تحقیقات نظام سلامت
سال:1402 | دوره:19 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

مقدمه: پژوهش حاضر به صورت مروری و با هدف بررسی اثرات ورزش و فعالیت بدنی بر اختلال اضطراب فراگیر (Generalized anxiety disorder یا GAD) در جمعیت های مختلف انجام گرفت. روش ها: برای جمع آوری اطلاعات، ابتدا مقالات با استفاده از کلید واژه های «Generalizes anxiety disorder، Sport، Exercise Acute، Aerobic Training و Resistance Training« مورد جستجو قرار گرفت. دامنه زمانی مطالعات بین سال های 2015 تا 2020 تعیین شد و پایگاه های مورد استفاده شامل Google Scholar، PubMed، ScienceDirect و Springer بود. در نهایت، 12 مقاله همخوان با ملاک های استاندارد و تعیین شده انتخاب گردید. پس از انتخاب مقالات، با استفاده از یک چک لیست مشخص و به صورت خلاصه، اطلاعات مربوط به هر مقاله استخراج شد و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: انواع تمرینات هوازی و قدرتی به کار گرفته شده برای بهبود GAD در افراد مختلف نتایج مثبتی (از جمله بهبود خواب و شخصیت و بهبود اختلالات اضطرابی) را به همراه داشته است. همچنین، تحقیقات نشان می دهد ساز و کارهایی که باعث می شود تا ورزش چنین تاثیراتی ایجاد کند، ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و روان شناختی می باشد. نتیجه گیری: فعالیت بدنی ضمن کاهش علایم و عوارض بیماری های روان شناختی، می تواند به عنوان یک روش درمانی موثر و حتی پیشگیری برای اختلالات اضطرابی همچون GAD عمل نماید.

میکرواستخراج فاز جامد (Solid phase Microextraction یا SPME) نوعی روش زیراستخراج نمونه به شمار می رود که جهت رفع برخی از چالش های مربوط به آماده سازی نمونه و همچنین، ادغام مراحل مختلف آنالیز در یک سیستم توسعه یافته است. SPME یک روش آماده سازی نمونه بدون نیاز به حلال، مقرون به صرفه، موثر و با توان بالا می باشد. در این تکنیک، تمام مراحل استخراج در یک مرحله ادغام می شود. طی سال های اخیر، ترکیب SPME با ابزارهای آنالیزور برای نمونه برداری و آنالیز ترکیبات متعدد بسیار کارآمد بوده و پژوهش های بسیاری در مورد مزایا، کاربردها و پیشرفت های این تکنیک انجام شده است. مطالعه حاضر به معرفی SPME به همراه جنبه های مختلف و زمینه های کاربردی آن پرداخت.

مقدمه: اختلالات اسکلتی-عضلانی یکی از مهم ترین مشکلات شغلی هستند و شرایط سخت کاری در کارگاه ها و صنایع، کارگران را به سمت تجربه این اختلالات سوق می دهد. پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع ناراحتی های اسکلتی-عضلانی و ارتباط آن با میزان توانایی انجام کار، رضایت شغلی و فرسودگی شغلی در صنعت شیشه و بلور اصفهان انجام شد. روش ها: این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی-تحلیلی بود که بر روی 251 نفر از کارگران صنعت شیشه و بلور اصفهان در سال 1400 صورت گرفت. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه اختلالات اسکلتی-عضلانی استاندارد Cornell (Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaires یا CDMQ)، شاخص توانایی کار (Work ability index یا WAI)، شاخص توصیفی شغلی (Job Descriptive Index یا JDI) و مقیاس فرسودگی شغلی Copenhagen (Copenhagen Burnout Inventory یا CBI) جمع آوری گردید. سپس داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون همبستگی Spearman در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. 05/0 > P به عنوان سطح معنی داری داده ها در نظر گرفته شد. یافته ها: 4/45 درصد افراد حداقل در یک اندام ناراحتی اسکلتی-عضلانی داشتند و 7/63 درصد افراد از رضایت شغلی بالایی برخوردار بودند. فرسودگی شغلی افراد نیز با میانگین 55/81 در سطح بالایی قرار داشت و توانایی انجام کار افراد با میانگین 36 در سطح متوسطی بود. ناراحتی های اسکلتی-عضلانی با فرسودگی شغلی و توانایی انجام کار ارتباط معنی داری را نشان نداد (050/0 < P)، اما با رضایت شغلی ارتباط معنی داری وجود داشت (050/0 > P). نتیجه گیری: کمتر از نیمی از کارکنان صنعت دچار ناراحتی های اسکلتی-عضلانی می باشند. بین این ناراحتی ها و رضایت شغلی ارتباط معنی دار و معکوسی مشاهده شد که با افزایش رضایت شغلی، می توان اختلالات اسکلتی-عضلانی را کاهش داد. همچنین، انجام اقدامات اصلاحی و مداخله ای جهت پیشگیری از این ناراحتی ها توصیه می گردد.

مقدمه: آرتریت روماتویید نوعی بیماری خودایمنی پیش رونده با علایم بالینی متغیر و التهابی است که باعث درد، خشکی و کاهش عملکرد مفاصل می شود. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان تلفیقی مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and commitment therapy یا ACT) و مثبت نگر بر تبعیت از درمان و امید به زندگی زنان باردار مبتلا به روماتیسم انجام شد. روش ها: در این مطالعه از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهم زمان استفاده گردید. جامعه آماری متشکل از کلیه زنان مبتلا به روماتیسم در خرم آباد و حجم نمونه شامل 3 نفر بود که به صورت در دسترس از میان زنان مبتلا انتخاب شدند. پروتکل درمان تلفیقی ACT و مثبت نگر در سه مرحله خط پایه و 10 جلسه مداخله 90 دقیقه ای و پیگیری سه مرحله ای اجرا گردید و آزمودنی ها به مقیاس های تبعیت از درمان و امید به زندگی پاسخ دادند. یافته ها: داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبودی تحلیل گردید. بر این اساس، میانگین میزان بهبودی در متغیر تبعیت از درمان در مرحله پس از درمان سه نفر، 7/62 درصد و پیگیری، 5/60 درصد و در متغیر امید به زندگی در مرحله پس از درمان میانگین هر سه نفر، 3/53 درصد و میانگین پیگیری 03/51 درصد گزارش شد. نتیجه گیری: درمان تلفیقی ACT و مثبت نگر بر تبعیت از درمان و امید به زندگی زنان مبتلا تاثیرگذار می باشد. بنابراین، پیشنهاد می شود از این درمان جهت افزایش تبعیت از درمان و امید به زندگی در این بیماران استفاده گردد.

مقدمه: استفاده از پوشش های خوراکی و اسانس های روغنی به دلیل زیست تخریب پذیری، بهبود ماندگاری و بهبود خصوصیات کیفی محصولات برداشت شده حایز اهمیت است. روش ها: پژوهش حاضر در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار شامل شاهد، کیتوزان (2 درصد)، عصاره سماق (4 درصد)، اسانس زیره سبز (5 میکرولیتر)، کیتوزان + عصاره سماق و کیتوزان + اسانس زیره سبز در سه تکرار اجرا گردید و خصوصیات کیفی قارچ تکمه ای در روز های صفر، 7، 14 و 21 انبارمانی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بیشترین سفتی بافت و ظرفیت آنتی اکسیدانی در روز 21 به ترتیب در تیمار های اسانس زیره و شاهد گزارش شد. با افزایش مدت زمان انبارمانی از روز صفر به 21، محتوای مالون دی آلدیید (Malondialdehyde یا MDA) افزایش یافت. بیشترین فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در روز 7 در تیمار اسانس زیره سبز به دست آمد. در روزهای 7، 14 و 21، تیمار اسانس زیره و عصاره سماق بیشترین میزان کاهش وزن را نشان دادند. بیشترین شاخص رنگ L* در روز صفر در تیمار شاهد و بیشترین شاخص رنگ a* در روز 7 در تیمارهای کیتوزان و کیتوزان + عصاره سماق مشاهده گردید. تحت تیمار کیتوزان در روزهای 14 و 21 و کیتوزان + اسانس زیره در روز 14، کمترین شاخص رنگ b* وجود داشت. بیشترین شاخص قهوه ای شدن در روزهای 7، 14 و 21 در تیمارهای کیتوزان + عصاره سماق، کیتوزان + اسانس زیره و کیتوزان مشاهده شد. نتیجه گیری: تیمارهای مورد بررسی نتایج متفاوتی را بر خصوصیات کیفی و ماندگاری قارچ تکمه ای نشان دادند. اسانس زیره سبز و عصاره سماق به تنهایی و در ترکیب با کیتوزان در طول دوره انبارمانی، بر ویژگی های کیفی قارچ تکمه ای تاثیرگذار بودند.

مقدمه: سندرم روده تحریک پذیر (Irritable Bowel Syndrome یا IBS) یک بیماری مزمن ناتوان کننده به دلیل تغییرات عمده در وضعیت بهداشتی و سبک زندگی افراد در سال های اخیر و از جمله مشکلات شایع و قابل توجه متخصصان در حوزه بهداشت و درمان می باشد که به دلیل همراه داشتن عوارض روان شناختی، نیاز به مداخلات روانی در کنار درمان های زیستی را مشهود می نماید. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی ذهن آگاهی با درمان رویاروسازی پنهان بر شدت علایم افراد مبتلا به IBS انجام گردید. روش ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی و جامعه آماری آن متشکل از کلیه بیماران مبتلا به IBS مراجعه کننده به مراکز تخصصی شهر اصفهان بود. نمونه تحقیق را 45 نفر از بیماران تشکیل داد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. گروه های آزمایش به ترتیب تحت مداخلات شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی و شناختی-رفتاری مبتنی بر رویاروسازی پنهان قرار گرفتند. داده ها به وسیله پرسش نامه شدت نشانه های IBS جمع آوری گردید و با استفاده از آزمون Repeated measures ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: درمان های ذهن آگاهی و رویاروسازی پنهان، بر شدت علایم گروه های آزمایش نسبت به گروه شاهد اثربخش بود (01/0 > P)؛ ضمن این که تفاوت معنی داری بین دو راهبرد آموزشی در مرحله پس آزمون و پیگیری وجود داشت (01/0 > P). درمان ذهن آگاهی بر شدت علایم بیماران موثرتر بود و کاهش بیشتری در میانگین های دو مرحله به دست آمد. نتیجه گیری: دو روش درمانی ذهن آگاهی و رویاروسازی پنهان، منجر به بهبود شدت علایم بیماران گردید و پزشکان می توانند از این روش ها به عنوان مکملی جهت درمان های زیستی استفاده نمایند.

مقدمه: خودرستگاری بخش نوعی از روایات زندگی است که در آن صحنه های بد با نتایج خوب و یا هیجانات مثبت بازیابی می شود. صفات شخصیتی در الگوی پنج عاملی شامل «روان رنجورخویی، برون گرایی، تجربه پذیری، توافق پذیری و وجدان گرایی» می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین خودرستگاری بخش و صفات شخصیتی با برخی از ویژگی های روان شناختی شامل بهزیستی روان شناختی، انطباق پذیری شغلی، مولد بودن و هوش هیجانی بود. روش ها: در این مطالعه، 57 بزرگسال ایرانی در دامنه سنی 22 تا 65 سال به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسش نامه داستان زندگی، آزمون NEO، مقیاس مولد بودن Loyola (Loyola generativity scale یا LGS)، مقیاس بهزیستی روان شناختی Ryff (Psychological well-being scale یا PWB)، مقیاس انطباق پذیری شغلی (Career Adapt-Abilities Scale یا CAAS) و پرسش نامه هوش هیجانی را تکمیل نمودند. پاسخ افراد به سوالات پرسش نامه ها با استفاده از ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون گام به گام در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: ارتباط معنی داری بین خودرستگاری بخش و صفات شخصیتی با هر کدام از ویژگی های روان شناختی بیان شده وجود داشت. خودرستگاری بخش و صفات شخصیتی با بهزیستی روان شناختی، انطباق پذیری شغلی، مولد بودن و هوش هیجانی رابطه معنی داری را نشان داد و پیش بینی کننده آن ها بود. نتیجه گیری: خودرستگاری بخش و برون گرایی پیش بینی کننده مولد بودن، روان رنجورخویی (به طور منفی) و توافق پذیری پیش بینی کننده بهزیستی روان شناختی، برون گرایی پیش بینی کننده انطباق پذیری شغلی و توافق پذیری پیش بینی کننده هوش هیجانی بود.

مقدمه: وابستگی به اینترنت منجر به اختلال یا پریشانی در ابعاد مختلف زندگی می شود. یکی از عوامل مهم زمینه ساز وابستگی به اینترنت، فقدان مهارت های اجتماعی است و با توجه به اهمیت آن به عنوان هسته مرکزی کفایت اجتماعی، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان شیوع وابستگی به اینترنت و ارتباط آن با کفایت اجتماعی در دانشجویان رشته پرستاری دانشگاه علوم پزشکی همدان انجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی-مقطعی، 260 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته پرستاری در نیم سال دوم سال تحصیلی 96-1395 به روش نمونه گیری طبقه بندی با تخصیص متناسب مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها، از پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات مرتبط با استفاده از اینترنت، پرسش نامه استاندارد Young و پرسش نامه کفایت اجتماعی Felner استفاده گردید. در نهایت، داده ها با استفاده از آماره های توصیفی و تحلیل های آماری در نرم افزار SSPS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین کلی امتیاز وابستگی به اینترنت در حد خفیف بود. بیشتر دانشجویان (6/77 درصد) دچار وابستگی خفیف و درصد کمی (3/1 درصد) نیز دچار وابستگی شدید به اینترنت بودند. میانگین کلی امتیاز کفایت اجتماعی دانشجویان در حد خوب برآورد گردید. همچنین، 1/67 درصد کفایت اجتماعی خوب، 1/28 درصد کفایت اجتماعی خیلی خوب و 8/4 درصد کفایت اجتماعی متوسط داشتند. همبستگی منفی و معنی داری بین وابستگی به اینترنت با کفایت اجتماعی مشاهده شد و دانشجویانی که میانگین امتیاز وابستگی به اینترنت بالاتری داشتند، میانگین امتیاز کفایت اجتماعی پایین تری را کسب کردند. نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معکوس بین وابستگی به اینترنت و کفایت اجتماعی، توصیه می شود که دانشگاه ها و مراکز آموزشی با برنامه ریزی های مختلف آموزشی، مشاوره ای و رفتاری، در راستای فرهنگ سازی و ارتقای رفتارهای سالم در دانشجویان رشته پرستاری بکوشند.

مقدمه: هم اکنون پاندمی کووید 19 به عنوان یک تهدید بزرگ برای سلامت عمومی بشر شناخته شده است. بدیهی است شناسایی دقیق و عمیق رفتار درخواست کمک در مبتلایان، ضمن تبیین این رفتار، قادر به شناسایی عوامل مرتبط، چالش ها، نقاط قوت و ضعف آن می باشد و انتظارات مشارکت کنندگان را به منظور اصلاح، بهینه سازی و ارتقای آن به تصویر می کشد. روش ها: این مطالعه به صورت کیفی و بر اساس تحلیل محتوا و از طریق انجام مصاحبه های فردی تا رسیدن به اشباع داده ها (حضوری و تلفنی) با افراد دارای سابقه ابتلا به بیماری کووید 19 ساکن در شهر تهران، طی تابستان سال 1399 انجام شد. یافته ها: در تحقیق حاضر، 15 مصاحبه عمیق فردی انجام گرفت. نقاط قوت و ضعف و راهکارهای ارتقای رفتار درخواست کمک در چهار سطح «فردی، خانوادگی، اجتماعی و نظام سلامت» استخراج گردید. مهم ترین نقاط قوت در سطوح مورد بررسی شامل خودمراقبتی (سطح فردی)، همدلی اعضای خانواده (خانوادگی)، فعالیت های جهادی خیرین (اجتماعی) و سرمایه انسانی سلامت در سطح نظام سلامت بود. مهم ترین نقاط ضعف در این سطوح نیز شامل کم توجهی به رعایت پروتکل های بهداشتی، عدم وجود ملزومات مورد نیاز جهت رعایت کامل قرنطینه، مشکلات اقتصادی و عدم نظارت مناسب توسط نظام سلامت بود. نتیجه گیری: مهم ترین و کلیدی ترین عنصر در بهبود و ارتقای رفتارهای درخواست کمک، نیروی انسانی و ارتقای توانمندی های فردی در حیطه های مختلف می باشد.

مقدمه: صنعت آهن و فولاد با وجود تاثیر بسزایی که بر اقتصاد جهانی دارند، بزرگ ترین مصرف کننده انرژی نیز محسوب می شوند و تولید گاز گلخانه ای فراوانی نیز به همراه دارند. ایران یکی از 10 کشور اول تولیدکننده فولاد می باشد که بیش از 77 درصد آن در کوره های قوس الکتریکی (Electric Arc Furnace یا EAF) تولید می شود. بنابراین، باید ارزیابی زیست محیطی درستی انجام گردد تا کمترین اثرات منفی را بر محیط زیست داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی چرخه حیات تولید فولاد با روش EAF در ایران بود. این مطالعه عمده فرایندها و ورودی های تاثیرگذار بر اثرات زیست محیطی تولید فولاد را مشخص و روش های موثر برای جلوگیری از آلودگی را پیشنهاد کرد. روش ها: در این مطالعه، از نرم افزار SimaPro با پایگاه داده Ecoinvent و روش ارزیابی +IMPACT2002 استفاده شد. داده های موجودی چرخه عمر از میانگین عملکرد کارخانجات در مدت یک سال تهیه گردید و واحد عملکردی نیز یک تن فولاد فولادنورد شده (کلاف) در نظر گرفته شد. یافته ها: در میان اثرات زیست محیطی انرژی غیر تجدید شونده، گرمایش جهانی و تنفس ذرات معدنی به ترتیب بیشترین اثرات را داشتند؛ به طوری که این سه دسته، تاثیر 5/86 درصدی از کل اثرات زیست محیطی را شامل می شدند. در میان فرایندها، بیشترین اثرات مربوط به EAF (0/35 درصد) بود و فرایندهای تولید آهن اسفنجی و تولید گندله با سهیم بودن 9/28 و 1/17 درصد به ترتیب جایگاه های دوم و سوم را به خود اختصاص دادند. بیشترین اثرات زیست محیطی حاصل از مواد ورودی نیز به ترتیب شامل برق مصرفی (8/33 درصد) و مصرف گاز (8/25 درصد) بود. نتیجه گیری: با وجود پیشرفت های قابل توجه در صنایع آهن و فولاد در دهه های اخیر، با این حال این صنایع هنوز مصرف انرژی و انتشارات کربن دی اکسید زیادی دارند. انجام یک ارزیابی چرخه حیات به تولیدکنندگان فولاد، امکان شناسایی فرایندهای تولیدکننده بیشترین آلودگی را می دهد تا برای بهبود آن برنامه ریزی های لازم انجام شود.