مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام
سال:1402 | دوره:31 | شماره:6 |تعداد مقالات:11

مقدمه: به نظر می رسد برای اطلاع رسانی دربارۀ کمبود آب، آموزش با تمرکز بر تهدید درک شده بتواند مؤثر باشد؛ بنابراین، به علت جایگاه افراد تحصیل کرده به عنوان الگو در جامعه، مطالعۀ حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش مبتنی بر سازۀ تهدید درک شده بر صرفه جویی مصرف آب در دانشجویان دانشکدۀ علوم پزشکی بهبهان انجام شد. مواد و روش­ها: در این مطالعۀ نیمه تجربی، با نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی، 62 دانشجوی رشتۀ اتاق عمل علوم پزشکی بهبهان در سال تحصیلی 1397-1396 وارد مطالعه گردیدند. ابزار گردآوری داده پرسش نامۀ محقق ساختۀ ویژگی های دموگرافیک، تهدید درک شده و سنجش رفتار صرفه جویی مصرف آب بود که پیش از مداخله، دانشجویان آن را تکمیل کردند؛ سپس پیام های نوشتاری و تصویری مبتنی بر تهدید درک شده آماده و با همکاری اساتید، برای 4 جلسه در دقایق پایانی کلاس درس در قالب پاورپوینت ارائه گردید و فرصتی برای بحث گروهی و تبادل نظر داده شد؛ همچنین پوستر پیام ها در مکان های مناسب از قبیل سرویس های بهداشتی نصب و نیز با استفاده از سامانۀ پیامکی دانشکده، پیام های آموزشی به تلفن همراه دانشجویان ارسال گردید. دو ماه بعد، مجدداً دانشجویان پرسش نامه را تکمیل کردند. تجزیه وتحلیل داده ها در نرم افزار SPSS vol. 15 با آزمون های آماری تی زوجی، آنالیز کوواریانس و ضریب همبستگی پیرسون انجام و 0. 05>P از نظر آماری معنی دار در نظر گرفته شد. یافته­ های پژوهش: میانگین و انحراف معیار سن دانشجویان 32/1±61/20 سال بود. 32 دانشجو دختر (6/51 درصد) و 30 دانشجو پسر (4/48 درصد) بودند. پیش از آموزش، میانگین نمرۀ رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب 36/16±98/47 و میانگین نمرۀ تهدید درک شده (حساسیت 23/21±74/61 و شدت 09/21±03/59) بود. پس از آموزش، میانگین نمرات افزایش معنی داری داشت و به ترتیب 59/14±55/77، 54/6±0/86 و 58/8±38/83 شد و میان متغیرها رابطۀ معنی دار مستقیم وجود داشت (0. 05>P). بحث و نتیجه گیری: آموزش سبب افزایش تهدید درک شدۀ دانشجویان نسبت به بحران کم آبی و انجام رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب گردید. پیشنهاد می شود، برای بررسی قابلیت تعمیم پذیری نتایج در سطح جامعه، در سایر گروه ها نیز مطالعاتی ازاین دست صورت گیرد.

مقدمه: استخراج ترکیبات شیمیایی از گیاهان تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند روش و مدت زمان عصاره گیری، نحوۀ آماده-سازی نمونه ها، نوع و غلظت حلال استفاده شده قرار دارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر مدت زمان عصاره گیری و نوع حلال بر مقادیر ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه گل انگشتانۀ ارغوانی انجام شد. مواد و روش­ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه دانشگاه زنجان در سال 1400 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح مدت زمان عصاره گیری (24 و 48 ساعت) به عنوان عامل اصلی و دو سطح حلال های متانول، اتانول و استون (100 و 80 درصد) به همراه شاهد (آب مقطر) به عنوان عامل های فرعی به کاربرده شدند. ارزیابی میزان ترکیبات فنل کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی انجام گردید. تجزیۀ داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SAS vol. 9 و مقایسۀ میانگین داده ها از طریق آزمون چند دامنۀ دانکن در سطح احتمال یک و پنج درصد تجزیه وتحلیل شدند. برای تعیین همبستگی میان مؤلفه ها، ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSS vol. 20 بررسی گردید. یافته ­های پژوهش: نتایج نشان داد که میان دو زمان 24 و 48 ساعت عصاره گیری برای استخراج ترکیبات شیمیایی تفاوت معنی داری وجود داشت (P<0. 01). بیشترین میزان فنل کل (75/24 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و فعالیت آنتی اکسیدانی (36/71 درصد) با عصارۀ استونی 80 درصد و بیشترین مقدار فلاونوئید کل (03/6 میلی گرم کوئرستین بر گرم وزن خشک) با عصاره حاصل از حلال اتانول 80 درصد با 48 ساعت زمان عصاره گیری به دست آمد. در کل، افزایش مدت زمان عصاره گیری از 24 به 48 ساعت روند افزایشی معنی داری را در استخراج ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی موجب شد؛ همچنین همبستگی مثبتی میان محتوای فلاونوئیدی (P=0. 86) و فنلی (P=0. 82) با فعالیت آنتی اکسیدانی وجود داشت. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، افزایش مدت زمان عصاره گیری و نیز استفاده از حلال های هیدروالکلی نسبت به الکل های خالص در استخراج این ترکیبات مؤثرتر عمل می کنند و می تواند برای رسیدن به یک بازدهی خوب از لحاظ استخراج ترکیبات فنلی به کار گرفته شوند.

مقدمه: احساس تنهایی و تحمل پریشانی ازجمله عوامل خطرآفرین برای افکار خودکشی است، درحالی که پیوندهای والدینی عوامل محافظتی هستند. با وجود این، عوامل مهم اثرگذار دیگر وجود دارند که در میان افراد با سابقۀ اقدام به خودکشی بررسی نشده اند. بر اساس این، پژوهش حاضر با هدف پیش بینی اقدام به خودکشی از طریق تحمل پریشانی، احساس تنهایی و پیوندهای والدینی در افراد با سابقۀ اقدام به خودکشی انجام شد. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر کاربردی و از انواع پژوهش های توصیفی-همبستگی است و جامعۀ آماری شامل همۀ افراد با سابقۀ اقدام به خودکشی در اصفهان بودند که از میان آنان، تعداد 120 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های پیوندهای والدینی پارکر و همکاران (1979)، تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005)، احساس تنهایی راسل و همکاران (1980) و اقدام به خودکشی محقق ساخته بودند. داده ها با استفاده از روشهای آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف استاندارد و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام و به کمک نرم افزار آماری SPSS vol. 27 و PLS vol. 3 تجزیه وتحلیل شدند. یافته­ های پژوهش: نتایج نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، احساس تنهایی با بیشترین توان پیش بینی (7/64 درصد) و در گام دوم، با اضافه شدن پیوند والدینی با مادر، به 701/0 درصد افزایش و در گام سوم، با اضافه شدن پیوند والدینی با پدر به 729/0 درصد و در گام چهارم با اضافه شدن تحمل پریشانی، به 743/0 درصد رسید که همگی در سطح 01/0 معنی دار هستند. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافتههای پژوهش می توان به نقش تأثیرگذار احساس تنهایی در پیش بینی اقدام به خودکشی اشاره کرد که لزوم توجه خانواده ها و سیاست گذاران به این متغیر بسیار مهم میتواند نقش برجستهای در کاهش نرخ خودکشی به دنبال داشته باشد.

مقدمه: با توجه به استفادۀ گسترده از نانوذرات به عنوان یک مادۀ ضدمیکروبی قوی در پوشش های مواد غذایی و احتمال آثار سمی سلولی آن ها بر بدن و یا مصرف تصادفی این مواد سمی، این مطالعه انجام شد. هدف از این مطالعه بررسی سمیت سلولی کیتوزان و نانوذرات کیتوزان در شرایط آزمایشگاهی است. مواد و روش­ها: مطالعۀ حاضر یک مطالعۀ مقطعی است که در سال 1399 در آزمایشگاه گروه بهداشت و کنترل مواد غذایی دانشکدۀ دامپزشکی دانشگاه شیراز صورت گرفت. برای بررسی ویژگی های این نانوذرات از روش های طیف سنجی پراش پرتو ایکس (XRD) و طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR) استفاده گردید. به منظور بررسی اثر سمیت سلولی کیتوزان و نانوکیتوزان، دو ردۀ سلولی HT-29 (لاین سرطان کولون) و Vero (لاین اپیتلیال کلیۀ میمون) به کار گرفته شد؛ سپس آزمون سمیت سلولی با روش MTT‏‏ و بررسی آپوپتوز سلولی با استفاده از روش رنگ آمیزی آکریدین ‎اورنج و اتیدیوم برماید صورت گرفت. یافته­ های پژوهش: برای آنالیز آماری از واریانس یک طرفه و آزمون t مستقل با استفاده از نرم افزار SPSS vol. 19 استفاده گردید. حداکثر مقادیر طیف سنج پراش اشعۀ ایکس نانوذرات کیتوزان در زاویۀ θ2 در 20 درجه دیده شد. پیک ظاهرشده در عدد موجی cm-1 1530 به ارتعاش کششی N-O-P مربوط بود. در نمودار طیفی کیتوزان ارتعاش خمشی گروه عاملی N-H در عدد موجی cm-1 1542 ظاهر گردید، درحالی که در طیف نانوذرات کیتوزان سنتز شده ارتعاش خمشی N-H در cm-1 1646 دیده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که سمیت سلولی کیتوزان در سلول های HT-29 و Vero با افزایش زمان و غلظت نانوذرات، افزایش یافته است. بحث و نتیجه گیری: ازآنجاکه با افزایش زمان و افزایش غلظت نانوذرات، سمیت در سلول ها بیشتر مشاهده گردید؛ بنابراین، زمان و غلظت نانوذرات کیتوزان در ایجاد سمیت سلولی اهمیت دارد. با توجه به آثار سمی این نانوذرات بر روی سلول های سرطانی‏، این ذرات می تواند در درمان سرطان استفاده شود که نیازمند مطالعات بیشتری در این زمینه است.

مقدمه: تمرین ورزشی و رژیم گیاه خواری به عنوان یک روش مناسب و غیردارویی برای بهبود سبک زندگی، کاهش وزن و بیماری های متابولیک مرتبط با آن پذیرفته شده اند. هدف مطالعۀ حاضر بررسی اثر ترکیبی تمرین ورزشی و رژیم گیاه خواری بر پروفایل چربی در بزرگ سالان با یک مطالعۀ مرور سیستماتیک و متاآنالیز بود. مواد و روش­ها: جستجوی سیستماتیک در پایگاه داده های PubMed، Web of Science، Scopus، SID، Magiran و Google scholar برای مقالات منتشرشده به زبان انگلیسی و فارسی تا فوریه سال 2023 انجام شد. متاآنالیز برای بررسی اثر ترکیبی تمرین ورزشی و رژیم گیاه خواری بر وزن بدن و پروفایل چربی (لیپوپروتئین با چگالی پایین، لیپوپروتئین با چگالی بالا، تری گلیسیرید و کلسترول تام) در بزرگ سالان صورت گرفت. تفاوت میانگین استانداردشده (SMD)، تفاوت میانگین وزنی (WMD) و فاصلۀ اطمینان 95 درصد (CI) با استفاده از مدل اثر تصادفی محاسبه گردید؛ همچنین برای تعیین ناهمگونی از آزمون I2 و برای بررسی سوگیری انتشار از فونل پلات و تست Egger در سطح معنی داری 1/0 استفاده شد. برای تحلیل داده از نرم افزار CMA vol. 2 استفاده گردید. یافته ­های پژوهش: نتایج 36 مطالعه با 10795 آزمودنی نشان داد که تمرین ورزشی و رژیم گیاه خواری سبب کاهش معنادار وزن بدن (P=0. 001، [68/5-الی 31/3-] 5/4-=WMD)، لیپوپروتئین با چگالی پایین (P=0. 001، [44/0-الی 26/0-] 35/0-=SMD)، لیپوپروتئین با چگالی بالا (P=0. 01، [29/0-الی 03/0-] 16/0-=SMD)، تری گلیسیرید سرمی (P=0. 001، [17/0-الی 05/0-] 11/0-=SMD) و کلسترول تام سرمی (P=0. 001، [57/0-الی 32/0-] 44/0-=SMD) در بزرگ سالان می شود. بحث و نتیجه گیری: یافته های متاآنالیز نقش مهم تمرین ورزشی و رژیم گیاه خواری در بهبود پروفایل چربی را نشان می دهد، به طوری که تمرین ورزشی و رژیم گیاه خواری به عنوان یک راهکار غیردارویی برای کاهش وزن بدن و پروفایل چربی برای بزرگ سالان پیشنهاد می گردد.

مقدمه: بهزیستی روان شناختی برای افراد مبتلا به سرطان از اهمیت فراوانی برخوردار است و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ویژگی های شخصیتی قرار دارد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر پیش بینی بهزیستی روان شناختی بر اساس تاب آوری و تیپ شخصیتی D در بیماران مبتلا به سرطان بود. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش را همۀ بیماران مبتلا به سرطان عضو مکسا و انجمن مهرشهر اصفهان در سال 1400 تشکیل دادند. نمونۀ پژوهش شامل 220 نفر از بیماران مبتلا به سرطان، به شیوۀ نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه های ویژگی های دموگرافیک، بهزیستی روان شناختی ریف (1995)، تیپ شخصیتی D دنولت (2005) و تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل میانگین، انحراف معیار و درصد و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه با سطح معناداری 05/0 و از نرمافزار SPSS vol. 24 استفاده شد. یافته­ های پژوهش: ماتریس همبستگی میان تاب آوری، تیپ شخصیتی D و بهزیستی روان شناختی نشان داد که بهزیستی روانشناختی با نمرۀ کل تاب آوری (P=0. 001، r=0. 701) همبستگی مثبت معنی‎دار و با تیپ شخصیتی D (P=0. 001، r=0. 517) همبستگی منفی معنی‎داری دارد؛ همچنین بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه، 38 درصد از واریانس بهزیستی روان شناختی بر اساس متغیرهای تاب آوری و تیپ شخصیتی D قابل پیش‏بینی است (P=0. 001). متغیر تاب آوری با بتای 38/0 (P=0. 001، T=0. 639) به طور مثبت و معنادار و متغیر تیپ شخصیتی D با بتای 25/0-(P=0. 001، T=0. 607) به طور منفی و معنادار می‏تواند بهزیستی روان شناختی بیماران مبتلا به سرطان را پیش‏بینی کند. بحث و نتیجه گیری: تاب آوری و تیپ شخصیتی D می توانند بهزیستی روان شناختی بیماران مبتلا به سرطان را پیش بینی کنند؛ بنابراین، با انجام مداخلات مربوط به تاب آوری و تیپ شخصیتی D می توان بهزیستی روان شناختی بیماران مبتلا به سرطان را افزایش داد.

مقدمه: اختلال کنترل ادرار یکی از اختلالات شایع در کودکان است که پیامدهای روانی مهمی مانند: کاهش اعتماد به نفس، اضطراب و. . . دارد. این پژوهش با هدف ارزیابی پرخاشگری در کودکان مبتلا به اختلالات ادراری روزانه انجام شد. مواد و روش­ها: این مطالعه مورد شاهدی، بر روی 200 کودک 5 تا 12 سال در دو گروه مورد (50 دختر و 50 پسر) و شاهد (50 دختر و50 پسر) مراجعه کننده به درمانگاه اطفال بیمارستان امیرکبیر اراک در سال 1401 انجام شد و با نمونه گیری غیر تصادفی آسان و استفاده از پرسشنامه پرخاشگری شهیم میزان پرخاشگری در دو گروه مورد وشاهد سنجیده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ های پژوهش: در این مطالعه200 کودک شامل 100 نفر گروه مورد و 100 نفر در گروه شاهد با میانگین سنی (17/2±)17/7 سال شرکت داشتند. بین دو گروه از نظرتحصیلات پدر و مادر و محل سکونت و وضعیت اقتصادی-اجتماعی و تعداد فرزند خانواده وسابقه بیماری های روانی در والدین ارتباط معناداری یافت نشد (05/0P). بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه پرخاشگری در کودکان مبتلا به اختلالات ادراری روزانه نسبت به کودکان غیر مبتلا بیشتر بود. لذا غربالگری کودکان مبتلا به اختلالات ادراری و در صورت لزوم مداخلات روانپزشکی مانند آموزش روش های کنترل خشم اهمیت زیادی دارد.

مقدمه: کاهش تعادل یکی از مشکلات سالمندان است و کیفیت زندگی از مهم ترین شاخص های توسعۀ انسانی است؛ بنابراین، هدف از تحقیق حاضر تأثیر خستگی بر تعادل، عملکرد حرکتی، قدرت و کیفیت زندگی در دو گروه زنان سالمند در خانه و در سرای سالمندان بود. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر آینده نگر و نیمه تجربی است. بدین منظور، 35 زن سالمند در سرای سالمندان و 35 زن سالمند در خانه در شهر میانه، در سال 1400، با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای اجرای دستورالعمل خستگی، آزمودنی ها حرکت نشست وبرخاست را درحالی که دست ها روی سینه قرار گرفت، از روی صندلی انجام دادند. در جلسۀ اول، افراد سالمند آزمون ها را در شرایط عادی و بدون خستگی انجام دادند. در جلسۀ دوم که 48 ساعت بعد برگزار شد، آزمودنی ها دستورالعمل خستگی را اجرا کردند و پس از آن، آزمون های تعادل (رومبرگ)، عملکرد حرکتی (TUG) و قدرت اندام تحتانی (عمل برخاستن و نشستن روی صندلی) را انجام دادند. پرسش نامۀ ویژگی های دموگرافیک و کیفیت زندگی لیپاد (LEIPAD) برای هردو گروه سالمند استفاده شد. پس از جمع آوری داده ها، از آمار توصیفی و تحلیلی (آزمون های تی مستقل و وابسته) با نرم افزار SPSS vol. 24 استفاده گردید. یافته ­های پژوهش: نتایج نشان داد که در تأثیر خستگی بر عملکرد حرکتی، قدرت و کیفیت زندگی در دو گروه زنان سالمند در سرای سالمندان و سالمند ساکن در خانه، تفاوت معنی داری وجود داشت (P=0. 001)، بااین حال، آزمون تعادل دو گروه سالمند تفاوت معنی داری نشان نداد (P=0. 127). بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که کیفیت زندگی سالمندان در سرای سالمندان پایین تر از سالمندان در خانه است و خستگی می تواند عملکرد حرکتی و قدرت این افراد را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین توصیه می شود، طراحی مداخله های تمرینی با رویکرد افزایش آستانۀ خستگی و با هدف بهبود مؤلفه های مرتبط با کیفیت زندگی سالمندان در اولویت قرار بگیرد.

مقدمه: مادران مسئولیت بیشتری برای پرورش کودکانشان دارند و معمولاً مراقبان اصلی کودکان معلول هستند. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری بر اجتناب اجتماعی در مادران دارای کودک فلج مغزی بود. مواد و روش­ها: طرح پژوهش حاضر شبه تجربی از نوع پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل بود. نمونۀ پژوهش 40 نفر از مادران مراجعه کننده به مراکز کاردرمانی شهر ایلام در سال 1401 بودند که به صورت تصادفی در گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش روش گروه درمانی فعال سازی رفتاری بر اساس دستورالعمل ارائه شدۀ کانتر، بوش و راش را طی 8 جلسۀ 90 دقیقه ای به شکل هفته ای یک جلسه و گروهی دریافت کردند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامۀ هراس اجتماعی (SPI) کانور و همکاران (2000) در دو مرحلۀ پیش از مداخله و پس از مداخله جمع آوری شدند. در این پژوهش، برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیلی (تحلیل کوواریانس) با نرم افزار SPSS vol. 27 استفاده گردید. یافته ­های پژوهش: نتایج نشان داد که در انتهای درمان، نمرات هراس اجتماعی گروه مداخله نسبت به گروه شاهد به طور معناداری کاهش یافته بود (0. 05>P). بحث و نتیجه گیری: مطالعه نشان داد، درمان فعال سازی رفتاری تأثیر مطلوبی بر کاهش شدت علائم اختلال اجتناب اجتماعی در مادران دارای کودک فلج مغزی دارد؛ بنابراین، این درمان به عنوان درمان مکمل در کنار درمان های دارویی در این افراد، برای بهبود علائم روان شناختی پیشنهاد می شود.

مقدمه: خشونت خانگی به اَشکال مختلفی در خانواده ها رخ می دهد. والدآزاری نوعی خشونت روان شناختی، فیزیکی یا مالی فرزندان نسبت به والدین است. هدف پژوهش حاضر بررسی شیوع والدآزاری در دانش آموزان پسر در شرایط همه گیری کرونا بود. مواد و روش­ها: روش تحقیق این پژوهش توصیفی-مقطعی بود. جامعۀ آماری همۀ مادران دانش آموزان پسر مقطع متوسطۀ استان خوزستان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که 676 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش، از مقیاس والدآزاری(PAS-BV) و پرسش نامۀ جمعیت شناختی استفاده گردید؛ همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ (ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ و اﻧﺤﺮاف اﺳﺘﺎﻧﺪارد) و آمار تحلیلی (آزمون t) در نرم افزار SPSS vol. 22 استفاده شد. یافته­ های پژوهش: یافته ها نشان داد، میزان شیوع والدآزاری در ابعاد مالی 4/11 درصد، عاطفی 5 درصد، فیزیکی 2/6 درصد و نمرۀ کل والدآزاری 1/4 درصد است؛ همچنین یافته های این پژوهش در مقایسه با پژوهش های پیش از شیوع کرونا نشان داد که شیوع والدآزاری پسران مدارس مقطع متوسطۀ استان خوزستان در شرایط همه گیری کرونا کمتر بوده است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، علی رغم اینکه آمار والدآزاری در جامعۀ ایرانی قابل توجه است، برخلاف آمار مربوط به سایر جوامع، میزان والدآزاری در شرایط همه گیری کرونا در استان خوزستان افزایش نداشته است؛ بنابراین، بررسی راهبردهایی که باعث ایجاد و حفظ تعاملات مثبت در خانواده شده است، پیشنهاد می شود.

مقدمه: لیشمانیازیس به عنوان یکی از شش بیماری عفونی مورد تأکید سازمان جهانی بهداشت است. شهرستان های مهران و دهلران در جنوب استان ایلام از کانون های آندمیک لیشمانیازیس جلدی (سالک) در کشور هستند. استان ایلام با دارا بودن 420 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق در معرض بسیاری از بیماری های زئونوز و گرمسیری از جمله بیماری سالک قرار دارد. لذا پیشگیری، تشخیص اولیه بیماری و درمان از ضروریات می باشد. برنامه ثبت یا (Registry) یک جزء جدا ناپذیر و ضروری سیستم های جامع مراقبت بیماران بوده که از آن می توان به عنوان ابزاری برای نشان دادن سیر بیماری استفاده نمود. این برنامه با تامین داده های لازم به عنوان ابزار مفیدی برای استفاده مدیران در برنامه های مراقبت می باشد. در رجیستری علاوه بر داده های بیماری کلیه اطلاعات مربوط به ریسک فاکتورهای مهم و پیامد بیماران (Follow up) نیز ثبت و جمع آوری می شود. مواد و روش ها: برنامه ثبت لیشمانیوز جلدی (سالک) در مناطق اندمیک استان ایلام با هدف مقایسه روش های صحیح تشخیص این بیماری با روش رایج تشخیص (میکروسکوپی) و تعیین میزان خطاهای انجام شده توسط کارشناسان آزمایشگاه در قالب یک مطالعه مقطعی از اردیبهشت 1398 لغایت شهریور 1400 می باشد. یافته های پژوهش: با استفاده از روش های مولکولی (PCR) از مجموع 10 درصد کل لام های مثبت دریافتی از دو شهرستان دهلران و مهران حدود 5 درصد مثبت کاذب و از کل لام های منفی ارسالی، 28% منفی کاذب تشخیص داده شد. لازم به ذکر اینکه زمان اجرای برنامه ثبت سالک در استان ایلام همزمان با اپیدمی بیماری کرونا بود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه و اهمیت بیماری به دلیل آندمیک بودن آن در بخش جنوبی استان ایلام، وجود آمار صعودی میزان شیوع بیماری سالک در سال های گذشته، همزمانی تردد زائرین اربعین حسینی با دوره انتقال بیماری، عوارض روحی و جسمی ناشی از بیماری و مهم تر از همه اطمینان از گزارش های ارجاعی کارشناسان مراکز بهداشتی و آزمایشگاهی در خصوص تشخیص عامل بیماری سالک، نحوه تشخیص و گزارش دهی و حذف جواب های مشکوک، مثبت و منفی کاذب، پیشنهاد می گردد تا نسبت به راه انداری مرکز تشخیص جامع مولکولی بیماری در استان های کشور اقدام تا بتوان بیماران را با تشخیص صحیح تا مرحله بهبودی و کامل کردن روند درمان مورد پیگیری قرار داد.