تحقیقات سلامت در جامعه
سال:1402 | دوره:9 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

مقدمه و هدف امروزه استفاده از تلفن همراه به یک اصل اجتناب ناپذیر در زندگی بشر تبدیل شده و در این حوزه ایستگاه های تقویت آنتن تلفن همراه (BTS) به عنوان یکی از زیرساخت های ضروری گسترش پیدا نموده اند. سنجش میزان امواج الکترومغناطیس ناشی از این ایستگاه ها در برنامه ریزی های مدیریتی جهت استقرار این سامانه ها و حفظ استانداردهای محیطی دارای اهمیت است. هدف مطالعه حاضر اندازه گیری سطح امواج محیطی حاصل از فرستنده های مخابراتی آنتن اپراتورهای همراه اول و ایرانسل در سطح شهر بروجرد در استان لرستان و مقایسه آن با استانداردهای موجود بوده است. روش کار این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی است. تمامی اندازه گیری ها با استفاده از دستگاه سنجش میدان های الکترومغناطیسی 60-40 SPECTRAN HF در فواصل 0، 5، 10، 15، 20، 25، 50، 100، 150 و 200 متر از فرستنده و در شرایط جوی و زمانی یکسان در هر جهت سکتور انجام گرفته است. شدت میدان مغناطیسی و چگالی توان اندازه گیری شده در محیط با آزمون آماری من ویتنی آنالیز و با حدود مجاز مقایسه شده است. یافته ها یافته های این تحقیق نشان می دهند که تمام چگالی توان های محاسبه شده در فواصل مشخص از دکل های هر دو اپراتور ایرانسل و همراه اول در مقادیر بسیار کمتر از حدود استاندارد قرار دارند. مقایسه عوارض بیماری براساس پرسش نامه GHQ در ساکنین اطراف آنتن های ایرانسل و همراه اول نشان داد که در هر دو آنتن، بیشترین درصد عوارض بیماری به ترتیب خفیف یا کمترین، متوسط و هیچ و فاقد عوارض شدید بیماری بوده اند. نتیجه گیری بر اساس مطالعه حاضر، سطح امواج الکترومغناطیس در مناطق مطالعه شده در هر دو آنتن همراه اول و ایرانسل در مقایسه با استانداردهای موجود پایین تر بوده است.

مقدمه و هدف نمایندگان مجلس شورای اسلامی نقش مهمی در تصویب قوانین حوزه ی سالمندی دارند؛ بنابراین دیدگاه این افراد به افراد سالمند می تواند نقش تعیین کننده ای را در این امر ایفا کند. هدف از پژوهش حاضر تعیین نگرش نمایندگان مجلس شورای اسلامی به سالمندان است. روش کار این پژوهش به صورت مقطعی و از نوع توصیفی تحلیلی است که در سال 1398روی 274 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که به روش تمام شماری انتخاب شده بودند، انجام شد. جمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه و با استفاده از پرسش نامه بود. ابزار پژوهش در این مطالعه شامل پرسش نامه های اطلاعات جمعیت شناختی و پرسش نامه ی نگرش به موضوع سالمندی کوگان بود که روایی و پایایی آن تایید شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار IBM SPSS نسخه ی 22 و آزمون های هم بستگی (پیرسون، اسپرمن)، تی مستقل و آنالیز واریانس یک راهه استفاده شد. یافته ها میانگین سنی شرکت کنندگان 02/8 ±,49/53 بود. اکثر نمایندگان مجلس (8/93 درصد) مرد بودند. میانگین نمره ی نگرش به سالمندان 20/145±,05/15 بوده است و میانگین نمره ی نگرش منفی به سالمندی در میان نمایندگان مجلس بالاتر بوده است (28/62±,36/12). رابطه ی معنی داری میان سن (05/0< P) و جنسیت (002/0= P) با نگرش به موضوع سالمندی وجود داشت. نتیجه گیری با توجه به اینکه میانگین نگرش منفی به سالمندی در میان نمایندگان مجلس بالاتر بوده است، توصیه می شود برنامه ها و کارگاه های آموزشی به منظور آشنایی نمایندگان با موضوع و مسایل سالمندی برگزار شود تا بدین ترتیب سیاست گذاری های بهتری در حیطه ی سالمندی صورت گیرد.

مقدمه و هدف سرطان یکی از معضلات اصلی بخش سلامت در بسیاری از کشورها، دومین علت مرگ ومیر در جهان و سومین علت مرگ در ایران است. در سال 2020 در جهان، 19میلیون مبتلای جدید و 10میلیون مرگ ناشی از سرطان گزارش شد. این مطالعه با هدف بررسی میزان ابتلا و مرگ ومیر سرطان ها در شهرستان بهبهان انجام شد. روش کار در این مطالعه ی توصیفی، داده های موجود در بانک اطلاعاتی مراکز پاتولوژی، بیمارستانی و ثبت مرگ بهبهان طی سال های 1393تا 1398 گرد آوری شدند، متغیرهای ضروری مطابق با استاندارد آژانس بین المللی تحقیقات سرطان و مشخصات تومورها طبق سیستم کدگذاری بین المللی سرطانها (ICDO3) جمع آوری و با SPSS26 و بر اساس آمار توصیفی، رگرسیون دوجمله ای منفی و آنالیز خوشه بندی سلسه مراتبی تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها 1676 بیمار شناسایی شد که 5/52درصد آن ها مرد بودند. در مردان به ترتیب سرطان پوست، پروستات و ریه و در زنان سرطان پستان، پوست و خون شایع تر بودند. میزان تشخیص بیمار جدید در سال 0/130 درصدهزار نفر بود (2/134 در مردان و 2/126 در زنان). متوسط نرخ ابتلا و مرگ با بالارفتن سن افزایش یافت (001/0> P) و در زنان و مردان تفاوت معناداری نداشت (05/0< P). همچنین 606 مورد مرگ ناشی از سرطان گزارش شد که 3/39درصد زن و 7/60درصد آن ها مرد بودند و 7/29درصد مرگ ها زیر 60 سال بودند. نتیجه گیری با توجه به روند صعودی جمعیت سالمندان و افزایش بروز سرطان ها با افزایش سن در بهبهان، انجام مداخلات پیشگیری از سرطان ضرورت دارد.

مقدمه و هدف روش های مختلفی برای پیشگیری از بیماری Covid-19، از بدو پاندمی تاکنون مطرح شده است؛ اما با وجود کشف واکسن، هنوز استفاده از ماسک صورت، روشی اثربخش و کارآمد شناخته می شود. با وجود این، داشتن درک درستی از عوامل تعیین کننده ی رفتارهای پیشگیرانه، به ویژه استفاده از ماسک در جوامع، به علت سهل انگاری و نادیده گرفتن این امر، ضروری به نظر می رسد. لذا این مطالعه با هدف شناسایی علل استفاده نکردن از ماسک توسط مردم در پاندمی کووید19 از دیدگاه کارشناسان بهداشتی انجام شد. روش کار این مطالعه به روش کیفی و تحلیل محتوا در سال 1399 انجام شد. نمونه گیری به صورت هدفمند و با شرکت 15 نفر از کارشناسان بهداشت دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل در این مطالعه انجام شد. در این مطالعه، افراد با حداکثر تنوع از نظر سن، جنس و سطح تحصیلات انتخاب شدند. روش اصلی جمع آوری داده ها مصاحبه ی نیمه ساختاریافته بود که مدت مصاحبه بین 20 تا 30 دقیقه بود. متن های مصاحبه ها نوشته، استخراج و به واحدهای معنی دار تقسیم شدند. به منظور استحکام، تایید نتایج و دقت تحقیق از معیارهای اعتبار یا مقبولیت داده ها (Credibility) قابل پذیرش بودن و اعتبار، صحت و باورپذیری داده ها، تاییدپذیری، قابلیت اعتماد و قابلیت انتقال استفاده شد. یافته ها 6/66 % شرکت کنندگان در مصاحبه مدرک تحصیلی کارشناسی، 4/13% کارشناسی ارشد و 20% مدرک دکترا داشتند. 80%درصد شرکت کنندگان مرد، 5/53% در محدوده ی سنی 40 تا 50 سال و همگی متاهل بودند. در روند تحلیل داده ها، 40 مفهوم اولیه که ویژگی های یکسان داشتند در شش زیرطبقه دسته بندی شدند و سپس بر اساس خصوصیات مشترک در سطح انتزاعی تری به سه طبقه اصلی تبدیل شدند. یافته های پژوهش در سه طبقه اصلی عوامل فردی، عوامل بین فردی و عوامل محیطی طبقه بندی شدند. زیرطبقه ها شامل عدم آگاهی، اعتقادات رفتاری و باورها، موانع جسمی، هنجارهای انتزاعی، موانع اقتصادی، موانع محیطی، ساختار نامناسب ماسک، سیاست ها و دستورالعمل های بهداشت بود. نتیجه گیری نتایج این مطالعه نشان داد که علاوه بر عوامل فردی، مانند آگاهی و اعتقادات افراد درباره رفتارهای پیشگیرانه، عوامل بین فردی، هنجارهای انتزاعی و عوامل اقتصادی و محیطی نیز می تواند بر استفاده از ماسک در افراد جامعه تاثیرگذار باشد که حمایت و پشتیبانی سازمان های دولتی را ضروری می سازد.

مقدمه و هدف ازآنجایی که روش سزارین در ایران بیش از استاندارد توصیه شده سازمان بهداشت جهانی است، کاهش تعداد زایمان سزارین و ترویج زایمان طبیعی در تمام سطوح نظام سلامت کشور مورد توجه سیاست گذاران سلامت کشور است. ازاین رو، شناسایی عوامل موثر در انتخاب نوع زایمان بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی هدف این مطالعه قرار گرفته است. روش کار این مطالعه مقطعی تحلیلی در بین 144 مادر باردار در مراکز جامع سلامت شهرستان ساوه در سال 1401 به انجام رسیده است. پرسش نامه طراحی شده مبتنی بر سازه های مدل اعتقاد بهداشتی (آگاهی، شدت، حساسیت، موانع، منافع، خودکارآمدی درک شده) جهت تعیین باورهای مرتبط با نوع زایمان انتخابی استفاده شد. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS16 آنالیز شدند و سطح معنی داری داده ها 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها از 144 نفر شرکت کننده در مطالعه 08/52 درصد روش طبیعی و 91/47 درصد سزارین را به عنوان روش ترجیحی زایمان خود انتخاب کردند. سازه موانع شناخته شده با میانگین 50/56 بیشترین میانگین را در گروه زایمان سزارین داشت. بر اساس رگرسیون لجستیک انجام شده هر شش سازه مدل اعتقاد بهداشتی در پیش بینی نوع زایمان انتخابی زنان تاثیر داشتند و در کل، این مدل قادر به پیش بینی 71 درصد از نوع زایمان انتخابی مادران باردار بود. نتیجه گیری متخصصین سلامت می توانند با طراحی و اجرای مداخلات آموزشی با هدف بالا بردن سطح آگاهی مادران باردار و هم چنین تمرکز بر سازه های روان شناختی موثر در رفتار، از جمله تقویت خودکارآمدی در زنان و رفع موانع مرتبط با زایمان طبیعی، زایمان های سزارین غیرضروری را کاهش دهند.

مقدمه و هدف شواهد نشان می دهد، سطح بالای هوش هیجانی در کارکنان مراقبت های بهداشتی منجر به ارتباط بهتر با بیماران و درنهایت رضایتمندی آنان می شود. در این راستا و با توجه به ارتباط غیرقابل انکار و پیچیده هوش هیجانی و مهارت های ارتباطی، پژوهش حاضر طراحی و اجرا گردید. روش کار پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است. مشارکت کنندگان پژوهش، 121 نفر از مراقبین و بهورزان شهرستان های قروه و دهگلان بودند. ابزار جمع آوری داده ها شامل چک لیست ارزیابی مهارت های ارتباطی به شیوه مشاهده، پرسش نامه های استاندارد مهارت های ارتباطی کویین دام و هوش هیجانی شیرینگ به روش خود اظهاری است. جهت آنالیز داده ها، آمار توصیفی، تحلیل واریانس و رگرسیون خطی انجام گردید. یافته ها نتایج خوداظهاری هوش هیجانی و مهارت های ارتباطی نشان داد، تنها 82 درصد آزمودنی ها هوش هیجانی بالا و 2/23 درصد مهارت های ارتباطی بالا داشتند. ارزیابی مهارت های ارتباطی با شیوه مشاهده نشان داد که کارکنان درزمینه معرفی خود به مراجعین، توضیح روند درمان و حفظ آرامش مراجعین نمره پایینی را کسب کرده اند. 7/04% مهارت گوش کردن فعال را دارا بودند. ضرایب تعیین رگرسیونی نشان داد 86 درصد از واریانس هوش هیجانی به متغیر مهارت های ارتباطی مربوط است. نتیجه گیری در کل، یافته های پژوهش حاضر بیانگر سطح متوسط هوش هیجانی و مهارت های ارتباطی در بهورزان و مراقبین سلامت است. در رابطه با ضعف های ارتباطی مشاهده شده در ابعاد عاطفی، مداخله موثر در مشارکت کنندگان پژوهش توصیه می گردد.

مقدمه و هدف اپیدمی و پاندمی کرونا (کووید-19) باعث استرس فراوان و افت مهارت های ارتباطی در میان گروه های مختلف ازجمله دانشجویان پزشکی شد. درنتیجه، هدف این پژوهش تعیین تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی بر مولفه های استرس کرونا در دانشجویان واحد علوم پزشکی بود. روش کار این مطالعه ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه اجرا، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. از میان اعضای جامعه، 170 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی با کمک قرعه کشی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش چهار جلسه 120 دقیقه ای به مدت یک ماه تحت آموزش مهارت های ارتباطی قرار گرفت و گروه کنترل در این مدت آموزشی ندید و در لیست انتظار برای آموزش ماند. ابزارهای پژوهش شامل فرم اطلاعات جمعیت شناختی و «مقیاس استرس کرونا» (Corona Stress Scale) بود. روایی محتوایی با نظر متخصصان تایید و پایایی به روش همسانی درونی از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها با آزمون های خی دو، تی مستقل و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان داد که گروه های آزمایش و کنترل ازنظر هیچ یک از متغیرهای جنسیت (496/0 = P, 46/0 =χ, 2) و میانگین سنی (135/0= P, 49/1-=t) تفاوت معنی داری نداشتند. همچنین دیگر نتایج نشان داد که آموزش مهارت های ارتباطی باعث کاهش حالت های روانی استرس کرونا (001/0 = P, 06/1518 =F)، حالت های جسمانی استرس کرونا (001/0 = P, 35/2197 =F) و رفتارهای مرتبط با استرس کرونا (001/0 = P, 10/1220 =F) در دانشجویان پزشکی شد. نتیجه گیری آموزش مهارت های ارتباطی بر کاهش مولفه های استرس کرونا در دانشجویان پزشکی موثر بود. بنابراین، برای کاهش استرس کرونا می توان از روش آموزش مهارت های ارتباطی در کنار سایر روش های آموزشی موثر استفاده کرد.

مقدمه و هدف یکی از راهکارهای مدیریت منابع آب تعیین دقیق سرانه ی مصرف آب در بخش های مختلف، به ویژه مصارف شرب و بهداشتی است. انجام این مطالعه با هدف تعیین سرانه ی مصرف آب با بررسی های میدانی و آمارگیری از مشترکان منطقه ی 4 شهر تهران که آب مصرفی خود را از شبکه ی توزیع تحت پوشش شرکت آب وفاضلاب تامین می کنند، همچنین تخمین سرانه ی تولید فاضلاب و مقدار مواد آلی تجزیه پذیر زیستی پیشنهاد شد. روش کار در این پژوهش، جامعه ی آماری بخشی از مشترکان شرکت آب وفاضلاب منطقه ی 4 تهران است که تعداد آن ها از سال 97 تا 99، به 108603 می رسد. برای بررسی سرانه ی مصرف آب، مجموع آب مصرفی در 24 ساعت به ازای جمعیت تحت پوشش، مقدار هزینه به ازای آب مصرفی و همچنین مقدار فاضلاب تولیدی محاسبه شد. یافته ها سرانه ی مصرف آب در سال های 1397، 1398 و 1399 به ترتیب (L/p. d) 33/172، 131 و 33/117 به دست آمده است. بیشترین و کمترین سرانه ی مصرف آب، به ترتیب در اردیبهشت و فروردین 1398 بوده است. هزینه ی پرداختی برای تامین آب هر اشتراک، برای سال های 1397، 1398 و 1399 به ترتیب 145675، 164520 و 223944 ریال بر متر مکعب بوده است. نتیجه گیری نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین میزان مصرف آب و تولید فاضلاب در فروردین و اردیبهشت و کمترین میزان مصرف آب و تولید فاضلاب در دی است. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از مقدار هزینه ی پرداختی و مصرف آب در سال های 1397 تا 1399، قیمت آب ابزار موثری برای کاهش مصرف آب نیست.

مقدمه و هدف ازدیاد رخدادهای ناایمن در محیط های بهداشتی درمانی می تواند باعث آسیب های جانی به کارکنان بهداشت و درمان و بیماران شود. درک جو ایمنی بیمار در یک سازمان با استفاده از یک ابزار روا و پایا می تواند این خطرات و آسیب ها را به بیمار کاهش دهد. این مطالعه با هدف بررسی روایی و پایایی نسخه ی فارسی پرسش نامه ی جو ایمنی بیمار در سازمان های مراقبت بهداشتی (PSCHO) انجام می شود. روش کار با اخذ اجازه از نویسندهی اصلی ابزار، مطالعه آغاز شد. این پرسش نامه را گروهی از متخصصان با روش ترجمه و بازگردانی (Forward-Backward)، ابتدا به زبان فارسی برگرداندند سپس به انگلیسی ترجمه کردند، پس از تایید نسخه ی انگلیسی توسط نویسنده ی اصلی، نسخه ی نهایی فارسی شکل گرفت. پرسش نامه ی اصلاح شده را 221 نفر از کارکنان بهداشت و درمان سه بیمارستان دولتی شهرستان ساری در اسفند ماه 1400 تکمیل کردند. شاخص های آماری استفاده شده شامل ضریب آلفای کرونباخ، شاخص روایی محتوا (CVI)، نسبت روایی محتوا (CVI) و هم بستگی پیرسون هستند. یافته ها این مطالعه در نیم سال دوم 1400 انجام گرفت. ضریب آلفای کرونباخ حاصل برای کل پرسش نامه 883/0 است. میانگین نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا با اهتمام به نظر 30 متخصص بهداشت حرفه ای، ارگونومی و پرستاری برابر 59/0 و 81/0 محاسبه شد. نتیجه گیری این مطالعه نشان داده است که پرسش نامه ی جو ایمنی بیمار در سازمان های مراقبت بهداشتی (PSCHO) قابلیت اعتبار و اطمینان بالا دارد و می تواند برای ارزیابی و شناسایی سطح جو ایمنی بیمار در مراکز بهداشتی درمانی استفاده شود.

مقدمه و هدف برای اثربخش ترشدن برنامه ها و مداخلات اجتماعی کنترل کننده ی بار بیماری ها، نیاز است که سیاست گذاران شواهد معتبری درباره ی نقش تعیین کننده های اقتصادی اجتماعی داشته باشند. این مطالعه با هدف بررسی رابطه ی شاخص اقتصادی اجتماعی و شاخص فراهمی منابع با بار بیماری ها در بین استان های کشور در سال 2019 انجام شده است. روش کار این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده های استانی سال 2019 انجام شد. داده های استانی مورد نیاز از گزارش سال نامه ی آماری و گزارش هزینهی درآمد خانوار مرکز آمار و داده های مربوط به سال های تعدیل شده با ناتوانی و مرگ زودرس (دالی) از تخمین های بار بیماری سال 2019 استخراج شدند. نابرابری دالی از طریق تخمین شاخص تمرکز و استخراج منحنی تمرکز در فاصله ی اطمینان 95 درصد بررسی شد. تحلیل های انجام شده در محیط نرم افزار استتا 15 انجام شدند. یافته ها در سال 2019 میانگین دالی سرانه 98/3 ±,33/18 بوده است. میانگین شاخص اقتصادی اجتماعی و شاخص فراهمی منابع برای 31 استان به ترتیب 21/0 ±,37/0 و 20/0 ±,64/0، به دست آمدند. با درنظرگرفتن تفاوت در منابع موجود (کووریت)، بین چارک های اقتصادی اجتماعی، تفاوت معنادار آماری از نظر توزیع دالی سرانه وجود داشت (01/0>P)، به طوری که اندازه ی اثر تعلق به چارک اقتصادی اجتماعی 758/0 به دست آمد (01/0>P)؛ اما اندازه ی اثر تفاوت در فراهمی منابع از نظر آماری معنادار نبود. نتیجه گیری سیاستگذاران سلامت در سطح ملی و استانی باید سعی کنند از طریق ترویج برنامه های تشویق سبک سالم زندگی، توسعه ی دسترسی همگانی به خدمات غربالگری زودرس و هدف گیری پیشگیری از علل مرگ ومیر نابرابری را کاهش دهند.