حیات
سال:1402 | دوره:29 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

همه گیری کووید-19 از نظر جسمی، روحی-روانی، اقتصادی و اجتماعی به زندگی بسیاری از مردم آسیب رسانده و فشار زیادی به نظام سلامت وارد کرده است. بیماری کووید-19 موجب ابتلای 3/628 میلیون نفر و مرگ 6/6 میلیون نفر در جهان تا 3 نوامبر 2022 میلادی شد (1). این همه گیری نابرابری های شدید اقتصادی و اجتماعی را آشکار کرده و شکاف موجود ارایه خدمات به آسیب پذیرترین گروههای جامعه، از جمله زنان و دختران را افزایش داده است. مطالعات اولیه نشان می دهد که بیماری کووید-19 به مردان بیش از زنان آسیب رسانده است. میزان مرگ و میر مردان مبتلا به کووید-19 حدود 60 تا 80% بیشتر از زنان بوده است (2). با این حال، با افزایش شیوع و طولانی شدن دوره بیماری، اثرات آن بر زنان به طور فزاینده ای شدید می شود. این بیماری حقوق اساسی زنان و دختران را تضعیف کرد. آنها به طور نامتناسبی از تبعیض، بی توجهی و سوء استفاده رنج می برند. مجمع جهانی اقتصاد در سال 2021 میلادی برآورد کرد که شکاف جنسیتی جهانی پس از همه گیری کووید-19 حدود 36 سال طول می کشد تا بسته شود (3). زنان حدود 70% کارکنان بهداشتی و درمانی را تشکیل می دهند (4). بنابراین، آنها در معرض خطر بیشتر ابتلا به عفونت ویروس کووید-19 قرار دارند. همچنین، اقدامات قرنطینه منجر به نقص در مراقبت های سلامت جنسی، باروری و زایمانی، افزایش آزار و خشونت خانگی، افزایش بار کاری دختران و زنان در خانه و خروج آنها از مدارس، دانشگاه ها و بازار کار شده است. به عبارت دیگر، اثرات ثانویه کووید-19، سلامت و زندگی زنان و دختران را تهدید می کند. . .

زمینه و هدف: رفتارهای مرتبط با سلامتی افراد مبتلا به آنفارکتوس میوکارد به شدت تحت تأثیر درک از بیماری آن ها قرار دارد و آموزش یکی از روش های افزایش درک از بیماری به شمار می رود. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه آموزش چند رسانه ای با آموزش تلفنی بر درک از بیماری در مبتلایان به آنفارکتوس میوکارد انجام گرفته است. روش بررسی: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده در مورد 32 بیمار مبتلا به آنفارکتوس میوکارد مرخص شده در سال 1399-1398 در شهر گناباد و مشهد انجام گرفت. نمونه ها به روش در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه چند رسانه ای و تلفنی قرار گرفتند. محتوای مداخله شامل روند بیماری، علایم، پیشگیری و درمان و مراقبت های بعد از ترخیص بود. محتوای آموزشی یکسان بود و در گروه تلفنی به صورت مکالمه و در گروه چند رسانه ای به صورت فیلم، صدا و تصویر ارایه شد. پرسشنامه کوتاه درک از بیماری (Brief IPQ) در روز اول و هفته ششم بعد از ترخیص تکمیل شد. تحلیل داده ها در نرمافزار SPSS نسخه 20 و با آزمون های Kolmogorov–, Smirnov، مجذور کای، دقیق فیشر، تیمستقل، تیزوجی و آزمون Levene در سطح معناداری کمتر از 050/0 انجام یافت. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمره مؤلفه های درک از بیماری بعد از مداخله نسبت به قبل در بیماران هر دو گروه آموزش چند رسانه ای و تلفنی افزایش معناداری داشته است (050/0>p)، ولی در مقایسه بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد (050/0

زمینه و هدف: امروزه سالمندی برای نظام های بهداشتی و مراقبتی به عنوان یک چالش مطرح شده و یکی از مهمترین پیامدهای آن افزایش نرخ بستری مجدد است. بدین جهت تلاش ها برای کاهش نرخ بستری مجدد در تمامی کشورها در حال انجام است. در این راستا ابزار آمادگی برای ترخیص از بیمارستان برای درک میزان آمادگی بیماران برای ترخیص طراحی شد. لذا این مطالعه با هدف سنجش ویژگی های روان سنجی ابزار آمادگی برای ترخیص از بیمارستان انجام گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه روششناختی، تعداد 500 بیمار سالمند بستری در بیمارستان های آموزشی-درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد به روش نمونه گیری در دسترس در سالهای 1400-1399 وارد مطالعه شدند. ترجمه ابزار به روش ترجمه-بازترجمه انجام گرفت. نسخه نهایی ابزار با انجام روایی (تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی) و پایایی (آلفای کرونباخ و آزمون دو نیمه کردن گاتمن) مورد روان سنجی قرار گرفت. یافته ها: در تحلیل عاملی بار عاملی کلیه گویه های ابزار بالاتر از 3/0 بود و لذا همگی حفظ شدند. شاخص های کلی برازش ابزار بیانگر تأیید مدل و برازش مطلوب آن است. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و ضریب همبستگی دو نیمه کردن گاتمن به ترتیب 92/0 و 86/0 بود. نتیجه گیری: نتایج مطالعه ما از ساختار چهار بعدی این ابزار پشتیبانی کرد و مشخص شد که این ابزار از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است. بنابراین پرستاران و پزشکان می توانند از این ابزار به عنوان روش مناسبی برای اندازه-گیری میزان آمادگی بیماران سالمند برای ترخیص و در نهایت رسیدن به یک انتقال ایمن از بیمارستان به منزل بهره ببرند.

زمینه و هدف: با توجه به کاربرد رایحه درمانی به عنوان روش غیردارویی کنترل درد و محدودیت مطالعات در مورد تأثیر رایحه گل سرخ، این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر بوی شیر مادر و رایحه گل سرخ بر درد و گریه ناشی از خون گیری در نوزادان انجام گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی متقاطع، تعداد 40 نوزاد بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) رفسنجان به دو گروه مداخله شیر مادر و گل سرخ تقسیم شدند. در مرحله اول، 3 دقیقه قبل از خون گیری تا اتمام آن، نوزاد در مواجهه با پنبه آغشته به 2 سی سی شیر مادر در فاصله سه سانتی متری بینی قرار گرفت. در مرحله بعدی خون گیری، از پنبه آغشته به 2 قطره اسانس گل سرخ مشابه روش شیر مادر استفاده شد. برای نمونه دوم ترتیب مداخلات عوض شد. درد با ابزار NIPS و زمان گریه با کرنومتر توسط فردی که نسبت به گروه ها بی اطلاع بود محاسبه و داده ها در نرمافزار STATA نسخه 14 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره دو دوره برای درد، در گروه اول و دوم به ترتیب 33/2±, 75/3 و 70/1±, 30/4 بود و تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت (415/0=p). همچنین، میانگین و انحراف معیار نمره دو دوره برای طول گریه، در گروه اول و دوم به ترتیب 21/16±, 98/16 و 99/9±, 03/15 ثانیه بود و تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت (650/0=p). نتیجه گیری: بوی شیر مادر و رایحه گل سرخ در کاهش درد نوزادان تأثیر مشابهی دارند و براساس شرایط می توان از هر یک از این روش ها استفاده نمود.

زمینه و هدف: عوامل زیادی می توانند بر کیفیت زندگی مبتلایان به پر فشاری خون تأثیر بگذارند. شناسایی عوامل مرتبط با کیفیت زندگی می تواند به ارتقای آن در مبتلایان به پر فشاری خون کمک کند. این مطالعه با هدف تعیین نقش پیش بینیکننده پذیرش بیماری و عوامل فردی-اجتماعی بر کیفیت زندگی مبتلایان به پرفشاری خون انجام گرفته است. روش بررسی: این مطالعه از نوع همبستگی و به صورت مقطعی در سال 1400-1399 در مورد 245 نفر از مبتلایان به پر فشاری خون مراجعه کننده به کلینیک فشار خون بیمارستان دکتر پیروز لاهیجان که به روش نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند، انجام گرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه پذیرش بیماری و نسخه خلاصه پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت گردآوری و با استفاده از رگرسیون خطی چند گانه در سطح اطمینان 95% در نرم افزار SPSS نسخه 23 تحلیل شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره کیفیت زندگی 18/12±, 32/65 (دامنه 100-0) و میانگین و انحراف معیار نمره پذیرش بیماری 98/4±, 83/31 (دامنه 40-8) بود. متغیر های جنس، وضعیت اشتغال، وضعیت تأهل، درآمد ماهیانه، شرایط زندگی با خانواده، سن و پذیرش بیماری، به عنوان عوامل پیش بینیکننده کیفیت زندگی در مبتلایان به پر فشاری خون شناخته شدند (001/0p<). با توجه به مقدار ضریب تعیین (401/0=R2)، حدود 40% تغییرات کیفیت زندگی، توسط متغیر های مدل نهایی رگرسیون خطی چند گانه تبیین می شود. نتیجه گیری: از آن جا که پذیرش بیماری و برخی متغیر های فردی-اجتماعی از عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی مبتلایان به پر فشاری خون هستند، لذا تمرکز بر ارتقای پذیرش بیماری و توجه به مؤلفه های فردی-اجتماعی می تواند به بهبود کیفیت زندگی در مبتلایان به پر فشاری خون کمک کند.

زمینه و هدف: نوروپاتی دیابتی در 50% افراد مبتلا به دیابت دیده می شود و به بیماریی اطلاق می شود که تمام اعصاب از قبیل اعصاب محیطی، خودمختار و نخاعی را درگیر می کند. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر گرما درمانی موضعی بر علایم بالینی نوروپاتی محیطی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام گرفته است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی است که با شرکت 52 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو دارای نوروپاتی محیطی مراجعه کننده به کلینیک بیمارستان علامه بهلول گنابادی در سال 1397 انجام گرفته است. نمونه ها با روش تصادفی به گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. برای گروه مداخله گرما درمانی با هات پک دمای 40 درجه سانتی گراد روزی دو بار به مدت 20 دقیقه و برای یک هفته انجام یافت و در گروه کنترل سایر مراقبت های معمول مشابه گروه مداخله بوده است. جمع آوری داده ها با فرم اطلاعات جمعیت شناختی و بیماری و پرسشنامه NSS از طریق مصاحبه انجام یافت. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 23 و با سطح معناداری کم تر از 05/0 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میانگین نمرات علایم نوروپاتی در گروه مداخله قبل و بعد به ترتیب 90/1, 46/5 و 55/1, 12/4 و کنترل قبل و بعد 53/1, 88/4 و 52/1, 08/5 بود که قبل از مداخله بین دو گروه تفاوت آماری معناداری مشاهده نشد (23/0=p)، اما بعد از مداخله تفاوت آماری معنادار دیده شد (03/0=p). همچنین مقایسه اختلاف میانگین نمره دو گروه بعد از مداخله، تفاوت معناداری را نشان داد (001/0p<). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که گرما درمانی موضعی می تواند باعث بهبود علایم نوروپاتی دیابتی شود. از آن جا که این تکنیک به آسانی قابل آموزش و کم هزینه است، می توان از این روش در جهت کاهش هزینه های درمان و عوارض دارویی و همچنین ارتقای خودمراقبتی بیمار بهره برد.

زمینه و هدف: کووید-19 از جمله بحران هایی است که به شدت سلامت روانی مردم به ویژه سلامت روان زنان باردار را تهدید می کند. از طرفی قرنطینه کووید-19 می تواند بروز خشونت خانگی در زنان باردار را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از مطالعه حاضر تعیین شیوع خشونت خانگی در بارداری و عوامل پیشگوییکننده آن در همه گیری کرونا بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-همبستگی است که با نمونه گیری چندمرحله ای از 308 مادر نخست زا تحت پوشش مراکز جامع سلامت شهر اصفهان در سال 1400 با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیتشناختی و باروری و پرسشنامه استاندارد خشونت خانگی انجام گرفت. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 22 و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی Spearman و آزمون های ناپارامتریک Mann-Whitney و Kruskal-Wallis انجام گرفته است. یافته ها: 2/19% مادران (59 نفر) خشونت خانگی را در طی دوران بارداری خود درک کرده بودند (کسب نمره 60 و بالاتر از پرسشنامه خشونت خانگی). شایع ترین تجربه خشونت (اعم از درک شده)، خشونت روانی با 4/74% (229 نفر) و پس از آن به ترتیب خشونت اقتصادی با 1/35 % (108 نفر)، خشونت جنسی با 2/17 % (53 نفر) و خشونت جسمی با 9/14% (46 نفر) بود. بین خشونت خانگی در بارداری با تعداد خواهر و برادر، رتبه تولد، سطح تحصیلات مادر و همسر و شغل همسر ارتباط معنادار یافت شد (05/0>p). نتیجه گیری: همه گیری کووید-19 زنان باردار را نسبت به خشونت خانگی آسیبپذیرتر کرده است. عوامل فردی و فرهنگی زیادی در بروز خشونت خانگی دخیل هستند. بعضی عوامل مانند سطح تحصیلات فرد، تحصیلات همسر و شغل پیشگوییکننده بروز رفتارهای خشونتآمیز می باشد. با شناسایی این عوامل و غربالگری خشونت خانگی در دوران بارداری می توان از رخداد رفتارهای خشونتآمیز توسط همسر و پیامدهای منفی خشونت خانگی بر مادر و جنین جلوگیری کرد.

زمینه و هدف: تلاش برای بهبود کیفیت، موضوع مهم در نظام خدمات و مراقبت پرستاری است. همه گیری کووید-19 چالش های بزرگی را برای نظام های مراقبت های بهداشتی و به ویژه برای بخش های مراقبت ویژه ایجاد کرده است که می تواند در کیفیت مراقبت پرستاری ارایه شده به این بیماران مؤثر باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین کیفیت مراقبت پرستاری در پرستاران بخش مراقبت ویژه کووید-19 بوده است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی که در سال 1401-1400 انجام یافت، 142 پرستار از بیمارستانهای ولیعصر(ع)، امیرکبیر، امیرالمومنین(ع) و خوانساری وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اراک به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسشنامه کیفیت مراقبت پرستاری Martins که شامل 25 سؤال در هفت حیطه است، توسط شرکت کنندگان تکمیل شد. تحلیل داده ها در نرمافزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آزمون های تیمستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی Pearson انجام یافت. یافته ها: یافته ها نشان داد میانگین و انحراف معیار نمره کیفیت مراقبت پرستاری 74/7±, 83/83 بوده است که با توجه با بالاتر بودن نسبت به نمره میانه ابزار (5/62) مطلوب ارزیابی می شود. سایر نتایج حاکی از آن بود که در میان مشخصات فردی پرستاران، کیفیت مراقبت پرستاری با نوع استخدام (003/0=p)، سن، سابقه کار و سابقه کار در بخش ویژه (001/0>p) ارتباط آماری معنادار داشته است. نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معنادار بین کیفیت مراقبت پرستاری با نوع استخدام، سن و سابقه کار شرکتکنندگان در این پژوهش، توصیه می شود مدیران حوزه سلامت با لحاظ کردن تجربه پرستاران متبحر در بخش های ویژه، گامی مؤثر در تدوین سیاست های لازم در جهت ارتقای کیفیت مراقبت پرستاری بردارند.