (P=0.002) و مشکلات خواب (P=0.001) و طی هفته آخر ماه دوازدهم بعد از زایمان غم و اندوه (P=0.024)، مشکلات جنسی (P=0.001) و مشکلات خواب (P=0.036) بطور معنی داری توسط چندزاها گزارش شد.نتیجه گیری: با توجه به فراوانی بالای مشکلات سلامتی مادران، ضروری است که تغییراتی در برنامه مراقبت های بعد از زایمان ایجاد گردد.

مقدمه: استعمال فرآورده های تنباکو یکی از مشکلات رایج در بین نوجوانان می باشد. با توجه به کمبود اطلاعات در مورد خودپنداره و عملکرد خانواده در افراد سیگاری در اواخر دوره نوجوانی، این مطالعه با هدف بررسی میزان همبستگی ابعاد عملکرد خانواده و خودپنداره در نوجوانان سیگاری شهر زنجان در سال 1389 انجام گردید.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی - همبستگی، نمونه های پژوهش شامل 100 نفر نوجوان سیگاری و روش نمونه گیری از نوع مبتنی بر هدف و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه شامل سه بخش، اطلاعات جمعیت شناسی، «ابزار بررسی خانواده مک مستر» و «آزمون خودپنداره بک» بود. اعتبار ابزار «بررسی خانواده مک مستر» و «آزمون خودپنداره بک» با استفاده از اعتبار صوری و شاخص اعتبار محتوا و پایایی ابزارها با استفاده از روش همسانی درونی (ابزار بررسی خانواده مک مستر a=0.81 و آزمون خود پنداره بک a=0.91) و آزمون مجدد (ابزار بررسی خانواده مک مستر r=0.84 و آزمون خودپنداره بک r=0.91) تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین امتیازات کسب شده از ابعاد عملکرد خانواده، مربوط به بعد حل مشکل و کمترین، مربوط به بعد نقش ها بود. همچنین، 88 درصد نمونه ها از عملکرد متوسط خانواده و تنها 4 درصد آنها از عملکرد بالای خانواده برخوردار بودند. بعلاوه، نتایج نشان داد که 61 درصد نمونه ها خودپنداره خنثی داشتند. بین عملکرد خانواده و خودپنداره همبستگی معنی داری وجود داشت (r=0.22) و همبستگی بین خودپنداره و بعد پاسخ دهی عاطفی (r=0.34، P=0.001) از سایر ابعاد عملکرد خانواده بیشتر بود.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که خودپنداره نوجوانان سیگاری با عملکرد خانواده آنها همبستگی دارد. لذا بایستی در مداخلات پرستاری، ایجاد یک محیط خانوادگی حمایت کننده و آموزش والدین برای پیشگیری از استعمال سیگار توسط نوجوانان مدنظر قرار گیرد.

مقدمه: بازنشستگی مرحله جدیدی در چرخه زندگی است و می تواند راهی برای بهبود سلامتی و مراقبت از خود و وضعیت زندگی باشد. این مطالعه با هدف تبیین تجربه پرستاران بازنشسته از بازنشستگی صورت گرفت.مواد و روش ها: این مطالعه با طراحی کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. نمونه گیری به صورت مبتنی بر هدف صورت گرفت. 20 پرستار بازنشسته ساکن شهر سمنان، که دارای مدرک کارشناسی پرستاری بودند و 1 تا 5 سال از بازنشستگی آنها گذشته بود و با سمت های مختلف در بخش ها و بیمارستان های متفاوت، 23-30 سال سابقه کار تمام وقت داشتند، در پژوهش مشارکت نمودند. داده های مطالعه از طریق مصاحبه نیمه سازمان یافته جمع آوری گردید. هنگامیکه داده ها به اشباع رسید، نمونه گیری خاتمه یافت.یافته ها: درونمایه اصلی استخراج شده از داده ها تهدید هویت بود. طبقات شامل «شوک و ناباوری»، «جدایی سخت از حرفه» و «درماندگی» بودند که هر کدام حاوی طبقات فرعی متعددی بودند.نتیجه گیری: تجارب پرستاران طی بازنشستگی، تهدید هویت بود. با برنامه ریزی مناسب جهت بازنشستگی و اتخاذ تدابیر موثر جهت اصلاح شرایط برای پرستاران بازنشسته از سوی مسوولین و مدیران پرستاری، می توان از بروز تهدید هویت در پرستاران بازنشسته پیشگیری نموده و ارتقاء سلامت و بهره وری را برای پرستاران فراهم نمود. همچنین یافته های این مطالعه می تواند زمینه را برای مطالعات بیشتر در این رابطه فراهم نماید.