گیاهان دارویی
سال:1402 | دوره:22 | شماره:87 |تعداد مقالات:8

مقدمه: سرطان ریه (LC) شایع ترین نوع سرطان است و میزان مرگ و میر و عوارض آن در سراسر جهان رو به افزایش است. علی رغم اینکه پرتودرمانی، شیمی درمانی و روش های جراحی از جمله راهبردهای درمانی رایج در برابر LC هستند، با این وجود این روش ها اثربخشی کافی ندارند و ممکن است استفاده از آنها با اثرات نامطلوبی همراه باشد. در نتیجه شناسایی راه های جایگزین برای درمان و کنترل بیماران LC ضروری است. هدف: در این مطالعه مروری، هدف بررسی تأثیرات درمانی داروهای گیاهی مبتنی بر نانو (کورکومین، چای سبز، کورستین و مارسدنیا تناسیسیما) و مقایسه آنها با تمرکز بر جنبه های مکانیکی آنها در برابر LC بود. روش بررسی: پایگاه های اطالعاتی Scholar Google، Science of Web، PubMed، Scopus و SID به طور سیستماتیک و بدون هیچ گونه محدودیتی برای زبان و زمان مورد جستجو قرار گرفتند. نتایج: نتایج ارزیابی نشان داد که این فرآورده های گیاهی از طریق مکانیسم های مختلفی مانند تنظیم سیستم ایمنی، تحریک آپوپتوز سلولی و اتوفاژی می توانند در درمان LC مفید باشند. با این حال، استفاده همزمان از داروهای گیاهی و فرمول های نانو (نانوذرات اکسیدروی، نقاط کوانتومی کادمیوم سولفید، نانوذرات کونژوگه با طلا می تواند به طور چشمگیری بر برخی از محدودیت های طب گیاهی غلبه کند و کارایی آن را در برابر LC افزایش دهد. نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از نانو فرمولاسیون ها و داروهای گیاهی باعث بهبود LC می شود. با این حال، مطالعات بیشتری با حجم نمونه بزرگ برای اثبات این یافته ها موردنیاز است.

مقدمه: اثربخشی آنتی بیوتیک های رایج به دلیل ظهور مقاومت دارویی، از جمله مقاومت چند دارویی (MDR) مختل شده است. در نتیجه، علاقه فزایندهای به بررسی درمان های جایگزین برای عفونت های مقاوم به دارو ایجاد شده است. یکی از راه های امیدوارکننده استفاده از داروهای گیاهی دارای خواص ضدمیکروبی می باشد که ممکن است به عنوان یک مکمل یا جایگزین مناسب برای آنتی بیوتیک های معمولی عمل کنند. هدف: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی اسانس گیاهان دارویی بومی ایران بر باکتری های مقاوم به دارو انجام شد. روش بررسی: در این مرور سیستماتیک، با استفاده از کلیدواژه هایی شامل داروی گیاهی، اسانس، اسینتوباکتر، سودوموناس آئروژینوزا، کلبسیال پنومونیه، استافیلوکوکوس اورئوس، گونه های انتروکوکوس در پایگاه های اطلاعاتی Scopus، PubMed، Science of Web و پایگاه های داخلی منتشر کننده مقاالت جستجو شد. تاریخ 4 اکتبر 2023 بدون محدودیت زمانی در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج نشان داد که بیشترین تعداد مطالعات انجام شده مربوط به آویشن و بیشترین گونه باکتری مورد آزمایش مربوط به سویه های استافیلوکوکوس اورئوس یا استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متیسیلین (MRSA) بوده است. بیشترین فعالیت ضد باکتریایی مربوط به گیاه آویشن با کمترین غلظت بازدارنده حداقلی (MIC) معادل 31/0 میکروگرم در میلی لیتر و پس از آن لعل کوهستان با کمترین MIC برابر با 0/625 میکروگرم در میلی لیتر است. نتیجه گیری: داروهای گیاهی ممکن است یک گزینه درمانی کارآمد برای باکتری های مقاوم به آنتیبیوتیک باشد. اثرات نامطلوب بالقوه و خواص ضدباکتریایی همراه با اثرات هم افزایی احتمالی با سایر گیاهان دارویی نیازمند مطالعات بیشتر برای روشن شدن است.

مقدمه: مریم گلی به عنوان گیاهی مهم در طب سنتی، در نقاط محدودی از خاورمیانه پراکنده شده است. هدف: در این مطالعه سه حلال قطبی متانول 80 درصد، اتانول 80 درصد و آب دوبار تقطیرشده برای ترغیب ترکیبات فنلی Salvia tebesana مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در ابتدا فعالیت آنتی اکسیدانی (برآوردشده با ظرفیت آنتی اکسیدانی کل DPPH و سنجش مهار رادیکال FRAP) و محتوای فنل، ارتودی فنل، اسیدهای فنلی، فلاونوئید، فلاونول و پروآنتوسیانیدین عصاره های برگ و ساقه ارزیابی شدند. پس از انتخاب بهترین حلال، نمونه ها از نظر ترکیبات فلاونوئیدی مجزا (اپیژنین، کوئرستین، میریستین و روتین) توسط HPLC-PDA مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج: عصاره های گیاهی مختلف فعالیت های قوی درمهار رادیکال ها نشان دادند و عصاره برگ به دست آمده با متانول 80 درصد، بیشترین ظرفیت آنتی اکسیدانی را نشان داد. درهمین عصاره بیشترین محتوای ارتودیفنل، اسیدهای فنلی، فلاونوئید و پروآنتوسیانیدین به ثبت رسید (به ترتیب 46/2 ± 1598/5، 41/3 ± 742/2، 21/9 ± 487/6 و 31/4 ± 350/1 میلی گرم در 100 گرم ماده خشک) درحالیکه عصاره اتانولی برگ بیشترین محتوای فنل و فلاونوئید را به خود اختصاص داد (به ترتیب 47/3 ± 2299/2 و 42/3 ± 359/1 میلیگرم در 100 گرم ماده خشک). سطح بیشینه فلاون اپیژنین (11/1 ± 466/1 میکروگرم در گرم ماده خشک) و فلاونول روتین (10/02 ± 348/6 میکروگرم در گرم ماده خشک) نیز در عصاره متانولی برگ یافت و برای اولین بار در S. tebesana گزارش شد. نتیجه گیری: این یافته ها تضمین می کند که S. tebesana، به ویژه برگ ها، می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی و در جهت کاهش تنش اکسیداتیو، در برنامه های غذایی و پزشکی پیشنهاد شود.

مقدمه: دانش اتنوبوتانی به مطالعه کاربردهای بومی، محلی و سنتی افراد و فرهنگ های مختلف از گیاهان می پردازد. هدف: تحلیل مقالاتی است که ویژگی های اتنوبوتانی گیاهان دارویی ایران را از منظر مردم محلی بررسی کرده است. روش بررسی: این مطالعه با استفاده از روش تحلیل کتابسنجی گذشته نگر و ترسیم نقشه علم انجام شده است. مقالات بازیابی شده از پنج پایگاه اطلاعاتی مورد بررسی قرار گرفت و آیتم های نام منطقه، تعداد گونه، تیره-های با بیشترین تعداد گونه گیاه دارویی، اندام گیاهی، نحوه مصرف گیاهان دارویی و استفاده های درمانی گیاهان دارویی با بیشترین فراوانی استخراج شد. نرم افزار VOSviewer به منظور تحلیل هم رخدادی واژگان و ترسیم نقشه استفاده شد. نتایج: 145 مقاله (با 235 نویسنده در 59 مجله) در سه گروه تقسیم بندی می شوند: بررسی ویژگی های اتنوبوتانی گیاهان دارویی، بررسی ویژگی های اتنوبوتانی یک خانواده/یک گونه گیاهی و بررسی ویژگی های اتنوبوتانی گیاهان دارویی ایران جهت درمان/پیشیگیری یک بیماری/اختلال. مطابق نقشه، کلیدواژه های اتنوبوتانی، گیاهان دارویی، طب سنتی و اتنوفارماکولوژی از جمله کلیدواژه های پربسامد و بیماری های گوارشی، سرماخوردگی، دیابت، دندان درد، و همچنین بیماری های زنان، تنفسی و پوستی از جمله بیماری های پربسامد در مقاالت هستند. نتیجه گیری: مردم مناطق مختلف ایران به استفاده از گیاهان دارویی در درمان بیماری ها توجه دارند. با اینحال ویژگی های اتنوبوتانیکی گیاهان دارویی برخی مناطق ایران هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. در این مطالعه مقالات پژوهشی مجلات بررسی شده است. پیشنهاد می شود در مطالعات آتی، مقالات کنفرانسی و مقالات مرور نظاممند نیز ارزیابی شود.

مقدمه: در کشاورزی پایدار، عمدتاً کاهش آلودگی محیط زیست توسط کودهای شیمیایی مورد توجه است. بر این اساس محلول پاشی کودهای آلی مورد تقاضا است. علاوه بر این، داروهای گیاهی با فعالیت آنتی اکسیدانی بالاتر قادر خواهند بود تشکیل گونه های رادیکال آزاد را محدود کنند. هدف: بنابراین آزمایش گلخانه ای به منظور تعیین اثر محلول پاشی کودهای آلی بر فعالیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات پلی فنلی Marrubium vulgare L. انجام شد. روش بررسی: تیمارها شامل چهار سطح کاربرد اسید هیومیک و فولویک اسید (0، 250، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) بود. برخی از ترکیبات فنلی از جمله اسید گالیک، اسید کلرژنیک، کومارین، هسپریدین و اوژنول در عصاره Marrubium vulgare L. شناسایی و اندازه گیری شد. نتایج: مصرف 250 میلی گرم در لیتر هیومیک اسید منجر به بالاترین عصاره گیری از ترکیبات فنلی کومارین شد که این مقدار را در سطح کاربرد بالاتر و با افزودن اسید فولویک کاهش داد. به این ترتیب محلول پاشی اسید هیومیک با غلظت کم قبل از مرحله گلدهی روشی مفید و موثر برای افزایش سنتز ترکیبات فنلی است. در میان اسیدهای آلی مورد بررسی، کاربرد 250 میلی گرم در لیتر هیومیک اسید بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی را نشان داد و ممکن است به عنوان منبع بالقوه عوامل آنتی اکسیدانی بیماری های مرتبط با رادیکال های آزاد مورد استفاده قرار گیرد. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر می تواند برای مدیریت تولید گیاهان دارویی و کیفیت فرآورده های آنها مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این، استفاده از مواد هیومیک باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی و در نتیجه حفظ محیط زیست می شود.

مقدمه: روغن مغز بادام تلخ (ACKO) (Amygdalus communis L. var. Amara) در طب سنتی ایرانی از راه موضعی برای تسکین دردهای عضلانی-استخوانی و مفصل استفاده می شود. همچنین، ACKO در مطالعات تجربی اثرات ضدالتهاب داشته است. هدف: بررسی اثربخشی و ایمنی ACKO در درمان علامتی استئوآرتریت زانو. روش بررسی: یکصد و پنجاه و شش بیمار به طور مساوی و تصادفی در سه گروه، ACKO، دیکلوفناک یا دارونما را به صورت موضعی هر 8 ساعت به مدت 1 ماه روی زانو مالیدند. پنجاه و دو، 50 و 51 بیمار به ترتیب در گروه های ACKO، دیکلوفناک و دارونما، کارآزمایی را به پایان رساندند. در شروع و خاتمه کارآزمایی، اثرات درمان بر علایم با استفاده از پرسشنامه WOMAC ارزیابی شد. همچنین، آزمایش های خون شناسی، و کار کبد و کلیه انجام شد. نتایج: ACKO و دیکلوفناک علایم را به طور معنی داری بیشتر از دارونما کاهش دادند (0/001 >P). درصد تغییرات نمرات درد و سفتی WOMAC در گروه ACKO مشابه گروه دیکلوفناک بود در حالیکه درصد تغییرات نمرات کل و عملکرد WOMAC در گروه ACKO کمتر از گروه دیکلوفناک بود (0/001 >P). ACKO و دیکلوفناک هیچ اثر معنی داری بر آزمایش های خون نداشتند. بعلاوه، هیچ عارضه جانبی شناسایی نشد. نتیجه گیری: ACKO و دیکلوفناک موضعی، ایمن هستند و از نظر کاهش علایم استئوآرتریت بر دارونما برتری دارند. در حالیکه، ACKO از نظر کاهش درد و سفتی، شبیه دیکلوفناک است، اثربخشی ACKO در بهبود نمرات کل و عملکرد WOMAC کمتر از دیکلوفناک است.

مقدمه: شنبلیله از نظر خواص درمانی یکی از پرمصرف ترین گیاهان دارویی است و در مطالعات مختلف اثرات دارویی متعددی از آن مشاهده شده است. عصاره دانه شنبلیله حاوی بسیاری از مواد موثره از جمله استرول ها (عمدتا بتا سیتوسترول) است. هدف: این تحقیق به منظور تعیین روش استخراج بهینه برای بذر شنبلیله بر اساس میزان بتا سیتوسترول ردیابی شده در HPLC با استفاده از روش سطح-پاسخ (RSM) انجام شد. روش بررسی: ابتدا حلال مناسب انتخاب شد. متغیرهای اصلی مؤثر بر بازده استخراج شامل دما، زمان، غلظت حلال و نسبت حلال به پودر برای بهینه سازی بهترین روش بررسی شدند. برای بهینه سازی تعداد 29 آزمایش مشخص شد که استخراج با استفاده از روش خیساندن دینامیکی انجام شده است. پس از یافتن روش مناسب، عصاره ها سه بار به دستگاه HPLC تزریق شد تا میزان بتا سیتوسترول تام آنها مشخص شود. سپس مدل سازی شد و فرمول نهایی بدست آمد. نتایج: آنالیز نتایج نشان داد که بهترین عصاره (بر اساس میزان بتا سیتوسترول کل و وزن)، با استفاده از روش استخراج خیساندن دینامیکی با اتانول 96 درصد در دمای 44 درجه سانتی گراد، مدت زمان 30 دقیقه، غلظت حلال 70 درصد و نسبت حلال به پودر 7: 1 به دست آمد. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که این روش برای حداکثر استخراج ترکیبات بر اساس بتا سیتوسترول از دانه های شنبلیله کارآمدترین حالت به نظر می رسد.

مقدمه: کشت سوسپانسیون سلولی و محرک نقش مهمی در سنتز متابولیت های ثانویه فعال دارد. رزمارینیک اسید (RA) یکی از ترکیبات فعال موجود در اسانس اسطوخودوس با خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است. هدف: این تحقیق به منظور بررسی کارایی تولید RA در کشت سوسپانسیون Lavandula angustifolia از طریق تیمار با محرک متیل جاسمونات (MeJA) و عصاره مخمر (YE) انجام شد. روش بررسی: کشت سوسپانسیون سلولی در محیط مایع B5 با ترکیبات هورمونی مختلف استقرار یافت و تأثیر آنها بر رشد سلولی و تجمع RA مورد بررسی قرار گرفت. سپس تأثیر غلظت و مدت زمان تیمار با YE (0/1، 0/5 و 1 میلی گرم در لیتر، 1، 3 و 6 روز پس از تیمار) و MeJA ( 50، 100 و 200 میکرومولار، 1، 2 و 3 روز پس از تیمار) جداگانه و ترکیبی بر رشد سلولی و میزان رزمارینیک اسید درون سلولی و خارج سلولی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: نتایج HPLC نشان داد که بیشترین مقدار RA درون سلولی (17/03 میلی گرم بر گرم وزن خشک) 24 ساعت پس از افزودن 50 میکرومولار MeJA در ترکیب با 1 گرم در لیتر YE مشاهده شد که تقریباً 33 درصد بیشتر از مقدار این ماده در برگ بود. همچنین، تیمار ترکیبی به ترتیب منجر به 9 و 11 برابر افزایش رزمارینیک اسید در مقایسه با بکارگیری این دو محرک به تنهایی شد. همچنین، هر دو محرک به طور قابل توجهی بر مقدار RA خارج سلولی نسبت به شاهد تأثیر گذاشتند. نتیجه گیری: کاربرد محرک ها باعث افزایش تجمع زیست توده و RA در سلول های سوسپانسیون L. angustifolia می شود.