طب مکمل
سال:1402 | دوره:13 | شماره:4 |تعداد مقالات:8

مقدمه: آموزش بالینی از مهمترین دوره های آموزشی در رشته پزشکی است و مطالعات نشان دهنده چالشهای متعدد در این حیطه می باشند. این مطالعه برای بررسی تجارب دانشجویان طب ایرانی از آموزش درمانگاهی در دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. روش کار: در این مطالعه که در سال 1400 به روش کیفی در دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد، پس از اخذ رضایت نامه آگاهانه کتبی، 15 دانشجوی دکترای تخصصی طب ایرانی به روش هدفمند با حداکثر تنوع انتخاب شدند و تجارب آنها از آموزش درمانگاهی به روش مصاحبه نیمه ساختار مند جمع آوری شد. در نهایت متن مصاحبه های پیاده شده چندین بار خوانده و مورد تجزیه و تحلیل محتوایی از نوع قراردادی قرارگرفت. یافته ها: یک درون مایه باعنوان موانع آموزش درمانگاهی و 3 طبقه با عناوین «برنامه آموزشی"، «شیوه های یاددهی" و «امکانات آموزشی»، مشخص شد. عمده مسائل مطرح شده مربوط به برنامه ریزی آموزشی و ویژگیها و توانمندی اساتید در آموزش دادن بود. نتیجه گیری: تجربیات دانشجویان مورد بررسی نشان داد آموزش درمانگاهی طب ایرانی در این دانشگاه نیاز به توسعه برنامه آموزشی و ارتقای اهداف دوره دارد، بطوریکه برای مدیریت بیماریهای شایع علاوه بر غنی تر شدن دوران تئوری، بیماران بیشتری در دوران عملی در حضور اساتید معرفی شوند و مورد مباحثه قرار گیرند. همچنین تنوع بیشتر بیماران، یکسان سازی روشهای تشخیص و درمان اساتید و بهینه سازی محیط درمانگاه لازم است.

مقدمه: طب مکمل و جایگزین شامل عملکردهایی است که به طور متعارف در سیستم مراقبت های بهداشتی غالب ادغام نشده است. لذا به دلیل اقبال فراوان به آن، این مطالعه با هدف بررسی کاربرد انواع طب مکمل و جایگزین در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال 1402 انجام شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی 226 مادر باردار دارای پرونده بارداری در سامانه سیب از 54 مرکز بهداشتی درمانی در چهار منطقه جغرافیایی شهر کرمان به صورت تصادفی ساده انتخاب و پس از کسب رضایتنامه آگاهانه، اطلاعات توسط پرسشنامه شامل اطلاعات جمعیت شناختی، نحوه، فراوانی، کاربرد، دلایل استفاده و اثربخشی طب مکمل و جایگزین جمع آوری و توسط نرم افزار SPSSV23 تجزیه و تحلیل شدند. برای توصیف متغیرهای کیفی از تعداد و درصد فراوانی و جهت بررسی همزمان ارتباط مشخصات جمعیت شناختی و استفاده از طب مکمل و جایگزین از رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بیش از 80 درصد زنان باردار (189 نفر) از طب مکمل استفاده و بیش از 40 درصد (93 نفر) میزان تاثیرگذاری را زیاد گزارش کرده و بیش از 80 درصد (160 نفر) نیز حداقل یک روش را به کار برده بودند. بیشترین فراوانی استفاده، بخش گیاهان دارویی بود. بالغ بر 78 درصد (178 نفر) بدون مشورت پزشک از طب مکمل استفاده و شایع ترین دلیل استفاده، بی خطر بودن و عوارض کمتر گزارش شد. بیشترین فراوانی روش آشنایی با طب مکمل، از طریق خانواده، دوستان و آشنایان (93/65 درصد، 149 نفر) و کمترین، متخصصان و مراقبین سلامت بود (20/6 درصد، 14 نفر). بین هفته بارداری و استفاده از طب مکمل نیز ارتباط معنی داری مشاهده شد (05/0 P<). نتیجه گیری: با توجه به خاستگاه طب مکمل و جایگزین در میان زنان باردار و تاثیرات بالقوه آن، پیشنهاد می گردد توصیه های در رابطه با استفاده از طب مکمل و جایگزین توسط مراقبین آموزش دیده ارائه شده و در این خصوص به تفاوت های فردی مادران باردار توجه بیشتری گردد.

مقدمه: مالیخولیا، در طب ایرانی نام بیماری ای است که توسط اکثر طبیبان دوره اسلامی شرح داده شده است. این طبیبان، مالیخولیا را جزو بیماری های مغز طبقه بندی کرده اند. اکثر طبیبان این دوره، مالیخولیا را علتی سوداوی دانسته اند که در آن افکار و عقاید از مسیر طبیعی خود به سمت فساد و خوف تغییر می یابد. روش کار: این پژوهش به روش کتابخانه ای با هدف بررسی دیدگاه و نظرات سید اسماعیل جرجانی طبیب قرن 5-6 ق/11 م در موضوع چیستی مفهوم مالیخولیا انجام شده است. بدین منظور کتاب های تألیفی جرجانی که به شرحی از مالیخولیا پرداخته است مانند «ذخیره خوارزمشاهی، خفی علائی، الاغراض الطبیه و المباحث العلانیه، و یادگار» مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین از نرم افزار نور جهت بررسی واژه های «مالیخولیا»، «مالنخولیا»، «ملنخولیا» و «ماخولیا» در این کتاب ها استفاده شده است. یافته ها: جرجانی تغییر مزاج مغز از غلبه خلط سودا را سبب بروز این بیماری دانسته است. وی شخص مبتلا به اختلال مالیخولیا را فردی می داند که بدون علت و سبب ظاهری، بداندیش، ترسان، اندوه مند، کوفته خاطر و تنگ دل است. جرجانی علامت های نفسانی شخص مبتلا به مالیخولیا را در ماهیت خلط سودا دانسته است. نتیجه گیری: جرجانی به دو نوع مالیخولیای مغزی و مالیخولیا مشارکتی اشاره کرده است. در بحث اعضای مشارکتی، نظر جرجانی در «الاغراض»، تکمیل کننده نظر وی در «ذخیره» است. همچنین براساس دیدگاه جرجانی، جهت بهبود علامت های نفسانی مبتلایان به ماهیت خلط سودا توجه داشت و به اصلاح خلط سودای ناطبیعی در بدن پرداخت.

مقدمه: در درمان اختلالات جنسی مردان، با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی، شناسایی رویکردهای بهداشتی مناسب مانند داروهای گیاهی با عوارض جانبی کمتر، مطلوب تر است. هدف این مقاله تبیین نقش پیاز به عنوان یک درمان مکمل بر بهبود اختلالات جنسی مردان بود. روش کار: این مطالعه با شناسایی و بررسی مطالعات انجام شده به زبان انگلیسی موجود از سال 1990 تا سال 2023 مرتبط با هدف مقاله در پایگاه های جستجوی PubMed، Web of Science، Scopus، Embase و موتور جستجوگر گوگل اسکالر با کلید واژه های Allium cepa، Onion، Male sexual dysfunction، Erectile disorder، Libido، Men’s sexual health و Testosterone انجام شد. یافته ها: 17 مقاله مرتبط با موضوع پژوهش در مرور نهایی مورد بررسی قرار گرفت. محصولات پیاز (شامل آب، عصاره آبی، پوست، فراکسیون اتیل استات و عصاره دانه) مورد استفاده قرار گرفته بود که اکثراً به صورت خوراکی در یک دوره زمانی 60-10 روز مصرف شده بود. نتیجه گیری: پیاز از طریق افزایش تستوسترون (با مکانیسم های افزایش تولید LH، خاصیت آنتی اکسیدانی، بهبود مقاومت به انسولین، افزایش تولید نیتریک اکسید و تغییر فعالیت پروتئین کیناز فعال شده با AMP 5) و همچنین درمان اختلال نعوظ و از طرفی بهبود وضعیت تولید مثلی با اثرات مثبت بر روی اسپرم (تعداد، بقا و تحرک) و نیز اثرات علیه عوامل عفونی در سیستم تولید مثلی مردان می تواند تأثیر مثبت داشته باشد. در مجموع، شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد پیاز می تواند مشکلات جنسی مردان را بهبود بخشد؛ با این حال، برای تأیید این اثر پیاز در انسان انجام آزمایشات بالینی ضروری است.

مقدمه: مداخلات ورزشی همراه با گیاهان دارویی در پیشگیری یا کاهش علائم سرطان و عوارض جانبی ناشی از درمان سرطان مؤثر است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شش هفته تمرینات تناوبی و عصاره هیدرو الکلی گزنه بر عوامل رشد و ایمنی در موش های C57BL/6 مبتلا به سرطان ملانوما بود. روش کار: در این تحقیق تجربی، 20 سر موش C57BL/6 به صورت تصادفی به چهار گروه کنترل (سرطانی)، تمرین (سرطانی)، گزنه (سرطانی) و تمرین-گزنه (سرطانی) تقسیم شدند. یک هفته پس از القا سرطان ملانوما، گروه تجربی میزان 30 mg/kg/day عصاره هیدرو الکلی گیاه گزنه را به روش خوراکی و به مدت هشت هفته مصرف کردند. برنامه تمرین تناوبی شامل دویدن روی تردمیل هر جلسه 60 دقیقه با سرعت 28 متر بر دقیقه، پنج روز هفته و به مدت شش هفته اجرا شد. میزان بیان ژن فاکتور تبادل نوکلئوتیدی (Apg2)، آنتی ژن 4 مرتبط با لنفوسیت T سیتوتوکسیک (CTLA-4)، پروتئین مرگ برنامه ریزی شده-1 (PD-1) و پروتئین 2 متصل شونده به فاکتور رشد شبه انسولین (IGFBP2) موش ها به روش RT-PCR اندازه گیری شد. داده ها به روش تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معنی داری P<0. 05 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تمرینات تناوبی منجر به افزایش معنی دار بیان ژن APG2، CTLA4 و کاهش IGFBP2 شد (001/0>P). عصاره گزنه منجر به کاهش معنی دار IGFBP2 شد (010/0>P). تمرینات تناوبی همراه با عصاره گیاه گزنه منجر به افزایش معنی دار بیان ژن APG2 و کاهش IGFBP2 نسبت به گروه گزنه شد (001/0>P). بین میانگین بیان ژن PD-1 در گروه های مختلف تفاوت معنی-داری وجود نداشت (158/0=P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج، تمرین تناوبی به همراه مصرف هیدرو الکلی گزنه نسبت به تمرین تناوبی و مصرف هیدرو الکلی گزنه به تنهایی مزایای بیشتری در جهت تنظیم بیان ژن برخی عوامل رشد و ایمنی در سرطان ملانوما به همراه دارد.

مقدمه: افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روان پزشکی است و درصد بالایی از افرادمبتلا (دوسوم کل آنها) علائم اضطرابی برجسته ای دارند. لذا وجود یک روش درمانی طبیعی، ساده، در دسترس و مقرون به صرفه، مورد نیاز هر فرد مبتلا به افسردگی است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر بخشی طب مکمل (آیورودا)، درمان شناختی-رفتاری و تلفیق این دو درمان با یکدیگر بر اضطراب در زنان افسرده بود روش کار: پژوهش بصورت نیمه آزمایشی به اجرا درآمد. نمونه آماری شامل 40 نفر از زنان 25-45 ساله که با تشخیص روانپزشک و انجام آزمون افسردگی بک (به منظور غربالگری)، مبتلا به افسردگی متوسط بودند با روش نمونه گیری هدفمند و با امضای فرم کتبی رضایتنامه آگاهانه وارد مطالعه شدند و در چهار گروه 10 نفره با روش تخصیص تصادفی ساده قرارگرفتند، به مدت 10 هفته بر اساس پروتکل های موجود، تحت درمان شناختی-رفتاری، آیورودا و تلفیق این دو باهم قرار گرفتند، پیگیری دوماهه نیز به عمل آمد. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های تست افسردگی بک ویراست دوم (1996) و اضطراب حالت-صفت اشپیل برگر (1983) بود و برای بررسی پژوهش از طرح تحلیل آنوای دو عاملی آمیخته با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد. یافته ها: آزمون اثر بین گروهی در اضطراب حالت (003/0=P) و اضطراب صفت معنادار بود (001/0>P). مقدار جزئی اتا مشخص کرد که تقریباً 31 درصد از تغییرات در اضطراب حالت و 46 درصد در اضطراب صفت بوسیله گروه های درمانی قابل تبیین است. نتایج حاصل از مقایسه میانگین های بین گروه ها با آزمون توکی نشان داد که در متغیر اضطراب صفت بین درمان شناختی-رفتاری و درمان به روش آیورودا وهمچنین درمان تلفیقی 4/7 ± 53/1 تفاوت معنا دارای وجود داشت (001 / 0P<)، همچنین در اضطراب حالت بین درمان شناختی-رفتاری و درمان به روش آیورودا 43/5 ± 88/1 و بین درمان شناختی-رفتاری و درمان تلفیقی 133/7 ± 88/1 تفاوت معنا دار وجود داشت (003/0P=) بین گروه آزمایشی آیوردا و درمان تلفیقی تفاوت معناداری وجود نداشت. (001/0= P) نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده تلفیق دو روش درمانی شناختی رفتاری و آیورودا می تواند در کاهش اضطراب زنان افسرده اثر بخشی بهتر و پایدارتری داشته باشد.

مقدمه: انار گیاهی با سابقه کهن می باشد که کاربرد زیادی در علوم پزشکی داشته و اجزای آن به طور مجزا خواص متعددی دارند. هدف از پژوهش کنونی سنتز عصاره پوست انار و بررسی اثرات ضد باکتریایی آن بر روی گروهی از باکتری های روده ای و مقایسه خواص ضدباکتریایی آن با فنل می باشد. روش کار: مطالعه به صورت تجربی در اردیبهشت 1402 در آزمایشگاه میکروبیولوژی دانشکده علوم پزشکی خلخال انجام گردید. عصاره پوست انار با روش هیدرو الکلی استخراج گردید. اثر ضد باکتریایی عصاره پوست انار و فنل به روش انتشار دیسک و میکرو براث دایلوشن بر روی تعدادی از گونه های استاندارد از باکتری های روده ای انجام شد. تمامی آزمایشات بر اساس دستورکارهای موسسه استانداردهای آزمایشگاهی و بالینی (CLSI) انجام گردید. این مطالعه با کد اخلاق IR. KHALUMS. REC. 1402. 006 در کمیته اخلاق دانشکده علوم پزشکی خلخال به ثبت رسیده است. یافته ها: مقدار حداقل غلظت بازدارندگی عصاره پوست انار برای باکتری های شیگلا دیسانتری، اشرشیاکلی، کلبسیلا پنومونیه و آنتروباکتر آئروژنز به ترتیب برابر 5/12%، 5/12%، 25% و 25/6% بدست آورده شد. همچنین مقدار MBC عصاره پوست انار برای باکتری های شیگلا دیسانتری، اشرشیاکلی، کلبسیلا پنومونی و آنتروباکتر آئروژنز برابر 25% بدست آمد. قطر هاله عدم رشد برای باکتری های شیگلا دیسانتری، اشرشیاکلی، کلبسیلا پنومونیه و آنتروباکتر آئروژنز به ترتیب 18، 19، 16 و 22 میلی متر بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش کنونی نشان می دهد که عصاره هیدروالکلی پوست انار در حذف باکتری های روده ای بسیار مؤثر است. همچنین در زمان تماس کوتاه تر نسبت به فنل باعث حذف این باکتری ها می شود.

مقدمه: با توجه به افزایش اقبال عمومی به استفاده از طب سنتی و مکمل در بیماری های مختلف، اتخاذ سیاست مناسب منوط به اطلاع از میزان استفاده مردم از این روش درمانی، نوع استفاده آن ها، ویژگی های افراد استفاده کننده و غیره می باشد. این مطالعه با هدف بررسی الگوی استفاده از طب سنتی و مکمل و داروهای گیاهی در افراد مبتلا به HIV/AIDS در شهرستان فسا انجام شد. روش کار: این پژوهش یک مطالعه مقطعی است که بر روی 96 بیمار مبتلا به HIV/AIDS در مرکز مشاوره بیماری های رفتاری شهرستان فسا انجام شد. حجم نمونه بصورت سرشماری تعیین شد. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شد: یک پرسشنامه محقق ساخته برای بررسی استفاده بیمار از طب سنتی و پرسشنامه بررسی کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت ویژه افراد مبتلا به ایدز. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، رگرسیون لجستیک، مجذور کای و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از 96 بیمار 12/78 درصد از آن ها از طب سنتی استفاده می کردند. فراوان ترین نوع طب مکمل مورد استفاده در بیماران حجامت و گیاهان دارویی بود. بابونه و آویشن پرمخاطب ترین گیاهان مورد استفاده بودند. بیشترین علت استفاده از بابونه جهت تسکین روانی بوده و غالباً آویشن را جهت افزایش سلامت عمومی بدن و سایر علل مصرف می کردند. نتیجه گیری: با توجه به فراوانی قابل توجه استفاده از طب سنتی در این بیماران، لازم است سیاست ها و پاسخ عملی مناسب به افزایش استفاده از طب سنتی و مکمل تعبیه شود تا این خدمات بصورت ایمن، به موقع و با کیفیت کافی در دسترس مردم قرار گیرد.