مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
سال:1401 | دوره:44 | شماره:6 |تعداد مقالات:8

زمینه. بیماری هپاتیت ب مزمن با عوارض بلندمدت متفاوتی در مناطق مختلف، همراه است. یکی از عوامل مهم پیش بینی کننده عوارض بالینی، ژنوتیپ ویروس هپاتیت ب (HBV) می باشد. در این مطالعه، توزیع و فراوانی ژنوتیپ های HBV بررسی شده است. روش کار. جستجوی الکترونیکی مقالات موجود در Medline، Embase، Web of Science و همچنین پایگاه های داده ی به زبان فارسی تا اوت 2020 انجام شد. همچنین لیست منابع مقالات منتخب به صورت دستی بررسی شدند. فراتحلیل توسط نسخه دوم نرم افزار جامع فراتحلیل(CMA2) انجام گرفت. یافته ها. در مجموع 5817 مطالعه بازیابی شد و بعد از حذف نتایج تکراری، 3701 مقاله مورد غربالگری در سطح عنوان و چکیده قرار گرفت. در نهایت، 350 مقاله منتخب شناسایی شدند. با توجه به نتایج این فراتحلیل، ژنوتیپ D بیشترین فراوانی (43/50 درصد، فاصله اطمینان 95 درصد: 50/47 تا 60/39) و ژنوتیپ H کمترین فراوانی (20/1 درصد، فاصله اطمینان 95 درصد: 70/2 تا 60/0 درصد) در جهان داشتند. در 29 مطالعه ای که در ایران انجام شده بودند، ژنوتیپ D در 97 درصد مطالعات شناسایی شد. شایع ترین ژنوتیپ در منطقه آفریقا، ژنوتیپ E، در آمریکا ژنوتیپ A، در جنوب آسیا ژنوتیپ های B و C، در اروپا و مدیترانه شرقی ژنوتیپ D و در نهایت در منطقه غربی اقیانوس آرام ژنوتیپ C بود. نتیجه گیری. شایع ترین ژنوتیپ HBV در جهان و همچنین در ایران، ژنوتیپ D است. علاوه بر این، فراوانی ژنوتیپ های ویروس هپاتیت ب در هر منطقه تقسیم بندی شده توسط سازمان بهداشت جهانی متفاوت است. این نتایج می توانند در پیش بینی پیش آگهی در بیماران استفاده شوند. پیامدهای عملی. بر اساس نتایج متاآنالیز، ژنوتیپ D بیشترین فراوانی و ژنوتیپ H کمترین فراوانی را در سطح جهانی داشت. ژنوتیپ D در 29 مطالعه در ایران شناسایی گردید (97 درصد). شایع ترین ژنوتیپ در منطقه آفریقا ژنوتیپ E، در آمریکا ژنوتیپ A، در جنوب آسیا ژنوتیپ های B و C، در اروپا و مدیترانه ی شرقی ژنوتیپ D و در منطقه غرب اقیانوس آرام ژنوتیپ C بود.

زمینه. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد تعادلی کودکان 7-12 ساله ایرانی براساس آزمون های دسترسی عملکردی انجام گرفت. روش کار. این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 483 دانش آموز پسر و دختر پایه تحصیلی اول تا ششم ابتدایی انجام شد. پس از اندازه گیری قد، وزن و طول اندام فوقانی و تحتانی، آزمون دسترسی عملکردی با اندام غالب ارزیابی شد و میزان اولیه آزمون دسترسی عملکردی توسط آزمونگر ثبت شد و متعاقبأ همین پروتکل برای اندام غیر غالب، و نیز به صورت دو اندامی استفاده گردید. میزان نهایی دسترسی ثبت و اختلاف این دو در برگه ارزیابی ثبت گردید. این فرایند 3 بار تکرار شده و میانگین این سه تلاش بعنوان نمره نهایی ثبت شد. داده های بدست آمده بوسیله نرم افزار SPSS نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و آمار توصیفی و استنباطی آن استخراج گردید. برای سنجش همبستگی ویژگی های آنتروپومتریک قد و وزن و طول اندام ها نیز ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شد. یافته ها. در این مطالعه 483 دانش آموز مقطع ابتدایی با میانگین سنی53/ 9 سال (حداقل 7 سال و حداکثر 12 سال) و میانگین قدی 21/ 138، و همچنین میانگین شاخص توده بدنی 43/ 17 در پایه تحصیلی اول تا ششم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمرات هنجاری بدست آمده برای تست دسترسی عملکردی راست، چپ و دو دستی به ترتیب برابر بود با 7/87±, 20/45 سانتیمتر، 8/09±, 22/46 سانتیمتر و 7/89±, 18/60 سانتیمتر. این نمرات برای تست دسترسی طرفی به راست و چپ نیز به ترتیب 6/01±, 14/68 سانتیمتر و 6/01±, 14/90 سانتیمتر بدست آمد. این نمرات همبستگی معناداری باهم (0/001

زمینه. کاهش اضطراب مادر در دوران بارداری نقش مهمی در سلامت روحی و جسمی مادر و جنین دارد و اهمیت آن در بارداری های پرخطر دوچندان می شود. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر حمایت خانواده بر کاهش علائم افسردگی و اضطراب در زنان بستری با حاملگی های پرخطر در سه ماهه سوم بارداری بود. روش کار. این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده بر روی 70 زن باردار پرخطر در سه ماهه سوم بارداری انجام شد. نمونه ها به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. گروه مداخله به مدت 3 هفته و 5 روز در هفته با همسر یا یکی از اعضای خانواده خود به مدت نیم ساعت در روز در حیاط بیمارستان پیاده روی کردند. گروه کنترل مراقبت های معمول را دریافت کردند. شرکت کنندگان پرسشنامه اضطراب Spielberger و افسردگی Back را یک بار قبل از شروع مداخله و هفته ای یک بار در طول مداخله تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 و با استفاده از آزمون های ANCOVA، t مستقل و Mann-WhitneyU انجام شد. یافته ها. نتایج نشان داد که آزمودنی ها از نظر میانگین نمره کلی اضطراب قبل از مداخله همگن بودند و بین گروه مداخله 2/43 (93/2±, ) و گروه کنترل 63/42 (3/3±, ) تفاوت معناداری وجود نداشت (P=0/53). آزمون های آماری نشان داد که سه هفته پس از مداخله، میانگین نمره اضطراب در گروه مورد کاهش معنی داری داشت و تفاوت معنی داری در میانگین نمره اضطراب زنان در گروه مداخله 3/41 (07/3±, ) و شاهد 12/42 (6/3±, ) وجود داشت (P=0/032) از طرفی سطح اضطراب وضعیتی در گروه مورد کاهش یافته است (P=0/03). نتایج نشان داد که نمره افسردگی پس از مداخله در گروه مورد به طور معنی داری کاهش یافت (P=0/001). نتیجه گیری. سطح اضطراب و نمره افسردگی بعد از مداخله کاهش یافت. پیامدهای عملی. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که ارتباط مداوم با همسر یا بستگان در دوران بستری در بارداری می تواند آرامش روانی زنان را افزایش دهد و حمایت اجتماعی در طول بستری می تواند اضطراب و افسردگی مادر باردار را کاهش دهد. بنابراین استفاده از چنین روش هایی برای مادر باردار مفید خواهد بود.

زمینه. مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری های مزمن روانپزشکی بار زیادی بر مراقبین آنان وارد می کند. توجه به نیاز های مراقبین بر اساس شرایط فرهنگی کشوری که در آن زندگی می کنند، برای بهبود مراقبت اهمیت بسیاری دارد. روش کار. در این مطالعه، 30 نفر از مراقبین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا که بیمار تحت مراقبت آن ها برای حداقل دو ماه تحت درمان توسط یک روانپزشک واحد بوده اند در مطالعه با بازه 6 ماهه شرکت داده شدند. آن ها در زمانی که بیمار در مرحله remission بود از طریق پیامک با روان پزشک در ارتباط بودند. در مجموع 1581 پیامک متنی در طی 3 سال ارسال شد. تمام پیامک ها توسط 3 عضو هیئت علمی مورد بررسی کیفی محتوی به روش تحلیل محتوای کیفی قرار گرفت. یافته ها. نتایج این مطالعه در سه دسته آموزش، گزارش و ابراز احساسات در چندین کد طبقه بندی شد. نتیجه گیری. پرداختن به نیاز های مراقبین نیازمند برداشتن گام های رو به جلو برای بهبود رابطه درمانی دوطرفه مؤثر و جلوگیری از ایجاد شکاف بین بیماران، مراقبان سلامت و کارکنان سلامت می باشد. پیامدهای عملی. توجه به ابعاد مختلف نگرانی مراقبین در حین مراقبت از بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی مزمن مانند اسکیزوفرنیا می تواند تأثیر بسزایی در کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران و اعضای خانواده آن ها داشته باشد.

زمینه. مطالعات زیادی برای پیشگیری ازتهوع واستفراغ بعدازجراحی باداروهای مختلفی به تنهایی یا به صورت ترکیبی انجام شده است. اما هنوز پاسخ قطعی گرفته نشده است. این مطالعه به بررسی اثر یک دوز دگزامتازون بصورت داخل بینی بر پیشگیری ازبروز تهوع استفراغ بعد از عمل هیسترکتومی انجام گرفت. روش کار. در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 70 بیمار کاندید هیسترکتومی ازطریق شکم بطور تصادفی در دو گروه 35 نفره توزیع شده و بلافاصله بعد از تعبیه لوله تراشه، در گروه مداخله 0/5 میلی لیتر دگزامتازون در هرمجرای بینی (جمعا mg4) و در گروه شاهد 0/5 میلی لیتر آب مقطر در هر مجرای بینی چکانده شد. بیماران دو گروه در طی ریکاوری و ساعات 2، 12 و 24 بعد از ورود به بخش از نظر بروز و شدت تهوع و استفراغ بعد عمل(PONV) و دریافت داروی ضد تهوع بررسی و مقایسه شدند. یافته ها. بروز تهوع و استفراغ در ریکاوری و بخش بین دو گروه اختلاف معنی دار نداشت بطوری که 3 نفر از گروه آب مقطر(w) و 1 نفر از گروه دگزامتازون دچار تهوع در ریکاوری شدند(به ترتیب 9/7 درصدو 3/2 درصد). بروز استفراغ در ریکاوری نیز 3 مورد بود که هر 3 مورد (9/7 درصد) از گروه آب مقطر بودند. شدت تهوع در ریکاوری (P= 0/55)، در ساعت دوم ورود به بخش (P= 0/12)، در 12 ساعت بعد (P= 0/19) و 24 ساعت بعد (P= 0/46) بین دو گروه اختلاف معنی دار نداشت (P< 0/05). نتیجه گیری. دگزامتازون داخل بینی بادوز mg 4 باکاهش غیرمعنی دار در بروز PONV ودرد بعد از هیسترکتومی ازطریق شکم همراه می باشد. پیامدهای عملی. تجویز دگزامتازون بصورت داخل بینی روشی ایمن وموثربوده ومی تواند باکاهش بروز تهوع و استفراغ ودرد بعد از هیسترکتومی از طریق شکم همراه می باشد.

زمینه. بیماری مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری سیستم عصبی مرکزی است و علاوه بر مشکلاتی که برای بیمار به همراه دارد، عوارض جسمی و روانی زیادی بر مراقبین تحمیل می کند. انجام فعالیت های خود مراقبتی می تواند در افزایش سازگاری مبتلایان و کاهش مشکلات مراقبین مؤثر باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش خودمراقبتی مبتنی بر الگوی اورم بر سطح رنج و مشقت مراقبان بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام گردید. روش کار. مطالعه نیمه تجربی حاضر با طرح پیش آزمون-پس آزمون و با گروه کنترل روی 76 نفر از اعضای اصلی خانواده مراقبت کننده از بیماران دچار مولتیپل اسکلروزیس در شهر بندرعباس صورت گرفت. واحدهای مورد پژوهش به روش تصادفی به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. گروه مداخله مطابق با برنامه خودمراقبتی اورم در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس، در طول مدت 6 تا 8 جلسه 40 دقیقه ایی تحت آموزش قرار گرفتند. به منظور بررسی رنج و مشقت مراقبت کنندگان از پرسشنامه 22 سؤالی "زریت" استفاده شد و پرسشنامه قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه تکمیل گردید. نتایج پژوهش با نرم افزار SPSS نسخه 26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها. نتایج نشان داد در گروه مداخله میانگین رنج و مشقت قبل از مداخله (13±, 44/6) و بعد از مداخله (7±, 33/10) اختلاف معنی دار داشتند (P<0/05) که نشان دهنده تأثیر مثبت آموزش در کاهش رنج و مشقت است. نتایج بدست آمده در زمینه ارتباط بین میانگین رنج و مشقت در افراد مراقبت کننده با متغیرهای جمعیت شناختی حاکی از آن است که بین رنج و مشقت افراد مراقبت کننده با میزان درآمد در گروه مداخله ارتباط معنی داری وجود دارد (P<0/05). همچنین افزایش سن در گروه مداخله با افزایش رنج و مشقت مراقبان همراه بود (P<0/05). نتیجه گیری. به کارگیری الگوی خود مراقبتی اورم افراد را قادر می سازد تا در امر مراقبت و درمان خود نقش فعال تری داشته و بدین طریق موجب بهبود توان خود مراقبتی، کاهش ترس و وابستگی، افزایش انگیزه و اعتماد به نفس و حس استقلال در آن ها می گردد. همچنین نقش مهمی در کاهش رنج و مشقت مراقبین در طول دوره طولانی مراقبت داشته باشد. پیامدهای عملی. بهبود وضعیت سلامت مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس و کاهش رنج و مشقت و ارتقای کیفیت زندگی مراقبین این بیماران.

زمینه. دیابت دوران بارداری یک اختلال متابولیکی است که در بیش از 8 درصد از کل بارداری ها اتفاق می افتد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی رابطه دیابت در بارداری با پیامدهای بالینی مادران و نوزادان آنان در شهرستان ایلام بوده است. روش کار. این مطالعه به صورت هم گروهی گذشته نگر انجام شد. کلیه مادران باردار دیابتی مراجعه کننده به کلینیک های زنان و زایمان و مراکز خدمات جامع سلامت در یک دوره یک ساله به صورت سرشماری و به تعداد مادران دیابتی از بین مادران باردار غیر دیابتی به صورت تصادفی انتخاب و وارد مطالعه شدند. پیامدهای بالینی وارد SPSS20 شده و با استفاده از آزمون های آماری آنالیز گردید. یافته ها. تعداد 332 خانم باردار شامل 166 دیابتی و 166 غیر دیابتی با میانگین سنی32/3 سال شرکت داشتند. از بین مادران دیابتی 31 نفر قبل از بارداری دیابت آشکار داشته اند. بر اساس نتایج این مطالعه ریسک نسبی ابتلای نوزادان به زردی نوزادی در مادران دیابتی حدودا 7 برابر (0/001=RR=7، P)، ریسک نسبی خونریزی بعد از زایمان حدودا 6 برابر (5/9=P=0/001، RR)، پرفشاری خون 2 برابر (0/013=RR=2/4، P) و نیاز به زایمان به روش سزارین 2 برابر (0/009=RR=2/6، P)، پره اکلامپسی 1/4 برابر (0/011=RR=1/4، P)، عفونت دوره نوزادی 2 برابر (0/002=RR=2/1، P) زجر تنفسی 1/3 برابر (0/012=RR=1/3، P) در مقایسه با مادران بدون دیابت است. اما بقیه پیامدهای بالینی بررسی شده در مادران و نوزادان معنی دار نبوده است. نتیجه گیری. بر اساس نتایج این مطالعه، مادران باردار مبتلا به دیابت بارداری و آشکار بیشتر از مادران باردار غیردیابتی دچار خونریزی بعد از زایمان و پرفشاری خون می شوند و بیشتر نیازمند عمل جراحی سزارین می باشند. همچنین نوزادان این مادران بیشتر مستعد زردی نوزادی بوده و خطر بروز مسمومیت های حاملگی در دو گروه مادران باردار مبتلا به دیابت بارداری و آشکار بالاتر از مادران باردار غیردیابتی می باشد. پیامدهای عملی. از آنجایی که دیابت عارضه ای خطرناک در دوران بارداری است و می تواند بر روی مادر و جنین اثرات زیان باری داشته باشد، بنابراین بررسی عوامل موثر بر ایجاد آن حائز اهمیت است تا بتوان با شناخت عوامل و پیامدهای خطر آن، گامی موثر جهت کنترل این اختلال برداشت.

زمینه. یکی از ژن های مؤثر در پاتوژنز بیماری سلیاک، ژنEts1 می باشد که فاکتور رونویسیEts1 را کد می کند و در طول تکامل بسیار محافظت شده است. ژن Ets1 سبب مهار تمایز سلول های T کمکی 17 (Th17) و تولید اینترلوکینA-17 (IL-17A) توسط این سلول ها می شود و کاهش بیان ژن Ets1 می تواند باعث بروز اختلالات خودایمنی شود. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بیان ژن Ets1 در نمونه خون بیماران مبتلا به بیماری سلیاک تحت درمان در مقایسه با گروه کنترل است. روش کار. از بیست بیمار مبتلا به بیماری سلیاک تحت رژیم غذایی فاقد گلوتن و همچنین از بیست فرد سالم، نمونه خون جمع آوری شد. استخراج RNA و سنتز cDNA انجام شد و سپس جفت پرایمر اختصاصی ژن Ets1 طراحی و تغییرات بیان آن با روش Real-Time PCR مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها. بیان ژن Ets1 در بیماران مبتلا به بیماری سلیاک تحت رژیم غذایی فاقد گلوتن در مقایسه با افراد سالم اختلاف معناداری نشان نداد (P-value= 0. 54). نتیجه گیری. عدم مشاهده اختلاف معنادار بین گروه بیمار و کنترل می تواند ناشی از تاثیر مدت زمان رعایت رژیم غذایی فاقد گلوتن و همچنین ورود گلوتن به طور سهوی از منابع پنهان به رژیم غذایی بیماران تحت درمان باشد. پیامدهای عملی. با توجه به نتیجه مشاهده شده در این مطالعه، این احتمال وجود دارد که اگر رژیم غذایی فاقد گلوتن توسط بیماران مبتلا به بیماری سلیاک، سختگیرانه تر و طی مدت زمان بیشتری رعایت شود، بیان ژن Ets1 مطابق انتظار ما پیش رود. این مسئله نیاز است در مطالعات بعدی، با جامعه بزرگتری مورد ارزیابی قرار بگیرد.