باروری و ناباروری
سال:1387 | دوره:9 | شماره:3 (مسلسل 36) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: مسیر سیگنال دهی Wnt نقش مهمی در فولیکولوژنز تخمدان جوندگان ایفا می کند. ولی نقش آن در رویدادهای آپوپتوتیک تخمدان تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. نظر به اهمیت آپوپتوز در هموستاز و عملکرد بیولوژیک تخمدان، در این مطالعه به بررسی دخالت سیگنال دهی Wnt/bcatenin در توقف رشد فولیکولی و آپوپتوز در مدل PCO موش بزرگ آزمایشگاهی (رت) پرداخته شده است.روش بررسی: القا PCO در رت های ماده نابالغ توسط تزریق روزانه تستوسترون پروپیونات (TP) حل شده در روغن کنجد به مدت یک و یا چهار هفته انجام و به گروه کنترل در طی این مدت حلال تزریق شد. آزمایشها در 3 سری مستقل طراحی شدند. در هر سری هشت رت برای هر دوره زمانی (یک و چهار هفته) مورد بررسی قرار گرفت که به دو گروه چهار تایی تیمارشده و کنترل تقسیم شدند. پس از اتمام دوره تیمار، تخمدانها تثبیت و برش های پارافینی پیاپی جهت آنالیز ایمونوهیستوشیمی پروتئین هایGSK3b ،b-catenin وpGSK3bSer9 آماده گردید. بررسی بیان Sfrp4 به عنوان یکی از آنتاگونیست های مسیر Wnt signaling با روش وسترن بلات انجام شد. بررسی آپوپتوز با روش TUNEL و سپس شمارش فولیکول های آپوپتوتیک در هر گروه انجام شد. داده های بررسی کمی آپوپتوز با استفاده از Mann-Whitney U-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اختلاف آماری در سطح p<0.05 معنی داری در نظر گرفته شده و میانه نیز محاسبه و ذکر گردید.نتایج: در بررسی هیستولوژی تخمدان رت های تیمار شده فولیکول های کیستیک، عدم وجود جسم زرد و تخمک گذاری مشاهده گردید. بیان GSK3b در فولیکول های آپوپتوتیک گروه PCO و کنترل مشاهده و هم مکانی بین b-catenin هسته ای با pGSK3bSer9 در رت های تیمار یک هفته ای و گروه کنترل دیده شد. بررسی به روش TUNEL نشانگر افزایش معنی دار (p<0.001) میزان آپوپتوز در تمامی دستجات فولیکول های تخمدان رت های تیمار دراز مدت (چهار هفته) نسبت به تیمار یک هفته بود. در تیمار دراز مدت باTP ، افزایش آپوپتوز و بیان بالای GSK3b در سلول های گرانولوزا همراه با افزایش 1/5 بار بیانSfrp4  در مقایسه با کنترل مشاهده شد که می تواند دلیلی برای عدم حضور b-catenin هسته ای در این سلولها باشد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشانگر القا تخمدان پلی کیستیک در رت نابالغ با استفاده از TP است. علاوه بر این افزایش بیان Sfrp4 و GSK3b در تیمار دراز مدت با TP وابسته به افزایش آپوپتوز بوده است. این نتایج می تواند نشانگر مهار مسیر Wnt signaling در رویدادهای آپوپتوتیک تخمدان جوندگان باشد.

زمینه و هدف: سلنیوم ماده ای آنتی اکسیدان است که وجود آن برای عملکرد طبیعی بیضه و انجام فرآیند اسپرماتوژنز ضروری می باشد. این ماده به عنوان کوفاکتور آنزیم های آنتی اکسیدان منجر به کاهش رادیکال های آزاد اکسیژن می شود و لذا انتظار می رود که در افزایش باروری موثر باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات دوزهای مختلف سلنیوم بر پارامترهای اسپرم و ساختار بیضه موش های مسن و جوان بود.روش بررسی: در این مطالعه 20 سر موش نر سوری 12-10 ماهه و 20 سر موش نر سوری 3-2 ماهه به طور تصادفی به سه گروه (کنترل، شم، آزمایش) تقسیم شدند. به گروه کنترل هیچ تزریقی انجام نشد. به گروه شم، هم حجم تزریق گروه آزمایش حلال سلنیوم (نرمال سالین) به صورت داخل صفاقی تزریق شد. گروه های آزمایش دوز 0/2mg/kg سلنیوم (بر طبق دوزیابی انجام شده) به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. تزریقات به مدت 5 هفته، روزانه یک بار انجام شد. سپس بررسی های بافت شناسی و آنالیز اسپرم در روزهای 21، 28، 35 و 42 بعد از شروع تزریقات انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار  SPSSویرایش 13 و از آزمون آنالیز واریانس ANOVA استفاده شد. p<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.نتایج: نتایج آنالیز اسپرم نشان داد که به دنبال تجویز سلنیوم پارامترهای اسپرم به خصوص مورفولوژی طبیعی و میزان درصد زنده ماندن اسپرمها نسبت به گروه کنترل بهبود یافت (p<0.05). در بررسی مقاطع بافتی بیضه موش های گروه کنترل مسن کاهش در تعداد اسپرم مشهود بود. همچنین واکوئل هایی در اپیتلیوم لوله منی ساز قابل مشاهده بود.نتیجه گیری: نتایج آنالیز اسپرم نشان داد که به دنبال تجویز 0/2mg/kg  سلنیوم کیفیت برخی از پارامترهای اسپرم موش افزایش می یابد؛ لذا تاثیر سلنیوم وابسته به دوز است و احتمالا تجویز مقدار مناسب آن در افراد مسن می تواند در بهبود عملکرد بیضه و کیفیت اسپرم موثر باشد.

زمینه و هدف: طبق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی (WHO) پلی زوسپرمی به نمونه هایی اطلاق می شود که دارای بیش از 250 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر از مایع انزال باشند. برخی از مطالعات نشان می دهد که نمونه های فوق ممکن است دچار کاهش تحرک و نیز ناباروری باشند؛ لذا هدف از این مطالعه گذشته نگر بررسی وضعیت پارامترهای ماکروسکوپی و میکروسکوپی نمونه های اسپرم مردان پلی زوسپرمی، همچنین نتایج مربوط به سیکل های درمانی IVF و ICSI در افراد پلی زوسپرمی بود.روش بررسی: 121 نفر از افراد پلی زوسپرمی مراجعه کننده به مرکز درمان ناباروری یزد در فاصله زمانی مهرماه 1382 تا خرداد ماه 1386، در دو گروه مطالعه شدند. گروه I شامل 94 نفر بود که پارامترهای ماکروسکوپی و میکروسکوپی مایع انزالی آنها به روشWHO  مورد مطالعه قرار گرفت. گروه II شامل 27 نفر پلی زوسپرمی بود که تحت درمانIVF  یا ICSI قرار داشتند. نتایج مربوط به وضعیت کلینیکی گروه II شامل پارامترهای اسپرم، وضعیت و تعداد تخمک، میزان باروری و کیفیت جنین تشکیل شده به همراه میزان بارداری مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: نتایج نشان داد که میانگین پارامترهای اسپرم در هر دو گروه مورد مطالعه مطابق با استانداردهای WHO می باشد. میانگین حرکت سریع و آهسته پیشرونده در گروه 94) I نفره) به ترتیب 15.56±15.05% و 15.45±39.67% بود و در گروه 27) II نفره) بترتیب 16.51±16.37 % و 14.92±35.66% بود. از کل 234 اووسیت بدست آمده تعداد 144 تخمک لقاح یافته 5) تخمک به ازای هر نفر) (5/61%) و از تعداد تخمک لقاح یافته 112 جنین (4 جنین به ازای هر نفر) (7/77%) تشکیل شد. و از کل جنین های تشکیل شده، 73 مورد (7/2 به ازای هر نفر) (1/65%) به داخل رحم منتقل شدند. از 27 نفر مورد بررسی، 22 نفر با شکست بارداری مواجه (ناموفق) و 5 نفر (5/18%) باردار شدند (موفق). در رابطه با اتیولوژی از تعداد مذکور 5 نفر با  عامل زنانه، 8 نفر با عامل مردانه و 14 نفر با علت ناشناخته گزارش شد. از 5 مورد بارداری رخ داده 3 مورد مورفولوژی زیر 30% وجود داشت.نتیجه گیری: براساس نتایج این تحقیق افراد با وضعیت پلی زوسپرمی دارای سایر پارامترهای اسپرمی در محدوده طبیعی می باشند و به نظر می رسد افزایش بیش از حد غلظت اسپرم (پلی زوسپرمی) در ارتباط با کاهش شانس باروری به روش های IVF و ICSI و نیز کاهش میزان بارداری در سیکل های ART اثر چندانی نداشته باشد.

زمینه و هدف: شکست مکرر لانه گزینی (RIF) یکی از علل عدم موفقیت سیکل های لقاح خارج رحمی می باشد. سندرم آنتی فسفولیپید تنها سندرم شناخته شده مورد توافقی است که با RIF ارتباط داشته و هپارین انتخاب درمانی ثابت شده آن است. تاکنون روشن نشده که آیا هپارین ممکن است در زنانی که آنتی بادی های دیگر (غیر از آنتی فسفولیپید) یا سایر علل شکست درمان را دارند اثرات مثبت داشته باشد یا خیر؟. با توجه به اینکه لقاح خارج رحمی اغلب بهترین درمان برای زوج های مبتلا به ناباروری چند عاملی و یکی از گزینه های درمانی معقول برای زنان مبتلا به کاهش باروری یا ناباروری با علت نامشخص است، درمان شکست مکرر در لانه گزینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ لذا این مطالعه با هدف بررسی اثر هپارین در بیماران دچار شکست مکرر در لانه گزینی انجام شد.روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی تصادفی جامعه مورد مطالعه، بیماران مراجعه کننده به بخش درمان ناباروری بیمارستان دکتر شریعتی تهران طی دوره 86-1385 بود که دارای دو یا بیشتر تجربه IVF ناموفق بودند. پس از اخذ تاییدیه کمیته اخلاق 60 زن به طور تصادفی، بدون توجه به خصوصیات بالینی به صورت یک در میان، در دو گروه (تحت درمان با هپارین و عدم درمان) قرار گرفتند. عامل مردانه، اختلالات آناتومیک، عفونی، بیماری های زمینه ای، اختلالات اندوکرین و علل ژنتیک در آنها رد شده بود. بیماران در گروه درمان از 14 روز قبل از IVF هپارین با دوز 5000/SC/BID دریافت کردند. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS بررسی شد. پس از بررسی توزیع نرمال داده ها، نتایج کمی با t-test و نتایج کیفی با آزمون c2 مقایسه شدند. از آنالیز آماری رگرسیون لجستیک جهت بررسی و کنترل اثر عوامل مداخله گر استفاده شد. سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد.نتایج: در پیامد بارداری (رسیدن به هفته 30 بارداری) بین دو گروه تفاوت معنی دار آماری دیده نشد. در 40% افراد گروه تحت درمان با هپارین و 30% از گروه کنترل، تست bHCG مثبت شد که اختلاف معنی دار نبود. 3/23% از گروه هپارین و 7/16% از گروه کنترل به هفته 30 بارداری رسیدند، که اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. در مقایسه نتایج بین افراد دارای علت ایمنولوژیک یا ترومبوفیلی با بیماران با علت ناشناخته در گروهی که تحت درمان با هپارین قرار گرفته بودند اگرچه اختلاف معنی دار نبود، ولی در بیماران دارای علت ایمنولوژیک یا ترومبوفیلی تحت درمان با هپارین میزان مثبت شدن bHCG بیشتر از بیماران با علت ناشناخته تحت درمان با هپارین بود (3/58% در مقابل 27.8%).نتیجه گیری: با توجه به عدم مشاهده تفاوت معنی دار از نظر پیامد بارداری در موارد درمان با هپارین در شکست مکرر IVF بین دو گروه در این مطالعه، به نظر نمی رسد که درمان با هپارین در بیماران شکست مکرر IVF بدون علت مشخص سودمند باشد. اگرچه علیرغم معنی دار نبودن، پیامد بارداری در گروه زنان دارای علل ایمنولوژیک یا ترومبوفیلی شکست IVF تحت درمان با هپارین بیشتر بود؛ ولی برای ارایه راهکار درمانی انجام مطالعات تصادفی بزرگتر برای بررسی تاثیر هپارین در بیماران مواجه با شکست مکرر در لانه گزینی لازم است.

زمینه و هدف: پره اکلامپسی اختلالی شایع در بارداری بوده، 8-5% بارداریها را دچار عارضه می کند و با افزایش میزان مرگ و میر و عوارض مادری، جنینی و نوزادی همراه است. تغییرات سطح سرمی کلسیم و منیزیوم به عنوان عاملی موثر در بیماری زایی پره اکلامپسی مطرح است. هدف از این مطالعه مقایسه سطح سرمی کلسیم و منیزیوم در زنان مبتلا به پره اکلامپسی و زنان باردار طبیعی است.روش بررسی: مطالعه حاضر به روش مورد-شاهد در زنان باردار طبیعی و مبتلا به پره اکلامپسی مراجعه کننده به بیمارستان قائم (عج)، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد طی سال 1385 انجام شد. در این پژوهش نمونه خون وریدی 50 زن باردار مبتلا به پره اکلامپسی و 50 زن با بارداری طبیعی با سن بارداری مشابه جمع آوری و سطح سرمی کلسیم و منیزیوم آن اندازه گیری و مقایسه شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های کلموگروف اسمیرونف برای بررسی نرمالیتی و از روش های t ,c2 و آزمون دقیق فیشر و مدل خطی عمومی برای تحلیل داده ها استفاده گردید. p<0.05 از نظر آماری معنی دار تلقی شد.نتایج: میانگین سنی زنان در دو گروه با یکدیگر تفاوت معنی داری داشت (p<0.01). از نظر سابقه مصرف دخانیات نیز در دو گروه تفاوت معنی داری وجود داشت (p<0.05). سطح منیزیوم سرم در زنان مبتلا به پره اکلامپسی به طور معنی داری کمتر از زنان باردار طبیعی بود 1.92±0.37mg/dl) (p<0.01) در برابر 2.29±0.69mg/dl). سطح کلسیم سرم در پره اکلامپسی در مقایسه با بارداری طبیعی از نظر آماری معنی داری نبود  .(9.47±1.58mg/dl در برابر 9.16±0.75mg/dl) نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان می دهد که سطح منیزیوم سرم در زنان باردار مبتلا به پره اکلامپسی کمتر از زنان باردار طبیعی است. این یافته از این فرضیه حمایت می کند که شاید کمبود این عنصر در پاتوفیزیولوژی پره اکلامپسی نقش داشته و بررسی سطح آن در تشخیص زودرس این عارضه مفید باشد.

زمینه و هدف: از آنجایی که بخش بزرگی از مرگ و میر نوزادان در ارتباط با وزن کم زمان تولد می باشد و با توجه به اینکه شیوع تولد نوزادان کم وزن در حال افزایش است، در این مطالعه به تعیین میزان شیوع و برخی از عوامل مرتبط با تولد نوزادان کم وزن پرداخته شده است.روش بررسی: این بررسی به روش مقطعی و با استفاده از اطلاعات موجود بر روی 5102 نوزاد متولد شده در سال 1384 در مرکز آموزشی ـ درمانی هاجر شهرکرد انجام گرفت. اطلاعات مورد نظر با استفاده از فرم ثبت اطلاعات و از طریق مصاحبه حضوری با مادر، معاینه نوزاد توسط متخصص اطفال و بررسی پرونده مادر و نوزاد، جمع آوری گردید. سپس داده ها با استفاده از آزمون های c2 و مدل رگرسیون لجستیک تجزیه و تحلیل گردید و میزان p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.نتایج: از 5102 نوزاد مورد مطالعه 434 نوزاد (5/8%) دارای وزن تولد کمتر از 2500g بودند (حدود اطمینان 5/9% - 5/7%). نسبت شانس کم وزنی در نوزادان چند قلو 3/16 برابر نوزادان تک قلو (0001/0=p)، در نوزادان با سن کمتر از 37 هفته 6/9 برابر نوزادان بیشتر از 37 هفته (0001/0=p)، در مادران با سن کمتر از 20 سال 75/2 برابر مادران با سن بیشتر از 20 سال (04/p=0)، در نوزادان دختر 45/2 برابرنوزادان پسر (04/0=p)، در حاملگی اول 69/3 برابرحاملگی چندم (01/p=0) و در تحصیلات زیر دیپلم مادر 22/1 برابر تحصیلات بالای دیپلم (045/p=0) بود. ارتباط معنی داری بین محل سکونت مادر و کم وزنی نوزاد در بدو تولد وجود نداشت.نتیجه گیری: شیوع کم وزنی نوزادان در مرکز آموزشی ـ درمانی هاجر شهرکرد مشابه سایر نقاط کشور است. پیشگیری از زایمان های زودرس و اجرای برنامه های مداخله ای آموزشی برای گروه های پرخطر به ویژه مادران جوان با سن کمتر از 20 سال و مادران اول زا، همچنین مادرانی که تحصیلات کم دارند، می تواند نقش موثری در پیشگیری از کم وزنی نوزادان داشته باشد.

زمینه و هدف: بارداری یکی از حساس ترین دوره های زندگی زنان است و روابط جنسی و زناشویی زوجین در اثر تغییرات فیزیکی و روانشناختی متعدد این دوره دستخوش تغییر می شود؛ لذا توجه ناکافی به امور جنسی در دوران بارداری می تواند باعث بروز اختلال در عملکرد جنسی هر یک از زوجین شود. این پژوهش با هدف تعیین اختلال عملکرد جنسی و برخی عوامل مرتبط با آن در زنان باردار و همسران آنها انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی اختلال عملکرد جنسی و عوامل مرتبط با آن در 350 زوج در دوران بارداری مورد بررسی قرار گرفت. زوجین شرکت کننده در این مطالعه به روش نمونه گیری طبقه بندی شده انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه ای مشتمل بر سه بخش مشخصات فردی ـ اجتماعی، نگرش واحدهای مورد پژوهش نسبت به فعالیت جنسی در دوران بارداری و پرسشنامه تجارب جنسی آریزونای مربوط به زن و مرد انجام گرفت. از آزمون مجذور کای و مدل رگرسیون لجستیک برای تحلیل داده ها استفاده و مقادیر p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.نتایج: در این مطالعه 5/12% از زوجین در سه ماهه اول، 3/11% در سه ماهه دوم و 21% در سه ماهه سوم بارداری اختلال عملکرد جنسی داشتند. در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری اختلال میل جنسی در زنان و عدم رضایتمندی جنسی و نیز عدم رسیدن به ارگاسم شایعترین اختلال عملکرد جنسی در مردان بود. در سه ماهه سوم بارداری بین اختلال عملکرد جنسی مردان با ترس از صدمه به جنین (009.=p) و احساس گناه (p<0.001) ارتباط آماری وجود داشت. از طرف دیگر ترس از صدمه به جنین ناشی از فعالیت جنسی (1.5=OR)، احساس کاهش جذابیت جنسی (1.43=OR)، عدم رضایت از درآمد خانوادگی (2.67=OR)، ناخواسته بودن بارداری (4.05=OR) و سطح تحصیلات پایین (2.49=OR) با اختلال جنسی در زنان ارتباط معنی دار داشت.نتیجه گیری: با توجه به اینکه آگاهی، عقاید و نگرش در مورد فعالیت جنسی در بارداری، عملکرد جنسی زوجین را تحت تاثیر قرار می دهد ارایه آموزش و مشاوره های لازم در این زمینه توصیه می شود.

زمینه و هدف: چرخش ایزوله لوله فالوپ وضعیتی نادر است که ممکن است در تمام سنین رخ دهد؛ ولی بیشتر در سنین باروری دیده می شود. اهمیت موضوع در تشخیص زودرس و درمان فوری آن برای حفظ لوله فالوپ می باشد.گزارش مورد: بیمار دختری 12 ساله است که هنوز قاعدگی وی شروع نشده و با علایم درد حاد لگنی در ربع تحتانی راست شکم از 24 ساعت قبل، همراه با حالت تهوع و استفراغ مراجعه نموده بود. حساسیت در معاینه در ربع تحتانی راست شکم، بدون توده قابل لمس وجود داشت. در سونوگرافی توده ای حاوی اجزا توپر و کیستیک به ابعاد 65×35mm در ادنکس راست گزارش گردید. در هنگام لاپاراتومی، چرخش ایزوله لوله سمت راست وجود داشت که نکروزه شده بود؛ لذا سالپنژکتومی برای بیمار انجام و قاعدگی بیمار یک هفته بعد آغاز گردید.نتیجه گیری: چرخش ایزوله لوله فالوپ باید در تشخیص افتراقی درد حاد قسمت تحتانی شکم و لگن در نوجوانان قبل از منارک قرار گیرد و در صورت بروز چرخش، جراحی فوری برای حفظ لوله رحمی در این افراد ضروری است.