زنان مامایی و نازایی ایران
سال:1400 | دوره:24 | شماره:5 |تعداد مقالات:12

مقدمه: یکی از روش های معمول ختم بارداری در حاملگی های طول کشیده، آماده سازی سرویکس با گذاشتن سوند فولی در بیمارستان می باشد. اخیرا در مورد آماده سازی سرویکس به طور سرپایی جهت کاهش مدت بستری مطالعاتی انجام شده است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه نتایج آماده سازی سرویکس به صورت سر پایی و بستری انجام شد. روش کار: این مطالعه مورد شاهدی در سال 1398 بر روی 231 زن با حاملگی طول کشیده انجام شد. ابتدا سوند فولی از راه سرویکس برای آنان گذاشته شد. گروه سر پایی به منزل فرستاده شدند و گروه دیگر بستری شدند. پس از دفع سوند در دو گروه اینداکشن با استفاده از میزوپروستول و اکسی توسین انجام شد. مدت بین گذاشتن سوند تا دفع آن و تا زمان زایمان، دوز میزوپروستول و اکسی توسین مصرفی، مدت بستری، بروز تب بعد از زایمان و میزان سزارین در دو گروه تعیین شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 16) و آزمون های کای دو، تی مستقل و یا معادل ناپارامتری انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: اختلاف فاصله زمانی بین گذاشتن سوند و دفع سوند (000/0=p) و فاصله زمانی بین گذاشتن سوند و زایمان (046/0=p) بین دو گروه معنی دار و در گروه بستری کمتر بود. میزان نیاز به میزوپروستول (000/0=p) و نیاز به اکسی توسین (02/0=p) بین دو گروه متفاوت و در گروه سرپایی کمتر بود. روش زایمان و میزان تب بعد از زایمان در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (202/0=p، 892/0=p) و مدت بستری نیز در گروه سرپایی کوتاه تر بود (051/0=p). نتیجه گیری: آماده سازی سر پایی سرویکس در حاملگی طول کشیده به صورت سرپایی بدون عارضه و باعث طول مدت بستری کوتاه تر می شود.

مقدمه: وضعیت فعلی و هشدار دهنده پاندمی کووید-19 ممکن است باعث ایجاد استرس، اضطراب در زنان باردار شود. با توجه به شیوع بالای بیماری در شهر کاشان، مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان اضطراب و استرس درک شده زنان باردار نسبت به بیماری کووید-19 و عوامل مرتبط با آن انجام شد. روش کار: این پژوهش توصیفی مقطعی در سال 1399 بر روی 360 زن باردار توسط پرسشنامه الکترونیکی در شهر کاشان انجام شد. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه، پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک-باروری، سوالات مربوط به بیماری کووید-19، مقیاس اضطراب کرونا ویروس (محدوده نمره 54-0) و پرسشنامه استرس درک شده کوهن (محدوده نمره 56-0) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های آماری تی، آنووا، رگرسیون خطی و ضریب همبستگی پیرسون انجام گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: نمره کل اضطراب زنان باردار در رابطه با بیماری کرونا 48/12± 71/18 و نمره استرس ادراک شده 00/7± 57/24 بود. بر اساس نتایج آزمون رگرسیون خطی، شغل فرد، مشکلات حین بارداری، سابقه زایمان، ابتلاء اعضای خانواده به کرونا و نگرانی جهت پیامدهای بیماری برای خود و نوزاد، متغیرهای پیش بینی کننده نمره استرس درک شده و متغیرهای ابتلاء خانواده به کرونا و وجود نگرانی در مورد ابتلاء خود و نوزاد، نگرانی برای دریافت مراقبت های بارداری و وجود مشکلات حین بارداری، پیش بینی کننده نمره اضطراب در زنان باردار بودند. نتیجه گیری: میزان اضطراب و استرس زنان باردار در دوران پاندمی کووید-19 بالا بود و زنان نگرانی های زیادی در رابطه با ابتلاء خود و نوزاد و یا مراجعه جهت دریافت مراقبت های دوران بارداری داشتند.

مقدمه: در دوره پس از زایمان تغییرات زیادی در جسم و روح مادران رخ می دهد که ممکن است مادران احساس خستگی کنند. استفاده از رفلکسولوژی به عنوان شاخه ای از طب مکمل در ارتقاء مراقبت های بهداشتی به ویژه در حوزه بهداشت مادر و کودک به خوبی مشخص شده است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین بررسی تاثیر رفلکسولوژی پا بر خستگی پس از زایمان در زنان نخست زا انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1397 بر روی 70 زن نخست زا مراجعه کننده به مراکز بهداشت و درمان جنوب تهران انجام شد. افراد به دو گروه کنترل و رفلکسولوژی تقسیم شدند. مادران گروه کنترل مراقبت های معمول پس از زایمان و گروه رفلکسولوژی 3 روز متوالی به مدت 30 دقیقه (15 دقیقه هر پا) ماساژ دریافت کردند. هر دو گروه پرسشنامه ارزیابی-دیداری خستگی را قبل و بعد از مداخله (بلافاصله و یک هفته بعد از اتمام) تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون های کای دو، دقیق فیشر، تی مستقل، آنالیز کواریانس و آنالیز واریانس با اندازه های تکراری انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: مشخصات دموگرافیک و شدت خستگی قبل از مداخله در هر دو گروه رفلکسولوژی و کنترل یکسان بود. بلافاصله بعد از مداخله (001/0>p) و یک هفته بعد از مداخله، شدت خستگی بین دو گروه رفلکسولوژی و کنترل تفاوت آماری معناداری را نشان داد (001/0>p). نتیجه گیری: اقدامات حمایتی و توان بخشی همچون رفلکسولوژی پا می تواند در کاهش خستگی مادران نخست زا پس از زایمان طبیعی موثر باشد.

مقدمه: پارگی زودرس کیسه آب از مشکلات شایع مامایی است که تشخیص صحیح آن امری ضروری در روند درمان و پیشگیری پیامدهای نامطلوب بارداری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی صحت تشخیصی کراتینین و گنادوتروپین (β HCG) ترشحات موکوس سرویکس در شناسایی آبریزش زنان باردار انجام شد. روش کار: این مطالعه آینده نگر در سال 96-1367 بر روی 150 زنان باردار 37-24 هفته مشکوک به PPROM انجام گرفت. افراد در دو گروه کیسه آب پاره (تست پولینگ و فرن هر دو مثبت) و گروه کنترل (تست پولینگ و فرن هر دو منفی و AFI نرمال) قرار گرفتند. جهت اندازه گیری میزان کراتینین از روش Automated Analyzer و با دستگاه Prestige و برای اندازه گیری میزان β HCG از روش Chemi-luminescence Signal Band و با دستگاه Abbott استفاده شد. با استفاده از منحنی راک، نقطه برش و صحت تشخیصی برای دو تست اندازه گیری شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: در تشخیص پارگی کیسه آب بیشترین حساسیت و ویژگی کراتینین در نقطه برش 135/0 و برای β HCG در نقطه برش 78/26 به دست آمد که حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی و دقت کلی برای کراتینین به ترتیب 7/91%، 1/56%، 75/39%، 52/95% و 66/64% با میزان توافق 33/0 (001/0>p) و برای β HCG برابر با 3/58%، 2/63%، 33/33%، 75/82% و 62% با میزان توافق 171/0 (023/0=p) به دست آمد. نتیجه گیری: حساسیت و قدرت تشخیصی کراتینین در زنان پره ترم بالاتر از β HCG بود. قیمت مناسب، سادگی و ایمنی از مزایای هر دو روش است. صحت تشخیصی به دست آمده در این مطالعه پایین بود، ولی با توجه محدود بودن مطالعات در افراد پره ترم، نمی توان استفاده بالینی از این مارکرها را رد یا توصیه کرد؛ لذا مطالعات وسیع تری پیشنهاد می شود.

مقدمه: سزارین یکی از شایع ترین اعمال جراحی در مامایی است. با توجه به نبودن رویکرد هماهنگ جهت تزریق آنتی بیوتیک قبل از سزارین و نامشخص بودن مزایا و معایب زمان تزریق آنتی بیوتیک بر روی مادر و جنین، لذا مطالعه حاضر با هدف مقایسه میزان اثربخشی تجویز آنتی بیوتیک پروفلاکتیک قبل از برش جراحی سزارین با تجویز بعد از کلامپ بند ناف، در پیشگیری از عفونت پس از سزارین انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده سه سو کور در سال 1398 بر روی 150 نفر از زنان با زایمان سزارین در بیمارستان شهیدان مبینی سبزوار انجام شد. در گروه مداخله، آنتی بیوتیک بعد از کلامپ بند ناف و در گروه کنترل آنتی بیوتیک قبل از برش سزارین تجویز شد. علایم عفونت با استفاده از چک لیست در روز سوم، دهم و چهاردهم مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 19) و آزمون های کای اسکویر، تست دقیق فیشر و من ویتنی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در روز سوم بعد از عمل جراحی هیچ کدام از بیماران دو گروه دچار عفونت نشدند. در روز دهم، 1 نفر (3/1%) از گروه مداخله و 3 نفر (4%) از گروه کنترل دچار علایم عفونت شدند (31/0=p). در روز 14 بعد از عمل، 1 نفر (3/1%) از گروه کنترل و 5 نفر از گروه مداخله (7/6%) علایم عفونت داشتند (10/0=p). اختلاف میزان عفونت در روز دهم و چهاردهم در دو گروه از نظر آماری معنادار نبود. نتیجه گیری: تزریق آنتی بیوتیک بعد از کلامپ بند ناف با یک ساعت قبل از شروع جراحی، تفاوتی در میزان عفونت بعد از عمل ندارد.

مقدمه: زردی نوزادان یکی از مشکلات شایع نوزادان می باشد که به علل مختلف ایجاد می شود و ممکن است منجر به عوارض مغزی و حتی مرگ آنها شود. با توجه به تاثیر باورهای مادران در ارجاع به موقع نوزادان جهت درمان و جلوگیری از عوارض وخیم آن، مطالعه حاضر با هدف شناسایی دیدگاه مادران در مورد طب سنتی و مکمل در مواجهه با زردی نوزدان انجام شد. روش کار: این مطالعه کیفی در سال 98 با مشارکت 103 نفر از مادران با خصوصیات فردی و اجتماعی متفاوت در شهرستان نیشابور انجام شد. داده ها از طریق بحث های گروهی متمرکز و مصاحبه های فردی نیمه ساختارمند جمع آوری شدند. نمونه گیری با روش هدفمند تا زمان اشباع اطلاعات ادامه یافت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای قراردادی و نرم افزار اطلس تی انجام گرفت. برای ارزیابی و افزایش روایی و پایایی پژوهش از روش های پیشنهادی لینکن و گوبا استفاده شد. یافته ها: مفاهیم اصلی استخراج شده شامل باورهای پیشگیرانه و باورهای درمان محور بود. مضمون باورهای پیشگیرانه دربرگیرنده طبقه فرعی باورهای تغذیه ای محافظت کننده بود. مضمون باورهای درمان محور شامل طبقات فرعی؛ اعتقاد به طب گیاهی، اعتقادات رایج غیرگیاهی، تغذیه درمانی و درمان جایگزین بود. نتیجه گیری: جنبه های پیشگیرانه و درمان محور طب سنتی و مکمل پیرامون مسیله زردی نوزادان از باورهای مهم مادران است. پیشنهاد می شود در برنامه ریزی ها و مداخلات سلامت به تعدیل این باورها در شکل گیری رفتار مادران در پیشگیری و درمان زردی نوزادان توجه شود.

مقدمه: دیابت، شایع ترین عارضه طبی در حاملگی است. شناسایی عامل خطر جدید می تواند به تشخیص زودهنگام اختلال کمک نماید. CRP و اینترلوکین-6 دو مارکر التهابی، می توانند برخی از پیامدهای نامطلوب بارداری را پیش بینی کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط سطح اینترلوکین-6 و CRP سرم مادر در سه ماهه اول بارداری با وقوع دیابت بارداری انجام شد. روش کار: این مطالعه مقطعی توصیفی-تحلیلی در سال 95-1394 بر روی 500 زن با سن بارداری کمتر از 14 هفته در آزمایشگاه نیلو تهران انجام شد. سطح سرمی CRP، اینترلوکین-6 و لیپید و قندخون ناشتا اندازه گیری شد. غربالگری دیابت بارداری در 28-24 هفته انجام و نتایج ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، کای دو، من ویتنی و رگرسیون لجستیک استفاده شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: دیابت بارداری در 78 نفر (6/15%) مشاهده شد. میانه سطح CRP در گروه دیابتی و غیر دیابتی (8/4 در مقابل 22/5 میلی گرم در لیتر) (089/0=p) و اینترلوکین-6 (45/1 در مقابل 5/1 پیکوگرم در میلی لیتر) متفاوت بود، ولی اختلاف آماری معنی داری نداشت (574/0=p). پس از تعدیل متغیرهای مخدوش گر در مدل رگرسیون لوجستیک، سطوح سرمی CRP (07/1-96/0=CI، 95%، 01/1=OR) (50/0=p) و اینترلوکین-6 (46/1-89/0=CI، 95%، 01/1=OR) ارتباط معناداری با دیابت بارداری نداشت (88/0=p). نتیجه گیری: سطح CRP و اینترلوکین-6 ارتباط معنی داری با دیابت بارداری ندارند.

مقدمه: اغلب زنان در دوره نفاس، درجاتی از اختلالات خواب را تجربه می کنند. از آنجا یی که اسانس گل محمدی در افسردگی، تنش های عصبی و خواب آوری موثر است، مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر رایحه گل محمدی بر کیفیت خواب زنان شیرده انجام شد. روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده، 84 زن در دوره نفاس که در سال 1398 به 5 مرکز بهداشتی منتخب شهرستان اراک مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. رایحه درمانی با اسانس گل محمدی به مدت 3 شب برای گروه مداخله انجام شد. گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. کیفیت خواب در دو گروه قبل و در انتهای مطالعه با پرسشنامه پیترزبورگ جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون های تی مستقل زوجی، کوواریانس و کای دو انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: پس از مداخله کیفیت خواب گروه رایحه درمانی نسبت به قبل بیشتر شد (05/0>p)، در حالی که در گروه کنترل، کیفیت خواب قبل و انتهای مطالعه تغییر معنی دار نداشت (824/0=p). همچنین در انتهای مطالعه کیفیت خواب در گروه مداخله به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش یافت (05/0>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد کیفیت خواب زنان در دوره نفاس طی رایحه درمانی با گل محمدی بهبود می یابد، لذا استفاده از آروماتراپی با گل محمدی در دوره شیردهی برای بهبود کیفیت خواب زنان زنان در اوایل دوره نفاس توصیه می شود.

مقدمه: کمردرد، یکی از مشکلات شایع و پرهزینه دوران حاملگی است. ورزش یکی از راهبردهای درمانی است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر ورزش در آب بر بهبود درد و ناتوانی زنان باردار مبتلا به کمردرد انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی-تصادفی در سال 1398 بر روی 54 زن باردار مراجعه کننده به مراکز سلامت شهر قزوین و مبتلا به کمردرد انجام شد. نمونه ها با استفاده از تخصیص تصادفی بلوکی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شد. گروه مداخله در 24 جلسه کلاس ورزش در آب از هفته 34-20 بارداری شرکت کردند. گروه کنترل مراقبت های استاندارد دوران بارداری را دریافت کردند. پرسشنامه ناتوانی رولند موریس و آنالوگ بصری درد قبل، 4 و 8 هفته بعد از مداخله در دو گروه تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 24) و آزمون های یو من ویتنی و فریدمن انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: ورزش در آب تاثیر معناداری بر میانگین نمره شدت درد (76/1± 14/8، 42/1± 44/1) و میزان ناتوانی کمردرد (45/2± 44/3، 98/2± 29/17) در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل بعد از 8 هفته مداخله داشت (001/0>p). نتیجه گیری: ورزش در آب در دوران بارداری می تواند شدت درد و ناتوانی در زنان مبتلا کمردرد را بهبود بخشیده و به عنوان یک روش غیر دارویی برای زنان باردار کم خطر مبتلا به کمردرد توصیه می شود.

مقدمه: یکی از مهم ترین عوامل موثر بر پایداری زندگی زناشویی، سلامت جنسی است که بر کیفیت زندگی انسان ها اثرگذار است، لذا ضرورت اتخاذ تدابیر مناسب جهت حفظ سلامت جنسی و پیشگیری و درمان اختلالات جنسی حایز اهمیت است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مروری بر اثر گیاهان دارویی در درمان اختلالات جنسی انجام شد. روش کار: در این مطالعه مرور نقلی جهت یافتن مقالات مرتبط، واژگان کلیدی مرتبط در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Scopus، Web of Science، SID، Magiran، Embase و Google Scholar تا مارس 2020 بدون اعمال محدودیت زمانی جستجو شدند. در مورد هر گیاه از مقالات کارآزمایی بالینی و مروری منتخب منتشر شده به زبان انگلیسی یا فارسی که متن کامل آنها موجود بود، استفاده شد. یافته ها: مطالعه مروری حاضر، پس از بررسی اولیه 717 مقاله و در انتها 75 مقاله مورد بررسی نهایی قرار گرفت. بر اساس نتایج این مطالعه، اثرات گیاهان بر اختلالات جنسی متفاوت است. برخی گیاهان مانند گل سرخ عمدتا باعث کاهش دیسپارونی، ایجاد ارگاسم، افزایش میل جنسی و برخی مانند زنجبیل باعث بهبود اختلالات نعوظ و رضایت جنسی می شوند. برخی نیز مانند خارخاسک با افزایش تعداد و کیفیت اسپرم و نیز افزایش هورمون تستوسترون، در کاهش اختلالات جنسی موثر هستند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که به کارگیری گیاهان مناسب، می تواند جهت درمان اختلالات جنسی اثرگذار باشد، هر چند نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه وجود دارد.

مقدمه: تغذیه با شیر مادر، یکی از راهبردهای مهم برای رشد و بقاء کودکان است، زیرا تامین کننده نیازهای جسمی، فیزیولوژیک و روحی او تا 6 ماهگی است، بنابراین مطالعه مروری حاضر با هدف تعیین شیوع تغذیه انحصاری با شیر مادر و عوامل مرتبط با آن در ایران انجام شد. روش کار: در این مطالعه مرور نظام مند و متاآنالیز، پایگاه های اطلاعاتی Scopus، PubMed، web of science، SID، Magiran، Iranmedex، IranDoc و Google Scholar منابع مقالات انتخاب شده و منابع منتشر نشده (کنفرانس ها، تزها) با کلید واژه های Breastfeeding، Exclusive، Prevalence و Iran از سال 2019-2010 مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی کیفیت از چک لیست استروب، جهت بررسی ناهمگونی از شاخص I2 و برای ارزیابی سوگرایی انتشار از آزمون Egger’ s استفاده شد. از مدل اثرات تصادفی برای شیوع ترکیبی و نسبت شانس با فاصله اطمینان 95% استفاده شد. آنالیز داده ها با نرم افزار Stata (نسخه 16) انجام شد. یافته ها: از 30 مطالعه ای که نتایج آنها استخراج گردید، 19740 کودک مورد بررسی قرار گرفتند. میزان شیوع تغذیه انحصاری با شیر مادر (59/0-38/0، 95%: CI) 49/0 به دست آمد. نسبت شانس تغذیه انحصاری برای نوع زایمان (72/1-07/1، 95%: CI) 36/1، برای سطح تحصیلات (84/1-01/1، 95%: CI) 36/1 و برای شغل مادر (23/4-09/1، 95%: CI) 15/2 بود. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد شیوع تغذیه انحصاری با شیر مادر پایین بوده و نیازمند اقدامات مداخله ای می باشد.

مقدمه: تشکیل آبسه بعد از جداشدگی سمفیز پوبیس در زایمان طبیعی پدیده ای نادر است و موارد معدودی گزارش شده است. در این مطالعه یک مورد تشکیل آبسه به دنبال جداشدگی سمفیز پوبیس پس از زایمان طبیعی گزارش می شود که پس از شناسایی میکروارگانیسم عامل ایجاد عفونت با موفقیت درمان شد. معرفی بیمار: بیمار خانم 23 ساله بود که بعد از دومین زایمان طبیعی با درد، تورم و قرمزی در ناحیه سوپرا پوبیس همراه با تب و لرز افزاینده به درمانگاه تخصصی بیمارستان بعثت سنندج مراجعه کرده بود. بیمار قبل از زایمان احساس درد و سختی در حرکت داشته که بعد از زایمان بیشتر شده بود. معاینه بالینی بیمار نشان دهنده درد و حساسیت و تورم در ناحیه سوپرا پوبیس بود. در بررسی های آزمایشگاهی، مارکرهای التهابی افزایش یافته بود. بیمار تحت سونوگرافی قرار گرفت که هماتوم و ادم در غلاف رکتوس مشاهده شد. در تصویربرداری لگن یک جداشدگی 20 میلی متری در ناحیه سمفیز پوبیس مشاهده شد. بیمار تحت گاید سونوگرافی آسپیراسیون شد و تشخیص آبسه لگن مسجل گردید. در کشت نمونه، میکروارگانیسم استرپتوکوک ویریدانس رشد کرد. بیمار تحت درمان آنتی بیوتیک ایمی پنم و ونکومایسین قرار گرفت. به علت عدم قطع تب با تشخیص آبسه لگنی، لاپاراتومی انجام و درن تعبیه شد. در روز 35 بستری و قبل از ترخیص از بیمارستان تصویربرداری مجدد از لگن بیمار انجام شد که مقدار جداشدگی سمفیز پوبیس کمتر شده و حدود 10 میلی متر بود و بیمار با حال مساعد ترخیص گردید. نتیجه گیری: در زنان آبستن یا زایمان کرده دارای علایم عمومی عفونت باید به وجود سمفیز سپتیک مشکوک شد و جهت درمان آن اقدام فوری و وسیع الطیف انجام داد.