باروری و ناباروری
سال:1386 | دوره:8 | شماره:4 (مسلسل 33) |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: فرم فعال ویتامین  1) Dو 25 دی هیدروکسی ویتامین D3) دارای اثرات مهم بر سیستم های تولید مثل و ایمنی می باشد. فعالیت این هورمون از طریق گیرنده آن (VDR) اعمال می شود. هورمون های مختلف از جمله استروژن سنتز این گیرنده را کنترل می کنند. در این مطالعه بیان گیرنده ویتامین D3 در اندام های تولیدمثل موش های ماده طی فازهای مختلف سیکل استروس مورد مطالعه قرار گرفته است.روش بررسی: فازهای سیکل استروس موش های ماده Balb/c شامل پرواستروس، مت استروس، استروس و دی استروس از طریق بررسی سیتولوژی اسمیر واژینال تعیین گردید. در هر فاز پس از نخاعی کردن حیوان، بافت آندومتر جدا و بیان ژن VDR به روش RT-PCR نیمه کمی مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین بیان پروتئین VDR در آندومتر، تخمدان و لوله های فالوپ موش های مذکور به روش ایمونوهیستوشیمی بررسی شد.نتایج: نتایج این پژوهش نشان داد که ژن VDR در تمام فازهای سیکل استروس موش در آندومتر بیان می شود. میزان بیان این ژن طی فاز استروس به طور معنی داری بیشتر از سایر فازها بود (p<.001). مطالعه ایمونوهیستوشیمی نشان داد که اکثر سلول های آندومتر شامل سلول های استرومایی و به ویژه سلول های اپی تلیال لومینال و غددی، سلول های اپی تلیال لوله فالوپ و همچنین سلول های Cumulus oophorus، Techa interna وTecha externa  تخمدان پروتئین VDR را بیان می کنند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه در جوندگان، نظیر موش جفت گیری فقط در فاز استروس انجام می شود و همچنین با توجه به نقش ویتامین D3 در تعدیل سیستم ایمنی، افزایش بیان VDR در بافت آندومتر طی فاز سیکل استروس می تواند یکی از راه کارهای اصلی در جهت تعدیل پاسخ های ایمنی مادر بر علیه آنتی ژن های اسپرم باشد.

زمینه و هدف: شیمی درمانی دارای اثرات سو بر اسپرماتو‍‍ژنز است و منجر به اولیگواسپرمی و یا آزواسپرمی برای مدت های طولانی می شود. مطالعات کمی در ارتباط با تغییرات فراساختاری سلول های زایای مردانه به دنبال تجویز بوسولفان (داروی ضد سرطان) وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تغییرات فراساختاری اشکال آپوپتوتیک سلول های زایای موش نر به دنبال تیمار با دوزهای مختلف بوسولفان می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر روی 32 موش نر بالغ 8 هفته ای انجام گرفت. حیوانات در 4 گروه شامل یک گروه کنترل که DMSO دریافت می کردند و در سه گروه مورد که به ترتیب دوزهای mg/kg 10، 20 و 40 بوسولفان دریافت نمودند. بوسولفان به تک دوز و به صورت داخل صفاقی تزریق و پس از 35 روز بیضه ها در همه گروهها تشریح شد و جهت مطالعه آپوپتوز با کمک میکروسکوپ الکترونی انتقالی TEM و روش تانل TUNEL تحت بررسی قرار گرفت. همه یافته ها با روش آماری ANOVA و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. p<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.نتایج: تزریق بوسولفان به صورت تک دوز اشکال فراساختاری آپوپتوز را در همه گروهها القا کرد. تغییراتی مانند هیپرکروم شدن کناری هسته سلول های زایا به خصوص اسپرماتوگونیها، تغییر شکل هسته سلول های زایا، جدا شدن سلول های زایا، حضور فضاهای بزرگ بین سلول های مجاور، چروکیدگی سلولی، حضور واکوئل در سلول های زایا و اجسام آپوپتوتیک در سلول های سرتولی غالبا مشاهده شد. بیشترین تغییرات فراساختاری آپوپتوز در اسپرماتوگونیها و اسپرماتوسیت های اولیه مشاهده گردید. شیوع کم و خودبخودی آپوپتوز در گروه کنترل (0.57± 2.77%) به  خصوص در اسپرماتوسیت های اولیه مشاهده شد. درصد سلول های آپوپتوتیک در مقاطع عرضی لوله های سمینیفروس در گروه های تحت درمان با 10 و 20mg/kg بوسولفان، به ترتیب (6.23±.09%54 و 7.32±85.23%) به صورت معنی دار افزایش یافت. درصد سلول های آپوپتوتیک در گروه تحت درمان با 40mg/kg بوسولفان، (5.67±28.16%) نیز افزایش داشت (p<0.001).نتیجه گیری: تزریق تک دوز بوسولفان در دوزهای 20 ،10mg/kg و 40، آپوپتوز را در سلول های زایای نر به خصوص در اسپرماتوگونیها و اسپرماتوسیت های اولیه القا می کند. مقدار آپوپتوز در سلول های زایای نر در گروه های تحت درمان با بوسولفان، وابسته به دوز نمی باشد. کاهش در مقدار سلول های آپوپتوتیک در گروه تحت درمان با 40mg/kg بوسولفان، ممکن است ناشی از کاهش بیشتر تعداد سلول های زایا در مقایسه با گروه های تحت درمان با 20mg/kg و 10 باشد.

زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شایع ترین علت الیگواولاسیون و عدم تخمک گذاری در زنان نابارور می باشد. قرار گرفتن آندومتر در معرض استروژن مداوم و بدون اثر مهاری پروژسترون در این بیماران، آنها را مستعد بروز هیپرپلازی اندومتر می کند. هدف این تحقیق بررسی ابتلا به هیپرپلازی آندومتر در بیماران PCOS و عوامل موثر بر آن همچون سن، شاخص توده بدنی (BMI) و ضخامت آندومتر می باشد.روش بررسی: در این مطالعه که به روش مقطعی در طی سال 1385 در بیمارستان روئین تن آرش انجام شد، از میان 135 بیمار نابارور مبتلا به PCOS، پس از اعمال معیارهای خروج، اطلاعات 106 بیمار آنالیز گردید. تمامی بیماران در هفته اول فاز فولیکولار (در بیماران مبتلا به آمنوره در زمان مراجعه) به منظور بررسی ضخامت آندومتر، سونوگرافی ترانس واژینال و بلافاصله پس از آن بیوپسی آندومتر شدند. سایر اطلاعات نیز از طریق مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. سپس نتایج با استفاده از آزمون X2 و t-test و رگرسیون لجستیک چندگانه با استفاده از نرم افزار (Institute, USA JMP (SAS ویرایش 4 مورد بررسی قرار گرفت. مقدارp<0.05  به عنوان سطح معنی داری تلقی شد.نتایج: از 106 بیمار مورد بررسی، در 46 مورد (4/43%) هیپرپلازی آندومتر  گزارش شد که 37 موردآن هیپرپلازی ساده، 3 مورد کمپلکس و 6 مورد با آتیپی سلولی یافت شد. در ضمن 53 مورد (50%) آندومتر پرولیفراتیو و 5 مورد (7/4%) آندومتر ترشحی گزارش شد. در 2 بیمار با سنین 28 و 38 سال آدنوکارسینوم آندومتر تشخیص داده شد. کلیه بیماران، به جز 2 مورد آدنوکارسینوم، در دو گروه با و بدون هیپرپلازی قرار داشتند. میانگین سن، BMI و ضخامت آندومتر به طور معنی داری در گروه مبتلا به هیپرپلازی بیشتر بود. همچنین سن بالای 35 سال با  OR=3.62و p<0.01، 30£BMI با  OR=3.94و p<0.001 و ضخامت آندومتر بالای OR=5.86, 7mm و  p<0.001به عنوان عامل خطر هیپرپلازی آندومتر شناخته شدند. در مدل رگرسیون لجستیک چندگانه با استفاده از سن، BMI و ضخامت آندومتر، سن (p<0.0001) و ضخامت آندومتر (p<0.01) هر کدام پس از تعدیل دو عامل دیگر به عنوان عوامل غیر وابسته در ایجاد هیپرپلازی آندومتر شناخته شدند. در ضمن 37 نفر (43/80%) از بیماران مبتلا به هیپرپلازی آندومتر، لکه بینی در فواصل عادت ماهیانه و 45 نفر (83/97%) عادت ماهیانه نامنظم را گزارش کردند.نتیجه گیری: میزان ابتلا به هیپرپلازی آندومتر در زنان نابارور مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک با افزایش سن، چاقی و همچنین ضخامت آندومتر بیش از 7mm به وضوح افزایش می یابد؛ همچنین سن و ضخامت آندومتر هریک به طور جداگانه به عنوان یک عامل خطر مستقل در ایجاد هیپرپلازی آندومتر شناخته شدند.

زمینه و هدف: روند مصرف مواد مخدر و مرفین در سال های اخیر در اغلب جوامع، افزایش چشمگیری را نشان می دهد. از طرف دیگر اطلاعات در این مورد چندان زیاد نمی باشد؛ لذا مطالعه حاضر به بررسی تاثیر وابستگی موش های صحرایی نر و ماده به مرفین بر خصوصیات جنسی، رفتار مادرانه و میزان زاد و ولد آنان پرداخته است.روش بررسی: موش های صحرایی نر و ماده در گروه های شاهد و آزمون قرار گرفتند؛ گروه آزمون شامل دو زیرگروه بود که در یک گروه پدر (گروه I) و در گروه دیگر والدین (گروه II) با تجویز روزانه مرفین خوراکی و دوز نهایی0.4mg/ml  به مدت 14 روز وابسته شدند. وابستگی موشها با اثر ناشی از تجویز نالوکسان تایید شد. موش های نر در قفس های جداگانه نگهداری و موش های ماده برای جفت گیری در قفس موش های نر قرار داده شدند. تمایل جنسی با مشاهده پلاک واژن ارزیابی شد. تغییرات وزن دوره بارداری، میزان مرده زایی، نسبت جنسی نوزادان (نسبت نر/ ماده)، و خلق و خوی مادرانه (مشاهده میزان مراقبت از نوزادان و بچه خواری) نیز بررسی و گزارش شد. برای بررسی آماری میانگینها از آزمون One Way Anova یا معادل غیر پارامتری آن و برای مقایسه درصدها از آزمون X2 مجذور کای در نرم افزار SPSS ویرایش سیزدهم استفاده و سطح معنی داری آزمونها p<0.05  در نظر گرفته شد.نتایج: تمایل جنسی در گروه شاهد 80%، در گروه 60% I ، و در گروه  64% IIبود که تفاوت آماری معنی داری بین گروهها وجود نداشت. از بین موش هایی که جفت گیری کرده بودند در گروه شاهد 69%، در گروه 39% I، در گروه 38% II  جفت گیریها منجر به زایمان گردید (p<0.05). افزایش وزن مادر در پایان بارداری در گروه شاهد، I و II به ترتیب 62±33، 46±38 و 28±28 گرم بود که گروه II نسبت به شاهد تفاوت معنی داری داشت (p<0.05). نسبت جنسی در گروه کنترل، I و II به ترتیب 57/1، 17/1 و 1 بود که تفاوت آماری معنی داری بین گروهها وجود نداشت. در گروه شاهد تنها در یک مورد مرده زایی مشاهده شد. در گروه I مرده زایی مشاهده نشد؛ در حالیکه در گروه  67% IIمرده زایی وجود داشت (p<0.001). از بین نوزادان زنده گروه II، 37% توسط مادران خورده شدند، در حالیکه این نسبت در گروه های شاهد و I صفر بود (p<0.001).نتیجه گیری: مصرف مرفین توسط موش های صحرایی نر و ماده روی تمایل جنسی و میزان بارورسازی تاثیری ندارد؛ اما میزان بارداری کاذب (مشاهده پلاک واژینال و ادامه نیافتن بارداری) را افزایش می دهد. مصرف مرفین، توسط والدین علاوه بر تغییر در تمایل جنسی، میزان مرده زایی، بچه خوری و زایمان باعث افزایش مرگ و میر نوزادان و کاهش وزن گیری مادران در دوران بارداری می گردد. رفتار مادرانه نیز به شدت با مصرف مرفین دستخوش اختلال می شود.

زمینه و هدف: پشیمانی بعد از عقیم سازی علاوه بر صرف هزینه برای باز کردن مجدد لوله ها، بر روابط میان زوجین و روابط اجتماعی آنها نیز تاثیرگذار است. در استان سیستان و بلوچستان که کمترین میزان استفاده از توبکتومی و وازکتومی را نسبت به آمار کشوری داراست، پشیمانی افراد از عقیم سازی می تواند تمایل سایر افراد را به انجام این عمل تحت تاثیر قرار دهد. لذا هدف از این مطالعه بررسی احساس پشیمانی افراد عقیم شده و شناخت علل آن است که می تواند به برنامه ریزان بهداشتی منطقه در جهت بهبود وضعیت کمک نماید.روش بررسی: مطالعه ای مقطعی - تحلیلی بر روی 100 مرد و 144 زن عقیم شده، که به روش نمونه گیری در دسترس در 12 مرکز بهداشتی - درمانی و مرکز مشاوره وازکتومی از شهرهای زاهدان و زابل انتخاب شده بودند، در سال 1385 انجام شد. برای بررسی میزان پشیمانی و عوامل مرتبط با آن و منابع کسب اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته در 2 بخش اطلاعات دموگرافیک و بخش دوم اطلاعات مربوط به دلایل انجام عقیم سازی، طراحی و اطلاعات به روش مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. جهت توصیف داده ها از جداول فراوانی و میانگین و انحراف معیار و برای تجزیه و تحلیل از آزمون های X2، t و رگرسیون لجستیک (در سطح معنی داری 5%=a) استفاده گردید.نتایج: میانگین سن مردان و زنان عقیم شده به ترتیب 6/7 ±8/41 و 5/5 ±6/40 سال و میانگین سن زمان عقیمی آنها به ترتیب 7/6 ±2/38 و 3/4 ±3/36 سال بود. 44% مردان و 58% زنان، داشتن فرزند کافی را علت اصلی عقیم سازی بیان کردند. 17% مردان و 5/12% زنان از انجام عمل اظهار پشیمانی می کردند و مهمترین دلیل آن در هر دو گروه بروز عوارض پس از عقیمی ذکر شده بود که بخش عمده آن عوارض جسمی و به میزان کمتری عوارض روانی و تغییرات خلقی گزارش شد. گرچه به نظر می رسد بخشی از این عوارض ارتباط مستقیمی با عقیم سازی نداشته باشد. آزمون آماری X2 اختلاف آماری معنی داری میان بروز عوارض و میزان پشیمانی پس از عقیمی در مردان (p<0.001) و زنان (p<0.001) نشان داد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، بروز عوارض علت اصلی پشیمانی بعد از عقیم سازی می باشد. لذا ضرورت دارد در برنامه های مشاوره قبل از عقیم سازی به عوارضی نظیر کمر درد، افزایش وزن، تغییرات خلقی در زنان و درد، تورم، تغییرات خلقی و کاهش میل جنسی در مردان توجه بیشتری نموده و جهت افزایش رضایتمندی افراد، مشاوره پس از عقیم سازی نیز در برنامه های بهداشتی گنجانده شود. 

زمینه و هدف: از آنجایی که در کشور ما انجام سقط به انتخاب مادر جز در مواردی که بارداری، حیات مادر یا جنین را با خطر مواجه کند، غیر قانونی محسوب می شود و انجام سقط در شرایط مخفیانه و غیرقانونی نیز همواره با پیامدهای متفاوت ارتباط پیدا می کند، اهمیت شناخت جنبه های متفاوت سقط غیر قانونی و عوامل موثر بر آن بر هیچ فردی پوشیده نیست. بر این اساس این مطالعه به بررسی تجارب و دیدگاه های زنان و سایر صاحب نظران در زمینه فرایند اقدام به سقط غیرقانونی پرداخته است.روش بررسی: این پژوهش کیفی و از نوع آنالیز محتوا بود. طی آن با زنانی که تجربه یک سقط داشتند و همچنین صاحب نظران شرعی، سیاسی، حقوقی و علمی (تیم درمانی)، از فروردین تا شهریور 1385، در شهرستان کرج و تهران، مصاحبه های نیمه ساختار یافته (مصاحبه فردی) صورت گرفت. در نهایت 27 مصاحبه طی نمونه گیری مبتنی بر هدف انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از روش آنالیز محتوا صورت گرفت.نتایج: از داده های این پژوهش پنج مفهوم اصلی استخراج شد. در این مقاله به بیان نتایج مرتبط به مفهوم سنجش موقعیت پرداخته می شود. از این مفهوم نیز سه طبقه اصلی شامل واکنشها، اعتقادات شرعی، باورهای شخصی و ممنوعیت های سیاسی - اجتماعی استخراج شد. طبقه اصلی واکنشها به دو طبقه فرعی (1) تیم درمانی و خانواده، دوستان و اجتماع تقسیم شد. طبقه تیم درمانی نیز به دو زیر طبقه فرعی (2) باز دارنده و حمایت کننده تقسیم شد. سپس یکی از زیر طبقه های فرعی 2 (بازدارنده) به سه زیر طبقه فرعی (3) شامل اجتناب از همکاری، هشدار و تشویق تقسیم گردید.نتیجه گیری: زنان برای انجام سقط غیرقانونی به واکنشها و عکس العمل های خانواده، دوستان و تیم درمانی اهمیت می دهند. باورهای نادرست یا عدم اعتماد به احکام شرعی و همچنین احساس مفیدتر بودن ختم بارداری نسبت به ادامه دادن برای کل خانواده، زمینه مساعدی را برای حذف اخلاقیات بازدارنده فراهم می آورد. حمایت های تیم درمانی نیز بر نحوه مقابله با ممنوعیت های اجتماعی تاثیر می گذارد و در نهایت زن سقط را به انجام می رساند. لذا فراهم سازی زمینه مشاوره ویژه در مراکز درمانی با خانم هایی که با بارداری ناخواسته مواجه  شده اند، می تواند از میزان سقط هایی که بدلیل مشکلات خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی یا عدم آگاهی درباره مسایل شرعی و اخلاقی سقط انجام می شود، بکاهد. بررسی دلایل همکاری تیم درمانی در انجام سقط غیرقانونی نیز می تواند به حل این مشکل بهداشتی کمک کند.

زمینه و هدف: «راهنماهای شش گانه اخلاق در پژوهش»، شامل دستورالعمل هایی اخلاقی در «پژوهش های ژنتیک»، «پژوهش بر گروه های خاص»، «پژوهش بر حیوانات»، «پژوهش بر گامت و جنین»، «پژوهش های پیوند عضو و بافت» و «کارآزمایی هایی بالینی» است. این راهنماها به وسیله شورای سیاست گذاری وزارت بهداشت، درمان و  آموزش پزشکی و مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1385 تدوین شده و هدف از تهیه آنها، ارایه راهکارهای اخلاقی در شش حوزه پژوهشی نوپا در علوم  پزشکی و زیستی است که برانگیزنده مسایل گوناگون اخلاقی و حقوقی هستند. با این حال، به نظر می رسد نقاط ضعف، ابهام و کاستی هایی در تالیف و تدوین آنها راه یافته است. این مقاله به بررسی انتقادی راهنماهای شش گانه می پردازد.نتیجه گیری: یک راهنمای اخلاقی مطلوب، نظریه ای کلی، موجه و منسجم را در فلسفه اخلاق در برمی گیرد و با استفاده از آن، به صورت شفاف، صریح و دقیق، راهکارهایی را درباره همه مسایل مربوط به موضوع، نه مسایل نامرتبط، ارایه می دهد. مجموعه «راهنماهای شش گانه اخلاق در پژوهش» نظریه ای کلی، موجه و منسجم را درباره اخلاق نمایان نمی کند و فاقد شفافیت، جامعیت و دقت مناسب است. همچنین، برخی دستورالعمل های این مجموعه، خارج از گستره اخلاق و در واقع، حقوقی یا فنی است.

با وجود تحقیقات بسیاری که در زمینه باروری و لقاح آزمایشگاهی صورت گرفته است؛ بیش از نیمی از جنین های منتقل شده در سیکل های لقاح آزمایشگاهی و میکرواینجکشن (IVF/ICSI) لانه گزینی پیدا نمی کنند.دلایل شکست مکرر در لانه گزینی شامل کاهش پذیرش اندومتر، نقص رشد جنین و یا عوامل چندگانه می باشد. از اختلالات رحمی، اندومتر نازک، تغییر در بروز مولکول های چسبان و عوامل ایمونولوژی باعث کاهش پذیرندگی اندومتر می شوند؛ در حالیکه اختلالات ژنتیکی در مرد و یا زن، شامل اختلالات کروموزومی اسپرم و تخمک، آنوپلوییدی جنین و نیز سخت شدگی زونا پلوسیدا از علل جنینی عدم لانه گزینی می باشند؛ همچنین در وضعیت های بالینی مانند اندومتریوز، سندرم تخمدان پلی کیستیک و هیدروسالپنکس به دلیل اشکال توام در کیفیت تخمک و اندومتر، کاهش لانه گزینی به دنبال انتقال جنین روی می دهد. در این مقاله پس از مرور علل احتمالی و روش های مختلف ارزیابی بیماران با سابقه عدم لانه گزینی پس از IVF/ICSI های مکرر، در مورد درمان های پیشنهاد شده در این باب از جمله تحریک اندومتر، هیستروسکوپی، میومکتومی، ایمونومدولاتورها، تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی جنین (PGD)، کمک به خارج شدن جنین از پوسته زونا (Assisted hatching)، انتقال تخم به داخل لوله فالوپ (ZIFT)، کشت همزمان جنین با سایر سلولها (Co-cultures)، انتقال جنین در مرحله بلاستوسیست، سالپنژکتومی در موارد هیدروسالپنکس و غیره بحث شده است.