مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1397 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

مقدمه: تعیین ضریب جذب صوتی برای انتخاب مصالح جاذب صدا یکی از نیازهای اساسی در کنترل آلودگی صدای داخل بناها می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه نتایج اندازه گیری ضریب جذب صوتی مصالح متداول مورد استفاده در کنترل صدا با دو روش نسبت موج ایستا و تابع انتقال و تدوین مدل ارتباط نتایج این دو روش، انجام گردید. روش کار: در این پژوهش، 46 نمونه از مصالح آکوستیک مورد آزمایش قرار گرفت. جهت اندازه گیری ضریب جذب مصالح از لوله امپدانس ساخته شده به روش نسبت موج ایستا مطابق با استاندارد ISO 10534-1 مدل 9410 شرکت AvaSina و لوله امپدانس به روش تابع انتقال مدل SW 260 شرکت BSWA مطابق با استاندارد ISO 10534-2 در محدوده فرکانسی 125 تا 2000 هرتز استفاده شد. یافته ها: . نتایج بدست آمده از مدل رگرسیون نشان می دهد که بیشترین همبستگی بین ضرایب جذب اندازه گیری شده با استفاده از دو روش در فرکانس 500 هرتز وجود دارد (0/936، R2= 0/968= R) و کمترین ضریب همبستگی در فرکانس 125 هرتز بدست آمد (0/136، R2= 0/368= R). ضریب تبیین بین نتایج NRC دو روش 0/829 بدست آمد. نتیجه گیری: مقایسه روش نسبت موج ایستا با روش پایه تابع انتقال و اعتبار سنجی آن نشان داد که دو روش در فرکانس های 250، 500، 1000 و 2000 هرتز همخوانی دارند و با استفاده از مدل رگرسیونی تصحیح نتایج می توان با اطمینان از روش نسبت موج ایستا برای تعیین ضریب جذب مصالح آکوستیکی با صحت قابل قبول استفاده نمود.

مقدمه: مهمترین هدف مدل سازی، کسب دانش در مورد رفتار سیستم واقعی است. نشت مواد سمی در صنایع فرایندی و شیمیایی امری محتمل است که همواره یکی از عوامل تهدیدکننده افراد شاغل و ساکنین اطراف این صنایع می باشد. هدف از مطالعه فعلی مدل سازی پیامد نشت آمونیاک از مخازن آمونیاک بوده است. روش بررسی: در مطالعه حاضر نحوه انتشار مایع آمونیاک از مخزن ذخیره سازی در یکی از صنایع پتروشیمی بررسی و با استفاده از نرم افزار ALOHA مدلسازی شد. این پژوهش براساس سه سناریوی تشکیل ابر بخار سمی، پدید آمدن محیط قابل اشتعال و ایجاد محیط انفجار ابر بخار سمی مدل سازی شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از این مدلسازی تا حدود 5 کیلومتر اطراف مخزن، غلظت آمونیاک 1100 بخش در میلیون (ppm) می باشد. از این منطقه تا حدود 10 کیلومتر اطراف مخزن غلظت ابر بخار آمونیاک ppm 160 می باشد. در صورت نشت کامل آمونیاک از مخزن تا فاصله 500 متری مخزن، غلظت آمونیاک ppm 90000 می باشد که حدود 60% حداقل غلظت قابل اشتعال گاز آمونیاک و تا حدود 1/7 کیلومتری مخزن، غلظت آمونیاک ppm15000 می باشد که حدود 10% حداقل غلظت قابل اشتعال گاز آمونیاک است. در صورت انفجار ابر بخار تشکیل شده فشار موج انفجار تا فاصله حدود 700 متری از مخزن برابر 8 پوند بر اینچ مربع (Psi) می باشد که می تواند باعث آسیب جدی به ساختمان ها گردد. نتیجه گیری: مطابق نتایج مدلسازی، سمیت آمونیاک مهمترین خطری است که پرسنل را تهدید می کند. از این رو انجام بازرسیهای مطابق پیشنهاد شرکت سازنده از شیرهای اطمینان مخازن آمونیاک و تهیه طرح واکنش در شرایط اضطراری نقش موثری در محدود نمودن اثرات زیان بار انتشار مواد سمی و خطرناک خواهد داشت.

مقدمه: با وجود تلاشهای مداوم برای کاهش ریسک در سیستم های مختلف، هنوز حوادث رخ می دهند. از نظر ایمنی آزمایشگاه ها بدلیل وجود مواد شیمیایی متنوع، تجهیزات الکتریکی، تعدد و تکرر دانشجویان و اساتید و کارکنانی که از امکانات آن استفاده می کنند و همچنین ارزش مادی بالای برخی تجهیزات، از اهمیت بالایی برخوردار هستند. به همین دلیل لازم است که خطرات موجود در آنها با استفاده از روش های مناسب شناسایی، ارزیابی و کنترل گردند. روش کار: در این مطالعه برای شناسایی و ارزیابی خطرات از روش ارزیابی و طبقه بندی خطرات در آزمایشگاه ها )ACHiL( استفاده شده است. روش ACHiL بر مبنای یک ساختار است که 28 خطر در آن دسته بندی شده و هرکدام از آنها حدود مجاز مختص به خود را داشته و در سه سطح قرار می گیرند. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که عوامل شیمایی به عنوان مهم ترین عامل موثر بروز خطر در آزمایشگاه های مورد مطالعه شناخته شد. همچنین عوامل محیطی به عنوان دومین عامل موثر در بروز حوادث شناسایی گردید. عوامل بیولوژیکی و سپس عوامل فیزیکی کمترین نقش در بروز حوادث آزمایشگاه های مورد مطالعه را دارا بودند. همچنین سطح بندی خطرات و جانمایی آن ها با توجه به شدت مربوط به هر کدام حاصل گردید. نتیجه گیری: پلتفرم ACHiL یک ابزار ساده اما بسیار کارآمد و موثر برای کارشناسان بهداشت حرفه ای و ایمنی است که به آنها اجازه می دهد به دیدگاهی کامل و عمیق از خطرات موجود در آزمایشگاه و همچنین نمونه کارهای خطرناک دست یابند تا اقدامات ایمنی مناسب در نظر گرفته شود.

مقدمه: عملیات اضطراری فراساحل از جمله عملیاتی هستند که دارای پتانسیل خطر بالایی در بروز حوادث هستند. با توجه به نقش عمده عوامل انسانی در این عملیات، ارزیابی خطاهای انسانی در این بخش ضروری می باشد. در این پژوهش به ارزیابی سطوح خطای انسانی در شرایط تخلیه اضطراری با استفاد از روش HEPI پرداخته شده است. مواد و روش ها: این مطالعه در سکوهای 17 و 18 آلفا منطقه پارس جنوبی صورت پذیرفته است. در این راستا پرسشنامه رتبه بندی شده تجمع برای شاخص HEPI، بر مبنای فاکتورهای رویداد، استرس، پیچیدگی، شرایط جوی، آموزش و تجربه افراد جهت گردآوری داده ها تکمیل گردیده است. یافته ها: نتایج نشان که ریسک فعالیت های برگرداندن فرایند به حالت ایمن، فعالیت ایمن سازی محیط، حرکت درامتداد راه خروج، گزینش مسیر خروج و ثبت اسامی در TSR غیر قابل قبول می باشد. با انجام اقدامات اصلاحی از قبیل آموزش، تعمیرات، استفاده از تابلوها ایمنی، تهیه و ارائه طرح واکنش در شرایط اضطراری و آموزش آن به پرسنل، فعالیت های مذکور در محدوده قابل قبول قرار گرفتند. نتیجه گیری: بر طبق نتایج حاصل از این مطالعه برگزاری مانورهای بیشتر با توجه به بازخوردهای آن ها می تواند در کاهش ریسک واکنش در تخلیه اضطراری موثر باشد. همچنین ابزاری مانند HEPI می تواند درک بهتری برای مفهوم خطاهای انسانی را به عمل آورد.

مقدمه: زایلن یک ترکیب آلی فرار است و دارای کاربرد وسیعی در صنایع مختلف می باشد که نه تنها برای محیط زیست بلکه برای سلامت انسان حتی در غلظت های کم مخاطره آمیز است امروزه در بین روش های حذف آلاینده ها، روش های حذف فتوکاتالیستی مورد توجه ویژه ای قرار دارند. مطالعه فعلی با هدف تعیین کارایی حذف بخار زایلن از جریان هوا با استفاده از خاصیت فوتوکاتالیستی دی اکسید تیتانیوم بر روی زئولیت ZSM-5 انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ویژگی های کاتالیست های تولید شده با استفاده از آنالیزهای BET، پراش اشعه ایکس (XRD) دستگاه اسکن میکروسکوپ الکترونی روبشی (FESEM) تعیین شد. بخارات زایلن با استفاده از سیستم غلظت ساز دینامیک تولید گردید و کارایی حذف بخار زایلن با استفاده از UV/ZSM-5/TiO2 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تصاویر و طیف های بدست آمده از تست های XRD، EDS و FESEM نشان داد که تثبیت به خوبی انجام شده است. با افزایش غلظت از ppm 50 به ppm 150 و افزایش جریان ورودی از از 0/3 به 0/5 کارایی حذف کاهش یافته است و میزان کارایی حذف در غلظت های 50، 100 و 150 به ترتیب برابر با 35/46، 22/70 و 17/37 درصد بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که استفاده از بسترهای ترکیبی کارایی حذف فتوکاتالیستی را افزایش می دهد و پیشنهاد می گردد از این سیستم های ترکیبی جذب و فتوکاتالیستی برای حذف سایر ترکیبات آلی فرار در فاز گازی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: صنایع پتروشیمی به عنوان یکی از منابع مهم انتشار آلاینده های آلی شناخته شده اند که سلامت شاغلین را به مخاطره می اندازد. در این مطالعه ارتباط بین غلظت بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و گزیلن (BTEX) استنشاقی با برخی از متابولیت های ادراری در شاغلین یک مجتمع پتروشیمی بررسی شد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی از نوع تحلیلی بوده و با 60 نمونه هوای استنشاقی و نمونه های بیولوژیکی انجام شد. نمونه برداری و تجزیه آلاینده ها مطابق روش های 1501و 2549 NIOSH انجام گردید و نتایج با حدود مجاز مواجهه شغلی (OEL) وشاخص های بیولوژیکی مواجهه (BEI) پیشنهادی کشور مقایسه شدند. تحلیل آماری نتایج با استفاده از نسخه 17 نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته ها: میانگین غلظت ترانس ترانس موکونیک اسید 137میکروگرم بر گرم کراتینین و هیپوریک اسید، فنیل گلی اگزالیک اسید و ایزومرهای متیل هیپوریک اسید به ترتیب 0/577، 0/066 و 0/404 گرم بر گرم کراتینین و میانگین غلظت بنزن، تولوئن، اتیل بنزن، ارتو و متاگزیلن و پاراگزیلن به ترتیب 3/818، 4/004، 3/357، 0/132 و 2/0159 قسمت در میلیون بود. نتایج نشان داد غلظت بنزن و تولوئن در 5 نمونه استنشاقی و ترانس ترانس موکونیک اسید و هیپوریک اسید در 10 نمونه ادراری بیشتر از حد مجاز بود. نتیجه گیری: میانگین غلظت کلی BTEXs استنشاقی و متابولیت های ادراری آنها از حدود مجاز پیشنهادی کشور کمتر بود. همبستگی بالا و معنی دار به دست آمده بین آلاینده های مورد سنجش در هوای تنفسی و غلظت متابولیت های ادراری می تواند بیانگر این موضوع باشد که مواجهه مزمن با آلاینده های مذکور موجب افزایش دفع متابولیت های ادراری شده و فعالیت شغلی تاثیر بسزائی بر سلامت شاغلین در مواجهه با ترکیبات آلی فرار مورد مطالعه دارد.

مقدمه: حوادث بوقوع پیوسته در فعالیت تعمیراتی تعویض غربالهای مولکولی واحد نم زدایی پالایشگاههای گازی ناشی از خطای انسانی، حاکی از اثربخشی ناکافی تکنیک های موجود در شناسایی خطاهای انسانی می باشد. این پژوهش با هدف شناسایی و تجزیه و تحلیل خطاهای انسانی در این فعالیت تعمیراتی با استفاده از تکنیک تجزیه و تحلیل خطای انسانی پیش بینی شده PHEA و ارائه راهکارهای کنترلی مناسب به منظور پیشگیری، یا کاهش پیامدهای ناشی خطاهای شناسایی شده، می باشد. روش بررسی: در این تکنیک کلیه فعالیتها و وظایفی که برای دستیابی به هدف اصلی انجام می گیرد با استفاده از تکنیک HTA مورد شناسایی قرار گرفت وسپس انواع خطاهای انسانی ممکن در هریک از مراحل کاری فوق با روش PHEA و استفاده از یک سری کلمات راهنما پیش بینی و شناسایی گردید و پس از تعیین پیامدهای هر کدام از خطاها، راههای کنترلی مناسب نیز ارائه گردید. یافته ها: از مجموع 11 عملیات و 111 زیر وظیفه شغلی مورد تحلیل قرار گرفته در برگه های کاری PHEA، جمعا 337 خطا شناسایی گردید که 246 خطا از نوع عملکردی، 13 خطا از نوع بازدیدی، 28 خطا از نوع رتریوال، 33 خطا از نوع تبادل اطلاعات و 17 خطای مربوط برنامه ریزی بودند. مهمترین خطاهای شناسایی شده بترتیب: فراموشی در انجام وظیفه، انجام نادرست وظیفه، انجام وظیفه بطور ناقص، انجام وظیفه در زمان نامناسب، عمل صحیح روی گزینه غلط و انجام عمل وظیفه بیشتر/کمتر از حدلازم می باشند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، خطاهای عملکردی بیشترین در صد فراوانی را داشته که بر ضرورت بکار گیری راهکارهای کنترلی در قالب آموزش کافی و موثر به پرسنل، تهیه وتدوین دستوالعملها، نظارت بر اجرای کار و تغییرات سخت افزاری تاکید می کند.

مقدمه: امروزه در مطالعات ارگونومی اهمیت بار کاری ذهنی بیشتر نمایان گردیده است. از آنجا که بار کاری جزء شرایط ناایمن می باشد، می تواند زمینه ساز بروز حادثه باشد. فلذا کمی سازی آن در مشاغل مختلف اهمیت بالایی دارد. این مطالعه با هدف بررسی روایی و پایایی پرسشنامه دالی جهت سنجش بار کاری ذهنی رانندگان انجام گردیده است. روش بررسی: مطالعه حاضر مقطعی و توصیفی-تحلیلی می باشد. کلیه رانندگان اتوبوس شاغل در یکی از شرکت های تولیدی (100 نفر) وارد مطالعه حاضر گردیدند. به منظور سنجش روایی از نظر متخصصان دانشگاهی و همچنین افراد صف (Lay expert) استفاده گردید. جهت سنجش پایایی پرسشنامه 10 نفر از افراد جامعه مورد مطالعه انتخاب شده و برای بررسی پایایی از تست آلفای کرونباخ و آزمون همبستگی درون خوشه ای استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 18 استفاده گردید. یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سنی شرکت کنندگان 50/8 (8/29) سال و میانگین (انحراف معیار) سابقه کاری در میان رانندگان 18/22 (6/22) سال به دست آمد. جهت بررسی پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ تمامی فاکتور های تاثیرگذار در پرسشنامه بالای 0/7 بدست آمد و همچنین ضریب همبستگی درون خوشه ای پرسشنامه از طریق تست باز آزمایی در تمامی فاکتورهای تاثیر گذار به فاکتور تداخل که در حد متوسط بود، بالای 0/7 شد که این مقادیر در حد مطلوبی می باشند. نتیجه گیری: با توجه به این که شاخص های روایی و پایایی پرسشنامه همگی در حد مطلوبی گزارش گردید، می توان از پرسشنامه دالی (DALI) به عنوان پرسشنامه روا و پایا در ایران، جهت بررسی و اندازه گیری بارکاری ذهنی رانندگان استفاده نمود.