توسعه آبزی پروری (علوم زیستی)
سال:1394 | دوره:9 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

این مطالعه با هدف بررسی اثر تراکم و رژیم غذایی، بر شاخص های رشد، میزان بقاء و ترکیب لاشه لارو ماهی کپور سرگنده (Hypophthalmichthys nobilis) در مرکز تحقیقات علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان (بندر چمخاله) برای مدت 21 روز انجام گرفت. جهت انجام این آزمایش 3 تراکم مختلف (75-50-25 قطعه لارو در لیتر) با 3 رژیم غذایی (آرتمیا، دافنی و مخلوط آرتمیا با دافنی) در 9 تیمار و با 3 تکرار در هر تیمار در نظر گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که در تغذیه لارو کپور سرگنده با سه نوع رژیم غذایی و سه تراکم مختلف، نوع رژیم غذایی اثر معنی داری بر روی هر یک از فاکتورهای رشد (SGR، BWI، DGR) داشته است (P<0.05). اگرچه همه تیمارها دارای اختلاف معنی داری بودند، اما بهترین شاخص های رشد در تیمارهای غذایی آرتمیا و همچنین مخلوط آرتمیا با دافنی مشاهده شد. همچنین اختلاف معنی داری در میزان بازماندگی بین تیمارها مشاهده گردید (P<0.05). درصد بازماندگی لاروهایی که در تراکم پایین و از غذای ترکیبی (آرتمیا با دافنی) و آرتمیا تغذیه می کردند نسبت به ماهیانی که در تراکم های بالا و متوسط تغذیه می کردند برتری آماری نشان دادند. در تراکم پایین و متوسط بیشترین میانگین پروتئین لاشه در لارو های تغذیه شده با دافنی مشاهده شد که به طور معنی داری بالاتر از ماهیان تغذیه شده با غذای ترکیبی و آرتمیا بود (P<0.05). تراکم و نوع تغذیه اثر معنی داری بر روی رطوبت و میزان چربی لاشه نداشت (P>0.05). با توجه به نتایج رژیم غذایی آرتمیا و مخلوط آرتمیا با دافنی غذایی مناسب برای مرحله تغذیه فعال لاروهای ماهی کپور سرگنده تشخیص داده شد.

تحقیق حاضر به شناسایی و بررسی فراوانی انواع غذای زنده در استخرهای خاکی بچه تاس ماهیان ایرانی و محتویات معده 240 قطعه از آن ها پرداخت. چگونگی انتخاب غذای بچه ماهیان با توجه به شاخص انتخاب غذا برای هر ارگانیسم غذایی در شش زمان نمونه برداری در استخرهای خاکی مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور از زئوپلانکتون و بنتوز استخرها و محتویات معده بچه تاس ماهیان ایرانی نمونه برداری شد. محدوده شاخص انتخاب غذا از 1 تا 1- بود. بین غذاهای زنده مشاهده شده در استخرها، روتیفر و دافنی با فراوانی 172.6 و 123.8 (عدد در مترمکعب) در ششمین زمان نمونه برداری غالب شدند. لارو شیرونومیده بیشترین فراوانی 40.25 (عدد در مترمربع) را در سومین زمان نمونه برداری داشت. شاخص انتخاب مثبت بالاترین میزان را از دافنی (0.83) در زمان سوم نشان داد و بالاترین میزان برای شیرونومیده (0.59) در زمان ششم به دست آمد. به منظور بررسی ارتباط بین فراوانی ارگانیسم های غذایی و شاخص انتخاب غذا از محاسبه ضریب همبستگی (R) در آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. فراوانی دافنی استخرها و شاخص انتخاب غذا همبستگی مثبت معنی داری را در سطح 0.01 درصد داشت (R=-0.939)، در حالی که بین فراوانی دافنی محتویات معده و شاخص انتخاب غذای ماهیان همبستگی مثبت معنی داری مشاهده نشد (R=-0.094). بین فراوانی لارو شیرونومیده استخرها و شاخص انتخاب غذا همبستگی مثبت معنی داری وجود نداشت (R=-0.779)، در حالی که بین فراوانی شیرونومیده محتویات معده و شاخص انتخاب غذای ماهیان همبستگی مثبت معنی داری در سطح 0.05 درصد مشاهده شد (R=0.884). نتایج مطالعه حاضر حاکی از این بود که، در محتویات معده بچه ماهیان دافنی و لارو شیرونومیده طعمه های غالب بودند و توسط بچه ماهیان انتخاب شده بودند، روتیفر و ناپلی کوپه پودا هم در محتویات معده بچه ماهیان مشاهده نشدند. ترکیب رژیم غذایی بچه ماهیان در استخرها با بالاترین نسبت در لارو شیرونومیده مشخص شده بود که با عادت بنتوزخواری در این گونه ها مرتبط بود و با نتایج شاخص انتخاب غذا توجیه می شد.

این مطالعه با هدف بررسی اثر تراکم بر عملکرد رشد، تغذیه و پارامترهای کیفی آب و تعیین یک تراکم بهینه به منظور پرورش دورگه ماش (Aspius aspius ♀) و سفید (Rutilus frisii ♂) انجام شد. ماهیان با وزن متوسط اولیه 60.41±0.04 گرم (میانگین ± خطای استاندارد) در پنج تراکم 2، 4، 6، 8 و 10 کیلوگرم بر مترمکعب (20، 40، 60، 80 و 100 عدد ماهی در هر مخزن) به مدت 8 هفته پرورش یافتند. در انتهای دوره پرورش، بیشترین میانگین وزن بدن در تراکم 10 کیلوگرم بر مترمکعب و کمترین در تراکم 2 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد (P<0.05). شاخص های رشد از قبیل میانگین وزن، میزان افزایش وزن، درصد رشد روزانه، نرخ رشد ویژه و شاخص وضعیت با افزایش تراکم به طور معنی داری افزایش یافت (P<0.05). همچنین افزایش تراکم باعث افزایش معنی داری در مقدار غذای خورده شده گردید (P<0.05)، در حالی که کارایی غذا، نرخ بازده پروتئین و نرخ بازده چربی تفاوت قابل ملاحظه ای را بین تیمارهای مختلف نشان ندادند (P>0.05). پارامترهای کیفی آب شامل اکسیژن محلول، pH، آمونیاک کل، نیترات کل و نیتریت کل نیز در بین تراکم های مختلف تقریبا مشابه بودند و اختلاف معنی داری را نشان ندادند (P>0.05). با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد که پرورش این دورگه در تراکم 10 کیلوگرم بر مترمکعب و یا بیشتر بدون هیچگونه اثر منفی بر روی عملکرد رشد و تغذیه امکان پذیر می باشد.

به منظور افزایش کارایی وکاهش ضریب تبدیل غذا و بهبود شرایط فیزیولوژیک ماهی، تاثیر سطوح 0، 500، 750 و 1000 میلی گرم ال - کارنتین بر شاخص های رشد، ترکیب لاشه و شاخص های هماتولوژیک تاسماهی شیپ مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور 120 عدد تاسماهی شیپ با میانگین وزن (49.36±1.27 گرم) در 12 مخزن فایبرگلاس 500 لیتری توزیع و با جیره های غذایی حاوی 45% پروتئین و 20 مگاژول انرژی به میزان 3% وزن بدن در 8 هفته تغذیه شدند. در انتهای دوره پرورش اختلاف معنی داری در شاخص های رشد (وزن نهایی، درصد افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه) و ضریب تبدیل غذای ماهیان در تیمارهای مختلف مشاهده نشد (P>0.05). با افزایش ال - کارنتین در جیره، ترکیب بیوشیمیایی لاشه از طریق افزایش پروتئین بهبود یافت (750 و 1000 میلی گرم در کیلوگرم ال - کارنتین) (P<0.05). همچنین مکمل سازی ال - کارنتین به میزان 500 و 750 میلی گرم در جیره تاثیر مثبتی بر شاخص های توتال پروتئین و LDL داشت، همچنین افزایش ال - کارنتین در سطح 750 و 1000 میلی گرم موجب افزایش معنی دار هموگلوبین و هماتوکریت پلاسما گردید (P<0.05). طبق نتایج به دست آمده در این آزمایش مکمل ال - کارنتین بر ترکیب لاشه و شاخص های خونی ماهی تاثیرگذار بوده و بنظر می رسد که اضافه نمودن آن به میزان 750 تا 1000 میلی گرم در کیلوگرم جیره غذایی تاسماهی شیپ در دوره جوانی مفید باشد.

تحقیق حاضر به بررسی میزان رطوبت، پروتئین، چربی و خاکستر آزولای (Azolla filiculoides) وحشی و پرورشی به منظور کاربرد تغذیه ای آن برای انسان و دام پرداخت. همچنین ترکیب اسیدهای چرب آزولا به عنوان یکی از اجزای مهم برای تصمیم گیری در رابطه با ارزش غذایی در هر یک از اشکال وحشی و پرورشی مقایسه گردید. نمونه های آزولا برای این منظور از منطقه پیر بازار تالاب انزلی جمع آوری و برای بررسی روند رشد و تکثیر در آکواریوم های حاوی محیط کشت مناسب پرورش داده شدند. استخراج روغن از هر دو نوع آزولا با روش فولچ (Folch) انجام گرفت. شناسایی ترکیب اسیدهای چرب آزولا پس از انجام فرآیند متیله کردن با استفاده از دستگاه طیف سنج گازی انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که تفاوت معنی داری در میزان درصد اسیدهای چرب اشباع (SFAs)، اسیدهای چرب غیراشباع با یک پیوند دوگانه (MUFAs) و اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند دوگانه (PUFAs) بین آزولای وحشی و پرورشی وجود ندارد (P>0.05). با این وجود مقدار اسیدپالمتیک، اسید مارگاریک، اسید سیس - اولئیک، اسید لینولئیک و اسید آلفا - لینولنیک در آزولای وحشی به شکل معنی داری بیشتر از آزولای پرورشی بود (P<0.05). در مقابل میزان اسید لیگنوسریک در آزولای پرورشی به شکل معنی داری بالاتر از آزولای وحشی بود (P<0.05). با توجه به سطح مناسب چربی در هر دو نوع آزولا می توان از آن در مصارف تغذیه ای دام، طیور و حتی انسان استفاده نمود، هر چند که آزولای وحشی از سطح مناسب تری از چربی برخوردار بود. بعلاوه سرعت بالای تکثیر و زمان کوتاه دو برابر شدن آزولا در شرایط آزمایشگاهی این امکان را فراهم می آورد که بتوان مقادیر مناسبی روغن از این سرخس آبزی تهیه نمود.

در این مطالعه، مقایسه تاثیر داروی هومیوپاتی هپارسولفور(Hepar s. C30) با اریترومایسین بر روی بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) پرورشی که به طور تجربی مبتلا به استرپتو کوکوزیس شدند و نیز میزان مرگ و میر و بازماندگی بچه ماهیان مورد بررسی قرارگرفت. برای این منظور، 2 تیمار و 2 کنترل هر یک با 2 تکرار در دمای 15 درجه سانتی گراد در نظر گرفته شد. هر تیمار و تکرار دارای 40 عدد بچه ماهی با میانگین وزنی 5 ± 25 گرم در مخازن 300 لیتری بود. تیمار 1حاوی اریترومایسین، تیمار 2 حاوی هپارسولفور، کنترل بدون تزریق باکتری و بدون تجویز دارو و کنترل مثبت با تزریق باکتری و بدون تجویز دارو بود. روزانه فاکتورهای - شیمیایی هم چون دمای آب، اکسیژن محلول،pH و شوری تیمارها در شرایط کنترل شده برای قزل آلا ثبت گردید. علائم آسیب شناسی ناشی از استرپتوکوکوزیس عبارت بود از نکروز، هایپرپلازی درآبشش ها، نقاط ملانوزه در کبد و کلیه ها، پرخونی در قلب و کلیه ها، خونریزی در احشاء و علایم بالینی هم چون خون ریزی زیرپوستی، زیرچشم، زیر باله ها، آبشش ها و اگزوفتالمی. در این مطالعه، تیمار 1 (حاوی اریترومایسین) نسبت به تیمار 2 (هپارسولفور) هم چنین نسبت به کنترل مثبت و کنترل، اختلاف معنی دار داشت (P<0.05).

افزایش ورود آلاینده هایی نظیر آفت کش ها می تواند اثرات مخربی بر اکوسیستم های آبی و آبزیان داشته باشد. در این تحقیق اثر دوزهای تحت کشنده (10، 20 و 40 میکروگرم در لیتر) سم اندوسولفان بر بیان ژن HSP70 و آسیب های بافت آبشش در بچه تاس ماهیان ایرانی در مواجهه چهارده روزه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه برداری از بافت کبد و آبشش در روزهای اول، دوم، هفتم و چهاردهم انجام گرفت. نتایج نشان داد که در بافت های کبد و آبشش بیان نسبی HSP70-mRNA در نمونه های تحت تیمار در تمام روزهای مواجهه در مقایسه با گروه شاهد سم اندوسولفان به طورمعنی داری افزایش یافت (P<0.05). بیان نسبیHSP70 -mRNA  پاسخ وابسته به زمان را در هر دو بافت مورد مطالعه بعد از مواجهه با این سم نشان داد. روند مشابهی در تمام دوزهای مورد مطالعه در دو بافت مورد بررسی مشاهده شد. افزایش معنی داری (P<0.05) در روز دوم مواجهه، سپس کاهش در روز هفتم و افزایش مجدد در روز چهاردهم مشاهده شد. اگرچه در این مطالعه افزایش بیان نسبی HSP70-mRNA در هر دو بافت مورد مطالعه مشاهده شد، اما بیان نسبی آن به طور معنی داری در بافت کبد از بافت آبشش بالاتر بود (P<0.05). همچنین بیان نسبیHSP70 -mRNA  در تمام روزهای مواجهه در دوزهای بالاتر مقادیر بالاتری را نشان داد. مطالعات بافت شناسی آبشش نیز نشان داد که شدت آسیب ها در تمام غلظت ها تا روز هفتم مواجهه افزایش یافت و در روز چهاردهم مواجهه، تغییری در میزان آسیب های بافتی نسبت به روز هفتم مشاهده نشد. شدت تغییرات از روند وابسته به دوز تبعیت می کرد و نمونه های تیمار شده با 40 میکروگرم در لیتر اندوسولفان علائم آسیب را شدیدتر از دوزهای دیگر نشان دادند که با مطالعات ژنتیکی انجام شده مطابقت دارد.

یکی از مشکلات آبزی پروری متراکم مواجهه مداوم ماهیان با استرس هایی نظیر دست کاری و انتقال می باشد که باعث بروز پاسخ های استرس و به دنبال آن اختلال در رشد و بازماندگی می شوند. در مطالعه حاضر به بررسی اثرات استرس ناشی از دستکاری روی برخی از شاخص های بیوشیمیایی و خون شناسی در بچه ماهیان بنی انگشت قد پرداخته شده است. جهت بررسی اثرات دستکاری 30 بچه ماهی در 3 گروه (میانگین طول 9.8±0.1 سانتی متر و میانگین وزن 1±10 گرم) به مدت 60 ثانیه در معرض هوا قرار داده شدند. ماهیان بلافاصله با ماده بیهوشی 2- فنوکسی اتانول %0.2 بیهوش شدند و نمونه خون تهیه شد. نتایج افزایش معنی دار در سطح کورتیزول و تعداد لنفوسیت و کاهش معنی دار در سطوح گلوکز، پروتئین و تعداد مونوسیت را نشان داد (P<0.05). همچنین افزایش در سطح الکترولیت ها و تعداد نوتروفیل و کاهش در میزان لاکتات مشاهده شد. اما این تغییرات اختلاف معنی داری با سطوح قبل از دستکاری نشان نداد (P>0.05). بر اساس نتایج به دست آمده قرارگیری ماهی بنی در معرض هوا به مدت 60 ثانیه منجر به بروز پاسخ های هماتولوژیک شد. نتایج این مطالعه نشان داد که قرارگیری این گونه در معرض هوا به مدت 60 ثانیه موجب فعال شدن محور استرس و شروع پاسخ های اولیه و ثانویه می گردد.