Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی SID1
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    2 (پیاپی 19)
  • صفحات: 

    3-22
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1082
  • دانلود: 

    677
چکیده: 

پژوهش حاضر در پی آن است تا تصویری روشن تر از ماهیت، ویژگی ها و مولفه های شهر اسلامی ارائه دهد. در این مسیر از روش تحلیل موقعیت استفاده شده است. تحلیل موقعیت یکی از نسخه های متعدد روش نظریه زمینه ای است که با تمرکز بر موقعیت به عنوان واحد تحلیل، به ترسیم نقشه های مختلف اقدام می نماید. در قلب این روش سه نقشه موقعیت، عرصه ها/جهان های اجتماعی و وضعیت قرار دارند که همراه با هم تصویر بزرگ در خصوص موقعیت مورد بررسی را آشکار می نمایند. در مطالعه حاضر از متون، اسناد و مواد گفتمانی و طرح های شهری مربوطه به عنوان داده های پژوهش استفاده شده است و پس از کدگذاری، نسبت به نقشه ای کردن و ترسیم نقشه های مختلف اقدام شده است. گرداوری داده ها به صورت همزمان با تحلیل و با استفاده از نمونه گیری نظری، تا رسیدن به اشباع پیگیری شده است. نتایج مطالعه نشان دهنده آن است که شهر اسلامی به عنوان یک موقعیت، دربردارنده عاملین، کنشگران و مولفه های متعدد، شامل مولفه های انسانی، غیرانسانی و گفتمانی گوناگون است که غفلت از هر یک موجب ارائه تصویری مبهم از این انگاره می گردد. از سوی دیگر این موقعیت شامل عرصه ها و قلمروهای التزام، تعهد و قدرت متعددی است که تصویری جامع از شهر اسلامی نیازمند توجه هم زمان به ویژگی های هر کدام از آن ها است. و نهایتا، پژوهش های انجام شده در این خصوص هم چنان مملو از عرصه های پژوهشی بکر و وضعیت های اتخاذ نشده است که برای ارائه تصویری روشن از شهر اسلامی باید مورد توجه قرار گیرند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1082

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 677 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    2 (پیاپی 19)
  • صفحات: 

    19-40
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1891
  • دانلود: 

    2795
چکیده: 

فهم معماری اسلامی مستلزم ادراک و دریافت فضاست، و فضای معماری اسلامی حاوی معانی است که تنها به واسطه حواس قابل فهم نیست. فضا به عنوان اساسی ترین مفهوم معماری، همواره در کرانه مشخص و معیّن، تصور میشود، که به واسطه ادراک حسّی دریافت می گردد، بدین ترتیب دارای حدود مشخص، و به صورت کرانمند است، از طرفی مساجد مهم ترین بنای دوران اسلامی هستند که مسلمانان برای برپایی نیایش در آنجا گرد هم می آیند و حاوی نمادها و معانی متعددی است، که باید به واسطه ادراک عقلانی و از رهگذر تاویل کشف شود. به این ترتیب، دریافت مفهوم فضا در معماری اسلامی، بویژه معماری مساجد، مسئله ای اساسی است. این مسئله در درک و دریافت معنای فضا، حاصل مقابله دو ساحت از ادراک است. در راستای تشریح و تبیین چنین مسئله ای، این مقاله به تبیین درک کرانمندی و ناکرانمندی ساختار فضایی مساجد ایرانی در دوره صفویّه پرداخته است. به همین جهت این پژوهش با رویکرد کیفی به روش نمونه ی موردی با مشاهدات میدانی و اسناد کتابخانهای به تبیین، تحلیل و دریافت ساختار فضا در مساجد دوره ی صفویّه به عنوان یکی از دورههای طلایی معماری ایران میپردازد، مسجد امام اصفهان به عنوان نمونه ای از مساجد دارای حیاط و ایوان، و مسجد شیخ لطف الله، موردی از مساجد فاقد این عناصر، از دوران صفوی انتخاب شدند. یافته های این تحقیق نشان میدهد که فضا در معماری ایران متنوّع دریافت می شود، به این ترتیب که فضا از منظر ادراک حسّی به صورت کرانمند است. این کرانمندی و جسمیّت یافتگی فضا حاصل ادراک کرانه به واسطه حواس پنج گانه است، و متناسب با عالم صغیر، جسم محیط بر فضاست، از این منظر کرانه علاوه بر تمرکز درونیّت، مرکزگرایی، گسست فضا، تکثر و چند فضایی را نیز به همراه دارد. امّا فراتر از آن در معماری اسلامی، ادراک عقلانی است که سبب دریافت معناها می شود، در این ادراک، کرانه برای انسان ایرانی محدودیتی ایجاد نمی کند، و کرانه و فضا با هم یکی دریافت می شوند، فضا فاقد حد، و بیکران است. بیکرانی فضا در معماری اسلامی متناسب با عالم کبیر است. در این دریافت، فضای اسلامی معنای حضور واحد و یگانه ذات لاتعیّن الهی است. در حقیقت در ادراک عقلانی و شهودی، فضا واحد، متوسّع، ابدی و بیکران است، اما در ادراک حسّی فضا، کرانمند، درونی، خرد، و متکثر دریافت می شود.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1891

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 2795 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    2 (پیاپی 19)
  • صفحات: 

    39-56
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    900
  • دانلود: 

    769
چکیده: 

آرایه های گیاهی، یکی از بارزترین نقوش به کار برده شده در انواع هنرها به شمار می رود که همواره حضوری بارز و مستمر داشته و با غنای بسیار به اجرا درآمده است. استفاده از این گروه آرایه ها در تزیینات معماری نیز به وفور مشاهده می شود و تزیینات گچ بری هم، از این قاعده مستثنی نیستند. نحوه ترکیب بندی آرایه های گیاهی، در هر دوره از ویژگی های خاصی برخوردار بوده است، گرچه بخش عمده ای از این ترکیب بندی ها در طی قرون متمادی به دفعات تکرار شده که می تواند به عنوان ویژگی سبکی تزیینات گیاهی نیز به شمار آید. هدف این پژوهش، گونه شناسی و طبقه بندی ترکیب بندی های شاخص گیاهی در تزیینات گچ بری قرون اولیه اسلامی تا پایان قرن هشتم هجری است. در راستای دستیابی به این هدف، پرسش اصلی این پژوهش چنین است: رایج ترین ترکیب بندی های گیاهی در تزیینات گچبری دوره اسلامی تا پایان قرن هشتم هجری کدام است؟ کدام ترکیب بندی ها را می توان از جمله ویژگی های شاخص آرایه های گیاهی در یک دوره یا بازه زمانی خاص، به شمار آورد؟ روش یافته اندوزی بر اساس پژوهشی میدانی (عکاسی – طرح خطی1 تصاویر) و با استناد به منابع مکتوب انجام شده که به روش تاریخی-تطبیقی، به تحلیل داده های بدست آمده از نمونه های مطالعاتی می پردازد. نتایج حاصله، که از بررسی تزیینات گچبری دارای آرایه های گیاهی در دوره اسلامی تا اواخر قرن هشتم هجری، به دست آمده حاکی از آن است که؛ می توان ترکیب بندی های موجود در نمونه های مطالعاتی را به 9 گروه عمده طبقه بندی نمود که برخی از این گونه ها تقریباً در تمامی دوره های تاریخی استمرار داشته است از آن جمله می توان به؛ ترکیب بندی های دو اسلیمی و سه اسلیمی در حاشیه ها و استفاده از بند/ساقه های ظریف با قوس های حلزونی اشاره نمود. اما تعدادی از این ترکیب بندی ها در دوره های تاریخی متاخر (قرون هفتم و هشتم هجری) رو به تکامل نهاده و یا از کاربرد بیشتری برخوردار است که استفاده از ترکیب بندی های گیاهی چند لایه، کاربرد ساقه گیاهی ظریف در پس زمینه، قوس های حلزونی با پیچش زیاد و. . . از آن جمله است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 900

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 769 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    2 (پیاپی 19)
  • صفحات: 

    55-67
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    737
  • دانلود: 

    615
چکیده: 

انتخاب کاربری های جانبی و محل استقرار آنها، جزو پرچالش ترین قسمت های طراحی مسجد می باشد. در فتاوای مراجع تقلید، سازگاری یا سنخیت هر کاربری با کاربری عبادی مبنای انتخاب آن کاربری در مسجد در نظر گرفته شده است. . اما آیا در طراحی معماری مسجد، موقعیت استقرار فضای هر کاربری نیز مرتبط با میزان سازگاری آن است؟ در رابطه با این سوال این فرضیه مطرح می شود: هر چه میزان سازگاری و یا سنخیت کاربری جانبی با کاربری عبادی بیشتر باشد در وضعیت استقرار خود نیز باید در مکانی نزدیکتر به فضاهای عبادت جاگذاری شود. هدف از این مقاله، مشخص کردن معیارهای سازگاری کاربری های جانبی با کاربری عبادی، اولویت بندی کاربری های جانبی بر مبنای درجه سازگاری، مشخص کردن جایگاه کاربریهای جانبی نسبت به فضاهای عبادت و در نهایت تبیین رابطه میان میزان سازگاری و موقعیت استقرار کاربری های جانبی مساجد نسبت به کاربری عبادی است. جهت دست یابی به این هدف، ابتدا از طریق ارائه پرسشنامه به متخصصین طراحی معماری مسجد و تحلیل آن با آزمون خی دو، جایگاه هر کاربری نسبت به کاربری عبادی مشخص شد. سپس با مراجعه به فتاوای مراجع تقلید معیارهای سازگاری، شامل عدم منافات با شان مسجد و عدم ایجاد مزاحمت، استخراج و بر این مبنا پرسشنامه ای به خبرگان مذهبی و معماری ارایه گردید و با مدل رتبه بندی تاپسیس درجه سنخیت کاربری ها اولویت بندی شد. در انتها کاربری های مشخص شده در هر جایگاه استقرار (گام اول)، با اطلاعات بدست آمده در رابطه با میزان سازگاری هر کاربری با کاربری عبادی (گام دوم) مورد مقایسه قرار گرفتند. این مقاله در دستیابی به اهداف فرعی، معیارهای سازگاری کاربری های جانبی با کارکرد عبادی در مساجد را استخراج نمود. بر این مبنا کاربری ها، به چهار دسته تقسیم شدند که می تواند مبنای انتخاب کاربری ها برای مسجد باشد. جاگذاری کاربری های در مسجد نسبت به فضای عبادی نیز مشخص گردید. در راستای سنجش فرضیه پژوهش مشخص گردید لزوما سازگاربودن کاربری جانبی با کاربری عبادی، دلیل بر نزدیک شدن محل استقرار آن به کاربری عبادی نمی باشد. توصیه استقرار برای برخی کاربری های با سطح سازگاری بسیار بالا در درون مسجد و برای کاربری های ناسازگار در خارج مسجد بوده است. ولی در مورد کاربری های با سطوح سازگاری متوسط و کم، اینگونه نیست و در طراحی معماری آنها بایستی تدابیری را اندیشید که در عین حال که کاربری به لحاظ عملکردی پاسخگوست، برای مسجد مزاحمتی نداشته باشد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 737

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 615 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    2 (پیاپی 19)
  • صفحات: 

    66-86
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    960
  • دانلود: 

    866
چکیده: 

جداره ها ازجمله عناصر کالبدی آثار معماری هستند که نقش بسزایی در ترجیحات زیبایی شناسانه مخاطب خود دارند. نمای بنا، اولین و شاید مهم ترین تأثیر را بر روی مخاطب خود ایجاد می کند. یکی از موضوعات علم زیبایی شناسی تشخیص و درک عوامل مؤثر در یک فرآیند زیبا یا خوشایند است. از آنجایی که برای ارزیابی زیبایی یک پدیده باید شاخص ها و کیفیت های بصری آن بررسی گردند؛ بنابراین یافتن سنجه و روشی برای ارزیابی این کیفیت های بصری، می تواند از اولویت های زیباشناسی باشد. کیفیت های بصری متفاوتی در شکل گیری جداره نقش دارند که یکی از آن ها پُروخالی (تخلخل) می باشد. این پژوهش بر مبنای این سؤال شکل گرفته است که چگونه می توان میزان پُروخالی، به عنوان یکی از کیفیت های بصری جداره را ارزیابی و اندازه گیری نمود و چه رابطه ای بین میزان عددی پُروخالی در جداره ی این بناها وجود دارد؟ هدف از این پژوهش، بررسی مفهوم پُروخالی به عنوان یک کیفیت بصری در جداره ی خارجی بنای معماری و رمزگشایی از هنر جداره سازی معماری ایرانی-اسلامی از طریق سنجش کمّی میزان «پُروخالی» در جداره های خارجی است. برای رسیدن به این هدف در بخش نظری با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی به ارائه ی چهارچوب نظری پرداخته شده است. در این قسمت با بیان مفهوم پُروخالی، عناصر معماری پُروخالی و همچنین بررسی نظریات، عوامل مؤثر در ارزیابی پُروخالی ها تعیین گردید. سپس با دسته بندی عناصر پُروخالی، انتخاب معیارها و متغیرهای مؤثر در پُروخالی جداره و همچنین پرسش نامه های ساختاریافته برای یافتن ارتباط بین این متغیرها و میزان تأثیرگذاری آن ها بر یکدیگر و اندازه ی پُروخالی جداره، روشی کمّی در به دست آوردن مقداری عددی از آن معرفی شده است. در بخش مطالعه موردی، چهارچوب نظری مذکور و روش ارزیابی پُروخالی به صورت پیمایشی در 30 جداره خارجی اصلی از معماری مسکونی دوره های قاجار و پهلوی شهر تبریز انجام شده؛ و به صورت آماری توصیف و تحلیل گردیده است. بر اساس یافته ها، جداره های خارجی دارای ویژگی بخصوصی به نام عدد پُروخالی می باشد که منحصر به آن جداره می باشد. ساختار عناصر شکل دهنده و تغییرات پُروخالی جداره ها نیز از الگوی خاصی تبعیت می کنند. همچنین این پژوهش نشان می دهد پُر و خالی بودن یک ویژگی زیبایی شناختی می باشد که از الگویی پنهان و رازآلود برخوردار است و حاصل اعمال سلیقه ی زیبایی شناسانه معماران، دریافت بازخوردهای مخاطبین و در نظر گرفتن شرایط زیست محیطی می باشد. این تراز بهینه و زیباشناسانه پُروخالی در جداره های خانه های تاریخی تبریز نزدیک به عدد 4/0 (40 %) می باشد. «پُروخالی» به عنوان یک کیفیت بصری و روش اندازه گیری کمّی آن همچنین می تواند به عنوان یک شاخص در ارزیابی های زیبایی شناسانه از جداره های معماری کاربرد داشته باشد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 960

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 866 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button