مدیریت اطلاعات سلامت
سال:1401 | دوره:19 | شماره:2 (پیاپی 84) |تعداد مقالات:8

مقدمه: پس از استقرار سامانه یکپارچه بهداشتی(سیب) با هدف تجمیع اطلاعات سلامت مردم و ایجاد پرونده الکترونیک سلامت برای عموم مردم، ضرورت ارزیابی دیدگاه کاربران نسبت به کاربرد، اهداف و و ویژگی های آن را دو چندان کرد و پژوهش حاضر انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی توصیفی است. برای نمونه گیری از روش خوشه ای استفاده شد. ابزار جمع آوری داده پرسشنامه محقق ساخته بود که دربخش کاربرد، اهداف و ویژگی ها امتیاز 1 تا 4 داده شد و میانگین آن ها محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ عدد 81/0 به دست آمد. یافته ها: مطالعه حاضر درسه بخش کاربرد، اهداف، ویژگی ها دنبال شد. میانگین اجرای بخش کاربرد (کاربرد دارد و کامل اجرا شده است 16/69 درصد، کاربرد دارد و ناقص اجرا شده است 08/27 درصد، کاربرد دارد و اجرا نشده است 66/1 درصد و کاربرد ندارد 07/2 درصد)، اهداف (زیر ساخت دارد و کامل اجرا شده است 72/43 درصد، زیرساخت دارد و ناقص اجرا شده است 35/42 درصد، زیرساخت دارد و اجرانشده است 73/2 درصد و زیر ساخت ندارد 01/9 درصد) و ویژگی ها (ویژگی دارد و کامل اجرا شده است 55/48 درصد، ویژگی دارد وناقص اجرا شده است 24/35 درصد، ویژگی دارد و اجرا نشده است 37/2 درصد و ویژگی را ندارد 81/13 درصد) می باشد. نتیجه گیری: سامانه در بخش اهداف و ویژگی ها نیازمند توسعه بیشتر می باشد تابا ایجاد زیر ساخت های لازم، پرونده الکترونیک سلامت برای مردم تشکیل گردد. کاربرد سامانه در سطح نسبتاً قابل قبولی قرار داشت. همچنین رشته تحصیلی و سابقه کاری کارشناس مسئولان سامانه سیب مهم می باشد زیرا بر تصمیم گیری های مدیریتی و بالینی تأثیر می گذارد.

مقدمه: معماری سازمانی نقش مهمی در هم راستایی تغییرات مورد نیاز در قابلیت های کسب وکار سازمان با چشم انداز پیچیده فناوری اطلاعات ایفا می کند. در پژوهش حاضر، مدل برنامه ریزی قابلیت بر اساس فرایند معماری سازمانی کوبیت 2019 که مدل مرجع حاکمیت فرایند های سازمانی فناوری اطلاعات است، ارائه شده است. روش بررسی: این مقاله کیفی و از نوع پژوهش علم طراحی(DSRِ Design Science Research ) بوده که یک چارچوب حل مسئله ساختاری است. نمونه آماری را 47 نفر از خبرگان فاوای دانشگاه ها و خبرگان معماری، آگاه به حوزه قابلیت های کسب وکار تشکیل دادند. روش گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه گوگل فرم بود. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی انجام شد و طبق نظر خبرگان ارزیابی شد. یافته ها: با استفاده از پیاده سازی مدل برنامه ریزی قابلیت بر اساس فرایند مدیریت معماری سازمانی کوبیت در واحد فاوای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، چشم انداز قابلیت، قابلیت های سطح دو و سطح سه، طرح ایجاد و توسعه قابلیت های شناسایی شده، پروژه های کاری جهت شناسایی و توسعه قابلیت و خدمات افزوده قابلیت استخراج گردید. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از معماری سازمانی در برنامه ریزی قابلیت های فناوری اطلاعات منجر به شناسایی و تدوین طرح قابلیت جدید «مدیریت داده» و تدوین طرح ارتقای قابلیت در سایر بخش ها شامل «مدیریت سامانه های نرم افزاری»، «مدیریت زیرساخت و شبکه»، «مدیریت آمار» در سطح دوم واحد فاوا گردید.

مقدمه: فناوری بلاک چین به عنوان چهارمین انقلاب صنعتی در سال های اخیر ظهور کرده که از طریق ارائه یک زیرساخت جدید می تواند مدیریت و تبادل سوابق بیماران را تسهیل نماید. مرور ادبیات حاکی از کمبود مطالعات پیرامون عوامل مرتبط با پذیرش این فناوری در صنعت مراقبت های بهداشتی می باشد. بنابراین، هدف مطالعه حاضر، اولویت بندی عوامل مرتبط با پذیرش فناوری بلاک چین در نظام پرونده الکترونیک سلامت (Electronic Health Record: EHR) می باشد. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، ابتدا با مروری بر متون علمی 15 عامل مرتبط با پذیرش بلاک چین در سیستم های EHR شناسایی شد. سپس این عوامل توسط 17 خبره که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، اعتبارسنجی شده و در پنج دسته: فناورانه، حقوقی، مالی، محیطی و سازمانی تقسیم شدند. در نهایت وزن هر معیار با روش بهترین-بدترین فازی تعیین و سازگاری نظرات خبرگان ارزیابی گردید. یافته ها: با توجه به قضاوت های خبرگان، معیار حقوقی با 32 درصد به عنوان مهم ترین عامل در پذیرش فناوری بلاک چین در سیستم های EHR شناسایی شد. علاوه بر این، امنیت و حریم خصوصی ( 66/16 درصد)، رعایت الزامات قانونی (10/13 درصد)، انطباق پذیری با تغییرات در قوانین (22/12 درصد)، مشوق ها و پاداش ها (01/7 درصد) و استانداردسازی (87/6 درصد) به ترتیب به عنوان پنج زیرمعیار مهم در پذیرش این فناوری تشخیص داده شدند. نتیجه گیری: به کمک عوامل شناسایی شده در این مطالعه و وزن های تعیین شده برای هر یک از آن ها می توان روشی برای ارزیابی سطح آمادگی مراکز ارائه دهنده خدمات مراقبت های بهداشتی در پذیرش فناوری بلاک چین در سیستم های EHR توسعه داد.

مقدمه: در سال های اخیر زنجیره تأمین گردشگری سلامت ایران با اختلالات متعددی روبرو شده است در نتیجه باید تاب آور باشد. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل کلیدی موفقیت تاب آوری زنجیره تأمین گردشگری سلامت، دسته بندی آن ها بر اساس مراحل تاب آوری و ارائه مدل مفهومی آن ها انجام شده است. روش بررسی: این تحقیق از نوع کیفی است و در 2 مرحله انجام شده است. در مرحله اول عوامل کلیدی موفقیت تاب آوری زنجیره تأمین بر اساس مراحل 4 گانه تاب آوری شناسایی و در مرحله دوم مدلی برای آن ها ارائه شده است. مشارکت گنندگان در هر دو مرحله خبرگان هستند. شیوه نمونه گیری، هدفمند است که با روش گلوله برفی ادامه یافته است. تعداد مشارکت کنندگان در مراحل 1 و 2 به ترتیب 18 نفر و 10 نفر، شیوه گرداوری داده ها به ترتیب مصاحبه های نیمه ساختاریافته و رویکرد مدیریت تعاملی و شیوه تحلیل داده ها به ترتیب تحلیل تماتیک و نقشه شناختی فازی است. یافته ها: بر اساس مصاحبه ها 67 عامل کلیدی موفقیت برای تاب آوری شناسایی گردید که در قالب 20 مقوله دسته بندی شدند. نتایج نشان داد که آموزش، مدیریت اطلاعات و هماهنگی و همکاری دارای بیشترین اثرگذاری، مدیریت بازار، مدیریت ارتباط با تأمین کنندگان و طراحی زنجیره تأمین دارای بیشترین اثرپذیری و مدیریت ارتباط با تأمین کنندگان، هماهنگی و همکاری و توان برنامه ریزی دارای بیشترین درجه مرکزیت هستند. نتیجه گیری: ارائه آموزش های متناسب به ویژه در حوزه های مهارت حل مسئله و تصمیم گیری، کاهش عدم اطمینان در تصمیمات و رویکردهای دولتی، ارتقاء زیرساخت ها و نرم افزارهای اطلاعاتی و توسعه دانش بنیان از مهم ترین راهکارهای تقویت تاب آوری زنجیره تأمین گردشگری سلامت است.

مقدمه: با جهش در توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های اجتماعی، جستجوی اطلاعات سلامت به صورت برخط (online)، رایج شده است. تحقیق کنونی بر آن است تا بر پایه الگوی توسعه یافته بیتس (Bates) تحلیلی از رفتار اطلاع جویی سلامت برخط دانش آموختگان دانشگاه های ایران ارائه نماید. روش بررسی: پژوهش، با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گرداوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته الکترونیک (حساس نسبت به تمایز پاسخگویان) طراحی شده برگرفته از پژوهش حوزه اطلاع جویی Dow و همکاران بود که مورد تایید تعداد 10 متخصص حوزه سلامت از اساتید دانشگاه های علوم پزشکی ایران قرار گرفت. نمونه پژوهش، تعداد 72 فارغ التحصیل دانشگاه های ایران بودند که به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از آزمون های ناپارامتریک Kruskal–, Wallis و Spearman، بهره گرفته شد. یافته ها: 48 درصد از اعضای نمونه پژوهش، نسبت به پرسش سلامت خویش، رویکرد «موشکافانه (Scrutinizing)» و 31 درصد، روش «مستقیم فعالانه (Searching) »را طبق الگوی اطلاع جویی Bates (توسعه یافته توسط Daw و همکاران) داشتند. دو رویکرد مذکور، در میان افرادی که در حوزه «علوم انسانی» حداقل یکسال شاغل و یا حداقل یکسال تحصیل کرده بودند، به میزان بیشتری نسبت به سایر رشته ها مشاهده شد. ضمن اینکه بین «شغل» و «رفتار اطلاع جویی سلامت برخط» تفاوت معناداری دیده شد. بین «سن» و «تحصیلات» و رفتار اطلاع جویی سلامت ایشان، تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: الگوی اطلاع جویی Bates، می تواند در پژوهش های حوزه سلامت، جهت تحلیل رفتار گروه های مختلف در محیط وب، کارا باشد.

مقدمه: ویروس کووید 19 تاثیر انکارناپذیری بر بخش های مختلف اقتصادی گذاشته است و بخش گردشگری و از جمله گردشگری سلامت نیز از این موضوع مستثنی نبوده است. هدف این پژوهش شناسایی عوامل مرتبط گردشگری سلامت در همه گیری کووید 19 بود. روش بررسی: پژوهش به صورت کیفی و با روش تحلیل تم انجام شد. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان گردشگری سلامت و گردشگران سلامت انجام گردید. نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت که در مجموع 14 نمونه انتخاب شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که عوامل مرتبط گردشگری سلامت با کووید 19 در دو حوزه خرد و کلان بوده است. در حوزه خرد سه دسته عوامل شامل عوامل مرتبط با حوزه خدمات گردشگری سلامت، عوامل مرتبط با خدمات جانبی گردشگری و عوامل مرتبط با گردشگران سلامت از کووید 19 تاثیر گرفته اند. در بخش کلان نیز عوامل مرتبط گردشگری سلامت با کووید 19 در 4 بخش اقتصادی، تکنولوژیک، سیاسی-قانونی و فرهنگی-اجتماعی بوده است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، مواردی همچون کمبود تجهیرات به دلیل اختصاص آن به بخش های کرونایی، گسترش خدمات آنلاین، کمبود نیروی انسانی متخصص بر گردشگری سلامت تاثیر داشته اند. در بخش عوامل مرتبط با خدمات جانبی ظرفیت های بلااستفاده افزایش یافته اند و این بحث منجر به تعطیلی برخی بخش ها گردیده است. این موضوع ظرفیت خدمات جانبی را در پساکرونا کاهش داده و تهدیدی برای توسعه گردشگری سلامت است. در بخش گردشگران نیز کرونا منجر به افزایش سطح آگاهی عمومی گردشگران و نیز افزایش نگرانی های سلامتی شده است و از سوی دیگر حساسیت قیمتی در مقابل مباحث سلامتی کاهش یافته است.

مقدمه: سطح سواد سلامت روحانیون به واسطه جایگاه و نفوذ کلامی که بر شهروندان دارند، مهم است. هدف از مطالعه حاضر تعیین سواد سلامت در روحانیون شهر بیرجند می باشد. روش بررسی: مطالعه توصیفی تحلیلی حاضر بر روی 184 نفر از روحانیون شهر بیرجند به صورت نمونه گیری در دسترس و با استفاده از پرسشنامه سواد سلامت ایرانیان ( طرح تحقیقاتی ملی سنجش سواد سلامت ایرانیان ) انجام شده است و داده ها با استفاده از آزمون های آماری T-Test و Anova در سطح معنی داری 05/0 =a تحلیل شد. یافته ها: میانگین نمره سواد سلامت شرکت کنندگان در مطالعه 09/15 ±,09/122(متوسط) بوده است و از نظر بررسی ابعاد سواد در دو بعد سلامت دسترسی و کسب اطلاعات (3/53 ±,83/16) و همچنین قضاوت و ارزیابی(44/3 ±,09/18) نمره ضعیفی کسب نمودند. در بررسی منابع کسب اطلاعات در روحانیون نیز بیشترین منبع اخذ اطلاعات سلامت در اینترنت(2/59 درصد) بوده و در درجه بعد رادیو و تلویزیون (3/49 درصد) و کتابچه، جزوه، بروشورهای آموزشی و تبلیغی(44درصد) قرارگرفتند. نتیجه گیری: سطح سواد سلامت روحانیون شهر بیرجند مطلوب نیست که با توجه به نقش، جایگاه و نفوذ کلام این قشر مرجع در جامعه و اثرپذیری توده مردم از آنها، نگاه سیاست گذار به برنامه ریزی و توسعه سواد سلامت روحانیون ضروری می باشد.

فرآیند یادگیری و آموزش در سایه شکوفایی استعدادهای فردی، دسترسی به اطلاعات و مشارکت در فراگیری مطالب صورت میگیرد. تبادل اطلاعات درزمینه های مختلف همواره زمینه ارتقای سطح آگاهی اقشار مختلف در یک جامعه را فراهم میکند ) 1(. دانشجویان بهعنوان قشر کارآمد و آیندهساز جامعه، هرساله بخش زیادی از برنامهریزی و بودجه هر کشور را به خود اختصاص میدهند...