تصمیم گیری و تحقیق در عملیات
سال:1401 | دوره:7 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

هدف: هدف در این مقاله ارایه یک نوع بهبودیافته از مدل ماشین بردار پشتیبان دوگانه حاشیه-پارامتری به منظور بهبود عملکرد کلاس بندی است. روش شناسی پژوهش: با جایگزین کردن متغیر جدید در تابع هدف، نقاط یک کلاس از ابرصفحه حاشیه-پارامتری کلاس دیگر تا جای ممکن دور می شود. یافته ها: مدل بهبودیافته در هر دو حالت خطی و غیرخطی محدب است. همچنین آزمایش های عددی بر روی داده های کتابخانه ای UCI نشان دهنده عملکرد بهتر مدل پیشنهادی در مقایسه با دو مدل مشابه در مقایسه با دو مدل مشابه در حالت های خطی و غیرخطی از نظر دقت است. اصالت/ارزش افزوده علمی: مطالعات قبلی انجام شده در مدل ماشین بردار پشتیبان دوگانه حاشیه-پارامتری که از طریق روش های مانند وزن دار کردن داده ها، تبدیل کردن آن به مدل نامقید و یا اضافه کردن عبارت جدید در تابع هدف دقت مسئله را افزایش می دهند، تضمین کننده دور بودن تمام نقاط از ابرصفحه و قرار داشتن آن ها در نیم فضای منفی نیستند؛ اما این بررسی یک رویکرد جدید برای رفع این مشکل ماشین بردار پشتیبان دوگانه حاشیه-پارامتری ارایه می دهد.

هدف: در این قسمت اهمیت موضوع مطالعه و هدف اصلی آن آورده می شود و به اصطلاح لزوم انجام آن تحقیق به اختصار بیان می شود. سازمان های کوچک و متوسط در بخش تولید و خدمات غالباً با رقابت شدیدی روبرو هستند. در نتیجه این رقابت تعداد سازمان های کوچک و متوسطی که در بازار می توانند دوام بیاورند و به توسعه کسب وکار خود بپردازند رو به کاهش است. لذا هدف اساسی مدیریت استراتژیک در این گونه سازمان ها شناسایی قابلیت ها و شایستگی هایی است که بتواند توان رقابتی این سازمان ها را بیفزاید و مزیت های رقابتی آن ها را برای دوام در بازار تعیین کند. ازآنجایی که شایستگی محوری منجر به ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان می شود، بنابراین لازم است تا شایستگی های محوری سازمان هایی کوچک و متوسط در بخش تولیدی که زمینه تحقیق این مقاله است شناسایی و اولویت بندی شود. بدین منظور این مقاله به ارائه چارچوبی جهت شناسایی شایستگی های محوری و متعاقباً مزیت رقابتی سازمان های کوچک و متوسط تولیدی در شرایط عدم قطعیت فازی می پردازد. روش شناسی پژوهش: در این راستا ابتدا برخی از مهم ترین شایستگی های محوری سازمان ها که در ادبیات تحقیق به آن توجه بیشتری شده است استخراج می شود و سپس با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی توسعه یافته گروهی اقدام به اولویت بندی آن ها می شود. داده های تحقیق از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است و جامعه آماری نیز 12 نفر از مدیران سازمان های کوچک و متوسط تولیدی می باشد. یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق می تواند مدیران سازمان های کوچک و متوسط تولیدی را در فرآیندهای تصمیم گیری به خصوص درزمینه مدیریت استراتژیک جهت تعیین مزیت رقابتی یاری نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد که شایستگی های محوری خدمات مشتری و تبلیغات به عنوان "مزیت رقابتی" در سازمان های کوچک و متوسط تولیدی تلقی می شود. اصالت/ارزش افزوده علمی: به معنای کاری است که شما انجام می‎دهید و از دیدگاه خود شما است، اگرچه ممکن است برای حمایت از استدلال خود از کارهای تحقیقاتی دیگران استدلال کنید.

هدف: هدف پژوهش ارائه مدلی برای تبیین کارکردهای دفتر مدیریت پروژه شهر دانش دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران و اولویت بندی آن ها بر اساس وضعیت اهمیت-عملکرد این کارکردهاست. روش شناسی پژوهش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ابزار گردآوری اطلاعات توصیفی (غیر آزمایشی) است. پس از مرور ادبیات نظری، 28 کارکرد اصلی طرح شهر دانش برای مدیریت پروژه هایش شناسایی شدند. پس از روایی محتوا و پایایی، پرسش نامه ای بین مدیران، مشاوران، مجریان و کارشناسان ارشد شهر دانش توزیع شد. بعد از سنجش روایی سازه با تحلیل عاملی اکتشافی، داده ها با استفاده روش مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل شدند. سپس از روش بهترین-بدترین برای اولویت بندی ابعاد و زیر شاخص ها مدل استفاده شد. در ادامه عملکرد هر یک از ابعاد با نظرسنجی از خبرگان در دفتر مدیریت پروژه شهر دانش به دست آمد. درنهایت با استفاده از ماتریس اهمیت-عملکرد کارکردهای دفتر مدیریت پروژه اولویت بندی شدند. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، 7 کارکرد با 28 زیرکارکرد مدل مفهومی پژوهش را تبیین می کنند. همچنین بر اساس یافته های تحلیل اهمیت-عملکرد، طراحی و مستندسازی سیستم مدیریت پروژه در قالب نمودارهای فرایندی، رویه ها و دستورالعمل ها، فرمت های یکنواخت و قالب های استاندارد، شفافیت و وضوح اطلاعات ارائه شده در برنامه ریزی و سازمان دهی پروژه، فراهم نمودن خدمات آموزشی در زمینه مفاهیم-فرایندها-روش ها و ابزارهای مدیریت پروژه، طراحی و توسعه و استقرار سیستم های اطلاعاتی مدیریت پروژه در سازمان و مشارکت در ارزیابی عملکرد مدیران پروژه ها و تیم های مدیریت پروژه در اولویت اول بهبود قرار دارند. اصالت/ارزش افزوده علمی: در این پژوهش برای اولویت بار مدل کارکردهای دفتر مدیریت پروژه برای سطح ایجاد یک مرکز نوآوری در کشور طراحی شد و نتایج مدل شناسایی شده برای شهر دانش می تواند راهنمای خوبی برای مدیریت پروژه های بزرگ ترین طرح توسعه ای دانشگاهی کشور و الگوی مناسبی برای سایر طرح های توسعه ای دانشگاهی باشد.

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی و اولویت ­بندی استراتژی ­های ورود به بازارهای بین­ المللی در صنعت پلاستیک است. روش شناسی پژوهش: روش تحقیق این پژوهش، روش اکتشافی-توصیفی می­باشد و جامعه آماری آن دربرگیرنده مدیران و کارشناسان شرکت­ های کوچک و متوسط در صنعت پلاستیک می­باشد که عضو اتاق بازرگانی و صنایع و معادن بجنورد هستند. روش نمونه ­گیری تحقیق، روش گلوله برفی و روش هدفمند بوده و حجم نمونه برابر با 19 نفر می­ باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است که روایی آن با استفاده از شاخص روایی محتوایی و پایایی آن با استفاده از مکانیزم نرخ ناسازگاری تأیید شد. برای تجزیه وتحلیل داده ­ها، از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، استراتژی ­های ورود به بازارهای بین­ المللی در صنعت پلاستیک مشتمل بر هفت استراتژی صادرات، اعطای امتیاز، قرارداد مدیریتی، تولید قراردادی، پروژه­ های اجرایی کلید در دست، سرمایه ­گذاری مستقیم خارجی و پیمان­ های استراتژیک و معیارهای انتخاب استراتژی ­های مذکور شامل چهار دسته عوامل مربوط به کشور هدف، عوامل مربوط به محصول، عوامل مربوط به شرکت و عوامل مربوط به کشور مادر، می­ شوند. به علاوه، نتایج تحقیق بیانگر آن است که عوامل مربوط به شرکت، مهم ترین معیار در انتخاب استراتژی­ های ورود به بازارهای بین ­المللی بوده و بهترین استراتژی ورود به بازارهای بین­ المللی، صادرات است. اصالت/ارزش افزوده علمی: یافته ­های این تحقیق به مدیران کمک می­ کند تا استراتژی­ های ورود به بازارهای بین ­المللی را با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به صورت اثربخش و کارآمد ارزیابی، اولویت­ بندی و انتخاب نمایند.

هدف: با توجه به اهمیت شاخص بهره ­وری در اقتصاد، در این مقاله رویکردهای مختلفی که برای اندازه­ گیری بهره­ وری جزئی و کل عوامل تولید استفاده می ­شوند را مطرح می ­کنیم. روش شناسی پژوهش: در کلیه سازمان ­ها و نظام ­های اقتصادی و اجتماعی مفهوم بهره ­وری از اهمیت بسیاری برخوردار است و با استفاده از رویکردهای مختلفی موردبررسی قرار می­ گیرد. بدون هدف بهره­ وری، هیچ کسب وکاری جهت مناسبی پیدا نخواهد کرد و بدون اندازه ­گیری بهره ­وری، هیچ کنترلی بر روی کسب وکار وجود نخواهد داشت. اندازه ­گیری، اولین قدم به سمت کنترل و درنهایت بهبود می ­باشد. بهره­ وری را می ­توان به دو دسته، بهره ­وری جزئی و کل عوامل تولید تقسیم کرد. بهره­ وری کل عوامل تولید در اقتصاد، در افزایش رشد تولید ناخالص داخلی تاثیر بسزایی دارد. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده برای شاخص مالم­کوئیست بخش صنعت در سال 1390، رشد بهره ­وری کل عوامل تولید مطلوبی داشته است، اما بهره ­وری در بخش استخراج معدن بیشترین کاهش را داشته است. رشد بهره ­وری کل عوامل تولید اقتصاد در سال 1390 تقریبا یکنواخت می ­باشد. اصالت/ارزش افزوده علمی: با استفاده از داده ­های واقعی سال 1390 ایران به محاسبه بهره ­وری جزئی و کل عوامل تولید با رویکردهای مختلف می ­پردازیم.

هدف: برای مدیران، سرمایه گذاران و اعتباردهندگان، آگاهی از تداوم فعالیت شرکت امری مهم و قابل توجه می باشد. بدین منظور پژوهشگران مالی به دنبال روش های موثر جهت ارزیابی عملکرد شرکت و پیش بینی تداوم فعالیت آن در سال های آتی هستند. روش شناسی پژوهش: در تحقیق های پیشین، از مدل استاندارد تحلیل پوششی داده ها برای پیش بینی ورشکستگی شرکت ها استفاده شده است. تحقیق حاضر بر آن است تا مدلی از تحلیل پوششی داده ها با شاخص های نیمه مثبت و منفی برای پیش بینی ورشکستگی شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران ارائه دهد. شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دهند. برای دستیابی به این هدف، نمونه ای متشکل از 40 شرکت غیر ورشکسته و 20 شرکت ورشکسته در سال های 1393 تا 1397 انتخاب شدند. معیار انتخاب شرکت های ورشکسته ماده 141 قانون تجارت است. یافته ها: برای انتخاب نسبت های مالی ای که همبستگی معنادارتری با وضعیت مالی شرکت دارند از رویکرد ترکیبی تحلیل رابطه خاکستری و تحلیل پوششی داده های دوسطحی استفاده شده است. اصالت/ارزش افزوده علمی: ابتدا مدل تحلیل پوششی داده های دوسطحی برای شاخص های نیمه مثبت و منفی توسعه داده خواهد شد. سپس پیش بینی درستی ورشکستگی با عدم آن با استفاده از نتایج مدل پیشنهادی بررسی خواهد شد.

هدف: مقاله به بررسی ساختارهای شبکه ای ستاره ای با مدیریت متمرکز می پردازد و مدل هایی جهت ارزیابی کارایی چنین ساختارهایی ارایه می دهد. علی رغم کاربرد و اهمیت زیاد، چنین ساختارهایی در تحلیل پوششی داده ها موردمطالعه قرار نگرفته اند. روش شناسی پژوهش: از روش تحلیل پوششی داده ها برای مدل سازی استفاده می شود و یک روش دوسطحی برای ارزیابی کارایی در این نوع از شبکه ها پیشنهاد می شود. یافته ها: مدل ها در دو شکل مضربی و پوششی توسعه داده می شوند. فرمول های لازم برای تجزیه کارایی و تصویرسازی واحدهای تصمیم گیرنده ارایه می گردند. برخی نتایج با استفاده از تحلیل نظری و عددی ثابت می گردند. اصالت/ارزش افزوده علمی: نحوه ارزیابی ساختار شبکه ای ستاره ای که در بسیاری از مسایل دنیای واقعی دیده می شود معرفی و پایه گذاری می گردد. تکنیک های پیشنهادی، بحث های نظری و روش های تحلیلی کمک موثری به توسعه تحلیل پوششی داده ها و کاربردهایش می نماید.

هدف از این تحقیق، تلفیق دو روش تحلیل پوششی داده ها و شبکه عصبی بمنظور ارائه یک مدل بهینه برای رتبه بندی عوامل ناکارایی در صنعت بانکداری ایران است. ابتدا از طریق مطالعه مبانی نظری و مصاحبه با خبرگان بانکی شاخص های ارزیابی کارایی در صنعت بانکداری شناسایی و نهایی گردید. در ادامه بمنظور ارزیابی کارایی واحدها در جامعه آماری مورد مطالعه از تکنیک تحلیل پوششی داده ها به ویژه مدل برنامه ریزی آرمانی اصلاح شده تحلیل پوششی داده ها استفاده شد، که از 32 مدیریت بانک مورد مطالعه، 3 مدیریت کارا و 29 مدیریت ناکارا تشخیص داده شدند. سپس شعب زیر مجموعه مدیریت های ناکارا مورد ارزیابی قرار گرفته و با استفاده از اطلاعات شعب ناکارا ماتریس شبکه عصبی برای تشخیص عوامل ناکارایی تهیه و با مدل های مختلف شبکه عصبی به تحلیل نتایج پرداخته شد. مدلی که کمترین میانگین مجذور خطا را داشته باشد به عنوان مدل بهینه به منظور تعیین عوامل ناکارایی انتخاب خواهد شد، در نتیجه مدل نگاشت خود سازمانده با تابع انتقال تانژانت هیپربولیک و با قاعده آموزش ممنتم 0/9 انتخاب گردید. با تحلیل حساسیت روش مذکور شاخص های سهم نقدینگی استانها، توزیع پرسنل و هزینه های عملیاتی به عنوان مهمترین عوامل ناکارایی انتخاب شدند.

هدف: تحلیل پوششی داده­ ها به عنوان یکی از زیرشاخه ­های کلیدی در برنامه ­ریزی ریاضی نقش برجسته ­ای در ارزیابی کارایی واحدهای تصمیم­ گیری در حوزه ­های گوناگون یافته است. حوادث مختلف کاری، به ما یادآوری می­ کند که به توسعه مدل های ایمنی در محیط کار توجه بیشتری داشته باشیم. اگرچه پارادایم ­های مختلف، رویکردهایی برای توصیف و توسعه روش­ های ایمنی و ارزیابی آن ها پیشنهاد کرده اند، اما با توجه به شرایط ناشی از ابهام در دنیای واقعی، نیاز به تکمیل و توسعه بیشتر برای گسترش ایمنی و ارزیابی آن ها در شرایط عدم قطعیت محسوس می­ باشد. در این میان، استفاده از اعداد فازی شهودی به علت در نظر گرفتن شاخص هایی همچون عضویت و عدم عضویت داده ­ها اهمیت ویژه ­ای دارد. روش شناسی پژوهش: در این تحقیق، پس از تجزیه وتحلیل و پردازش اولیه، بر اساس مطالعات، ابتدا روش پارامتری و کارآمد برای رتبه بندی اعداد فازی شهودی مقدار انتخاب و مطرح می­ شود. درستی عملکرد روش انتخابی با توجه به فرمول­ بندی آن در ساختارهای خطی واضح می­باشد. مدل توسعه یافته تحلیل پوششی داده ­ها، فرمول­ بندی ریاضی آن در شرایط حاکم بر ساختار مدل و رویکرد اجرای آن بیان می­شود. مطالعه ­ای موردی برای تعیین عوامل موثر بر عملکرد ایمنی با استفاده از مدل آورده شده است. علاوه بر رتبه بندی واحدها، تحلیل حساسیت به منظور رتبه بندی شاخص ­های تعیین شده در ورودی­ ها و خروجی­ ها انجام می­ گیرد. یافته ها: نتایج مدل تحلیل پوششی داده ­ها با داده­ های فازی شهودی نشان داد که با افزایش k، تعداد واحدهای کارا افزایش می ­یابد؛ از طرفی، کمترین و بیشترین کارایی به ترتیب متعلق به دیدگاه بدبینانه (k=0) و دیدگاه متعادل (k=0. 5) می­باشد. همچنین تحلیل حساسیت نشان داد که دو عامل فشار کاری و میزان آسیب دیدگی­ ها (جسمی و روحی) به ترتیب، بیشترین و کمترین عوامل ایمنی تاثیرگذار بر نتایج کارایی هستند. اصالت/ارزش افزوده علمی: استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ­ها با داده­ های فازی شهودی برای ارزیابی عملکرد سایت های ساختمانی از بعد ایمنی، می­تواند به طور معناداری نتایج بهتری فراهم کند زیرا در دنیای واقعی، عدم قطعیت وجود دارد و داده ­های فازی شهودی، میزان عضویت و عدم عضویت را به طور هم زمان در نظر می­ گیرند.

هدف: مدل کلاسیک مقدار سفارش اقتصادی چندین دهه قبل برای کاهش هزینه های موجودی ارایه شد و از ان زمان تاکنون به طور گسترده در زمینه های مختلف کنترل موجودی مورداستفاده قرارگرفته است. در سال های اخیر محققان جنبه های گوناگون مدل EOQ را توسعه داده اند؛ زیرا مدل کلاسیک EOQ بسیاری از پارامترهای مهم در دنیای واقعی را در نظر نمی گیرد. هدف در این مقاله، توسعه­ی مدل کلاسیک EOQ در راستای عملیاتی و واقعی کردن مفروضات در فضای سفارش ها هم­زمان و با اقلام کیفیت نامطلوب است. روش شناسی پژوهش: در این تحقیق یک مدل­سازی ریاضی برای سیستم موجودی کالای معیوب و همچنین الزام سفارش هم زمان توسعه داده می شود، سپس مدل ریاضی با روش تحلیلی حل می شود و اعتبارسنجی مدل با حذف مفروضات ارایه شده و تبدیل مدل فعلی را به مدل کلاسیک و درنهایت یک مثال عددی به همراه تحلیل نتایج ان ارایه می گردد. یافته‎ها: نتایج نشان می ­دهد که تغییر نرخ غربالگری می تواند تاثیر به نسبت زیادی بر کاهش یا افزایش هزینه ها داشته باشد، این تاثیر هزینه ناشی از هزینه نگه داری اقلام با کیفیت نامطلوب تا انتهای دوره بازرسی است. هرچه عملیات غربالگری سریع تر انجام شود و اقلام معیوب سریع تر از سیستم خارج شوند، این هزینه ی تحمیل شده کمتر می شود. اصالت/ارزش افزوده علمی: در مدل­ های کلاسیک فرض شده است اقلام باکیفیت مناسب سفارش داده می شوند. درحالی که در واقعیت به علت کیفیت ناپایدار فرایند تولید، حمل ونقل نامناسب، فسادپذیری یا دیگر فاکتورها، وجود اقلام معیوب امری اجتناب ناپذیر است. در سیستم موجودی EOQ پیشنهادی این اقلام به کمک بازرسی %100 از محموله جداسازی شده و سپس این اقلام جداسازی شده در قالب یک بسته باقیمت تخفیف یافته به فروش می رسد. همچنین به منظور کاهش هزینه های ثابت سفارش دهی و حمل ونقل، از سیاست دوره سفارش دهی هم زمان برای تمام دسته محصولات استفاده شده است که کارایی بالایی در کاهش هزینه ­ها دارد.