مقدمه مقاومت به انسولین پیش رونده، به طور فیزیولوژیک در حاملگی دیده می شود که در مواردی به دیابت بارداری منجر می شود. با توجه به ارتباط وزن و مقاومت به انسولین، مطالعه ی حاضر با هدف بررسی ارتباط وضعیت تغذیه با شاخص مقاومت به انسولین در سه ماهه ی اول بارداری، از جنبه ی پیش گیری، انجام شد. روش ها: مطالعه ی توصیفی-تحلیلی-مقطعی حاضر، بر روی 138 مادر باردار نخست زا با حاملگی تک قلو و سالم انجام شد. مشخصات فردی با استفاده از پرسش نامه ی محقق ساخته جمع آوری گردید. در هفته های 10-6، فعالیت فیزیکی با استفاده از پرسش نامه ی ویژه ی اندازه گیری فعالیت فیزیکی در بارداری و مواد مغذی دریافتی با استفاده از یادآمد 24 ساعته ی خوراک در سه روز متوالی، تعیین گردید. در همین زمان، قند و انسولین ناشتا تعیین و مقاومت به انسولین محاسبه شد. یافته ها: جذر شاخص مقاومت به انسولین سه ماهه ی اول بارداری، با درآمد خانوار، فعالیت شغلی، میانگین شاخص توده ی بدنی قبل از بارداری، وزن و فعالیت فیزیکی مادر در هفته های 10-6، ارتباط معنی داری داشت، اما پس از تعدیل اثر متغیرهای مرتبط، درآمد خانوار و وزن با مقاومت به انسولین ارتباط معنی داری داشتند و فعالیت شغلی نیز تمایل به معنی دار شدن داشت. همچنین، ویتامین D، اسید لینولنیک، بتاکاروتن، ویتامین E و کربوهیدرات دریافتی با شاخص مقاومت به انسولین ارتباط معنی داری داشتند و پس از تعدیل اثر متغیرهای مرتبط، فقط ویتامین E دریافتی، ارتباط مستقیم و گلوکز و مالتوز دریافتی، ارتباط معکوس معنی داری با شاخص پیش گفته داشتند. نتیجه گیری: ارتباط معنی دار درآمد خانوار و وزن مادر در سه ماهه ی اول با شاخص مقاومت به انسولین برای کنترل مقاومت به انسولین که رکن اصلی دیابت بارداری است، کاربرد دارد. ارتباط مستقیم ویتامین E و ارتباط معکوس معنی دار گلوکز و مالتوز دریافتی با مقاومت به انسولین، ممکن است راهنمایی برای کسب نتایج جدید باشد. پیشنهاد می گردد که ارتباط فعالیت شغلی با مقاومت به انسولین، مورد بررسی بیشتری واقع شود.