تحقیق در علوم دندانپزشکی
سال:1400 | دوره:18 | شماره:1 (پیاپی 67) |تعداد مقالات:11

سلامت دهان و دندان نقش بسیار مهمی در زندگی افراد دارد. اختلالات سلامت دهان می تواند مشکلاتی در فانکشن عضلات, زیبایی چهره, تغذیه, تکلم, عدم هماهنگی ارگان های داخلی بدن و تغییر کیفیت زندگی فردی و اجتماعی ایجاد کند. وحتی زمینه ساز بیماری های خاص باشد. باتوجه به بالارفتن میانگین سنی در ایران، سالمندان نسبت قابل توجهی از افراد جامعه را تشکیل می دهند طبق بررسی محققان, 5میلیون نفرجمعیت بالای 60سال درکشور وجوددارد(1). شیوع ضایعات مخاطی سالمندان قبل از سال 2000 بین 40-45درصد گزارش شده بود اما در مطالعات جدید 9/29 درصد اعلام شده است. (2)

سابقه و هدف: پوسیدگی دندان از بیماری هایی است که شیوع بالا در جهان دارد. استفاده از مواد گیاهی برای پیشگیری و درمان این بیماری به دلایل مختلف از جمله افزایش مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک ها، هزینه بالا و اثرات نامطلوب بعضی از مواد شیمیایی استفاده شده در دندانپزشکی مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی اثر اسانس گیاه شاه اسپرم بر روی استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس سالیواریوس و استرپتوکوکوس سانگوئینیس انجام شد مواد و روش ها: در این تحقیق اندام هوایی گیاه شاه اسپرم به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد، اثر ضد میکروبی اسانس در غلظت های (12/5، 25، 50 و 100 µ g/ml) مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی فعالیت ضد میکروبی اسانس از روش دیسک دیفیوژن استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید اسانس گیاه شاه اسپرم بر علیه باکتری های استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس سالیواریوس و استرپتوکوکوس سانگوییس در غلظت100 µ g/ml موثر بود. این تاثیر در مقایسه با دهانشویه ایرشا بیشتر و در مقایسه با دو دهانشویه کلر هگزیدین و اورال کمتر بود ولی این اختلاف معنی دار نبود. به عبارت دیگر اسانس شاه اسپرم در غلظت 100 µ g/ml معادل با دو دهانشویه اورال بی و کلر هگزیدین موثر بود. این تاثیر در غلظتهای 50 و µ g/ml 25 وجود داشت ولی در مقایسه با گروههای کنترل کمتر بود. در غلظت 12. 5 µ g/ml تاثیری دیده نشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد می توان از اسانس گیاه شاه اسپرم در غلظت 100 µ g/ml در طراحی و تولید دهانشویه های آنتی باکتریال برای مطالعات بیشتر آزمایشگاهی و بالینی استفاده گردد.

سابقه و هدف: یکی از معیارهای مهم اماده سازی مطلوب کانال ریشه دندان حفظ شکل و موقعیت اصلی مرکز کانال است. بنابراین وسیله ای که در حین آماده سازی سبب حداقل تغییر در این موقعیت گردد جهت اماده سازی، مناسب تر می باشد. لذا این تحقیق با هدف مقایسه ی ازمایشگاهی دو سیستم Bio Race و Joy Taperاز نظر حفظ مرکزیت کانال و جابجایی توسط CBCT در کانال های مزیویاکال دندان های مولر اول فک پایین خارج شده از دهان انسان در واحد دندان پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران در سال 1397-98انجام گرفت. موادوروش ها: در این مطالعه تجربی30 کانال مزیوباکال مولرهای اول فک پایین خارج شده از دهان انسان با خمیدگی بین 20-40درجه بر اساس روش اشنایدر تعیین و به طور تصادفی به دو گروه 15 تایی تقسیم شدندو سپس پس از جایگذاری در ماده قالبگیری پوتی به دستگاه CBCT منتقل شدو تصاویر اولیه ی مقاطع در فواصل 1، 3و7 میلی متری از اپکس آناتومیک تهیه گردید. در گروه A با سیستم Joy Taper و در گروه B با سیستم Bio RaCe آماده سازی کانال طبق دستور کارخانه سازنده انجام گرفت وسپس دوباره تصویر برداری با CBCT انجام شد و فواصل مرکز کانال از مزیال و دیستال اندازه گیری شد بر اساس روش Gambill. انالیز آماری توسط آزمون T-Test و آزمون Repeated Measure ANOVA انجام گرفت. یافته ها: بین دو سیستم Joy Taper و Bio Race از نظر حفظ مرکزیت P=0. 930 و جابجایی کانال P=0. 190 اختلاف معناداری وجود نداشت و تنها در 7 میلی متری کرونال سیستم Bio Race از نظر حفظ مرکزیت کانال بهتر عمل کرد P=0. 048 همچنین در هر گروه در مقاطع مختلف کرونالی و میانی و اپیکالی نیز اختلاف معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به این تحقیق سیستم Joy Taper و Bio Race هردو از نظر حفظ مرکزیت کانال های خمیده و میزان جابه جایی مشابه یکدیگر عمل کردند.

سابقه و هدف: یکی از مشکلات ترمیم های کامپوزیتی تغییر رنگ انها میباشد. درنتیجه مهم ترین مزیت کامپوزیت ها که تامین زیبایی میباشد از دست میرود و نیاز به تعویض ترمیم مطرح میشود. هدف از این مطالعه ازمایشگاهی بررسی اثر aging بر ثبات رنگ دو نوع کامپوزیت دنتین و انامل bleached shade میباشد. مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی از دو نوع کامپوزیت نانوهیبرید DBl XL( IPS Empress Direct, Ivoclar Vivadent, Schaan, Liechtenstein)، , Ebl L( IPS Empress Direct, Ivoclar Vivadent, Schaan, Liechtenstein) 10 نمونه به ابعاد یکسان تهیه گردید. رنگ سنجی اولیه بوسیله اسپکتروفوتومتر انجام شد. نمونه ها به تعداد 10000 سیکل حرارتی تحت پروسه ی aging قرار گرفتند و پس از ان سنجش رنگ نهایی با اسپکتوفوتومتر انجام پذیرفت. یافته ها با استفاده از ازمون های One way ANOVAو ارزیابی شدند. یافته ها: تفاوت رنگ از لحاظ اماری بین دو کامپوزیت معنادار نبود (p=0. 136) اما تفاوت در پارامتر a در کامپوزیت DBI بطور معنی داری ییشتر از EBI بود. (p=0. 000) تغییرات مولفه هایL (0/377= P)، b (0/550=P) و Δ E (0/136= P) در دو کامپوزیت تفاوت معناداری نداشتند. نتیجه گیری: تغییر رنگ کامپوزیت رزین های Bleached shade انامل و دنتین پس از aging از لحاظ کلینیکی قابل قبول است.

سابقه و هدف: استفاده از داربست های استخوانی یکی از تکنیک های جدید و کارآمد جهت ترمیم مشکلات استخوانی است که بستری مناسب برای تکثیر و رشد سلول ها را در جهت ترمیم بافت هدف فراهم می کند. یکی از مهم ترین علل ناموفق بودن پیوندها و عمل های جراحی، تهاجم باکتری ها در محل عارضه و ایجاد عفونت شدید است. هدف این پژوهش که در سالهای 1397-1395 در دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران انجام شد به بررسی خواص آنتی باکتریایی داربست های متخلخل ساخته شده از ژلاتین، کلسیم فسفات وزئولیت با بارگذاری داروی کلیندامایسین پرداخته است. مواد و روش ها: در این پژوهش به روش خشکایش انجمادی از ترکیب ژلاتین، کلسیم فسفات و زئولیت طبیعی داربست بافت استخوان تولید شد و پس از آن داروی کلیندامایسین با مقادیر مختلف در آن بارگذاری گردید. سطح داربست با میکروسکوپ الکترون روبشی مورد بررسی قرار گرفت و آزمون آنتی باکتریال و تست رهایش دارو بر روی داربست انجام شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که داربست کامپوزیتی ذکر شده بدون دارو در محیط کشت باکتری ها هاله عدم رشد ایجاد نکرد، ولی پس از بارگذاری دارو بر روی داربست با غلظت 01/0 دارو هاله عدم رشد به قطر 2 و 4 میلی متری به ترتیب برای باکتری های اشریشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس شد. نتیجه گیری: افزودن عامل ضد باکتریایی کلیندامایسین به داربست استخوانی ساخته شده بستر مناسبی برای دارورسانی به بافت استخوان در محل بافت حذف شده است تا از رشد عفونت در محل کاشت داربست در دوره اول ترمیم جلوگیری کند.

سابقه و هدف: نسخه نویسی دندانپزشکی زمینه ای برای درمان مشکلات بالینی نظیر درد و عفونت فراهم می کند، از این رو دندانپزشکان می بایست با الگوهای منطقی تجویز دارو آشنا باشند. هدف از مطالعه حاضر تعیین الگوهای تجویز دارو در میان دندانپزشکان شهر یزد می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی 500 نسخه دندانپزشکان با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک ارزیابی شد. هر نسخه به لحاظ نوع جنسیت، نوع مدرک تجویز کننده، تعداد قلم داروی تجویز شده، نام و شکل دارو، خوانا بودن نسخه، املا و دوز داروهای تجویزی، روش مصرف داروها، مقدار داروهای تجویز شده و تداخل بین داروها بررسی گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون chi-square انجام گرفت. یافته ها: میانگین تعداد دارو در هر نسخه برابر 2/7 قلم بود. بیشترین شکل دارویی کپسول(33/4درصد) و قرص(26/1درصد) و بیشترین داروهای تجویز شده، آموکسی سیلین (21درصد) و ایبوبروفن (15/8درصد) گزارش گردید؛ همچنین 59/2 درصد از نسخ هیچ گونه خطایی نداشتند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که تاکید بیشتر بر اصول نسخه نویسی درطول دوره دکترای دندانپزشکی و دوره های بازآموزی باعث بهبود نتیجه می گردد.

سابقه و هدف: سندرم داون یک بیماری ژنتیکی است که در آن به علت شیوع بالای ناهنجاری های رشدی، آناتومیکی و عملکردی مرتبط با حفره ی دهانی، مشکلاتی در رعایت بهداشت دهان و دندان افراد را موجب می شود. هدف این مطالعه بررسی موانع موجود در ارتقای بهداشت دهان دانش آموزان مبتلا به سندرم داون از دیدگاه مادران آنها می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه ی کیفی به منظور تبیین موانع موجود در ارتقای بهداشت دهان دانش آموزان مبتلا به سندرم داون از دیدگاه مادران آنها، بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف با 21 نفر از مادران مصاحبه های نیمه ساختار یافته انفرادی انجام شد و جهت تحلیل محتوای مصاحبه های ضبط، دست نویس، کدگذاری و طبقه بندی شده، از رویکرد کیفی Graneheim و Lundman استفاده شد. یافته ها: بر اساس تجربیات مادران بیماری فرزندان آنها می تواند مانعی در جهت دستیابی به وضعیت خوب سلامت دهان و دندان باشد. از تحلیل داده ها، سه درون مایه ی اصلی «تاثیرات وضعیت سلامت عمومی، تاثیرات آموزش و یادگیری، تاثیرات مشکلات دریافت خدمات مراقبت های سلامت دندانپزشکی. » و شش درون مایه ی فرعی «سلامت عمومی، ناهنجاری های دهان و دندان ها، آموزش مادران، آموزش افراد مبتلا به سندرم داون، مشکلات مرتبط با افراد مبتلا به سندرم داون و مشکلات دریافت خدمات» استخراج شد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه بیماری این کودکان مانع مهمی در راه دریافت خدمات دندانپزشکی است، باید ذینفعان در برنامه ریزی ها توجه ویژه ای به ارائه خمات دندانپزشکی به این کودکان داشته باشند.

سابقه و هدف: سرطان های سر و گردن و درمان آن می تواند باعث اختلالات کوتاه و بلندمدت در کیفیت زندگی بیماران شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به سرطان سر و گردن دچار خشکی دهان ثانویه به دریافت رادیوتراپی انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی 44 بیمار مبتلا به سرطان سر و گردن دچار خشکی دهان تحت رادیوتراپی بیش از یک هفته، در مرکز آموزشی-درمانی بیمارستان پنج آذر گرگان طی سال های 1397-1398 انجام شد. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه WHO QOL-BREF استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با محاسبه شاخص های مرکزی و پراکندگی و محاسبه ضریب همبستگی خطی پیرسن و استفاده از آزمون t مستقل انجام شد. سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد و نرم افزار SPSS-18 برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: 26 نفر (09/59 درصد) بیماران مورد بررسی مرد و 18 نفر (40/91درصد) زن بودند. میانگین کیفیت زندگی و سلامت عمومی کلی، روابط اجتماعی، سلامت روان، سلامت جسمی و سلامت محیط در مقیاس 100 به ترتیب 54/82، 57/95، 53/78، 48/86و 48/22بود. بیشترین امتیاز کیفیت زندگی در مردان و افراد دارای تحصیلات راهنمایی و کمترین در افراد بی سواد مشاهده شد. با افزایش سن، تمامی مؤلفه های کیفیت زندگی کاهش یافتند که این ارتباط به جز در مؤلفه روابط اجتماعی، معنی دار بود. 0/05>p نتیجه گیری: خشکی دهان ثانویه به رادیوتراپی باعث کاهش کیفیت زندگی بیماران می شود که عوامل مختلفی ازجمله افزایش سن، جنس مؤنث و تحصیلات کم با این روند کاهشی در ارتباط است.

سابقه و هدف: صدمات دندانی و عوارض ناشی از آن یکی از نگرانی های عمده از سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی مردم می باشد. صدمات دندانی می تواند عملکرد روزانه ی کودکان، کیفیت زندگی آن ها و والدین شان را متاثر سازد. مربیان بهداشت اولین افراد در تماس با کودکان هنگام وقوع حادثه در این مکان ها هستند و آگاهی و عملکرد آن ها از نحوه ی برخورد با این صدمات نقش مهمی در پیش گیری و درمان دارد. با توجه به نبود اطلاعات دقیق در مورد میزان آگاهی و عملکرد مربیان بهداشت شهرستان ساری، در این مطالعه به سنجش میزان آگاهی و عملکرد مربیان بهداشت مدارس ساری پرداختیم. مواد و روشها: در این مطالعه ی توصیفی-مقطعی، تعداد 37 نفر از مربیان بهداشت مدارس ساری طبق روش سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات توسط پرسش نامه شامل پرسش هایی در مورد آگاهی و عملکرد مربیان در مواجهه با صدمات دندانی جمع آوری شد. برای ارزیابی آماری اطلاعات، از نرم افزارSPSS 18 استفاده شد. یافته ها: از بین 37 مربی بهداشت مورد بررسی، میانگین نمره ی مربیان 58/94% به دست آمد و بین میزان آگاهی مربیان بهداشت و سن و تجربه و سابقه ی گذراندن دوره ی آموزشی اختلاف معنی داری وجود ندارد ( P به ترتیب 0/97 و 0/43و 0/57). میانگین نمره ی آگاهی و عملکرد مربیان بین سطوح متغیر تحصیلات و سابقه ی کار اختلاف معنی داری را نشان داد (P به ترتیب 0/002 و 0/001). نتیجه گیری: آگاهی و عملکرد مربیان بهداشت مدارس ساری در مواجهه با آسیب های دندانی مربیان با در حد متوسط بوده است.

سابقه و هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثر نانو ذرات شیشه زیست فعال s49ساخته شده به روش سل-ژل در بازسازی استخوان در دندانپزشکی میباشد. این شیشه ها به دلیل داشتن خواصی همچون زیست فعالی، زیست تخریب پذیری و قابلیت تولید و هدایت استخوان به طور ویژه ای به عنوان مواد ترمیم کننده استخوان استفاده میشوند از این رو استفاده از آن ها در جراحی ارتوپدی و بازسازی استخوانی نواحی فک و دهان موفقیت آمیز می باشد. مواد و روش ها: در چهارچوب این مرور، 35 مقاله بین سال های 2006 تا 2019 با جست و جو در پایگاه های Science Direct، Google Scholar، PubMed و سیلیویکا مورد بررسی و استفاده قرار گرفتند. یافته ها: با توجه به مطالعات صورت گرفته، شیشه های زیست فعال قادر به انجام فعالیت های بیولوژیکی خاص پس از کاشت در محیط بدن هستند وبا توجه به میزان یون ها ی آزاد شده ناشی از انحلال، این نانو مواد میتوانند برای ترمیم استخوان فک و حل مشکلات دندانپزشکی بهره گرفته شوند. نتیجه گیری: شیشه های زیست فعال 49s به دلیل داشتن خواصی همچون داشتن ذراتی در اندازه نانو، توانایی پیوند با بافت سخت و رهایش یون هایی که بر رشد و تکثیر و تمایز سلول های استخوان ساز تاثیر میگذارند نسبت به سایر مواد ارجحیت دارند. از این رو مواد مناسبی در درمانهای ارتوپدی و دندانپزشکی هستند.

سابقه و هدف: بی حسی موضعی نقش مهمی در دندانپزشکی ایفا می کند. اگرچه واکنش ازدیاد حساسیت به داروهای بی حسی موضعی نادر است، اما بروز آن نسبت به اجزای کارتریج دندانپزشکی به طور شایع تری دیده شده است. این مطالعه یک مورد نادر ازدیاد حساسیت به محتوای کارتریج بی حسی موضعی را گزارش می کند. معرفی مورد: بیمار خانم 61 ساله برای شکایت از دندانپزشک به علت پیگمانتاسیون ایجاد شده در اطراف چشم ها و لب به سازمان نظام پزشکی مراجعه نمود. بیمار هیچ گونه سابقه ی بیماری سیستمیک یا آلرژی به غذا و دارو نداشت و یک سال پیش از شکایت، برای کشیدن دندان های قدامی و پرمولر به دندانپزشک مراجعه نموده بود. حدود یک ساعت بعد، در نواحی پری اوربیت و پری اورال، ماکول و پچ های سیاه رنگ با حدود ناواضح، ظاهر شدند. در معاینه مجدد، محتمل ترین تشخیص، واکنش ازیاد حساسیت به کارتریج بی حسی موضعی گزارش شد. نتیجه گیری: این مورد اهمیت افتراق ضایعه از سایر علل ایجاد کننده پیگمانتاسیون را بیان می کند. همچنین، توجه به نوع کارپول بی حسی موضعی استفاده شده واجزای تشکیل دهنده آن نیز توصیه می شود.