آبیاری و زهکشی ایران
سال:1402 | دوره:17 | شماره:5 |تعداد مقالات:15

در این پژوهش وضعیت پایداری منابع آب زیرزمینی دشت زرندیه ساوه بر مبنای داده برداری میدانی و شبیه سازی های رایانه ای بررسی شد. با استفاده از اطلاعات داده برداری های میدانی، شبیه سازی آبخوان با نرم افزار GMS انجام و مدل برای حالت پایدار و ناپایدار در 84 گام ماهانه(1390 تا 1400) واسنجی و صحت سنجی شد. سه سناریوی کاربردی برای احیاء آبخوان بررسی شد. مقادیر شاخص های پایداری آبخوان(AS) و وابستگی به آب زیرزمینی(DG) به ترتیب برابر 31.1 و 0.78 درصد بدست آمد که نشان می دهد آبخوان در شرایط بحرانی است و منطقه وابستگی شدیدی به منابع آب زیرزمینی دارد. براساس شاخص میرایی(GDR) با ادامه روند برداشت، آبخوان 53 سال دیگر بطور کامل تخلیه خواهد شد. سناریوی کاهش برداشت 20 درصدی سالانه به عنوان مناسب ترین سناریو منتج به افزایش تراز 4 متری آبخوان طی ده سال خواهد شد. اجرای طرح تغذیه مصنوعی سیلاب های فصلی موجود، اثر قابل توجهی بر احیاء آبخوان داشته است. سناریوی انتقال و تغذیه سرریز سد الغدیر می تواند بر تراز آب زیرزمینی تأثیر مثبت و قابل توجهی، معادل 0.75متر در سال داشته باشد. براساس نتایج، پارامترها و عوامل مؤثر بر تعادل بخشی آبخوان زرندیه، در اولویت اول کاهش برداشت و سپس افزایش تغذیه از محل سرریز سد الغدیر است که می تواند اثرات قابل توجهی در پایداری این آبخوان داشته باشد.

محدودیت منابع آب و خشکسالی های اخیر لزوم استفاده مناسب و بهینه از منابع آب را چند برابر نموده است. آبیاری قطره ای یکی از روش های نوین آبیاری است که با هدف استفاده بهینه از آب و افزایش بهره وری آب در خیلی از محصولات کشاورزی از جمله گندم استفاده می شود. این پژوهش به منظور بررسی سامانه های آبیاری قطره ای نواری اجرا شده در سطح مزارع گندم استان همدان و مقایسه آن با سایر سامانه های رایج در منطقه طی سال های 1396 تا 1398 انجام شد. در این پژوهش ابتدا مزارعی با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند. پارامترهای مورد اندازه گیری شامل میزان آب آبیاری، عملکرد محصول، بهره وری آب، شوری آب آبیاری و تغییرات شوری خاک بود. میزان حجم آب آبیاری در مزارع دارای سامانه آبیاری قطره ای از 2716 تا 5760 مترمکعب در هکتار متغیر و بطور میانگین 4153 متر مکعب در هکتار به دست آمد. میانگین حجم آب آبیاری در مزارع دارای سامانه آبیاری بارانی و سطحی به ترتیب 4090 و 5918 مترمکعب در هکتار بود. بیشترین میزان متوسط عملکرد مربوط به سامانه آبیاری قطره ای، به میزان 5581 کیلوگرم بر هکتار و بعد از آن دو سامانه آبیاری بارانی و سطحی با 4381 و 3000 کیلوگرم در هکتار بود. بالاترین میانگین بهره وری آب (آب آبیاری+ بارندگی موثر+ آب آبشویی) مربوط به سامانه آبیاری قطره ای (88/0 کیلوگرم بر متر مکعب) و در دو سامانه بارانی و سطحی به ترتیب برابر 8/0 و 39/0 کیلوگرم بر متر مکعب برآورد شد. کاربرد آبیاری قطره ای نسبت به دو سامانه آبیاری بارانی و سطحی علاوه بر افزایش عملکرد، باعث افزایش 10 و 6/125 درصدی بهره وری آب گردید. نتایج نشان داد که میزان شوری خاک در سامانه آبیاری قطره ای در اواخر فصل رشد نسبت به اوایل بهار افزایش یافته است، بنابراین بایستی میزان آب آبشویی مورد نیاز به میزان آب کاربردی (آب آبیاری+ بارندگی موثر) در سامانه مذکور اضافه شود.

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تنش آبی در سطوح مختلف کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات زراعی دو رقم برنج گیلانه و هاشمی در دو شرایط جداگانه به صورت غرقاب (هر 3روز آبیاری) و در حالت تنش آب (هر 13روز آبیاری) در دو سال زراعی 1397 و 1398 در شرق استان گیلان انجام گرفت. بدین منظور، آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو آزمایش جداگانه در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل فاکتور کود به عنوان عامل اصلی و رقم به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. فاکتور کود شامل کود شیمیایی نیتروژن از منبع اوره 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار، کود مرغی پلیت شده 1250، 2500 و 3750 کیلوگرم در هکتار، کود گاوی و کمپوست زباله شهری هر کدام در سه سطح 3750، 7500 و 11250 کیلوگرم در هکتار و تیمار بدون مصرف کود بود. نتایج تحقیق نشان داد که بیش ترین عملکرد شلتوک در سال اول و دوم در شرایط غرقاب در اثر متقابل تیمارهای کودی در ارقام در تیمار کود مرغی پلیت شده 3750 کیلوگرم در هکتار و رقم گیلانه به ترتیب با 7399 و 7621 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بیش ترین وزن هزار دانه در رقم گیلانه و در شرایط غرقاب و در تیمار کود مرغی پلیت شده 3750 کیلوگرم در هکتار و به مقدار 24/7 گرم بود و حداکثر شاخص کلروفیل متر در شرایط غرقاب و در اثر متقابل تیمارهای کودی در ارقام، در تیمار کود مرغی پلیت شده به مقدار 3750 کیلوگرم در هکتار و در رقم گیلانه به مقدار 44/6 به دست آمد. به طور کلی، با توجه به این که رقم گیلانه با مصرف 3750 کیلوگرم در هکتار کود مرغی پلیت شده تحت شرایط تنش آبی و غرقاب، بیشترین عملکرد شلتوک را داشت، لذا برای منطقه مورد مطالعه توصیه می شود.

در کشورمان بیش از 90 درصد آب، در بخش کشاورزی استفاده می شود. در این تحقیق تغییرات مقدار آب مصرفی گیاهان الگوی کشت، در برخی از مناطق شمال غرب کشور، به صورت تابعی از پارامترهای اقلیمی استخراج گردید. در گام اول، داده های هواشناسی ایستگاه های ارومیه، ماکو، مراغه، میانه و خلخال جمع آوری شد. در گام دوم، با استفاده از نرم افزار Cropwat8، تبخیرتعرق گیاه مرجع چمن، در هرایستگاه استخراج شد. الگوی کشت مناطق مورد نظر از منابع، استخراج شد. در نهایت، با استفاده از ضریب تبدیل ویبول، هیدرومدول با دوره بازگشت های مختلف برای هر منطقه استخراج گردید. نتایج نشان داد که میانگین تبخیرتعرق گیاه مرجع برای ایستگاه های ارومیه، ماکو، مراغه، میانه و خلخال به ترتیب 14/3، 87/2، 92/3، 8/3 و 89/2 میلی متر بر روز می باشد. میانگین هیدرومدول آبیاری برای پنج منطقه به ترتیب 38/0، 33/0، 53/0، 56/0 و 49/0 لیتر بر ثانیه بر هکتار به دست آمد. با تابع تغییرات خطی، با تغییر دوره بازگشت از 2 سال به 200 سال و کاهش احتمال وقوع، مقدار هیدرومدول آبیاری، در ایستگاه های ارومیه، ماکو، مراغه، میانه و خلخال به ترتیب 085/0، 083/0، 166/0، 046/0 و 08/0 و با تابع تغییرات نمایی، به ترتیب 098/0، 1/0، 2/0، 049/0 و 094/0 لیتر بر ثانیه بر هکتار است.

این تحقیق به منظور واسنجی مدل HYDRUS-2D و شبیه سازی الگوی توزیع رطوبتی خاک در آبیاری نواری تیپ در کشت نشائی چغندرقند با و بدون مالچ انجام شد. پژوهش حاضر طی فصل زراعی 1398-1397 در 14 کرت (7 کرت با مالچ و 7 کرت بدون مالچ) با 2 ردیف نوار تیپ به آرایش 50*40 اجرا شد. از 12کرت برای اندازه گیری رطوبت خاک به روش وزنی و از دو کرت برای نصب لوله های دسترسی دستگاه PR2 به-منظور پایش توزیع رطوبت خاک در فواصل مختلف از نوار تیپ و در عمق های 10، 20، 30، 40، 60 و 100 سانتی متر از سطح خاک استفاده شد. واسنجی دستگاه PR2 در دور آبیاری 7 روز و 6 نوبت آبیاری انجام شد. نتایج واسنجی نشان داد که پارامترهای پیش فرض6/1 a0= و 4/8 a1= پیشنهاد شده توسط شرکت سازنده PR2برای بافت لومی مزرعه جوابگو نبوده و برای تحقیق حاضر، پارامترهای a0 و a1 برای رطوبت های بیشتر از ظرفیت زراعی به ترتیب به 8/1 و 3/8 و برای رطوبت های کمتر از ظرفیت زراعی به ترتیب به 2/1 و 6/8 اصلاح شد. بعد از واسنجی، از دستگاهPR2 برای اندازه گیری رطوبت در پنچ نوبت آبیاری و هر آبیاری به مدت 6 ساعت، در حین آبیاری و پس از آن تا آبیاری بعدی استفاده شد. نتایج صحت سنجی مدل HYDRUS -2D در پنج نوبت آبیاری با و بدون مالچ (با مقادیر میانگین قدر مطلق خطا (MAE) کمتر از 035/0، جذر متوسط مربعات خطا (RMSE) کمتر از 042/0، ضریب همبستگی (R) بالای 70/0 و مجموع مربعات خطا (SSQ) کمتر از 41/0) نشان از عملکرد مناسب مدل در شبیه سازی رطوبت حجمی خاک دارد. در شرایط کاربرد مالچ به شرطی که پارامترهای هیدرولیکی خاک برای این حالت نیز واسنجی شود، مدل همان کارایی را خواهد داشت. مدل HYDRUS-2D به دلیل شبیه سازی خوب حین و بعد از آبیاری برای طراحی، انتخاب آرایش نوار تیپ و مدیریت آبیاری نوار تیپ پیشنهاد می شود.

آبخوان ها به عنوان مهمترین منبع آب شیرین در نواحی ساحلی، همواره در معرض هجوم آب شور هستند، لذا ارزیابی رفتار آب زیرزمینی در ارتباط با آب شور دریا همیشه مورد توجه محققان بوده است. استفاده از مدل های فیزیکی-آزمایشگاهی از روش های مرسوم در مطالعه ی دینامیک آب های زیرزمینی است. در این مقاله تجربیات حاصل از ساخت یک مدل آزمایشگاهی تداخل آب شور و شیرین به صورت تفصیلی ارائه شده است. مدل ساخته شده دارای طول، عرض و ارتفاع به ترتیب 118، 12 و 60 سانتی متر بوده و به منظور ایجاد محیط متخلخل از ذرات استاندارد گلس بید در دو دانه بندی متفاوت استفاده شده است. چالش های مراحل ساخت مدل، نحوه ایجاد مخازن جانبی در تماس با محیط متخلخل و کنترل تراز در این مخازن، اندازه گیری دبی در سیستم، کنترل غلظت آب شور، ردیابی گـُوه ی آب شور و روش ثبت داده ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که میزان جذب رنگ های ردیاب مستقل از اندازه ذرات شیشه ای است ولی انجام آزمایش های تداخل آب شور و شیرین در محیط های درشت دانه در مدت کمتر و با دقت بالاتری انجام شده و تغییرات شوری کمتری در طول آزمایش رخ می دهد. از بین رنگ های شیمیایی و غذایی مرسوم، رنگ سان ست یلو هماهنگی بسیار خوبی با آب شور از خود نشان داد. نتایج این تحقیق می تواند در طراحی و ساخت مدل های آزمایشگاهی و همچنین در انجام آزمایش های تداخل آب شور و شیرین بسیار موثر باشد.

در مطالعه حاضر، برای ارزیابی تأثیر دوره های تنش بر شکاف عملکرد گندم در اراضی دیم شهرستان های بستان آباد، تبریز، سراب، مراغه و هریس واقع در شرق حوضه دریاچه ارومیه، در یک بازه آماری 11 تا 20 ساله، از شاخص رضایتمندی نیاز آبی استفاده شده است. برای برآورد عملکرد پتانسیل نیز از تابع تولید خطی ارائه شده توسط فائو استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، از نظر درصد تأمین نیاز آبی گندم دیم یا نسبت تبخیر- تعرق در شرایط دیم به استاندارد، منطقه هریس با 42 درصد بهترین و سراب با 23 درصد بدترین وضعیت را دارند. به طور متوسط، عملکرد واقعی گندم دیم در شرق حوضه دریاچه ارومیه 976 کیلوگرم در هکتار است و عملکرد پتانسیل در شرایط دیم نیز 4216 کیلوگرم در هکتار برآورد گردید که حاکی از وجود شکاف قابل توجه بین عملکرد پتانسیل و واقعی در منطقه مورد مطالعه است. بیشترین ضریب عملکرد منطقه ای معادل 41/0 مربوط به هریس و کمترین مقدار آن نیز معادل 21/0 مربوط به مراغه حاصل شد. نتایج به دست آمده از شاخص رضایتمندی نیاز آبی، حاکی از وجود شرایط مناسب برای تولید محصول گندم دیم در منطقه است. با این حال، عملکرد واقعی در شرق حوضه دریاچه ارومیه به طور متوسط حدوداً 2/27 درصد عملکرد پتانسیل است. این امر نشان می دهد که شرایط اراضی دیم در شرق حوضه دریاچه ارومیه از نظر توسعه نظام تولید مطلوب نبوده و لازم است اقدامات لازم در راستای کاهش خلأ عملکرد صورت پذیرد. همچنین ارزیابی نتایج نشان داد که همبستگی شاخص رضایتمندی نیاز آبی با ضریب عملکرد منطقه ای در مقایسه با عملکرد واقعی بیشتر بوده و از این شاخص می توان در راستای ارزیابی شکاف عملکرد استفاده نمود

آب های زیرزمینی در مناطق نیمه خشک و خشک و مناطقی که دسترسی محدود به آب های سطحی ‏دارند یک منبع باارزش محسوب می شود. در سال های اخیر عمدتاً به دلیل رشد صنعتی شدن، افزایش جمعیت و تغییر سبک زندگی و ‏الگوهای مصرف، ‏تقاضای جهانی آب به طور قابل توجهی ‏افزایش یافته است. ‏در حال حاضر، آب های زیرزمینی حدود 34 درصد از کل تأمین آب سالانه جهان ‏را تشکیل می دهند و یکی از منابع مهم آب شیرین هستند. جمع آوری آب یکی از مهم ترین و حیاتی ترین بخش های اجرائی پروژه های زیربنایی و اقتصادی محسوب می شود که استحصال به آن ‏هزینه های زیادی را در پی دارد بنابراین، ارزیابی این بخش برای ‏مدیریت پایدار سیستم های آب ‏زیرزمینی بسیار مهم است. در این پژوهش از فاکتورهای تأثیرگذار شامل شیب زمین، ژئومورفولوژی، خاک، گسل، پوشش زمین، بارندگی، عمق آب زیرزمینی، ‏تراکم آبراهه و نزدیکی به آب سطحی استفاده شد.‏ بعد از مشخص شدن مهم ترین معیارهای مرتبط در راستای فرآیند تصمیم گیری، پرسش نامه ای با عنوان مقایسه زوجی معیارها جهت اخذ نظرات نخبگان و کارشناسان طراحی شد. در ادامه برای محاسبه وزن نرمال معیارهای پتانسیل آب زیرزمینی، از مدل AHP و ANP استفاده شد. در انتها نقشه نهایی در محیط Arc map10.8 ‎‏ ‏ تهیه شد. با استفاده از روش AHP و ANP منطقه ازلحاظ پتانسیل آب زیرزمینی به 5 قسمت خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف تقسیم شد. نتایج حاصل از دو روش نشان داد که فاکتور بارندگی مهم ترین فاکتور در پتانسیل یابی آب زیرزمینی است. درنهایت برای اعتبار سنجی نقشه به دست آمده پتانسیل آب زیرزمینی از اطلاعات 10 حلقه چاه، ‏‏3قنات و 3چشمه در ناحیه نایبند استفاده شد.

به منظور بررسی اثر اختلاط آب دریا و زیرزمینی بر خواص مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی خرفه، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا گردید. تیمارهای منبع آب شامل آب زیرزمینی کامل (GW100-SW0) شاهد، اختلاط 50 درصد آب دریا و آب زیرزمینی (GW50-SW50)، نیم در میان آب دریا و آب زیرزمینی (0.5-GW-SW) و یک در میان آب دریا و آب زیرزمینی (1-GW-SW) بود. نتایج نشان داد استفاده از این منابع آب در سطح یک درصد بر وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، ارتفاع، کلروفیل کل، ویتامین ث و قند محلول کل معنی دار شد. همچنین این تیمارها بر مقدار کلروفیل a و b، کارتنوئید و پرولین در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. بیشترین میزان وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه، ارتفاع و ویتامین ث به ترتیب در تیمار شاهد با 5/61 گرم، 5/47 گرم، 2/33 سانتی متر و 6/74 میلی گرم در 100 گرم وزن تر نمونه بود. یافته ها نشان داد در اکثر صفات، تیمار (0.5-GW-SW) اختلاف معنی داری با شاهد ندارد. لذا با توجه به محدودیت منابع آب شیرین، تیمار اخیر به عنوان منبع مناسب برای آبیاری گیاه خرفه پیشنهاد می شود.

منابع آب با کیفیت محدود است.کاربرد جاذب های زیستی در کاهش شوری آب روشی نو و مناسب محیط زیست است. هدف از مقاله حاضر تعیین مقدار حذف شوری توسط جاذب پوسته برنج و برآورد مقدار جذب توسط مدل های ایزوترم جذبی فروندلیچ و لانگمویر وارزیابی آنها می باشد. در این مطالعه از یک مخزن (بخشی از مدل فیزیکی) به ارتفاع تقریباً 50 سانتیمتر و قطر 20 سانتیمتر معین شد و از ارتفاع مخزن به دو قسمت تقسیم شد و در مرکز محل استقرار جاذب مورد مطالعه با ضخامت مشخص 8 سانتیمتر در نظر گرفته شد در دو سوی لایه جاذب چه به سمت بالا(سطح مخزن) و چه به سمت پایین( کف مخزن) به صورت قرینه یکدیگر لایه های شن با دانه بندی 3/0، 6/0 و 1 سانتیمتر هر کدام به ارتفاع 5 سانتیمتر قرار داده شدند. تیمارهای کیفیت آب شامل کلسیم و منیزیم، سدیم و کلر(شوری) در چهار غلظت شوری 2/0، 5/0، 7/0 و 1 دسی زیمنس بر متر از جاذب پوسته برنج عبور داده شد و میزان جذب کاتیون ها و آنیون ها توسط جاذب اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که برای غلظت های مختلف، جذب در ابتدا بسیار بالاست و به مرور زمان کاهش پیدا می کند. زمان تعادل برای پارامترهای کیفی کلسیم و منیزیم، سدیم و کلر بین 60 تا 90 دقیقه در دمای آب 25 درجه سانتیگراد و اسیدیته 4/7 بدست آمده است. نتایج نشان داد که بطور متوسط درصد بالایی از کاتیون های کلسیم و منیزیم و سدیم آب (حدود50-60درصد) توسط پوسته برنج جذب شده اند. نتایج مدل ایزوترم جذب نشان داد که مدل ایزوترم جذب مدل فروندلیچ نسبت به مدل لانگمویر برآورد بهتری(ده تا 15درصد) دارد.

بهره برداری و حفاظت از منابع آب به ویژه منابع آب زیرزمینی بسیار حائز اهمیت است. مدیریت منابع آب، نیازمند شناخت دقیق خصوصیات آبخوان، تنش های وارده به آن و در نهایت بیلان آب زیرزمینی است. مدل های شبیه ساز کمک شایانی به مدیران برنامه ریز جهت تعیین میزان بهره برداری از آبخوان برای استفاده بلند مدت و پایدار می نمایند. بدین منظور تغییرات تراز آبی آبخوان دشت کاشان در دوره آماری 1387-1397 توسط مدل GMS برای 125 دوره تنش شبیه سازی شد. مدل در دو حالت دایمی و غیر دائمی برای دوره (1395-1387) واسنجی و برای دوره (1397-1395) صحت سنجی شد. نتیجه، افت آب زیرزمینی به میزان 4.4 متر در طول 10 ساله مطالعاتی بود. برای پیش بینی رفتار آبخوان در آینده نزدیک، سطح ایستابی تا سال 1407 شبیه سازی شد. به جهت واقع شدن این دشت در کمربند خشک اقلیمی و رخ داد تغییر اقلیم و نبود بارش مؤثر جهت تغذیه مناسب آبخوان، در این مطالعه تمرکز بر روی مدیریت برداشت از آبخوان بود و بدین جهت، سه سناریوی، برداشت با روند کنونی، 15 درصد افزایش و 15 درصد کاهش در برداشت تعریف و شبیه سازی انجام شد. نتایج به ترتیب افت 87/9 ، 90/11 و 99/6 متری در پایان سال 1407 را نشان داد.

منابع آب و خاک کشور محدود می باشد و استفاده بهینه از منابع آب در کشاورزی مستلزم تعیین دقیق میزان آب مورد نیاز گیاهان و ضرایب گیاهی در مراحل مختلف رشد می باشد. کینوا یکی از گیاهانی است که در بین شورزیست ها دارای ویژگی های برجسته اقتصادی و زراعی بوده، که در تولید روغن و پروتئین نیز حائز اهمیت است. تحقیق حاضر به منظور تعیین حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی، ضریب گیاهی و نیاز آبی کینوا رقم تیتیکاکا در شرایط کنترل شده (لایسیمتر) در دو کشت بهار و پاییز سال 1398 انجام شد. نتایج نشان داد که با کاهش سطح رطوبتی شروع آبیاری از 4/0 به 2/0 کل آب قابل دسترس، میزان زیست توده و عملکرد بذر به ترتیب کاهش معنی دار 24 و 37 درصدی در کشت بهار و کاهش 34 و 47 درصدی در کشت پاییز داشتند، ولی کاهش سطوح رطوبتی از 8/0 به 6/0 و 6/0 به 4/0 موجب کاهش معنی دار در عملکرد دانه و زیست توده در هر دو کشت بهار و زمستان نشد. بر اساس نتایج عملکرد و کارایی مصرف آب، حداکثر تخلیه مجاز در هر دو فصل 60 درصد کل آب دردسترس برآورد گردید. همچنین ضریب گیاهی کینوا رقم تیتیکاکا در کشت بهار برابر 42/0 در ابتدای فصل رشد، 95/0 در میانه فصل رشد و 33/0 در انتهای فصل رشد بود. در کشت پاییز ضریب گیاهی کینوا برابر 36/0 در ابتدای فصل رشد، 09/1 در میانه فصل و 56/0 در انتهای فصل رشد بود. میزان نیاز آبی خالص تیمارهای مختلف در کشت بهار بین 1/618 تا 5/295 میلی متر و در کشت پاییز بین 8/597 تا 8/334 میلی متر متغیر بود.

تولیدات کشاورزی در معرض آسیب های ناشی از تغییرات اقلیمی هستند. تاثیر این تغییرات بر میزان بارش سالانه، دما و به دنبال آن کاهش تولیدات کشاورزی غیر قابل چشم پوشی است. در این مطالعه اثرات تغییرات اقلیمی و کشت در تاریخ های مختلف؛ بر میزان عملکرد، در طول دوره کشت رقم پاییزه گندم در دشت قزوین بررسی شد. این بررسی در بازه 2021-2100 و با مقایسه دو منبع اطلاعاتی LARS-WG و DKRZ در تولید داده های سالانه تغییر اقلیم و به کار گیری مدل Aquacrop در شبیه سازی واکنش گیاه به تغییرات ذکر شده، صورت گرفت. در دوره های 2021-2040، 2041-2060، 2061-2080 و 2081-2100 مناسب ترین تاریخ های کشت متفاوت ( گندم پاییزه تاریخ های 15 مهر، 1 آبان، 15 آبان، 30 آبان و 15 آذر) به منظور افزایش عملکرد گندم و کاهش متغیرهای دیگر بررسی شد. طبق نتایج حاصل از شرایط اقلیمی مدل LARS-WG و پایگاه اطلاعاتی DKRZ تحت سناریوهای 5/4 و 5/8، در هر 4 دوره آتی میانگین عملکرد نسبت به مقدار آن در دوره پایه افزیش خواهد یافت. بیشترین عملکرد در کل این دوره ها و مدل ها برای دوره 2081-2100 تحت شرایط اقلیمی پایگاه اطلاعاتی DKRZ در سناریو 5/8 در صورتی که تاریخ کشت 15 آبان ماه انجام شود، پیش بینی می شود که مقدار آن برابر 71/11 تن بر هکتار با انحراف معیار 64/0 تن بر هکتار است. کمترین عملکرد نیز برای دوره 2041-2060 تحت شرایط اقلیمی پایگاه اطلاعاتی DKRZ در سناریو 5/8 در صورتی که تاریخ کشت 15 مهر ماه انجام شود، گزارش می شود که مقدار آن برابر 34/1 تن بر هکتار با انحراف معیار 15/1 تن بر هکتار است. در دوره 2021-2040، تاریخ 15 بهمن ماه (4 فوریه)، در دوره 2041-2060، تاریخ 15 بهمن (4 فوریه)؛ در دوره 2061-2080 تاریخ 15 بهمن (4 فوریه) و در دوره 2081-2100 تاریخ 1 آبان (23 اکتبر) به عنوان مناسب ترین تاریخ کشت در این دوره ها توصیه می شود.

به دلیل مشکلات اندازه گیری روش های مستقیم برآورد دبی جریان، اخیراً روش های غیرمستقیم مبتنی بر مفهوم سرعت سطحی توسعه پیدا کرده اند. با توجه به محدود بودن مطالعات صورت گرفته و خلأ ارتباط میان عوامل هندسی و هیدرولیکی آبراهه با شاخص سرعت، طی پژوهش حاضر به بررسی آزمایشگاهی تأثیر پارامترهای بی بعد شامل زبری بی بعد، عمق نسبی، عدد فرود و شیب آبراهه بر شاخص سرعت پرداخته شد. نتایج نشان داد که افزایش پارامترهای عمق نسبی، ضریب زبری مانینگ بی بعد و عدد فرود سبب کاهش شاخص سرعت می-شوند، اما تأثیر پارامتر شیب بستر بر شاخص سرعت مشخص نیست. مقدار متوسط شاخص سرعت در کانال های مستطیلی 92/0 به دست آمد. خطای متوسط خطای این شاخص حدود 9/4 درصد برآورد گردید که نشان می دهد این مقدار شاخص سرعت، دبی جریان را با تخمین مناسبی برآورد می کند. همچنین بررسی مدل های تحلیلی توزیع قائم سرعت نشان داد که در حالت بستر صاف، مدل قانون توانی با 5/4 درصد میانگین خطا و در حالت بستر با زبری توری، قانون لگاریتمی با 10 درصد میانگین خطا بهترین برآورد شاخص سرعت را دارا می باشند.

در این تحقیق، به بررسی آزمایشگاهی اثر شکل چاهک (دماغه ی مستطیلی، دماغه گرد و دماغه تیز) بر عملکرد هیدرولیکی سرریز فیوزگیت استاندارد مدل WLH (دریچه عریض با بار کم) و NLH (دریچه باریک با بار کم) پرداخته شد. سرریزهای مذکور به ترتیب با دو ارتفاع 7/16 و 25 سانتی متر با پنج ارتفاع متفاوت چاهک ساخته شدند و بعد از قرار گرفتن در کانال، مورد آزمایش قرار گرفتند. آزمایش ها در کانال آزمایشگاهی به طول 12 ، عرض 5/0 و ارتفاع 7/0 متر انجام شد. در مجموع تعداد 331 داده ثبت شد و با استفاده از آن، مقادیر ضریب دبی برای سرریز فیوزگیت محاسبه شد. با استفاده از 80% از داده ها روابط مناسب برای تخمین ضریب دبی ارائه شد و سپس این روابط با استفاده از 20% باقی مانده ی داده ها و معیار ارزیابی RMSE صحت سنجی شد. نتایج نشان داد که ارتفاع و شکل چاهک تاثیر قابل ملاحظه ای بر ضریب دبی سرریز فیوزگیت ندارد ولی در ارتفاع چاهک یکسان، آب در برخورد با چاهک دماغه مستطیلی بیشتر بالا آمده و زودتر وارد چاهک می شود ولی در برخورد با چاهک دماغه تیز، شکافته شده و در امتداد پایین دست به طرفین هدایت شده و دیرتر وارد چاهک می شود. در نتیجه در یک ارتفاع ثابت چاهک، دبی واژگونی فیوزگیت با چاهک مستطیلی از بقیه کمتر است و چاهک دماغه گرد در مرتبه بعد قرار دارد.