بهداشت و ایمنی کار
سال:1390 | دوره:1 | شماره:1 (پیاپی 1) |تعداد مقالات:7

مقدمه: این تحقیق با هدف ارزیابی آلودگی صدا و امکان سنجی روش های کنترلی آن در یکی از مجتمع های پتروشیمی واقع در سایت 4 منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر انجام شد.روش کار: نخست صداسنجی محیطی به منظور تعیین میزان آلودگی صوتی در واحدهای مختلف این مجتمع و شناسایی منابع اصلی مولد صدا انجام گرفت. پس از آن جهت انتخاب یک بخش به عنوان اولویت نخست کنترل صدا از میان سایر بخش های مجتمع مورد بررسی، فرمول محاسباتی ارایه گردید و انتخاب بخش مورد نظر بر مبنای آن انجام شد. منابع اصلی بخش انتخابی با مراجعه به نقشه های صوتی و منحنی های ایزوسونیک تعیین و ویژگی های صوتی آن مشخص گردید.یافته ها: نتایج اندازه گیری محیطی صدا حاکی از آن بود که از کل 1095 ایستگاه های اندازه گیری به ترتیب %16.7، %74.5 و %8.8 آن ها در نواحی امن، احتیاط و خطر قرار داشتند و سهم عمده ای از ناحیه خطر (%54) مربوط به واحد تامین هوا بود. 24 درصد از کل نقاط مورد بررسی در نواحی احتیاط مجتمع، تراز صدایی بین dB A 85 - 80 داشته و از مجموع نواحی خطر این مجتمع %33.4 دارای تراز بالای 90 dB A بودند.نتیجه گیری: مطابق نتایج فرمول محاسباتی ارائه شده جهت تعیین اولویت کنترل در بین بخش های مختلف این مجتمع، بخش فشرده سازی در رتبه نخست قرار گرفت. از منابع صداساز بخش فشرده سازی «دستگاه درایر» به عنوان منبع اصلی جهت ارایه طرح کنترلی انتخاب گردید.

مقدمه: ارزیابی ریسک مواد سمی و شیمیایی، مهندسین بهداشت حرفه ای را قادر می سازد که تصمیم گیری های مناسبی را در ارتباط با برنامه ریزی اقدامات کنترلی در محیط کار اتخاذ نمایند. این پروژه در سالن های مونتاژ (4 بخش) یکی از صنایع خودروسازی کشور ایران با دو نوع فرآیند جوشکاری GMAW و نقطه ای مقاومتی به منظور تعیین ریسک مواجهه افراد با فیوم جوشکاری صورت پذیرفته است.روش کار: مواجهه جوشکاران از طریق جمع آوری 143 نمونه هوا از ناحیه تنفسی بر اساس روش  NIOSH 0500اندازه گیری شد. هم چنین ارزیابی ریسک بهداشتی با استفاده از روش توصیه شده، توسط انجمن ایمنی و بهداشت سنگاپور انجام گردید.یافته ها: یافته ها نشان دادند که میانگین مواجهه جوشکاران در فرآیندهایGMAW  و نقطه ای به ترتیب برابر 5.61±5.78 و 2.38±2.15 میلی گرم بر مترمکعب است و از نظر آماری دارای تفاوت معناداری می باشند (p<0.05). هم چنین شواهد حاکی از آن بود که نوع الکترود، فلز پایه و استفاده از ماده شیمیایی، تاثیر زیادی در میزان تولید فیوم و مواجهه کارگران جوشکار دارد (p<0.05). نتایج ارزیابی ریسک نشان داد که رتبه ریسک جوشکاران GMAW بالا بوده، در حالی که جوشکاران نقطه ای مقاومتی دارای رتبه ریسک پایین بودند.نتیجه گیری: توجه بهداشتی بیش تر به جوشکاران GMAW و اتخاذ راه های کنترلی برای این گروه از جوشکاران مورد نیاز می باشد. راه های کنترلی مورد نیاز و موثر شامل کنترل فنی، پایش هوای تنفسی و بیولوژیکی جوشکاران، آموزش، اجرای برنامه های حفاظت تنفسی، توسعه و اجرای روش های کاری صحیح و ایمن و در نهایت ارزیابی مجدد ریسک بعد از اجرای روش های کنترلی می باشد.

مقدمه: اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار در بالا تنه در دهه های گذشته به شدت گسترش یافته و در کشورهای پیشرفته به سطح همه گیری رسیده است. این موضوع از عوامل اصلی ناتوانی، زمان از دست رفتن کار و توجه به سلامت کارگران در این جوامع به شمار می رود.روش کار: برای ارزیابی خطرات جزییات شغل در فعالیت های تکراری، روشی بر طبق اهداف استاندارد (2007) 3-ISO11228 پیشنهاد شده است که در آن تمام اطلاعات لازم برای عوامل خطرزا مربوطه (نیرو، پوسچر، حرکات و...) ملاحظه گردیده است. این روش پیشنهادی به استناد (2007) ISO11228-3 قابل کاربرد در فعالیت های چند وظیفه ای است و معیار پایه ای را بر اساس اطلاعات وسیع اپیدمیولو‍ژی برای پیش بینی وقوع اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار در مواجهه جمعیت کارگری پیشنهاد کرده است. در این مطالعه از چک لیست و شاخص پیشنهادی توسط استاندارد (2007) ISO11228-3 استفاده شده است. شاخص پیشنهادی نسبتی است بین عددATA  و عدد RTA که برای ارزیابی اندام بالاتنه کاربرد دارد و نحوه ارزیابی آن شامل سه مرحله اساسی است. 1- محاسبه تعداد فعالیت ها در دقیقه، عدد ATA، 2- محاسبه عدد RTA، 3- محاسبه شاخص پیشنهادی و انجام ارزیابی خطر (طبقه بندی در سه ناحیه سبز، زرد و قرمز که نشان دهنده سطح خطر به ترتیب بدون خطر، خطر پایین و خطر بالا می باشد.)یافته ها: این روش در 4 ایستگاه کاری که شامل 35 وظیفه بود و در یکی از صنایع خودروسازی پیاده سازی گردید که یک ایستگاه در ناحیه قرمز و بقیه در ناحیه سبز قرار گرفتند و نیازی به اقدامات اصلاحی نداشتند.نتیجه گیری: روش انتخابی در این مطالعه، ابزاری مناسب، دقیق، سریع و کم هزینه برای ارزیابی شرایط ارگونومیک محیط کار می باشد.

مقدمه: روش های متعددی برای ارزیابی ارگونومیکی عوامل خطر کمردرد در محیط کار وجود دارد که شامل روش های بیومکانیکی، فیزیولوژیکی و فیزیکی - روانی می باشند. مدل سازی دیجیتالی انسان(DHM)  نیز ابزاری مبتنی بر کامپیوتر جهت ارزیابی ارگونومیکی بوده که دارای مزایایی هم چون صرفه جویی در وقت و زمان در ارزیابی ها و نیز ارزیابی فعالانه راهکارهای ارگونومی در محیط دیجیتالی می باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی علل کمردردهای شغلی با استفاده از مدل سازی دیجیتالی انسان و ارایه راهکارهای مناسب انجام گرفت.روش کار: مطالعه حاضر به صورت موردی نیمه تجربی در بخش مونتاژ موتور یکی از صنایع خودروسازی اجرا گردید. ابتدا با بررسی شیوع کمردرد، ویژگی های شغلی و عوامل خطر کمردرد در جمعیت مورد مطالعه و در ایستگاه های کاری مورد بررسی قرار گرفت، سپس ایستگاه های پرخطر تعیین شد و در نهایت یک ایستگاه کاری جهت شبیه سازی و ارزیابی در نرم افزارهای مدل سازی دیجیتالی انسان شامل 3 DSSPP و Catia انتخاب گردید. 22 پوسچر از لحظه برداشتن و گذاشتن بار از سه وظیفه موجود ایستگاه جهت شبیه سازی مطالعه شدند. پس از ارزیابی در محیط دیجیتالی، نقاط خطر شناسایی و راهکارهای مورد نظر ارایه گردید.یافته ها: با افزایش ابعاد آنتروپومتریکی، فاصله افقی بار تا بدن و کاهش ارتفاع محل گذاشتن بار، نیروی فشاری و برشی وارد بر دیسک S1/L5 افزایش یافته و درصد افراد قادر به انجام وظیفه در هر مفصل با افزایش ابعاد آنتروپومتریکی کاهش یافت. برآورد آسیب به لیگامنت نیز در پوسچرهای دارای خمش شدید کمر افزایش بیش تری داشت. امتیازRULA  نیز با وضعیت نامناسب کمر و دست ها افزایش یافت. نتایج نشان داد که نقاط خطر در وظایف مورد بررسی، بیش تر مربوط به ارتفاع پایین پالت ها در محل برداشتن و گذاشتن بار و هم چنین فاصله افقی زیاد بار از بدن بود.نتیجه گیری: در این مطالعه عوامل بیومکانیکی موثر بر افزایش احتمال بروز کمردرد شامل ویژگی های آنتروپومتریکی (قد و وزن)، فاصله افقی بار تا بدن، ارتفاع محل برداشتن و گذاشتن بار و خمش و پیچش تنه بودند. این مطالعه نشان داد که DHM، ابزاری موثر در ارزیابی وظایف شغلی و طراحی محیط کار بوده که می توان نقاط خطر در هر وظیفه را شناسایی کرده و به نقاط ایده آل در طراحی دست یافت. با استفاده از DHM می توان راهکارهای مداخله ای مورد نظر را در محیط مجازی اجرا کرده و با ارزیابی مجدد، از اثربخش بودن راهکارها در محیط واقعی اطمینان حاصل نمود.

مقدمه: کار در هوای آزاد و طی فصل گرم مانند شرایطی که کشاورزان، به ویژه طی فصل برداشت برنج، با آن روبه رو هستند، با خطر گرما و رطوبت زیاد و به طبع آن ظهور انواع گوناگونی از اختلالات ناشی از فشار گرمایی روبروست. هدف از انجام این بررسی، تعیین وضعیت عوامل مستعدکننده و شیوه های پیشگیری از اختلالات ناشی از گرما در گروهی از کشاورزان به ویژه طی فصل برداشت برنج بوده است.روش کار: طی یک مطالعه مقطعی، 340 تن از کشاورزان یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران (شهر سرخرود) مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه ها به صورت تصادفی و خوشه ای از میان کشاورزان 42 روستای این منطقه انتخاب گردیدند. اطلاعات مورد نظر با استفاده از یک فرم، متناسب با اهداف پژوهش جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS به کمک شاخص های آمار توصیفی و هم چنین آزمون آماری کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معنی داری نتایج p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: پردازش داده ها نشان داد میانگین سن و سابقه کار کشاورزان به ترتیب 42.8±11.9 و 26±13.2 سال و نسبت بی سوادی 34 درصد بوده است. سنجش شاخص توده بدن گویای آن بوده که بیش از 50 درصد از کشاورزان با مشکل اضافه وزن یا چاقی روبه رو بوده و حدود 15 درصد حداقل به یک بیماری مزمن نظیر بیماری قلبی عروقی، کلیوی، دیابت یا فشار خون مبتلا بوده اند. تقریبا 95 درصد از آنان از ضرورت آشامیدن آب پیش از شروع بکار و کلیه کشاورزان از ضرورت جایگزینی املاح به عنوان اقدام پیشگیری بی اطلاع بودند. انجام آزمون آماری کای دو بر روی متغیر سردرد به عنوان شایع ترین علامت و یکی از علایم اولیه اختلالات ناشی از گرما، با دیگر متغیرهای مستعدکننده اختلالات، فاقد اختلاف معنی دار آماری بوده است.نتیجه گیری: یافته ها گویای آنند که کشاورزان مورد بررسی طی فصل تابستان با توجه به عواملی چون توزیع سنی، تحصیلات، شاخص توده بدن، میزان آگاهی های بهداشتی، وضعیت مصرف دارو و ابتلا به بیماری های مزمن، بسیار مستعد ابتلا به انواع اختلالات ناشی از گرما هستند و از سویی آگاهی مطلوبی از عوامل مستعدکننده و شیوه های پیشگیری ندارند. بنابراین، آموزش علایم اولیه و اقدامات کنترلی به منظور حفظ سلامت کشاورزان ضروری است.

مقدمه: علایم ایمنی یکی از روش های اطلاع رسانی و هشدار به کارکنان در خصوص مخاطرات موجود در محیط کار هستند که درک صحیح مفهوم آن ها جهت انجام بازخورد مناسب در محل مورد استفاده از اهمیت زیادی برخوردار است.روش کار: در این مطالعه مقطعی میزان درک 10 مورد از علایم ایمنی بر روی 53 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی در شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفت. جهت آزمون درک علایم ایمنی، از پرسشنامه استاندارد برگرفته از استاندارد 1: 2007 - 9186 ISO استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه میانگین درک صحیح از مجموع علایم مورد آزمون 65.95 درصد با انحراف معیار 28.7 بود. بیش ترین و کم ترین میزان درک صحیح به ترتیب مربوط به علامت «از محافظ گوش استفاده کنید» و علامت «خطر بیولوژیکی» و میزان درک صحیح 40 درصد از علایم ایمنی مورد آزمون کم تر از حدود قابل قبول استانداردهای سازمان بین المللی استاندارد (ISO) و موسسه ملی استاندارد آمریکا (ANSI) بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد میزان درک صحیح علایم ایمنی مورد آزمون در مقایسه با یک دیگر متفاوت می باشد. جهت حصول اطمینان از درک صحیح علایم ایمنی لازم است اقداماتی نظیر آموزش و افزودن متن تکمیلی در مورد برخی علایم انجام شود.

مقدمه: سامانه حمل و نقل ترافیکی با همه مزایا، کانونی برای بروز حادثه می باشد. بر طبق مطالعات انجام گرفته، عوامل انسانی با عناوین اعمال ناامن و خطاهای راننده شایع ترین عامل ایجاد تصادفات می باشد. این مطالعه با هدف بررسی رفتارهای ناامن رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی شهر همدان در سال 1390 انجام شد.روش کار: این مطالعه مقطعی در بهار سال 1390 صورت گرفت. تعداد 54 راننده با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده از میان کلیه رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی شهر همدان انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش نمونه گیری ایمنی جمع آوری شد. آزمون های آماری مورد استفاده در تحلیل داده ها، شامل t- test و ANOVA بود.نتیجه گیری: نتایج نمونه برداری از رفتارها نشان داد %42.71 اعمال رانندگان مورد بررسی، ناامن بوده است. از میان این اعمال، پارک دوبل (%24.71)، صحبت کردن (%14.99) و چنگش ناامن (%12.46) حین رانندگی بالاترین درصدها را به خود اختصاص دادند. بررسی رابطه اعمال ناامن با خصوصیات دموگرافیک رانندگان، نشان داد ظاهرا رانندگان جوان تر و رانندگانی که درآمد کم تری دارند درصد اعمال ناامن شان بیش تر بوده است.با توجه به درصد بالای اعمال ناامن و به لحاظ اهمیت و شدت پیامدهای احتمالی ناشی از آن در رانندگان، تعدیل و کاهش این اعمال از طریق سرمایه گذاری و به کارگیری اصول ایمنی مبتنی بر رفتار از سوی سازمان اتوبوسرانی ضرورت می یابد. در این زمینه برگزاری دوره های آموزشی با هدف افزایش آگاهی رانندگان، پیرامون پیامدهای ناشی از انجام اعمال ناامن در مسیرهای درون شهری به لحاظ درگیر کردن جان مسافرین و شهروندان پیشنهاد می شود.