تصویر سلامت
سال:1402 | دوره:14 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

در نظام سلامت، برای مدیریت بهتر مراقبت سلامت، خدمات سلامت را سطح بندی کرده اند. منظور از سطح بندی خدمات، ارایه خدمات به شکل زنجیره ای و پویا است تا اگر به شکل مرتبط یکی از مراجعان یک محیط تخصصی به خدمات تخصصی تری نیاز داشت که در آن مرکز امکان ارایه آن موجود نیست واحد فوق بیمار را به واحد مرتبط دیگری در همان سطح یا سطح بالاتر که ارایه کننده آن نوع خدمت تخصصی تر است ارجاع دهد. این زنجیره خدمت رسانی را در نظام سلامت نظام ارجاع می نامند (1). نظام ارجاع در سیستم سلامت یک ارتباط نزدیک بین سطوح سلامت و فرد خدمت گیرنده سلامت را تضمین می کند (2، 3). با نظام ارجاع می توان برای گرفتن نظر کارشناسی/تخصصی دوم برای بیمار، خدمات تخصصی و درمان بهتر بیمار اقدام کرد همچنین این کار موجب کاهش هزینه ها، مدیریت زمان و جلوگیری از اتلاف وقت بیمار و پرسنل و کاهش تقاضا برای خدمات سلامت القایی خواهد شد (1). در حال حاضر سیستم سلامت ایران دستورالعمل مشخص و شفاف در خصوص جریان اطلاعات سلامت برای بیماران ندارد. اگر چنانچه بیمار با نیاز اطلاعاتی (سوال تخصصی) در مورد سلامت خود مواجه شود به چه منبعی (فرد یا سرویس) باید مراجعه کند؟ براساس شواهد اولین منبع اطلاعاتی برای بیماران پزشکی معالج وی است (4). اگر پزشک در لحظه ویزیت یا مراقبت پزشکی به هر دلیلی نتواند سوالات بیمار را به طور کامل و کافی پاسخ دهد آیا او را به فرد یا منبع اطلاعاتی دیگری ارجاع می دهد؟ آیا کتابخانه های مراکز درمانی در این خصوص برنامه تعریف شده ای برای پاسخگویی به نیاز اطلاعاتی بیماران دارند؟ اگر بیمار یا همراه وی به کتابخانه مراکز درمانی مراجعه نمایند می توانند نیاز اطلاعاتی خود را به طور مبتنی بر شواهد و صحیح دریافت کنند؟ آنچه روشن است در سیستم سلامت فعلی ایران هیچ رویکردی برای ارایه خدمات اطلاعاتی به بیمار و ارجاع بیمار به منابع قانونی برای پاسخگویی به سوالات بیماران پیش بینی نشده است. تجویز اطلاعات (5) و اطلاع درمانی (6، 7)، آموزش بیمار (8)، مشاوره اطلاعاتی (9) و اطلاعات مشتریان سلامت (10) رویکردهایی هستند که تلاش کرده اند راهی برای ارایه و دسترس پذیر نمودن اطلاعات پزشکی به بیماران و عموم مردم در نظام سلامت باز کنند. اما هیچ کدام آنها جریان اطلاعات پزشکی ضروری بیمار در لحظه مراقبت کشور ما را تضمین نمی کنند، چون هیچ کدام به عنوان یک برنامه رسمی ضروری در سیستم سلامت تعریف نشده اند. تا زمانی که سیستم سلامت کشور اهمیت ارایه اطلاعات مبتنی برشواهد بر بیماران را در قالب نظام ارجاع اطلاعات سلامت در اولویت های خود نپذیرد هیچ کدام از این راهکارها نمی توانند حقوق بیماران به اطلاعات را در نظام سلامت تضمین نمایند. واقعیت این است که پزشکان وقت کافی برای ارایه اطلاعات و آموزش بیماران ندارند. بسیاری از سوالات بیماران جواب داده نمی شود، پزشکان وقت کافی صرف بیمار نمی کنند، و بیمار درک درستی از بیماری خود نمی تواند داشته باشد (11). لذا، ضرورت اجتناب ناپذیر و مهم این است که قوانین و مقرراتی برای تضمین ارایه اطلاعات به بیمار و نظام ارجاع اطلاعاتی در سیستم سلامت باید تعریف شود. وقتی پزشک در زمان ویزیت پزشکی نیاز اطلاعاتی بیمار را درک می کند باید او را به فرد یا جای مطمین و تخصصی برای کسب اطلاعات ارجاع نماید. اگر کتابخانه، بخش اطلاع رسانی بیمارستان یا مرکز درمانی از پاسخ دهی به نیاز اطلاعاتی براساس شواهد پزشکی قادر نباشد بتواند او را به سطح بالاتر که توانایی پاسخ دهی دارد ارجاع نماید. به طوری که بیمار سوال اطلاعاتی خود را با موثق ترین و قابل فهم ترین اطلاعات ممکن پاسخ یابد، این کار را نظام ارجاع اطلاعاتی در سیستم سلامت می گویند. اگر راهنماهای بالینی در مورد نظام ارجاع اطلاعاتی راهنمایی شفافی را فراهم نمایند، جریان اطلاعات به بیمار به طور کارا و موثر انجام می گیرد. وقتی پزشکان از نظام ارجاع اطلاعاتی برای آگاهی بیمار و آگاهی رسانی به بیمار استفاده نمایند روند درمان و بهبود بیماری، بازخورد از بیمار و بازخورد به بیمار بهتر مدیریت می شود و نیز اجرای نظام ارجاع در سیستم سلامت آگاهانه، با امنیت و سالم تر خواهد بود. نظام ارجاع اطلاعاتی می تواند جریان صحیح اطلاعات به بیماران در سیستم سلامت را ضمانت نماید. به وسیله ارایه اطلاعات مبتنی بر شواهد به بیمار در سطوح مختلف کنترل هزینه های ناخواسته و اضافه (12)، بستری های مجدد و غیر ضروری، مرگ و میر ناشی از خطای بیمار (13)، عرضه و تقاضای خدمات القایی، سرگردانی بیماران در سطوح مختلف خدمات سلامت مدیریت می شود. نظام ارجاع اطلاعاتی فقط مختص بیمار نیست تمام انواع خدمات اطلاعاتی در مراکز اطلاعاتی و کتابخانه ها چه برای پزشکان، دانشجویان، محققین، زنان، عموم مردم، بیماران و مشتریان خاص می تواند با نظام ارجاع و سطح بندی خدمات اطلاعاتی بهبود یافته و بهتر مدیریت شود. لازم است منشوری در مورد نظام ارجاع اطلاعاتی در سیستم سلامت مدون شود. پزشکان متخصص، متخصصین اطلاعات سلامت از بین دانش آموختگان دکتری کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در ارتباط با هم می توانند این امر مهم را اجرا نمایند. نظام ارجاع اطلاعاتی سلامت در محیط آنلاین و در صورت نیاز در محیط فیزیکی بدون صرف هزینه های کلان می تواند با اتکا به نیروی متخصص پزشکی و اطلاع رسانی پزشکی موجود در سیستم سلامت اجرا شود.

زمینه: خشونت محل کار در نظام بهداشتی و درمانی به یک موضوع مهم در سیاست گذاری در سال های اخیر تبدیل شده و به عنوان یکی از مهم ترین و پیچیده ترین مسایل نظام مطرح می باشد. با توجه به عدم انجام مطالعه ای مشابه در استان گلستان، این مطالعه با هدف تعیین میزان مواجهه با خشونت محل کار علیه پرستاران و عوامل مرتبط با آن انجام گرفت. روش کار: این مطالعه مقطعی، در بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی گلستان در سال 1400 انجام شد. 293 نفر از پرستاران، پس از نمونه گیری به روش طبقه ای تصادفی وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده ها، متغیرهای دموگرافیک و شغلی و همچنین پرسشنامه خشونت محل کار بود و با کمک روش های آمار توصیفی و آزمون های من-ویتنی، اسپیرمن، کروسکال-والیس و کای اسکویر در نرم افزار SPSS-23 در سطح معناداری 0/05 تحلیل شد. یافته ها: میانگین سنی پرستاران شرکت کننده در مطالعه 7/16 ±, 33/93 سال و میانگین سابقه کار آنها 6/32 ±, 9/82 سال بود. 82/6 درصد زن و بقیه مرد بودند. میزان شیوع خشونت محیط کار در مدت یکسال 86 درصد بود. خشونت های روانی و فیزیکی به ترتیب با فراوانی 79/5 درصد و 42/7 درصد دارای بیشترین رخداد بودند. 57/7 درصد پرستاران، خشونت ایجاد شده را گزارش نکرده بودند. در مقابل این خشونت ها، بیشترین واکنش پرستاران مورد مطالعه دعوت کردن مهاجم به آرامش، در میان گذاشتن موضوع با همکاران و عدم اقدام خاص به ترتیب با فراوانی 42/3 درصد، 23/5 درصد و 19/5 درصد بود. بین خشونت فیزیکی با متغیر جنسی پرستاران (0/024= P) و بخش خدمتی (0/003= P) ارتباط معناداری مشاهده شد. خشونت جنسی نیز با بخش خدمتی پرستاران (0/046= P) ارتباط معناداری داشت. بین خشونت نژادی با متغیر جنسی (0/001= P)، بخش خدمتی (0/028= P) و شیفت کاری (0/005= P) رابطه معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: طبق نتایج، میزان شیوع خشونت محیط کار بطور کلی در مدت یکسال میزان بالایی داشت، ولی اکثر پرستاران خشونت ایجاد شده را گزارش نکرده بودند. بنابراین، سیاست گذاران درمانی و مدیران بیمارستانی باید ارتقا مهارت های ارتباطی پرستاران، تدابیر امنیتی، آموزش کارکنان درباره مدیریت خشم و کاهش فشار کاری پرستاران را مد نظر قرار دهند.

زمینه: دانشجویان و دانش آموختگان رشته مدیریت سلامت مدیران آینده حوزه سلامت خواهند بود. ارتقاء توانمندی مدیران نظام سلامت به عنوان یکی از ارکان اصلی سازمان های ارایه دهنده خدمات سلامت برای تامین نیازهای بخش سلامت جامعه لازم و ضروری است. لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی شایستگی های کلیدی مورد نیاز دانش آموختگان مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی به عنوان مدیران آینده نظام سلامت انجام پذیرفت. روش کار: این مطالعه در سه گام با استفاده از متد تحلیل محتوا، دلفی و تحلیل عاملی انجام شد. در مرحله اول برای تعیین مهارت های مورد نیاز مشاغل مدیریتی در نظام سلامت از مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته و متعامل استفاده شد و داده ها براساس روش تحلیل محتوا تحلیل شدند. حجم نمونه 14 نفر از خبرگان حوزه سلامت بودند. در مرحله دوم، برای ایجاد اجماع در مورد مهارت ها مطالعه دلفی طراحی شد. مشارکت کنندگان به 44 مهارت مستخرج از مصاحبه ها از طریق طیف لیکرت سه امتیازی از مخالف تا موافق (از 1 تا 3) نمره دادند. سپس از طریق تحلیل عاملی مهارت های مورد نظر به چندین گروه مولفه تقسیم گردید. یافته ها: در این مطالعه تعداد 44 مهارت کلیدی مورد نیاز مدیران و دانش آموختگان رشته مدیریت خدمات بهداشتی-درمانی در نظام سلامت در قالب 10 مولفه شناسایی شد. نتیجه گیری: هزینه و منابعی که برای تربیت دانش آموختگان رشته مدیریت خدمات بهداشتی-درمانی تخصیص می یابد باید مبتنی بر نیاز اشتغال و فضای کاری باشد و مهارت های شناسایی شده در زمره مهم ترین آموزش های آنان قرار گیرد.

زمینه:مصرف دخانیات پنجمین عامل خطر بیماری های غیر واگیر در کشور است.هدف از این مطالعه تحلیل سیاست ها و اقدامات کنترل دخانیات در ایران طی جهار دهه گذشته (1362-1400) می باشد.روش کار:مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی به منظور تحلیل سیاست به صورت گذشته نگر است که در سال 1400 با استفاده از طرح مطالعه موردی براساس چارچوب مثلث تحلیل سیاست والت و گیلسون به تحلیل محتوای سیاست های کنترل دخانیات در ایران پرداخته است.داده ها با استفاده از اسناد سیاستی و قانونی جمع آوری و با استفاده از تحلیل اسنادی,تحلیل شدند.از نرم افزار MAXQDA 11 برای دسته بندی و تحلیل یافته ها استفاده گردید.یافته ها:محتوای سیاست ها شامل قیمت گذاری و اخذ مالیات در جهت کاهش تقاضا برای دخانیات,جلوگیری از قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات,تنظیم محتویات فرآورده های دخانی و مقررات مربوط به افشای اطلاعات درباره مواد دخانی,بسته بندی و برچسب گذاری فرآورده های دخانی,آموزش,اطلاع رسانی و آگاه سازی عمومی,تبلیغ,ترویج و پشتیبانی مالی دخانیات,اقدامات کاهش تقاضا در مورد وابستگی و ترک مصرف دخانیات,تجارت غیرقانونی فرآورده های دخانی,فروش به افراد صغیر و توسط آن ها,حمایت مالی از فعالیت های جایگزین عملی از نظر اقتصادی و تحقیقات,نظام پایش و ارزشیابی و تبادل اطلاعات می باشد.نتیجه گیری:تقویت ظرفیت های کنترل دخانیات در دولت و تدوین یک استراتژی ملی و نقشه راه شفاف و منسجم برای کنترل دخانیات شامل مکانیسمی برای همکاری بین بخشی موثر بین بازیگران مختلف می تواند به کاستن از تضاد منافع بین بازیگران درگیر و مشخص کردن جهت گیری کلی کشور در زمینه کنترل دخانیات و پیشرفت آن در آینده کمک نماید.

زمینه: اختلال اضطراب بیماری یکی از اختلالات شایع روان پزشکی است. با وجود شیوع بالای این اختلال مطالعات کم و ناشناخته های فراوانی درباره آن وجود دارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تجارب آسیب زای دوران کودکی، سبک دلبستگی و باورهای شناختی در نشانه های اختلال اضطراب بیماری انجام شده است. روش کار: در این پژوهش توصیفی-مقطعی تعداد 395 (71 پسر، 324 دختر) نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز در مقطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل شاخص وایتلی برای سنجش اضطراب بیماری، پرسشنامه باورهای فراشناختی، چک لیست تجارب آسیب زای زندگی برای ارزیابی تجارب آسیب زای دوران کودکی و پرسشنامه ی تجارب در روابط نزدیک-فرم تجدیدنظر شده برای ارزیابی دلبستگی استفاده شدند. پس از اخذ مجوزهای لازم و همچنین بررسی معیارهای ورود و خروج، شرکت کنندگان به تکمیل پرسشنامه ها اقدام نمودند. یافته ها: میانگین سنی پسران 27/2 با انحراف استاندارد 8/54 و میانگین سنی دختران 25/24 با انحراف استاندارد 6/84 بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد تجارب آسیب زای دوران کودکی 0/289 (0/01>p)، دلبستگی اضطرابی 0/402 (0/01>p) و باورهای فراشناختی 0/418 (0/01>p) همبستگی مثبت و معنی دار با اضطراب بیماری دارند. نتایج رگرسیون چندگانه به روش هم زمان نشان داد که متغیرهای پژوهش 29 درصد از تغییرات نشانه های اختلال اضطراب بیماری را به طور معنی داری پیش بینی می کنند و تجارب آسیب زای دوران کودکی، دلبستگی اضطرابی و باورهای فراشناختی به ترتیب با ضرایب بتای 0/22، 0/18 و 0/27 قادر هستند تغییرات مربوط به نشانه های اختلال اضطراب بیماری را به صورت معنی داری پیش بینی کنند. نتیجه گیری: عوامل مختلف بین فردی و فراشناختی می تواند در ایجاد نشانه های اختلال اضطراب بیماری نقش داشته باشد لیکن مطالعات مختلفی نیاز است تا نقش رویکردهای مختلف را در قالب روابط علی-ساختاری بررسی نموده و همچنین مطالعات کارآزمایی جهت تدوین پروتکل های درمانی انجام شود.

زمینه: اهمیت مدل سازی رشد واحدهای فناور برای مراکز رشد، در کاهش هزینه های مراکز رشد فناوری و شناسایی مسیر بهینه سیاست گذاری توسعه فناوری در دانشگاه ها می باشد. شناخت عوامل تاثیرگذار در رشد واحدهای فناور، به مراکز رشد کمک می کند به عنوان محیط میزبان رشد فناوری به طور کارآمدتری از رشد شرکت های دانش بنیان و تکامل و پیشرفت کارآفرینان دارای نوآوری حمایت کنند. هدف این مطالعه مدل سازی رشد واحدهای فناور برای مراکز رشد فناوری سلامت، متناسب با مناطق کم برخوردار است. روش کار: مطالعه کنونی یک پژوهش کیفی-روایتی براساس مدل سازی ساختاری-تفسیری ISM است. در این مقاله داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 31 نفر از مدیران مراکز رشد، مدیران واحدهای مستقر در مراکز رشد و صاحب نظران حوزه کارآفرینی سلامت-که بر اساس روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب-و در سه مرحله کدگذاری مقوله های اصلی و فرعی شناسایی و استخراج شدند. سپس با استفاده از روش مدل سازی ساختاری-تفسیری ISM روابط مابین مولفه های تحقیق مشخص گردید. یافته ها: براساس نتایج ISM «مدل سازی رشد واحدهای فناور برای مراکز رشد فناوری سلامت، متناسب با مناطق کم برخوردار» 8 مقوله از 25 مولفه استخراج شده از 213 کد گزاره های کلامی، در سه سطح طبقه بندی گردیدند. در سطح اول رشد واحدهای فناور؛ در سطح دوم زیرساخت ها و رشد برنامه ریزی شده و در سطح سوم شاخص های زیرساخت بیرونی، زیرساخت درونی، برنامه پذیرش، برنامه رشد، برنامه خروج قرار گرفتند. نتیجه گیری: این پژوهش توانسته است چارچوب و روابط متغیرهای موثر بر رشد واحدهای فناور در مراکز رشد فناوری سلامت، دانشگاه های مناطق کم برخوردار (دانشگاه های تیپ 2 و 3) را شناسایی نماید و برای اولین بار رابطه زیرساخت درونی را به عنوان یک متغیر مستقل معرفی نماید که بیانگر تاثیر در پوشش ضعیف زیرساخت های منطقه ای می تواند باشد.

زمینه: در کشورهای در حال توسعه سرطان ها روند رو به افزایشی دارند که در ایران بعد از بیماری های قلبی-عروقی و حوادث و تصادفات، سرطان سومین علت مرگ و میر است. هزینه های تشخیص و درمان سرطان ها فشارهای مالی سنگینی بر سیستم های بهداشت و درمان کشورها وارد می کند که نیازمند سنجش و ارزیابی های مالی دقیق است. لذا این مطالعه با هدف تعیین هزینه های مستقیم پزشکی بیماران سرطانی تحت عمل جراحی در بیمارستان های آموزشی اهواز انجام شد. روش کار: این پژوهش توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی در شش ماهه اول سال 1400 انجام شد. جامعه ی پژوهش شامل بیماران مبتلا به سرطان بود که برای درمان در بیمارستان های آموزشی اهواز مورد عمل جراحی قرار گرفته بودند. جمع آوری داده ها از طریق بررسی پرونده های بالینی این بیماران انجام گرفت که برای توصیف داده ها از شاخص های آمار کمی مانند فراوانی، میانگین، انحراف معیار و نیز جداول استفاده شد. علاوه بر آن از شاخص های آمار تحلیلی مانند آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی با نرم افزار SPSS22 استفاده شد. یافته ها: با توجه به نتایج مطالعه میانگین هزینه های کلی سرطان 77. 994. 903 ریال با انحراف معیار (111. 224. 332 = SD) محاسبه شد. پرهزینه ترین سرطان، سرطان کولورکتوم با میانگین 193. 558. 434 ریال با انحراف معیار (266. 162. 757 = SD) و کم هزینه ترین سرطان، سرطان پانکراس با میانگین 29. 284. 226 ریال با انحراف معیار (23. 057. 425 = SD) بود. همچنین بر اساس یافته ها بین نوع سرطان (p=0/000) و طول مدت بستری (p=0/041) با هزینه ی بستری رابطه ی مستقیم معنی دار مشاهده شد. نتیجه گیری: هزینه های اقتصادی درمان همه انواع سرطان بسیار سنگین است. هر گونه مداخله درمانی و مدیریتی که بتواند هزینه های درمان سرطان یا طول مدت درمان را کاهش دهد، سهم فراوانی در کاهش آلام بیماران، بهبود کیفیت زندگی آن ها و کاهش هزینه های تحمیلی خواهد داشت.

برنامه های کاربردی گوشی های هوشمند به عنوان ابزاری برای ارایه ی اطلاعات مرتبط با سلامت به افراد مطرح شده اند و اهمیت این مساله در مورد برنامه های مرتبط با بارداری نسبت به سایر موضوعات بهداشتی و پزشکی قابل ملاحظه است. این مطالعه با هدف بررسی ویژگی های برنامه های کاربردی تلفن همراه فارسی و انگلیسی مرتبط با بارداری انجام شد. مطالعه به صورت مروری بر روی برنامه های کاربردی تلفن همراه فارسی و انگلیسی مرتبط با بارداری، در سال 1401 انجام شد. جستجو در فروشگاه برنامه های کاربردی تلفن های همراه ایرانی (بازار) و Google Play انجام شد. کلیدواژه های جستجو شامل "بارداری"، "زنان باردار" و معادل انگلیسی آنها "pregnancy "و "pregnant" بود. برنامه ها پس از شناسایی و استخراج موارد تکراری با معیارهای ورود و خروج مطابقت داده شدند و برنامه های انتخاب شده نصب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای هر برنامه ی کاربردی، اطلاعات استخراجی شامل نام برنامه، میزان رضایت کاربران و ویژگی های کلی و اطلاعاتی که برنامه به کاربر ارایه می دهد، بود. مجموع برنامه های بازیابی شده 416 مورد بود که در نهایت، 63 برنامه برای بررسی و استخراج ویژگی ها انتخاب شد. بررسی ویژگی های برنامه های کاربردی گوشی های همراه نشان داد که اطلاعات مربوط به زایمان و بارداری (شامل محاسبه ی زمان انقباضات و حرکت های جنین، علایم و نشانه های مربوط به بارداری و پیش بینی زمان زایمان)، محدودیت های این دوران (شامل باید و نبایدهای رفتاری، رابطه ی جنسی و محدودیت های آن، ممنوعیت مصرف سیگار و الکل، محدودیت های زیبایی و آرایشی و محدودیت های دارویی)، ابزارهای پایش و کنترل گرها (شامل محاسبه ی شاخص توده ی بدنی، کنترل وزن مادر در دوره ی بارداری، کنترل و پایش فشار خون) و آموزش و نیازهای تغذیه ای (ارزش غذایی غذاها و مواد مصرفی، منع مصرف مواد غذایی، ویتامین ها و محدودیت مصرف آنها، دستور پخت غذاهای مختلف) مهم ترین اطلاعاتی هستند که برنامه ها در اختیار کاربر قرار می دهند. استفاده از برنامه های کاربردی تلفن همراه این پتانسیل را در خود دارد که بخشی از نیازهای اطلاعاتی و روانی خانم های باردار را پاسخگو باشد. بررسی ویژگی های برنامه های موجود در حوزه بارداری نشان داد که این برنامه ها با اهداف مختلف حجم عظیمی از اطلاعات مرتبط در اختیار خانم های باردار قرار می دهند که مطابقت با نیاز کاربر نهایی و ایجاد چارچوب اصولی برای این برنامه ها باید در صدر اولویت های طراحی این برنامه ها قرار گیرد.

مراقبت های بهداشتی اولیه در زمان وقوع بحران بهداشتی می توانند دچار اختلال شوند. در این شرایط فناوری پزشکی از راه دور، می تواند ارایه خدمات بهداشتی را تسهیل کند. هدف پژوهش حاضر شناسایی کاربردهای پزشکی از راه دور در مراقبت های بهداشتی اولیه هنگام وقوع بحران ها می باشد. این پژوهش با روش مرور حیطه ای انجام شد. کلیه مطالعات به صورت نظام مند در پایگاه های اطلاعاتی «SID»، «MEDLINE»، «PubMed»، «Embase»، «Web of Science» و «Magiran» با کلیدواژه های مناسب در سه گروه «دورا پزشکی»، «مراقبت های بهداشتی اولیه» و «بحران های سلامت» جستجو و به تعداد 2949 مطالعه غربالگری شدند. تعداد 76 مطالعه شرایط ورود به پژوهش را داشتند. در نهایت، مطالعات با روش تحلیل چهارچوبی در نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند. تعداد 47 کاربرد برای پزشکی از راه دور در مراقبت های بهداشتی اولیه در شرایط بحرانی به دست آمد که در 6 حیطه شامل مشاوره از راه دور، آموزش الکترونیکی، پایش از راه دور، منبع اطلاعات پزشکی، تصمیم یاری و خود مدیریتی بیماران طبقه بندی گردید. از پرتکرارترین کاربردهای پزشکی از را دور می توان ویزیت های غیر حضوری، مشاوره بیماران، آموزش بیماران در منزل، غربالگری توسط ارایه دهنده، خود مدیریتی در بیماری کووید 19، حمایت های روانی و اجتماعی بیماران را نام برد. فناوری پزشکی از راه دور امکان کنترل و مدیریت بحران های ایجاد شده در زمینه بهداشت و درمان را تسهیل می کند و با بهبود دسترسی، ارتقا تعاملات بین متخصصین مناطق روستایی و مراکز شهری، کاهش هزینه ها، کاهش مرگ و میر و ناتوانی؛ مزایای اجتماعی-اقتصادی برای بیماران، ارایه دهندگان و سیستم سلامت را فراهم می کند.

زمینه: شواهد موجود، همراهی طولانی مدت کووید-19 و سایر سویه های آن با زندگی انسان را قابل پیش بینی ساخته است. مطالعات مختلف، عوامل متفاوت و در بعضی موارد متناقضی را به عنوان عوامل تعیین کننده طول مدت بستری بیماران مبتلا به کووید-19 مطرح کرده اند. مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل مرتبط با طول مدت بستری در بخش ICU طراحی شده است. روش کار: مطالعه ی حاضر داده های مربوط به بیماران 1 تا 97 ساله مبتلا به کووید-19 ثبت شده در نظام ثبت کووید-19 اصفهان را به صورت گذشته نگر مورد آنالیز قرار داده است. داده های آن دسته از بیماران مبتلا به کووید-19 (453 نفر) که در زمان ترخیص زنده بودند در مطالعه حاضر مورد آنالیز قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به یافته های آزمایشگاهی، داده های بالینی و بیماری های همراه گردآوری شد. در آنالیز خام از آزمون های تی تست، همبستگی و آنالیز واریانس استفاده شد. از مدل رگرسیون خطی برای تعیین فاکتورهای مرتبط با طول مدت بستری و اهمیت آنها استفاده شد. یافته ها: میانگین انحراف معیار(SD) روزهای بستری در بخش مراقبت های ویژه 64/ 0 (39/ 2) بود. مقادیر بیشتر از نرمال INR، هموگلوبین و کراتینین به طور متوسط مدت زمان بستری در ICU را به ترتیب 45/ 2 (p=0/001)، 3/82 (p<0/001) و 0/72(p<0/001) روز افزایش دادند. از بین بیماری های زمینه ای، وجود سایر بیماری های تنفسی به طرز معنی داری میانگین مدت زمان اقامت در بخش ICU را 5/ 1 روز افزایش داد (p=0/024). ضرایب رگرسیونی استاندارد شده نیز نشان داد که مقادیر بیشتر از نرمال هموگلوبین و همچنین افزایش مقادیرWBC مهم ترین متغیرهای پیش بینی کننده ی طول مدت بستری در بخش ICU بودند. نتیجه گیری: مقادیر بیشتر از نرمال هموگلوبین و همچنین افزایش مقادیر WBC مهم ترین متغیرهای پیش بینی کننده ی طول مدت بستری در بخش ICU هستند. یافته های مطالعه حاضر می تواند در تصمیم گیری های متخصصین برای کاهش مدت زمان بستری در بخش ICU و کمک به تشخیص موارد بحرانی تر کمک کننده باشند.