طب مکمل
سال:1402 | دوره:13 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

مقدمه: درمان بیماری ها، وابستگی زیادی به نوع رابطه پزشک-بیمار دارد و عدم رضایت از این رابطه توسط بیماران می تواند زمینه ساز تمایل آنان به جایگزینی طب سنتی باشد. بر این اساس، هدف این پژوهش آن است که رابطه پزشک – بیمار را با استفاده از طب سنتی مورد بررسی قرار دهد. روش کار: این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، افراد 65-18 ساله ساکن در شهر اهواز است که در سال 1399 با استفاده از فرمول کوکران 345 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند در ادامه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، نمونه ها انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه های پژوهشگر ساخته شامل «رابطه پزشک –بیمار» و «استفاده از طب سنتی» است. در فرآیند جریان جمع آوری اطلاعات، ابتدا اهداف پژوهش و محرمانه بودن اطلاعات جمع آوری شده به افراد توضیح داده شد و در صورت رضایت کتبی، در پژوهش مشارکت داده شدند. جهت بررسی رابطه دو متغیر «رابطه پزشک-بیمار» و «استفاده از طب سنتی» از ماتریس همبستگی و تحلیل رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده شده است. یافته ها: در این پژوهش 174 نفر زن و 171 مرد شرکت کرده اند که از این میزان 139 نفر مجرد و 206 نفر دیگر متأهل در زمان تحقیق بوده اند. 111 نفر از افراد نمونه مورد مطالعه از قوم لر بوده اند و 117 نفر مربوط به قوم عرب بودند و باقی از اقوام فارس، ترک و کرد بوده اند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که با کاهش رابطه بیمار با پزشک، استفاده از طب سنتی به طور معناداری افزایش می یابد (000/0=Sig, 2/4=, T27/2=. (Beta نتیجه گیری: هرچه رابطه پزشک-بیمار در ابعاد رفتاری و احساسی، سردتر باشد و بیماران از آن احساس عدم رضایت و ناخرسندی داشته باشند، افراد تمایل بیشتری به استفاده از طب سنتی پیدا می کنند.

مقدمه: تغییر در بیان ژن و پروتئین های سد خونی-نخاعی نقش مهمی در انتقال و توسعه پاسخ های التهابی-عصبی دارد. جهت افزایش دانش مربوط به نقش مداخلات محیطی تأثیرگذار بر پروتین های اتصال محکم و چسبنده این سد، این پژوهش اثر چهار هفته تمرین مقاومتی و عصاره گرده خرما/ تستوسترون را بر بیان ژن و بیان پروتئین اوکلودین و کادهرین موش های نر صحرایی بررسی کرده است. روش کار: در این مطالعه تجربی 30 سر رت نر ویستار بصورت تصادفی در 6 گروه: کنترل؛ تمرین مقاومتی؛ عصاره گرده خرما (DPP)؛ تستوسترون؛ عصاره DPP+ تمرین مقاومتی؛ تستوسترون+ تمرین مقاومتی تقسیم شدند. مقدار mg/kg 100 عصاره DPP به صورت گاواژ در مدت 4 هفته به موش ها خورانده شد. همچنین از تستوسترون سنتتیک با دوز mg/kg 2 به صورت زیر جلدی به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. تمرین مقاومتی شامل یک دوره تمرین فزاینده چهار هفته ای روی یک نردبان 50 پله ای بصورت 8 تا 12 تکرار در جلسه بود. بعد از پایان مداخلات میزان بیان ژن به روش RT-PCR و میزان بیان پروتئین به روش وسترن بلات اندازه گیری شد. یافته ها: چهار هفته تمرین مقاومتی سبب افزایش معنادار بیان ژن اوکلودین (010/0P=) و کادهرین (015/0P=) شد؛ در حالیکه اثر معناداری بر بیان پروتئین اوکلودین (404/0P=) و کادهرین (647/0P=) نداشت. همچنین سطح بیان ژن دو پروتئین تحت تأثیر عصاره گرده خرما و تستوسترون به طور معنی داری افزایش یافت (05/0P<). از طرفی میزان سنتز پروتئین اوکلودین (016/0P=) و کادهرین (012/0P=) تنها در گروه دریافت کننده تستوسترون سنتتیک افزایشی بود. علی رغم اینکه بیشترین میزان بیان ژن دو پروتئین هنگام ترکیب همزمان مداخلات مشاهده شد، از نظر آماری بین میزان اثر سینرژیک آن ها تفاوت معنی داری وجود نداشت (059/0P=). با اینحال، بیشترین میزان نمود پروتئئین اوکلودین (026/0P=) و کادهرین (017/0P=) هنگام ترکیب تمرین مقاومتی با مکمل تستوسترون اتفاق افتاد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد عصاره DPP جهت افزایش بیان ژن پروتئین های اوکلودین و کادهرین سد خونی-نخاعی و تستوسترون جهت افزایش بیان این پروتئین ها نسبت به سایر مداخله ها دارای برتری است. ترکیب این مداخلات با ارتقای مضاعف روند سیگنالینگ بیان ژن و پروتئین، موجب حفظ یکپارچگی و کاهش نفوذپذیری سد سد خونی-نخاعی در نمونه های سالم حیوانی جنس نر خواهد داشت.

مقدمه: ناباروری با مشکلات روانشناختی متعددی در زنان همراه است. هدف این پژوهش بررسی اثر مشاوره واقعیت درمانی بر بهزیستی روانی زنان نابارور است. روش کار: پژوهش حاضر مطالعه ای نبمه تجربی با روش پیش و پس آزمون، به منظور بررسی تأثیر مشاوره مبتنی بر واقعیت درمانی بر بهزیستی روانشناختی زنان نابارور نابارور مراجعه کننده به مرکز نا باروری جهاد دانشگاهی شهر اراک است. پس از کسب رضایت نامه آگاهانه و با نمونه گیری در دسترس، از 95 زن نابارور داوطلب دارای معیارهای ورود به پژوهش، 40 نفر که نمره کمتر از 54 از پاسخ به پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف کسب نمودند (پیش آزمون)، به شیوه ی تصادفی در دو گروه 20 نفره قرار داده شدند. گروه مداخله 8 جلسه مشاوره واقعیت درمانی و گروه کنترل مراقبت های روتین را دریافت نمودند. پس از انجام مداخله مجدداً پرسشنامه ریف در اختیار دو گروه قرار داده شد (پس آزمون). داده ها توسط آزمون های کای دو، تی مستقل و تی زوجی در نرم افزار Spss نسخه 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین سنی زنان مورد مطالعه 9/4 ± 9/26 سال بود. نتایج نشان داد میانگین نمره بهزیستی روانشناختی (به ترتیب 48/7 ± 17/48 و 31/5 ± 97/63) (0001/0=P) و همچنین تمامی مؤلفه های بهزیستی روانشناختی شامل استقلال، تسلط بر محیط، رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران، هدفمندی و پذیرش خود، در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش داشته است (0001/0=P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، مشاوره واقعیت درمانی می تواند در بهبود وضعیت روانشناختی زنان نابارور مؤثر واقع گردد.

مقدمه: مورینگا یا گز روغنی درختچه ای بومی با ارزش تغذیه ای بالا، در مناطق کوهستانی جنوب شرق ایران، از بشاگرد هرمزگان تا مرز پاکستان گسترش دارد. این گیاه از گذشته تاکنون به درستی شناخته نشده است. مطالعه به منظور گردآوری دانش بومی در رابطه با مصارف محلی گیاه مورینگا در جنوب ایران صورت گرفته است. روش کار: مطالعه میدانی و با استفاده از چک لیست، مشاهده همراه با مشارکت و مصاحبه انجام شد. داده ها از طریق حضور مستقیم پرسشگرها و مصاحبه در پاییز و زمستان 1399، در هرمزگان و سیستان و بلوچستان جمع آوری شد. 40چک لیست از افراد ساکن در مناطق مورد مطالعه که تمایل به همکاری داشتند جمع آوری شد. داده ها توسط نرم افزارSPSS آنالیز شدند، برای توصیف متغیرهای پیوسته از میانگین و انحراف معیار استفاده و متغیرهای طبقه ای با تعداد و درصد گزارش شدند. یافته ها: میانگین سنی افراد 91/14±82/47 سال و در محدوده 23 تا 80 سال قرار داشتند. روش مصرف در هر دو منطقه بیشتر بصورت خوراکی (81 درصد)، و یا استفاده از روغن آن به صورت مالشی (19 درصد) بود. 5/90 درصد افراد گیاه را به صورت چاشنی و افزودنی غذا، روغن، دمنوش و 5/9 درصد بصورت مرهم و ضماد برای بهبود زخم استفاده می کردند. 85 درصد بومیان منطقه، گیاه را بصورت خشک و 15درصد بصورت تازه مصرف کنند. نتیجه گیری: مصارف محلی گیاه مورینگا در مناطق جنوبی ایران بیشتر به صورت خوراکی و به شکل چاشنی غذا، روغن و دمنوش بود. در موارد کمتری نیز به عنوان مرهم و ضماد برای بهبود زخم استفاده می شد.

مقدمه: اتیسم یک اختلال عصبی رشدی بسیار متغیر است که به طور رسمی اختلال طیف اتیسم نامیده می شود که با نقص در ارتباطات اجتماعی، تعامل اجتماعی و الگوهای رفتاری تکراری یا محدود مشخص می شود. این مطالعه جهت بررسی مزاج بیماران طیف اتیسم از دیدگاه طب ایرانی است تا با کمک به شناخت علل مزاجی این بیماری، در جهت پیشگیری و درمان این اختلال گام جدیدی برداشته شود. روش کار: این پژوهش یک مطالعه مقطعی-توصیفی است. افراد مورد مطالعه 60 نفر از بین بیماران مراجعه کننده به مرکز توانبخشی کودکان اتیسم گل های بهشت در شهر قم در سال 1401 بودند که بصورت تصادفی انتخاب شدند. برای تعیین مزاج شرکت کنندگان در مطالعه پرسشنامه مزاج دکتر سلمان نژاد استفاده گردید. برای تحلیل داده ها نرم افزار spss نسخه 25 استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، بیشترین فراوانی مزاج مرکب در بین کودکان طیف اتیسم، مربوط به مزاج سرد و خشک با 40% و بیشترین فراوانی مزاج مفرد، مربوط به مزاج خشک با 78% بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، بیماران طیف اتیسم دارای مزاج سرد وخشک هستند. مطالعات بالینی برای بررسی اثربخشی مداخلات درمانی در سوء مزاج سرد و خشک برای بهبودی این بیماران پیشنهاد می شود.

مقدمه: در طب سنتی اثرات ضد درد و ضدالتهاب برای گیاه پنیرک (Malva sylvestris L. ) گزارش شده است. با توجه به اثبات اثر ضدالتهابی گیاه پنیرک در مطالعات قبل، به نظر میرسد که این گیاه بتواند بر تعدیل درد نیز مؤثر باشد. بنابراین اثر عصارۀ هیدروالکلی گیاه پنیرک برخاصیت ضد درد مورفین، جهت کاهش دوز مصرفی مورفین ارزیابی گردید. روش کار: در این مطالعه ارزیابی شدت درد با استفاده از آزمون Tail-flick با گرمای نقطه ای C◦55 و زمان قطع خودکار 10 ثانیه بر روی موش های صحرایی نر بالغ انجام شد. دوز مناسب مورفین جهت ایجاد بی دردی بصورت داخل صفاقی با روش دوز-پاسخ تعیین گردید. اثر ضد درد دوزهای مختلف mg/kg 600 و 400، 200، 100 عصاره گیاه پنیرک و همچنین اثر این دوزها بر خاصیت ضد درد دوز مناسب مورفین (mg/kg5/2) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: بهترین اثر ضد درد با توانایی افزایش آستانه ظهور رفلکس دردناک دم مربوط به دوز 400 mg/kg عصاره بود که بیشترین اثر ضد درد آن در دقیقه 45 مشاهده گردید. تجویز موثرترین دوز عصاره همراه با مورفین، اثر ضد درد مورفین را به صورت معنادار (05/0 > Pvalue) افزایش داد. تجویز نالوکسان با دوز (mg/kg1)، 15 دقیقه قبل از تجویز این دوز، توانست اثر ضد درد آنرا بطور معنادار (05/0 > Pvalue) کاهش دهد. نتیجه گیری: عصارۀ هیدروالکلی گیاه پنیرک، قادر به افزایش اثر ضد درد مورفین بوده و بخشی از این اثر از طریق تأثیر آن بر گیرنده های اوپیوئیدی است که توسط نالوکسان بعنوان آنتاگونیست مورفین مهار می گردد و احتمالاً یکی از مکانیسم های ضد درد آن است.

مقدمه: سندرم پیش از قاعدگی مجموعه علائمی است که کیفیت زندگی و عملکرد خانوادگی و اجتماعی زنان را تحت تأثیر قرار می دهد. اصلاح سبک زندگی یکی از روش های پیشنهادی کنترل این علائم است که طب ایرانی بر آن تأکید دارد. مصاحبه انگیزشی به ایجاد رفتارهای خود مراقبتی در اصلاح سبک زندگی کمک می کند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مصاحبه انگیزشی با محتوای اصول حفظ الصحه طب ایرانی بر علائم جسمی و روانی پیش از قاعدگی انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی کنترل شده تصادفی در سال 1401 در مراکز منتخب درمانی زنجان انجام شد. 50 خانم دارای علائم پیش از قاعدگی پس از اخذ رضایت نامه کتبی آگاهانه با تخصیص تصادفی به دو گروه 25 نفره مداخله و کنترل تقسیم شدند. مداخله شامل پنج جلسه فردی و مجازی مصاحبه انگیزشی مبتنی بر اصول حفظ الصحه طب ایرانی بود. گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه علائم پیش از قاعدگی premenstrual symptoms screening tool، در سه مرحله قبل، بلافاصله بعد و سه ماه پس از مداخله توسط شرکت کنندگان تکمیل شد. داده ها توسط آزمون های آماری تی مستقل، کای دو، آزمون اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی با نسخه 16 SPSS تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: در گروه مداخله تغییرات میانگین (انحراف معیار) علائم روانی پیش آزمون 57/22 (053/8)، پس آزمون 95/16 (406/7) و پیگیری 67/11 (893/5) و با (001/0>p) معنی دار بود. تغییرات تأثیر علائم بر فعالیت های روزمره زندگی گروه مداخله در مراحل پیش آزمون 05/10 (356/2)، پس آزمون 24/5 (624/2) و پیگیری 52/4 (694/2) با (001/0>P) معنی دار بود. تغییرات علائم جسمی معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش مصاحبه انگیزشی مبتنی بر اصول حفظ الصحه طب ایرانی برای بهبود علائم روانی سندرم پیش از قاعدگی و تأثیر علائم بر فعالیت های روزمره زندگی توصیه می گردد.

مقدمه: اختلالات خواب در کودکان بستری در سن مدرسه با لوسمی لنفوبلاستیک حاد یک شکایت رایج است که منجر به کاهش کیفیت زندگی این کودکان می شود و هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی رایحه درمانی اسانس پرتقال بر اختلالات خواب کودکان مبتلا به ALL بود. روش کار: این پژوهش نیمه تجربی با دو گروه 30 نفره از کودکان سن مدرسه مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد بستری در بیمارستان شفای شهر اهواز، با نمونه گیری به روش در دسترس و با کسب نمره بیشتر از 41 از پرسشنامه عادات خواب کودکان، در سال 1391با کسب رضایت آگاهانه انجام شده است. نمونه گیری و مداخله به جهت پیشگیری از تداخل بوی اسانس ابتدا درگروه کنترل به صورت استنشاق دوقطره پلاسبو سپس درگروه آزمون با استنشاق دوقطره اسانس پرتقال به مدت یک هفته (3روز در هفته و هر روز3 نوبت) انجام گردید و در پایان هفته مجدداً پرسشنامه عادات خواب کودکان تکمیل شد و اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار آماریSPSSو آزمون های تی زوجی و تی مستقل تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها پس از رایحه درمانی بیانگر تفاوت معنادار آماری در اکثر اختلالات خواب گروه آزمون از جمله طول مدت خواب(001/0P=)، اضطراب خواب(01/0P=) و بی خوابی(001/0P=) در مقایسه با اختلالات خواب مشابه در گروه کنترل بود، همجنین تجزیه و تحلیل داده ها قبل و بعد رایحه درمانی نشان داد که اختلاف میانگین نمرات اکثر اختلالات خواب مانند طول مدت خواب(1. 53±0. 44)، اضطراب خواب(5. 03±1. 29) و بی خوابی (9. 9±2. 98) در گروه آزمون معنادار(0. 05>P) و درگروه کنترل معنادار نبود(0. 05 نتیجه گیری: رایحه درمانی با اسانس پرتقال می تواند اختلالات خواب کودک سن مدرسه مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد بستری در بیمارستان و در نهایت کیفیت خواب و کیفیت زندگی این کودکان را بهبود بخشد.