مهندسی عمران و محیط زیست (دانشکده فنی)
سال:1402 | دوره:53 | شماره:1 |تعداد مقالات:17

در این مقاله، یک نسخه اصلاح شده الگوریتم پخش موج مرتبه دوم نوع گودونو (Godunov) با دقت بالا به­ منظور مدل­سازی کلان نگر یک بعدی جریان ترافیک ارائه شده است. روش موردنظر یک مدل خوش توازن بوده و قادر به رفتار کردن مؤلفه­ های منبع در داخل تفاوت شارهای مجاور روش حجم محدود می­ باشد. علاوه بر این، روش موردنظر از نوعی سرعت تقریبی جدید ریمان برای پخش عددی در حل معادلات مشتق های پاره ای غیرخطی هذلولوی (Hyperbolic) جریان ترافیک که پاسخ تحلیلی ندارند استفاده می نماید. عملکرد روش پیشنهادی با انتخاب دو مدل متداول پین- ویتهام (Whitham) و مدل پین- ویتهام بر اساس رفتار توأمان فیزیولوژیکی- روان شناختی راننده مورد ارزیابی قرار گرفته است، لذا مسئله ایست- و- حرکت جریان ترافیک، با چهار ناپیوستگی برای یک مسیر دایره ای با شرایط مرزی تناوبی انتخاب شد. در مقایسه الگوریتم پیشنهادی با تکنیک تجزیه رو که به­طور معمول برای گسسته سازی مدل کلان­نگر جریان ترافیک مورداستفاده است، تغییرات مکانی- زمانی دو متغیر سرعت و چگالی و پروفیل های مربوطه در زمان های مختلف ارائه گردید. نتایج مبین این مطلب است که الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با تکنیک تجزیه رو، پاسخ های قابل قبول سازگار و پایدار با رعایت خاصیت حفظ مقدار مثبت و کنترل خطای پخش عددی، خصوصاً برای مدل متداول در برآورد متغیرهای اساسی جریان ترافیک ارائه می­ دهد. برای مدل متداول در مدت زمان شبیه ­سازی با استفاده از تکنیک تجزیه رو، علاوه بر چگالی­ های غیرمجاز، سرعت غیرممکن منفی 14 متر بر ثانیه مشاهده می­ شود، درصورتی­ که روش پیشنهادی در برآوردن خاصیت حفظ مقدار مثبت موفق عمل کرده است.

انتخاب پیمانکار برای پروژه عمرانی یکی از عوامل مهم در موفقیت پروژه محسوب می شود. انتخاب پیمانکار در بخش عمومی یا دولتی در ایران به ­طور سنتی مطابق قانون مناقصات صورت می­گیرد که با وجود ارزیابی کیفی مناقصه­گران، در مرحله پایانی بر پایه معیار واحد قیمت پیشنهادی پیمانکاران انجام می­گیرد که ممکن است به انتخاب بهترین پیمانکار برای پروژه منجر نشود و چه­بسا نتایج فاجعه­باری به بار بیاورد. در مطالعه حاضر، راهکاری برمبنای روش تصمیم­گیری چندمعیاره ارائه می­شود که شامل: تلفیق معیارهای مورداستفاده در ارزیابی کیفی پیمانکاران و معیار قیمت پیشنهادی، وزن­دهی معیارها براساس مقتضیات پروژه و الزامات کارفرما و رتبه­بندی پیمانکاران با تکنیک ویکور (VIKOR) برای انتخاب پیمانکار شایسته از بین گزینه­های موجود است. روش ویکور، در شرایط وجود معیارهای متناقض و نامتجانس، راه­حل های سازشی را برمبنای نزدیکی به جواب ایده­آل به­دست می­دهد و به تصمیم­گیرنده کمک می­کند که بر تناقضات موجود بین معیارها فائق آید. با کاربرد روش پیشنهادی در یک مثال تشریحی، قابلیت کاربرد آن در عمل نشان داده شد. تحلیل حساسیت نشان داد که اولاً تخصیص وزن بیشتر به معیار قیمت پیشنهادی (بیش از 65/0 در مثال تشریحی) ممکن است به انتخاب ضعیف­ترین پیمانکار از بین گزینه­های موجود منجر شود و ثانیاً بررسی بازه­های ثبات وزن معیارها و انطباق آن­ها با داده­های عملکردی پیمانکاران، اعتبار روش پیشنهادی را تصدیق کرد. مقایسه نتایج رتبه­بندی گزینه­ها با دو روش ویکور و تاپسیس (TOPSIS) نشان داد که کاربرد روش تاپسیس  در مثال تشریحی، امکان برنده­شدن ضعیف­ترین گزینه، در طیف وسیع­تری از وزن معیار قیمت پیشنهادی وجود دارد (بیش از 35/0).

نیروی باد فراساحلی، یکی از منابع انرژی تجدیدپذیر، قابل اطمینان و رو به رشد در دنیا می­باشد. یکی از محدودیت­ های اساسی استفاده از توربین ­های بادی فراساحلی، هزینه بسیار زیاد ساخت پی این سازه ­ها می­باشد که مستلزم شمع کوبی های عمیق و پرهزینه است. یک راه حل کم ­هزینه و قابل اعتماد برای رفع این مشکل، استفاده از باکت­ های (Bucket) مکشی به­ عنوان جایگزین پی­ های رایج است که علاوه بر هزینه کم ساختار ساده­ای نیز دارند. هدف مقاله حاضر بررسی پی از نوع باکت با روش اجزاء محدود سه ­بعدی می­باشد که در توربین ­های بادی فراساحلی مورداستفاده قرار می­گیرد. ظرفیت باربری و گشتاور واژگونی باکت­ هایی با ابعاد مختلف و تحت بارگذاری استاتیکی در ارتفاعات مختلف که در خاک ماسه ­ای متراکم و نیمه ­متراکم کارگذاری گردیده ­اند موردبررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می­دهد که ابعاد پی، تراکم خاک و ارتفاع بارگذاری مهم­ترین عواملی هستند که جابه­ جایی و چرخش سازه را تحت تأثیر قرار می­دهند. به طوری­که با دو برابر شدن طول پایه باکت، ظرفیت باربری افقی و گشتاور واژگونی 5/2 برابر افزایش می­یابد. به ­علاوه این ظرفیت­ ها با جایگذاری باکت در بستر متراکم نسبت به بستر با تراکم متوسط 50% بیشتر می­شود. همچنین، سختی اولیه با افزایش ابعاد باکت افزایش یافته و با کاهش ارتفاع اعمال بار کاهش می­ یابد. به­ منظور ارائه نتایج عملی، منحنی­ های نرمال ظرفیت بار افقی و گشتاور واژگونی ارائه شده­ اند.

در سال­ های اخیر به­ دلیل خشک شدن تدریجی بخش­ هایی از دریاچه ارومیه، کانون­ های متعددی از ریزگردهای نمکی در این مناطق تشکیل شده که منجر به تأثیرات بارزی در کیفیت هوا و پوشش گیاهی نواحی اطراف این دریاچه شده است. در این مطالعه با هدف آشکارسازی ارتباط رخدادهای گردوغباری حریم شرقی دریاچه ارومیه و پوشش گیاهی اطراف آن از تغییرپذیری سالانه و بلندمدت این پهنه آبی در دوره آماری 1999 تا 2019، از شاخص ­های NDVI (Normalized Diffrence Vegetation Index)، NDWI (Normalized Diffrence Water Index)، AOD (Aerosol Optical Depth) و شاخص DSI (Dust Storme Index) ایستگاهی استفاده شد. بدین منظور از همبستگی Perason، آنالیز T-test، آنالیز تحلیل روند شیب و تست من-کندال (Mann-Kendal) به­ منظور آشکارسازی ارتباط پارامترهای مطالعه و بررسی روند تغییرات در دوره مطالعه استفاده شد. نتایج کلی در دوره 29 ساله مطالعه در منطقه نشان داد که هم فراوانی گردوغبار و هم شدت گردوغبار، افزایش داشته و این افزایش به­ صورت معنی داری همگام با کاهش مساحت پهنه آبی دریاچه ارومیه و کاهش تراکم پوشش گیاهی حریم شرقی دریاچه ارومیه بوده است. در سال­هایی که مساحت پهنه آبی دریاچه ارومیه کاهش داشته و پوشش گیاهی نیز هم ­زمان به­ صورت نسبی پایین بوده است، بیش­ترین فراوانی (DSI) و شدت (AOD) گردوغبار مشاهده شده است. تأثیر هم ­زمانی کاهش پهنه آبی دریاچه و کاهش میانگین NDVI در سطح منطقه، به ­صورت هم افزایی علاوه بر این­که منجر به افزایش DSI در سطح منطقه شده است، شاخص AOD را نیز، افزایش داده است.

مارن سنگ هایی هستند که از ته نشینی هم­زمان مصالح آهکی و رسی تشکیل شده اند. خاک مارنی نتیجه هوازدگی فیزیکی و شیمیایی سنگ مادر است. ویژگی های مارن شامل رفتار پیچیده، حساسیت به رطوبت، مقاومت و باربری کم، قابلیت فشردگی بالا و ویژگی خمیری زیاد؛ می باشند. در سراسر جهان؛ سالانه حجم زیادی خاک لایروبی تولید می گردد. این خاک اغلب ویژگی های فنی مناسب برای استفاده در کارهای عمرانی ندارد؛ و به ناچار انباشته می شود. سرباره فولاد، یکی از محصولات جانبی صنعت فولاد است. با توجه به گرانی و مشکلات زیست محیطی تولید تثبیت کننده های سنتی مانند آهک و سیمان و همچنین حجم زیاد، جاگیر بودن و ویژگی های مناسب؛ سرباره فولاد می تواند در تثبیت خاک به­کار رود. در این مقاله تثبیت خاک مارن تبریز و خاک لایروبی خلیج فارس با ریزدانه سرباره های BOF و EAF موردبررسی قرار گرفته است. برای این منظور آزمونه های 7 روزه خاک تثبیت شده با 4 درصد مختلف ریزدانه سرباره های فولاد BOF و EAF تهیه شدند. این آزمونه ها تحت آزمایش فشاری تک­محوری محدود نشده بر روی نمونه های مکعبی با ابعاد 5 سانتی متری قرار گرفتند. ضعیف ترین ترکیبات به­ترتیب خاک لایروبی و مارن دارای سرباره فولاد EAF  هستند. در کل، سرباره فولادBOF  بیش­ترین مقاومت فشاری تک­محوری و ضریب ارتجاعی E50 را در خاک مارن ایجاد کرد. مقاومت خاک لایروبی تثبیت­شده از 2/0 تا kg/cm2 8/2 افزایش یافته است. سرباره EAF توانسته مقاومت تک محوری مارن را اندکی بهبود داده از 6/1 به kg/cm28/1 برساند. تثبیت با %12 سرباره BOF موجب بیش­ترین مقاومت تک محوری مارن kg/cm2 8/3 می شود.

لایه های نازک موجود در زمین، علی رغم آن که به نظر می رسد، تأثیر ناچیزی داشته باشند، اساساً می تواند تأثیر قابل ملاحظه ای بر ظرفیت باربری پی داشته باشند. در این تحقیق، تأثیر وجود لایه نازک ضعیف و قوی بر ظرفیت باربری نهایی پی دایره ای بر بستر ماسه ای، به وسیله مدل فیزیکی کوچک مقیاس سیستم خاک- شالوده بررسی می­شود. آزمایش های مدل فیزیکی در مخزن استوانه ای از جنس فولاد با قطر داخلی 70 سانتی­متر و ارتفاع 70 سانتی­متر، انجام شده است. شالوده دایره ای به­ صورت صلب بوده و بر روی سطح بستر قرار می گیرد، یعنی عمق مدفون صفر است. بررسی ها با تغییر جنس، ضخامت و عمق قرارگیری لایه نازک صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد که لایه نازک ضعیف باعث کاهش ظرفیت باربری نهایی و سختی سیستم خاک- شالوده می شود و لایه نازک قوی باعث افزایش ظرفیت باربری نهایی و سختی سیستم خاک- شالوده می شود. میزان این تأثیر تابعی از ضخامت، عمق قرارگیری و جنس مصالح لایه نازک دارد. مطابق نتایج، لایه ضعیف در عمق بحرانی 1B (B قطر فونداسیون است) بیش­ترین کاهش ظرفیت باربری نهایی را به­ میزان 26 درصد داشته است (از 183kPa به 135kPa) و در عمق 2B تأثیری نداشته است. لایه قوی نیز برای حالتی که این لایه دقیقاً زیر فونداسیون قرار دارد، بیش­ترین افزایش ظرفیت باربری نهایی را به میزان 329 درصد داشته است (از 183kPa به 603kPa) و در عمق تقریباً B25/1 بدون تأثیر بوده است. برای صحت سنجی، نتایج مدل آزمایشگاهی بستر ماسه ای یکنواخت، با نتایج تحلیلی محققان مختلف مقایسه شده که نشان از انطباق زیاد نتایج دارد.

منطقه یورش امواج یکی از اجزای سواحل است و شیب این منطقه یکی از پارامترهایی است که در مهندسی سواحل مطرح و موردتوجه است. اندازه ­گیری و برآورد این شیب به ­صورت علمی و بررسی تغییرات زمانی آن در سواحل ایران تاکنون انجام نشده است. هدف این تحقیق، اندازه­ گیری و مطالعه تغییرات زمانی شیب منطقه یورش امواج و پارامترهای مؤثر بر آن، به­ منظور استخراج معادله­ ای برای تخمین این شیب در منطقه ساحلی نور است. اندازه­ گیری­ های میدانی شیب و نمونه­ برداری رسوب در 5 ایستگاه مختلف و در طی ماه ­های مختلف پاییز و زمستان صورت گرفت. اندازه ­گیری شیب با این روش امری انجام شده است. ارزانی و آسانی کاربرد از مزایای این روش اندازه ­گیری است. نتایج بررسی شیب منطقه یورش امواج برای ایستگاه­ های متفاوت و ماه ­های مختلف در پاییز و زمستان نشان دهنده آن است که شیب منطقه یورش امواج برای این دوره شش ماهه بین 5/1% تا 5% متغیر است. همچنین، شیب منطقه یورش امواج تابعی از ارتفاع موج و قطر میانه رسوبات است. با استفاده از معادله خطی ارائه شده در این تحقیق می­توان مقدار این شیب را در منطقه ساحلی نور طی ماه­ های مهر تا اسفند با دقت مناسب برآورد کرد. ضمناً روش اندازه­ گیری و تحلیل داده ها در این تحقیق را میتوان به­ عنوان الگویی برای انجام تحقیقات مشابه در سواحل دیگر به­ کار برد.

امروزه به ­منظور کاهش اثرات منفی محیط زیستی ناشی از به­ کارگیری سیمان در بتن، استفاده از نانو ذراتی که حاوی مواد آلومینوسیلیکاتی (Aluminosilicate) باشند به­ عنوان جایگزین بخشی از سیمان دارای اهمیت فراوان می­ باشد. در این مطالعه به بررسی آزمایشگاهی مقاومت بتن ژئوپلیمر (Geopolymer Concrete) سرباره­ای در برابر ضربه ­های چکش افتان در دمای اتاق و پس از در معرض قرار گرفتن حرارت 300 و 600 درجه سلسیوس در دوره عمل­ آوری 90 روزه پرداخته شده است، در این راستا سه طرح اختلاط از بتن ژئوپلیمر سرباره­ای حاوی 0 تا 8 درصد نانوسیلیس (Nanosilica) ساخته شد و پس از انجام آزمایش مقاومت ضربه ­ای و انتخاب طرح بهینه به ­لحاظ مقاومت، به­ منظور افزایش خواص مقاومتی در طرح بهینه، دو طرح حاوی 1 و 2 درصد از الیاف پلی­الفین (Polyolefin Fibers) ساخته شد و مجدد نمونه ­ها مورد آزمایش قرار گرفتند، نتایج حاصل از پنج طرح اختلاط با یک طرح اختلاط از بتن کنترل حاوی سیمان پرتلند مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. در ادامه جهت مقایسه و بررسی ریزساختاری بتن ژئوپلیمری و بتن کنترل از آنالیز SEM و XRD استفاده گردید. نتایج حاصله حاکی از مقاومت بالای نمونه ­های بتن ژئوپلیمر حاوی الیاف پلی­الفین در برابر ضربات چکش افتان بود و بررسی­ های ریزساختاری در هم ­پوشانی با نتایج حاصل از ارزیابی مقاومت ضربه ­ای چکش افتان در بتن قرار داشت.

جهت جلوگیری از بروز مشکلات آینده در سامانه های زهکشی شهری، باید اثرات تغییر اقلیم بر هیدرولوژی و تشدید احتمالی چرخه هیدرولوژیکی در نظر گرفته شود. منحنی های شدت- مدت- فراوانی بارش، ابزاری استاندارد جهت تجزیه وتحلیل ریسک هیدرولوژیکی و طراحی هستند. هدف مطالعه حاضر، استخراج منحنی ها در شرایط تغییر اقلیم با استفاده از تئوری فرکتال (Fractal theory) در ایستگاه بوشهر است. با تبعیت کردن بیشینه شدت بارش از رفتار مونوفرکتالی (Mono-fractal)، منحنی ها برای گذشته (1982-2019) استخراج شدند. جهت به دست آوردن داده های بیشینه شدت بارش در آینده ابتدا عملکرد دو مدل ریزمقیاس نمایی آماری LARS-WG (Long Ashton Research Station - Weather Generator) و SDSM (Statistical DownScaling Model) در شبیه سازی بیشینه بارش روزانه با استفاده از شاخص های  (Coefficient of Determination)، RMSE (Root Mean Square Error)، MAE (Mean Absolute Error) و NSE (Nash-Sutcliffe) بررسی شد. نتایج نشان داد مدل LARS-WG از دقت بالاتری برخوردار است. سپس منحنی ها برای آینده (2021-2058) استخراج شدند. مقایسه منحنی های گذشته و آینده نشان داد که منحنی های مربوط به داده های آینده تحت سناریوی RCP4.5 (Reperesentative Concentration Pathway) در همه دوره بازگشت ها دارای افزایش بوده و تحت سناریوی RCP8.5، به­جز در دوره بازگشت دو سال، در باقی دوره بازگشت ها افزایش داشته است. درمجموع میانگین منحنی ها %20/26 تحت سناریوی RCP4.5 و %48/9 تحت سناریوی RCP8.5 افزایش داشته است.

کمّی کردن مقدار تغذیه آب زیرزمینی از پیش نیازهای ابتدایی مدیریت منابع آب زیرزمینی می­باشد. در این پژوهش، روش حرکت تجمعی بارش، CRD (Cumulative Rainfall Departure) که بر اصل بیلان آب استوار است، به­ منظور برآورد تغذیه آب زیرزمینی آبخوان اردبیل مورد استفاده قرار گرفته است. در آبخوان اردبیل به­ دلیل وجود مزارع بسیار، به­ جز بارش، آب آبیاری منبع مهم دیگری برای تغذیه آبخوان به ­شمار می آید. بنابراین، لزوم پی­ بردن به نقش هرکدام از این عوامل در مدیریت منابع آب زیرزمینی منطقه احساس می شود. در این روش با استفاده از رویکرد بهینه سازی با کمینه ­کردن میانگین مربعات خطا، RMSE (Root Mean Square Error) بین تراز آب زیرزمینی مشاهده ای و شبیه سازی شده مقادیر تغذیه برآورد می­ گردد. نتایج نشان داد که در دوره آماری ده ساله (مهر 1380 تا شهریور 1390) میزان متوسط آب­دهی ویژه برای آبخوان اردبیل 1/0 و کسری از آب بارندگی و آبیاری که موجب تغذیه آبخوان می گردد به ­ترتیب برابر 19/16 و 46/17 درصد می باشد. به طور کلی میزان تغذیه آب زیرزمینی با روش CRD، 172 میلیون مترمکعب در سال به ­دست آمد که حداقل مقدار تغذیه در سال آبی 87-1386 با 158 میلیون مترمکعب و حداکثر آن در سال آبی 82-1381 با 183 میلیون مترمکعب بود. در این پژوهش شاخص های کمی به ­صورت ترکیبی برای واسنجی مدل CRD در آبخوان دشت اردبیل استفاده و سپس ارزیابی و اعتبارسنجی شد. به طورکلی، سادگی، ارزانی، سهولت استفاده و نیاز اندک به داده های غیرقطعی (مانند میزان آبیاری و پمپاژ) از مزایای این مدل است.

یکی از روش ­های بهبود عملکرد لرزه‏ای ستون‏ های دایره ­ای شکل پل ‏ها، استفاده از الیاف FRP (Fiber Reinforced Polymer) است. در این پژوهش، عملکرد لرزه‏ای ستون‏ ها با مقطع دایره ‏ای در حالت‏ های بدون محصورشدگی و همچنین با در نظر گرفتن تعداد لایه ‏های مختلف الیاف FRP به دور آن‏ها موردبررسی قرار گرفته است. اثر استفاده از الیاف در تعداد لایه ‏های مختلف بر ظرفیت شکل‏ پذیری، مقاومت تسلیم و سطوح عملکرد لرزه­ ای این ستون­ ها با انجام تحلیل ­های استاتیکی و دینامیکی غیرخطی ارزیابی شده است. نتایج تحلیل­ های استاتیکی غیرخطی بار افزون، نشان می­دهد که با افزایش محصور‏شدگی، در اثر استفاده از تعداد لایه ‏های مختلف الیاف، ظرفیت شکل ‏پذیری و مقاومت تسلیم این ستون‏ ها افزایش خواهد یافت. همچنین نتایج تحلیل‏ های تاریخچه زمانی غیر‏خطی حاکی از کاهش تقاضای شکل‏ پذیری و شاخص خسارت لرزه ‏ای این ستون ‏ها تحت زلزله­ های دور از گسل ثبت شده بر روی خاک تیپ C است. آنالیزهای دینامیکی غیر‏خطی فزاینده نیز بر روی مدل‏ های مختلف، با استفاده از 22 رکورد زلزله معرفی شده در گزارش FEMA-P695 انجام شده است. نتایج این تحلیل‏ ها نشان می­ دهد که استفاده از این الیاف به دور ستون‏ ها، سطوح عملکرد لرزه ‏ای خدمت­ رسانی بی‏ وقفه، قابلیت استفاده بی‏ وقفه، ایمنی جانی و آستانه فروریزش آن‏ها را بهبود می‏ بخشد. تأثیر این الیاف در افزایش سطح عملکرد لرزه‏ ای آستانه فروریزش ستون‏ ها، قابل توجه است.

این مطالعه به بررسی چقرمگی و انرژی شکست بتن خود تراکم سبک می پردازد. بدین منظور چهار طرح مخلوط با نسبت آب به سیمان های 37/0 تا 52/0 ساخته شد. همچنین برای بررسی تأثیر استفاده از دوده سیلیسی بر خواص شکست بتن خود تراکم سبک، نسبت جایگزینی سیمان با دوده سیلیسی برابر صفر، 5 و 10 درصد در نظر گرفته شد. برای تعیین پارامترهای شکست بتن از روش اثر اندازه استفاده شد. در این روش برای هر طرح مخلوط، آزمایش خمش سه نقطه ای بر روی 12 نمونه تیر شکاف­دار انجام شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که در بتن خود تراکم سبک، با کاهش نسبت آب به سیمان از 52/0 به 37/0، انرژی شکست (Gf) حدود 7/2 برابر شد و چقرمگی شکست (KIC) حدود 88% افزایش یافت. همچنین در این حالت مقاومت های فشاری، کششی و مدول الاستیسیته (Modulus of Elasticity) بتن به ­ترتیب حدود 68%، 57% و 28% بهبود یافتند. از سوی دیگر، افزودن دوده سیلیسی به بتن خودتراکم سبک سبب کاهش کارایی آن شد؛ برای حفظ این کارایی، نیاز به استفاده از فوق روان­ کننده افزایش یافت. زمانی که نسبت جایگزینی وزن سیمان با دوده سیلیسی از صفر به 5 و 10 درصد افزایش داده شد، انرژی شکست به ­ترتیب 4/19% و 2/24% و چقرمگی آن 14% و 3/18% بهبود یافت. در این حالت، بهبود کیفیت مشابهی برای کلیه خواص مکانیکی بتن خود تراکم سبک رخ داد. از طرفی با افزایش نسبت جایگزینی دوده سیلیسی در ساخت بتن، مشاهده شد که پیوند میان سنگ دانه ها و خمیر بتن بهبود یافته و در تیرها سطح شکسته شده بتن بسیار نرم تر و صاف تر گردید.

کارفرمایان و پیمانکاران ایرانی هم اکنون با آزمودن روش EPC در چندین و چند پروژه بزرگ و کوچک، نیازمند هم فکری و نقد تجربیات گذشته برای اصلاح مشکلات این روش در ایران و در نتیجه تکامل آن هستند. روش تحقیق در پژوهش حاضر براساس هدف، از نوع تحقیق کاربردی و براساس روش، از نوع توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری آن دست اندرکاران، جامعه مهندسی و مدیران در حوزه پروژه های عمرانی با قرارداد EPCمی باشد. شاخص های به دست آمده از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های حضوری با خبرگان و صاحب نظران در قالب 4 دسته کلی (سطح یک) و 24 زیر شاخص ( سطح 2) مورد شناسایی قرار خواهد گرفت، پس از جمع آوری اطلاعات پیرامون کلیه گزینه ها با توجه به شاخص های تعیین شده، به منظور ارزیابی و انتخاب ارجح ترین شاخص توسط زیرگروه های مربوط و اولویت بندی آنها، از معیارهای تصمیم گیری با شاخص های چندگانه استفاده گردیده است . در این تحقیق با استفاده از روش AHP به شناسایی و سپس اولویت بندی و وزن دهی شاخص های ارائه شده در این مبحث پرداخته شده است، معیار عدم انجام تعهدات قراردادی کارفرما و مشاور با وزن (523/0) مهمترین معیار در تحلیل و بررسی دعاوی متداول فی ما بین مشاوران و. پیمانکاران در قراردادهای EPC پروژه های عمرانی می باشد و عوامل اشتباه در اسناد مناقصه با وزن (089/0) کم اهمیت ترین معیار از بین 4 میعار اصلی موجود می باشد.

Probability density functions of the involved random variables are essential for the reliability-based design of offshore structures. The objective of present research was the derivation of probability density function (PDF) for the local joint flexibility (LJF) factor, fLJF, in two-planar tubular DK-joints commonly found in jacket-type offshore structures. A total of 162 finite element (FE) analyses were carried out on 81 FE models of DK-joints subjected to two types of axial loading. Generated FE models were validated using available experimental data, FE results, and design formulas. Based on the results of parametric FE study, a sample database was prepared for the fLJF values and density histograms were generated for respective samples based on the Freedman-Diaconis rule. Nine theoretical PDFs were fitted to the developed histograms and the maximum likelihood (ML) method was applied to evaluate the parameters of fitted PDFs. In each case, the Kolmogorov-Smirnov and chi-squared tests were used to evaluate the goodness of fit. Finally, the Inverse Gaussian model was proposed as the governing probability distribution function for the fLJF. After substituting the values of estimated parameters, two fully defined PDFs were presented for the fLJF in tubular DK-joints subjected to two types of axial loading.

در حال حاضر استفاده از مصالح تراشه آسفالتی به­ عنوان مصالحی ارزشمند در ساخت روسازی­ های آسفالتی جدید و یا استفاده از آن ها در لایه­ های مختلف روسازی مانند لایه اساس به­ منظور کاهش هزینه­ های ساخت و همچنین کنترل آلودگی محیط زیست مورد توجه است. از طرفی مهم ترین مواردی که اکثر محققین حاضر به آن توجه دارند، دوام این­ گونه روسازی­ ها است. اهمیت این موضوع از آنجایی نشئت می گیرد که روسازی بادوام منجر به کاهش هزینه های ترمیم و نگهداری و در کل کاهش نسبت مخارج روسازی می شود. هدف از این مقاله بررسی معیارهای مختلف دوام مخلوط­ های تثبیت شده اساس با سیمان حاوی مقادیر مختلف تراشه آسفالت است. در این راستا نمونه­ های مقاومت فشاری و کششی غیرمستقیم در درصدهای مختلف وزنی تراشه آسفالت شامل 0%، 40%، 60% و 80% و در درصدهای مختلف وزنی سیمان شامل 3%، 5% و 7% ساخته شد. سپس مقاومت فشاری محدود نشده 7 و 28 روزه، مقاومت کششی غیرمستقیم 7 روزه و آزمایش تر و خشک شدن بر روی آن­ها انجام شد و بر اساس معیارهای مختلف دوامی مانند نسبت مقاومت کششی غیرمستقیم مرطوب به خشک، TSR (Tensile Strength Ratio)، حداکثر مقاومت فشاری به­ منظور کنترل صلبیت لایه تثبیت شده، درصد افت وزنی نمونه­ های تثبیت شده، درصد تغییرات حجمی نمونه و درصد تغییرات مقاومت فشاری بعد از 12 سیکل تر و خشک شدن نمونه ­ها، سعی شد تا درصد بهینه تراشه آسفالت تعیین گردد. بر این اساس اضافه شدن مقدار پیشنهادی 40 تا 60 درصد تراشه آسفالت به مخلوط اساس تثبیت شده با سیمان برای تغییر رفتار لایه تثبیت شده از صلب به انعطاف­ پذیر و بهبود عملکرد دوامی این­گونه مخلوط­ ها توصیه می ­شود.

ﺗﺴﻄیح ﻣﻨﺎﺑﻊ در پروژه ­ها از اهمیت باﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و مدیران پروژه همیشه ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎن ­بندی ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺼﺮف بهینه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮردﻧﻴاز ﺑﺮای ﺗﻜﻤﻴﻞ ﭘﺮوژه­ ها ﻧﻴﺎز دارند. بیشتر تحقیقات در زمینه ﺗﺴطیح ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﻘﻂ در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻚ­ﭘﺮوژه­ای انجام ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ درحالی که در ﺑﺴﻴﺎری از ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ نظیر ﺷﺮﻛﺖﻫﺎی ﭘﺮوژه­ﻣﺤﻮر چندﻳﻦ ﭘﺮوژه را ﺑﻪ­صورت هم ­زﻣﺎن اﺟﺮا ﻣﻲکنند. ﺑﺪین ﻣﻨﻈﻮر یک ﻣﺪل ریاﺿﻲ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻛﻤﻴنه­ﻛﺮدن تغییرات ﺳﻄﺢ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻠیه ﭘﺮوژهﻫﺎ موردنیاز است. ﻫﻤچنین از آنجایی ﻛﻪ مسئله ﺗﺴطیح ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻳﻚ مسئله با درجه پیچیدگی بالا ﺑﻮده و دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ حل بهینه آن در ﺣﺎﻟﺖ کلی اﻣﻜﺎن­ﭘﺬیر نیست در این مقاله ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ بهینه ­سازی فاخته، COA (Cuckoo Optimization Algorithm) که یک الگوریتم الهام گرفته از طبیعت و از جدیدترین و قوی­ ترین روش ­های بهینه­ سازی تکاملی می ­باشد، استفاده خواهد شد. مقایسه نتایج به دست آمده از حل مسئله با الگوریتم فاخته که روشی تقریبی است با روش دقیق شاخه و کران حاکی از آن است که در ابعاد کم، استفاده از روش دقیق مناسب­تر است و هرچه ابعاد مسئله گسترش می­ یابد الگوریتم فاخته در مدت زمان کوتاه ­تر و با سرعت بیشتری جواب مناسب را ارائه خواهد کرد.

خاک های غیراشباع حدود 40 درصد از خاک های سطح زمین را پوشانده و در اکثر پروژ ه های مهندسی ژئومکانیک به چنین خاک های برخورد می شود. تعیین مقاومت برشی خاک های غیراشباع براساس اصل تنش مؤثر  به­ منظور استفاده در این گونه پروژه ها، مستلزم انجام آزمایش­ های نسبتاً وقت گیر، پرهزینه و پیچیده است. از طرفی به­ دلیل تغییرات در خصوصیات خاک هر منطقه استفاده از روش های تجربی به ­منظور تخمین تنش مؤثر خاک های غیراشباع از دقت کم­تری برخوردار بوده و با خطا همراه است. به ­منظور برآورد صحیح مقاومت برشی خاک های غیراشباع، هدف از نگارش این مقاله کاربرد روش های جدید هوشمند برای تخمین پارامتر تنش مؤثر، با استفاده از دو الگوریتم بهینه سازی هوشمند گرگ خاکستری، (Grey wolf optimization) و سینوس- کسینوس، (Sine cosine algorithm) می باشد. در این مدل ها از پارامترهایی نظیر: مقدار ورودی هوا، مقدار آب حجمی در شرایط باقی­مانده و اشباع، شیب منحنی مشخصه آب- خاک، فشار محدودکننده خالص و مکش به ­عنوان پارامترهای ورودی و از پارامتر تنش مؤثر به­ عنوان خروجی استفاده شده است. در انتها برای صحت و ارزیابی مدل های پیش بینی از شاخص های ضریب همبستگی مربع (R2)، میانگین درصد خطای مطلق، (Mean Absolute Percentage Error)، شمول واریانس، (Variance accounted for)، مجذور میانگین خطای مربع، (Root mean squared error) و میانگین خطای مربع، (Mean squared error) استفاده شده است. نتایج مدل­سازی نشان می دهد که استفاده از دو الگوریتم بهینه سازی هوشمند گرگ خاکستری و سینوس- کسینوس دقت و کارایی قابل قبولی را در تخمین پارامتر تنش مؤثر برای خاک های غیراشباع دارد.