پایش
سال:1401 | دوره:21 | شماره:5 |تعداد مقالات:8

مقدمه: سازمان بهداشت جهانی تردید مردم به واکسیناسیون بیماری کرونا ویروس 2019(کووید-19) را به عنوان یکی از ده تهدید بزرگ سلامت جهانی در سال 2019 به رسمیت شناخته است، که احتمالاً مانعی کلیدی برای تولید جهانی واکسن کووید-19 محسوب می شود. این مطالعه با هدف سنجش نگرش بزرگسالان ایرانی در خصوص واکسن کرونا و عوامل موثر بر آن در آذر 1400 انجام شد. مواد و روش کار: این پژوهش از نوع مقطعی بود و بین زنان و مردان ایرانی بالای 18 سال که برای شرکت در مطالعه رضایت داشتند، با روش نمونه گیری خوشه ای و از طریق تماس تلفنی انجام شد. داده ها توسط پرسشنامه روا و پایای 13 گویه ای (5 گزینه ای، با نمره 1 تا 5 برای هر گویه و مجموع طیف امتیاز 13 تا 65) گردآوری شد. برای سهولت تحلیل امتیاز 65 به 100 تغییر داده شد و میانگین امتیازهای بالاتر از 64 در دسته مطلوب قرار گرفت. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS-22 انجام شد. یافته ها: در این مطالعه 2649 نفر از افراد ساکن شهرها و روستاهای 31 استان کشور شرکت کردند (2/50% مرد و 8/49% زن). میانگین امتیاز نگرش نسبت به تزریق واکسن کرونا شرکت کنندگان در این مطالعه 1/64 از 100 (انحراف معیار 0/11) بود. نتایج بررسی عوامل تاثیرگذار بر نگرش بزرگسالان در خصوص واکسن کرونا با استفاده از رگرسیون لجستیک نشان داد که نسبت شانس نگرش مطلوب مردان نسبت به تزریق واکسن کرونا حدود 3/1 برابر زنان (043/0=, P71/1-009/1, 95% CI: 31/1=OR)، در افراد متاهل حدود 4/1 برابر مجردها (018/0=, P75/1-05/1, 95% CI: 35/1=OR)، و در افراد دارای وضعیت درآمد خانوادگی خوب حدود 6/1 برابر افراد دارای وضعیت درآمد خانوادگی بسیار بد، بود(017/0, P=28/2-08/1, 95% CI: 57/1=OR). این نسبت در افراد با سطح تحصیلات زیر دیپلم حدود 25 درصد کمتر از افراد با تحصیلات دانشگاهی (026/0, P=96/0-57/0, 95% CI: 74/0=OR)، و در افرادی که واکسن نزده بودند حدود 83 درصد کمتر از افرادی بود که واکسن زده بودند (001/0, P<23/0-12/0, 95% CI: 17/0=OR). آزمون یاد شده بین متغیر وابسته "نگرش در خصوص واکسن کرونا" با سایر متغیرها از جمله سابقه تزریق واکسن، سابقه ابتلای افراد و اعضای خانواده شان به بیماری کرونا، سابقه فوت اعضای خانواده افراد در اثر بیماری فوق رابطه معنادار نشان نداد. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر متغیرهای جنسیت، تاهل، وضعیت درآمد خانوادگی و تحصیلات بر نسبت شانس تزریق واکسن کرونا، برای بهبود نگرش در این خصوص باید مداخلات لازم و متناسب، با تمرکز بیشتر بر این متغیرها طراحی و اجرا گردد.

مقدمه: اضطراب ناشی از ابتلای احتمالی یک عامل مخرب روانی است که می تواند منجر به بروز ناهنجاری های روحی و روانی در افراد جامعه شود، مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر نظریه شناختی اجتماعی بر اضطراب خانواده بیماران مبتلا به کووید-19 شهرکرد انجام گردید. مواد و روش کار: مطالعه حاضر به صورت تجربی در سال 1400 روی خانواده های بیماران مبتلا به کووید-19 شهرکرد انجام شد، از هر خانواده یک نفر به صورت تصادفی بر اساس لیست دریافتی از مرکز بهداشت استان انتخاب و در گروه آزمون (50 نفر) و شاهد (50 نفر) قرار گرفتند. بعد از آن به گروه آزمون، آموزش های لازم بر اساس سازه های نظریه شناختی اجتماعی و اصول کنترل اضطراب با ارسال پمفلت ها و مطالب آموزشی، از طریق گروه واتساپی داده شد. داده های به دست آمده از مطالعه در 3 مرحله قبل از مداخله، بلافاصله بعد و 3 ماه بعد از مداخله جمع آوری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 25 و آزمون های توصیفی-تحلیلی، تحلیل گردید. یافته ها: بین میانگین نمرات سازه های نظریه شناختی اجتماعی و اضطراب خانواده بیماران قبل از مداخله تفاوت معناداری وجود نداشت. در عین حال بلافاصله و 3 ماه بعد از مداخله میانگین نمرات تمامی سازه های نظریه شناختی اجتماعی افزایش معناداری داشتند (001/0p=)، از طرفی میانگین نمره اضطراب کاهش معناداری را در افراد گروه آزمون نشان داد (001/0p=). نتیجه گیری: آموزش از راه دور مبتنی بر نظریه شناختی اجتماعی، نقش مهمی در کاهش اضطراب خانواده بیماران مبتلا به کووید-19 داشت.

مقدمه: همه گیری کووید-19 باعث ایجاد تغییرات زیادی در میزان فعالیت بدنی، کیفیت خواب و عادت های تغذیه ای مردم جهان شده است که سبک زندگی آن ها را تحت تأثیر قرار داده است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف روانسنجی مقیاس تغییر در رفتارهای مرتبط با سبک زندگی طی شیوع کووید-19 انجام شد. مواد و روش کار: روش این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. نمونه شامل 350 نفر (227 زن و 123 مرد) از دانشجویان دانشگاه های استان تهران در سال تحصیلی 1400 بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ویژگی های روانسنجی مقیاس تغییر در رفتارهای مرتبط با سبک زندگی از طریق آزمون تحلیل عامل تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ در نرم افزار R نسخه 1/4 در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. یافته ها: روایی محتوایی گویه های پرسشنامه از نظر کیفی مطلوب تشخیص داده شد. نتایج تحلیل عاملی، بیانگر وجود یک ساختار تک عاملی برای مقیاس تغییر در رفتارهای مرتبط با سبک زندگی بود. میزان RMSEA مدل برابر با 07/0 و شاخص SRMR برابر با 09/0 بود که نشانگر مناسب بودن مدل بود. مقادیر محاسبه شده سایر شاخص ها (GFI، CFI، NFI، NNFI و IFI) به ترتیب 78/0، 82/0، 79/0، 79/0 و 82/0 بود که دلالت بر قابل قبول بودن مدل به دست آمده داشت. همچنین ضریب آلفای کرونباخ 92/0 به دست آمد. نتیجه گیری: یافته ها بیانگر روایی سازه ای و پایایی قابل قبول مقیاس تغییر در رفتارهای مرتبط با سبک زندگی طی شیوع کووید-19 بود، بنابراین این مقیاس می تواند به منظور بررسی تغییرات ایجاد شده در کیفیت خواب، غذا خوردن و میزان فعالیت افراد طی همه گیری کووید-19 مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: شیوع کووید-19 یک اورژانس سلامت جهانی و تبعیت از پروتکل های بهداشتی کلید اصلی جلوگیری از انتقال این بیماری است. هدف از مطالعه حاضر، مروری بر تحقیقات مرتبط، جهت بررسی عوامل موثر بر تبعیت از پروتکل های بهداشتی مرتبط با کووید-19 بود. مواد و روش ها: این پژوهش، یک مطالعه مرور حیطه ای (scoping review) بود که در آن، مطالعات منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی بین سال های 1399 تا سال 1401 با کلید واژه های پروتکل بهداشتی، ماسک زدن، قرنطینه، فاصله گذاری، شستن دست، و درک خطر در پایگاه داده های PubMed، Web of Science، SID و موتور جستجو Google Scholar استخراج شد. یافته ها: از 147 مقاله استخراج شده در جستجوی اولیه، 22 مقاله مورد بررسی نهایی قرار گرفت. مروری بر مطالعات فوق منجر به شناسایی بیش از 30 عامل موثر در تبعیت از پروتکل های بهداشتی شد، عواملی که بیشترین نقش را در تبعیت افراد از پروتکل ها داشتند به ترتیب شامل جنسیت، درک خطر بیماری، اقدامات دولتی، نقش دوستان و خانواده، رسانه ها و منابع اطلاعاتی افراد بود. همچنین اقدامات محافظتی مانند در خانه ماندن و حفظ قرنطینه در صورت داشتن علائم، استفاده از دستمال یا آرنج خود در هنگام عطسه و سرفه و عدم استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بیشترین میزان تبعیت و کمترین میزان تبعیت مربوط به شستن دست ها بعد از عطسه و سرفه و نیز ضدعفونی کردن گوشی موبایل بود. نتیجه گیری: برای افزایش تبعیت از پروتکل ها باید هنگام تدوین و طراحی برنامه های آموزش عمومی، عوامل تاثیرگذار فردی و محیطی موثر بر تبعیت از پروتکل ها، تسهیل کننده ها، موانع و مشوقین رفتار با توجه به ویژگی های مختلف افراد مورد توجه قرار گیرند؛ این امر مستلزم شناسایی مهم ترین عوامل موثر و پیش بینی کردن آن در جامعه هدف هر برنامه می باشد.

مقدمه: بخش قابل توجهی از تفاوت های مربوط به اختلال جنسی و رفتارهای جنسی پرخطر در افراد از طریق مدل کنترل دوگانه که تحریک و بازداری جنسی را می سنجد، قابل پیش بینی است. بر همین مبنا و با توجه به عدم بررسی مشخصه های این مقیاس در جامعه مردان ایرانی؛ هدف پژوهش حاضر تعیین مشخصه های روانسنجی پرسش نامه تحریک و بازداری جنسی در مردان ایرانی بود. مواد و روش کار: این مطالعه، یک طرح پژوهش توصیفی بود. شرکت کنندگان این پژوهش 200 نفر از معلمان متاهل شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای اجرای این پژوهش در ابتدا به ترجمه پرسش نامه و سپس ترجمه معکوس و مقایسه آن با پرسش نامه اصلی پرداخته شد. در این پژوهش از مقیاس تحریک و بازداری جنسی میلهاوزن و همکاران (2010) و تمایل جنسی هالبرت (1991) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های همبستگی، مطالعه ی نیکویی برازش، تحلیل عاملی تاییدی مرحله ی اول و دوم و همچنین محاسبه پایایی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که مدل6 بعدی پرسش نامه تحریک و بازداری جنسی(شناخت های بازدارنده، روابط مهم، عناصر زوجی، تحریک پذیری، ویزگی های همسر و مکان رابطه) مطابق با الگوی کنترل مضاعف است و همچنین برازش قابل قبولی دارد. ریشه میانگین مربعات خطای تقریب 064/0و شاخص برازش مقایسه ای 916/0 مطلوب ارزیابی شد. آلفای کرونباخ کل مقیاس 894/0 و زیر مقیاس ها به ترتیب 832/0، 805/0، 731/0، 780/0، 812/0، 766/0 بود. همچنین ضریب همبستگی درون طبقه ای بزرگتر از 8/0 به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نسخه فارسی پرسش نامه تحریک/ بازداری جنسی ابزار مناسبی برای استفاده در جامعه ی مردان ایرانی است ومتخصصان می توانند از این ابزار در مراکز مشاوره و درمانی جهت تشخیص رفتارهای جنسی پرخطر و عملکرد جنسی ضعیف مردان استفاده کنند.

مقدمه: مواجه شدن با منابع اطلاعاتی گوناگون، مواجهه بیش از حد اطلاعاتی و اطلاعات گمراه کننده درباره بیماری کرونا، سلامت روانی افراد را به مخاطره می اندازد. تحقیق حاضر به منظور بررسی رابطه منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری با شدت اضطراب فراگیر در همه گیری بیماری کرونا انجام شد. مواد و روش کار: این مطالعه مقطعی در سال 1400 در بین بزرگسالان تهرانی 18 سال و بالاتر انجام شد. تعداد نمونه ها 400 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، به این صورت که لینک پرسشنامه های الکترونیکی از طریق شبکه های اجتماعی مجازی در اختیار نمونه های مطالعه قرار گرفت. پرسشنامه ها شامل اطلاعات دموگرافیک، منابع اطلاعاتی، پرسشنامه اضطراب فراگیر (GAD-7) و فرم کوتاه پرسشنامه تاب آوری(BRS) بود. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و رگرسیون لجستیک توسط نرم افزار SPSS نسخه 23 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در این مطالعه 400 نفر شرکت کردند. میانگین سن پاسخ دهندگان 42/12±, 17/32 سال بود. یافته ها نشان داد، بیشتر افراد اطلاعات خود درباره کووید-19 را با استفاده از فضای مجازی (8/23 درصد) و تارنماهای خبری (0/21 درصد) بدست می آورند. در مطالعه حاضر، میانگین (انحراف معیار) نمره اختلال اضطراب فراگیر (76/3) 16/6 بود. 139 نفر (8/34 درصد) از شرکت کنندگان حداقل اضطراب، 199نفر (8/49 درصد) اضطراب خفیف، 48 نفر (12 درصد) اضطراب متوسط و 14 نفر (5/3 درصد) اضطراب شدید داشتند. همچنین میانگین (انحراف معیار) نمره تاب آوری (63/0) 14/3 با دامنه تغییرات (5-1) بود. 138 نفر (5/34 درصد) از مخاطبان تاب آوری کم، 248 نفر (0/62 درصد) تاب آوری معمولی، و 14 نفر (5/3 درصد) تاب آوری زیاد داشتند. نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان داد میزان تاب آوری با کاهش شدت اضطراب (0001/0>P) و استفاده از فضای مجازی (005/0= P) با افزایش شدت اضطراب افراد در طول همه گیری بیماری کرونا، رابطه معناداری دارد. نتیجه گیری: در همه گیری کرونا نوع منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری با شدت اضطراب در افراد ساکن تهران ارتباط داشت. همچنین صرف زمان بیشتر در فضای مجازی با اضطراب بالاتر افراد مرتبط بود. از سوی دیگر تاب آوری بیشتر با کاهش شدت اضطراب ارتباط داشت

سازمان های بهداشتی و درمانی، سازمان های اجتماعی بسیار پیچیده و چند تخصصی هستند که هدف آنها تأمین، حفظ و ارتقای سلامتی مردم جامعه است. این سازمان ها با موضوع مرگ و زندگی مردم در ارتباط هستند و دارای کارکنان متخصص و باهوش هستند. بنابراین، مدیریت سازمان های بهداشتی و درمانی با مدیریت سایر سازمان های خدماتی متفاوت است و از اهمیت خاصی برخوردار است. موفقیت مدیران بهداشتی و درمانی به استعداد و شخصیت آنها بستگی دارد. استعداد شامل هوش، دانش و مهارت؛ و شخصیت در برگیرنده عقاید، ارزش ها، نگرش ها و رفتارهای مدیر است [1]...

ضرورت تغییر از رویکرد بیماری محوری (نگاه منفی به سلامت) به رویکرد سلامت محور(نگاه مثبت به سلامت) (Salutogenic approach) و حرکت به سمت سلامت و رفاه در اواخر دهه 1970 میلادی با کارهای آنتونوفسکی مطرح شد. آنتونوفسکی در مطالعات سلامت به جای واژه بیماری، کلمه سالوتوژنزیس را به کار برد که از واژه سالوتو (salute) به معنای سلامتی و ژنزیس (genesis) به مفهوم پیدایش تشکیل شده است. وی با سابقه ای که در جامعه شناسی پزشکی داشت در پی تغییر پارادایم سلامت، از پاتوژنزسیس به پاتوژنزسیس همراه با سالوتوژنزیس بود. او معتقد بود که پاتوژنزیس بیش از حد بر تفکر ما چیره شده و در نتیجه حوزه ارتقای سلامت را زمین حاصلخیزی برای چنین تغییری می دانست [1]. آنتونوفسکی مدعی بود که سلامت و بیماری نباید به عنوان مفاهیمی دوگانه، بلکه به عنوان یک پیوستار در نظر گرفته شوند. سالوتوژنزیس به روشی متفاوت از جنبش روانشناسی مثبت گرا (positive psychology Movement)، پارادایم پاتوژنیک غالب (Dominant pathogenic paradigm) را به چالش می کشد. در نگاه او مردم و دست اندرکاران ارتقای سلامت به جای اینکه به یکی از دوگانه سلامت یا بیماری فکر کنند باید به پیوستاری از «سلامتی» تا «بیماری» بیندیشند. در چنین رویکردی، هیچ کس به عنوان سالم یا بیمار دسته بندی نمی شود و همه ما در جایی بین قطب های فرضی سلامت کامل و بیماری کامل قرار می گیریم [2]...