سلامت جامعه
سال:1403 | دوره:18 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

مقدمه: کیفیت مطلوب روابط زناشویی و فقدان آشفتگی روان­شناختی از عوامل مهم پایداری روابط زناشویی می­باشند. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی طرحواره­درمانی بر کیفیت روابط زناشویی و آشفتگی روان­شناختی زوجین مراجعه­کننده به مراکز مشاوره ساری بود. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه زوجین مراجعه­کننده به مراکز مشاوره شهر ساری در سال 1401 بودند. تعداد 32 نفر از زوجین (16 نفر در هر گروه) به شیوه نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه گمارده شدند. گروه آزمایش 8 جلسه طرحواره­درمانی را دریافت نمودند. برای گروه کنترل مداخله­ای انجام نشد. ابزار گردآوری داده­ها پرسش­نامه کیفیت روابط زناشویی Busby و همکاران و مقیاس آشفتگی روانی Lavibond و Lavibond بود. تجزیه و تحلیل داده­ها توسط تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. یافته­ها: در گروه آزمایش میانگین و انحراف معیار نمره کیفیت روابط زناشویی در پیش­آزمون و پس­آزمون به ترتیب 12/1±13/32 و 45/1±60/36 (001/0> p) و نمره آشفتگی روان­شناختی به ترتیب 18/1±13/42 و 83/0 ±13/39 بود (001/0> p). در گروه کنترل میانگین و انحراف معیار نمره کیفیت روابط زناشویی در پیش­آزمون و پس­آزمون به ترتیب 22/1±07/32. و 10/1 ± 87/31 (001/0> p) و نمره آشفتگی روان­شناختی به ترتیب 67/0± 20/42و 30/.1 ± 42 بود (001/0> p). نتیجه­گیری: به نظر می­رسد طرحواره­درمانی بر کیفیت روابط زناشویی و آشفتگی روان­شناختی زوجین مراجعه­کننده به مراکز مشاوره مؤثر است. پیشنهاد می­شود به عنوان مداخله مفید در زمینه بهبود کیفیت روابط زناشویی و آشفتگی روان­شناختی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: با توجه به اهمیت مقوله پایداری ازدواج و کاهش مشکلات زناشویی برای تأمین بهداشت روانی خانواده و جامعه، شناسایی مداخلات درمانی که بر کاهش این مشکلات مؤثر باشند، از لحاظ نظری و بالینی ضروری بنظر می­رسد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری و زوج درمانی هیجان محور بر تنظیم هیجان بین فردی زوجین با طلاق عاطفی صورت گرفت. مواد و روش ها: روش پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره تبریز در سال 1400 تشکیل دادند (تعداد تقریبی 410 زوج،). از میان زوج­هایی که در پرسشنامه طلاق عاطفی Guttman نمره 12 (خط برش) را کسب کردند، 54 نفر (27 زوج) با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب، و به صورت تصادفی ساده در سه گروه قرار گرفتند (هر گروه 9 زوج). گروه های آزمایشی، درمان مختص گروه خود را به ترتیب در 8 و 10 جلسه دریافت کردند. گروه کنترل درمانی دریافت نکرد. ابزارهای اندازه گیری، پرسشنامه های تنظیم هیجان بین فردی Hoffman و همکاران و طلاق عاطفی Guttman بودند. داده ها توسط آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که زوج درمانی شناختی- رفتاری 64/4±39/55 و زوج درمانی هیجان محور 03/5±94/55 در مقایسه با گروه کنترل 56/4±33/43، تنظیم هیجان بین فردی زوجین را در پس آزمون افزایش داده است (001/0>P). نتایج آزمون تعقیبی بونفرنی نشان داد که در میزان اثربخشی دو روش زوج­درمانی شناختی- رفتاری و زوج­درمانی هیجان­مدار بر تنظیم هیجان بین­فردی زوجین با طلاق عاطفی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0نتیجه گیری: به نظر می رسد زوج درمانی شناختی- رفتاری و زوج درمانی هیجان محور می توانند سبب افزایش تنظیم هیجان بین فردی زوجین شوند و برتری بر هم ندارند.

مقدمه: دردهای عضلانی از مشکلات اساسی نظام سلامت در بسیاری از کشورها تلقی می‏گردند. با توجه به اینکه سندرم شناختی-توجهی پیش‏بینی کننده شدت علائم و رفتارهای وابسته به سلامتی می‏باشد، شناسایی مؤثرترین شیوه‏های درمانی جهت مدیریت این نشانگان اهمیت دارد. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی پذیرش و تعهد درمانی با معنویت درمانی بر سندرم شناختی-توجهی در مبتلایان به درد ایدیوپاتیک انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه‏آزمایشی با طرح پیش‏آزمون، پس‏آزمون و گروه کنترل با پیگیری شش‏ماهه بود. جامعه آماری، تمامی مبتلایان به دردهای عضلانی مراجعه‏کننده به کلینیک‏های درد وابسته به دانشگاه علوم‏پزشکی تهران در سال 1401-1400 بودند. با نمونه‏گیری هدفمند، تعداد 45 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی جایگزین شدند. پذیرش و تعهد درمانی بر اساس پروتکل Hayes و معنویت درمانی بر اساس پروتکل  Richardsهر کدام طی 8 جلسه ( هفته­ای دو جلسه 1 ساعته) برای گروه‏های آزمایش اعمال شد، گروه کنترل مداخله‏ای دریافت نکرد. گردآوری داده‏ها توسط چک‏لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسش‏نامه سندرم شناختی-توجهی Wells انجام شد. داده‏ها توسط آنالیز واریانس با اندازه‏گیری‏های مکرر تحلیل شد. یافته ها: پذیرش و تعهد درمانی و معنویت درمانی در مقایسه با گروه گواه باعث کاهش سندرم شناختی-توجهی، ادراک نگرانی، ادراک تهدید و مقابله ناکارآمد در مبتلایان به درد ایدیوپاتیک شدند (05/0>p). پذیرش و تعهد درمانی نسبت به معنویت درمانی در کاهش شاخص‏های سندرم شناختی-توجهی مؤثرتر بود (05/0>p). نتیجه گیری: هر دو روش درمانی بر سندرم شناختی-توجهی در مبتلایان به درد ایدیوپاتیک اثربخشی داشتند. یافته‏ها می‏تواند در طرح‏ریزی مداخلات توانبخشی-درمانی این بیماران در کنار درمان دارویی امیدبخش باشد.

مقدمه: اعتیاد به عنوان یک اختلال روان­پزشکی پیچیده و از معضلات بزرگ جوامع می­تواند برای افراد معتاد و اطرافیان آنان رنج و پریشانی روان­شناختی را به دنبال داشته باشد. این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی در کاهش پریشانی روان شناختی و افزایش سواد سلامت روان مردان عضو انجمن معتادان گمنام شهر کرمانشاه انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری، تمامی مردان عضو انجمن معتادان گمنام شهر کرمانشاه در سال 1402 بودند. با روش نمونه­گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه (هر هفته 90 دقیقه) تحت آموزش گروه­درمانی مبتنی بر رفتاردرمانی دیالکتیکی قرار گرفتند، در حالی که برای گروه کنترل مداخله­ای صورت نگرفت. برای جمع­آوری داده­ها از پرسش­نامه­های پریشانی روان شناختی Kessler و همکاران (2002) و مقیاس سواد سلامت روان Ekonor و Casey (2015)، استفاده شد. داده ها با استفاده از آنالیز کوواریانس چندمتغیره تجزیه وتحلیل شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که مداخله آموزشی، بر کاهش پریشانی روان شناختی (011/0=p، 231/0=Eta، 506/7=F)، و افزایش سواد سلامت روان (002/0=p، 375/0=Eta، 619/12=F) مردان عضو انجمن معتادان گمنام به طور معنی­داری اثرگذار بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج و اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر کاهش پریشانی روان شناختی و افزایش سواد سلامت روان شرکت کنندگان، توصیه می­شود از این شیوه درمانی نسل جدید رفتاردرمانی در مداخلات مرتبط با اعتیاد استفاده شود.

مقدمه: ترک مواد مخدر باعث رشد و تغییر در حوزه های مختلف زندگی از جمله مسیر شغلی می شود. پژوهش حاضر با هدف تبیین نحوه رشد مسیر شغلی و موانع آن یک سال پس از بازتوانی اعتیاد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع تحلیل محتوای کیفی بود. جامعه آماری کلیه افراد مبتلا به سوءمصرف مواد یک سال پس از بازتوانی اعتیاد در شهرستان شهرکرد در سال 1400 بودند. براساس نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته بر روی مشارکت کنندگان اجرا گردید و تا رسیدن به اشباع، تعداد 15 نفر انتخاب شدند. تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوا و بر اساس مراحل پیشنهادی گرانهایم و لاندمن انجام شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار شرکت کنندگان  6/42 ± 8/9 سال بود. تحلیل داده ها منجر به ظهور 3 مقوله اصلی رشد مسیر شغلی، پایداری بهبودی، موانع رشد مسیر شغلی و 15 مقوله فرعی شامل درمان بیماری اعتیاد، عزم و اراده، جبران گذشته، کسب اعتماد شغلی، یادگیری شغلی، تکامل شغلی، انگیزه درونی، اثربخشی و کاربرد برنامه انجمن معتادان گمنام، موقعیت مکانی خاص،  حمایت بیرونی، مشکلات مالی، مشکلات جسمانی، عدم اعتماد، عدم خودباوری در شروع مسیر شغلی، سابقه کیفری شد. نتیجه گیری: لذا لازم است خدمات ویژه ای جهت مهارت آموزی و آموزش مهارت های شغلی ضروری را برای بازتوانان فراهم آورند و همچنین تسهیلات ویژه ی مالی برای راه اندازی کسب وکار توسط بانک ها به این افراد اختصاص داده شود.

مقدمه: اضافه وزن که شیوع آن در جوامع رو به افزایش است از جمله معضلاتی است که سلامت جامعه را تهدید می کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش نگرش به تغذیه، نگرانی از تصویر بدن، دشواری در تنظیم هیجان و نشخوار فکری در پیش بینی رفتار خوردن در زنان متأهل دارای اضافه وزن شهر اصفهان انجام شد. مواد و روش­ها: روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل دارای اضافه وزن (توده بدنی بالای 25) بودند که در تابستان سال 1401 به کلینیک­های تغذیه شهر اصفهان مراجعه نمودند. از بین آن ها 200 نمونه به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه­های نگرش به تغذیه، نگرانی از تصویر بدن، دشواری در تنظیم هیجان، نشخوار فکری و پرسشنامه رفتار خوردن بود. داده ها با استفاده از روش­های همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه با روش گام به گام بررسی شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد بین رفتار خوردن و نگرش به تغذیه، نگرانی از تصویر بدنی، دشواری در تنظیم و نشخوار فکری رابطه مثبت و معنی­دار وجود داشت (01/0>p). اما در این میان در گام اول، نگرانی از تصویر بدن (466/0= β، 001/0>p) و در گام دوم، نشخوار فکری توان پیش بینی رفتار خوردن در زنان متأهل دارای اضافه وزن را داشتند (295/0= β، 001/0>p). نتیجه­گیری: به منظور کنترل رفتار خوردن، توجه به نگرانی از تصویر بدن و نشخوار فکری در تدوین بسته­های آموزشی پیشنهاد می گردد.

مقدمه: طلاق عاطفی نوعی از طلاق است که هیچ­جا به ثبت نمی­رسد و مربوط به خانواده­هایی است که به دلایلی مانند نگرش­های منفی، باورهای نادرست، ذهن بیمار، استرس و نگرانی و ناتوانی در تأمین نیازهای زندگی تصمیم می­گیرند به اجبار زیر یک سقف زندگی کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان هیجان­مدار بر توافق­پذیری و تعادل عاطفی زنان با طلاق عاطفی انجام شد. مواد و روش­ها: این پژوهش به روش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری، 100 نفر از زنان با طلاق عاطفی مراجعه­کننده به مرکز مشاوره ندای مهرگان رشت در سال 1402 بودند. تعداد 30 نفر به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب و به ­صورت تصادفی در گروه­های مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جای­دهی شدند. داده­ها توسط پرسش­نامه­های طلاق عاطفی، تعادل عاطفی و توافق­پذیری جمع­آوری شدند. گروه مداخله تحت 8 جلسه مداخله درمان هیجان­مدار قرار گرفت. گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه­وتحلیل شدند. یافته­ ها: میانگین و انحراف­معیار توافق­پذیری در گروه مداخله در پیش­آزمون و پس­آزمون به ترتیب 06/2±40/32 و 87/1±33/39 و در گروه کنترل 76/1±13/32 و 80/1±53/32 بود. میانگین و انحراف­معیار تعادل عاطفی در گروه مداخله در پیش­آزمون و پس­آزمون به ترتیب 86/1±26/32 و 18/1±13/38 و در گروه کنترل 79/1±33/32 و 47/1±80/32 بود. درمان هیجان­مدار موجب افزایش توافق­پذیری (001/0p˂) و تعادل عاطفی (001/0p˂) در گروه مداخله شد. نتیجه­ گیری: استفاده از محتوا و دستورالعمل­های درمان هیجان­مدار در افزایش توافق­پذیری و تعادل عاطفی زنان با طلاق عاطفی مفید است. بنابراین استفاده از این مداخله درمانی توصیه می­شود.

مقدمه: طلاق والدین سبب ایجاد مشکلاتی در خودکارآمدی فرزندان و کاهش کیفیت زندگی آن­ها می­شود. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روایت­درمانی بر خودکارآمدی ادراک­شده و سرزندگی نوجوانان تک­والد می­باشد. مواد و روش­ها: روش پژوهش، نیمه­تجربی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون بود. جامعه آماری پژوهش را دختران نوجوان تک­والد که با مادرشان زندگی می­کردند و در سال 1402 به مرکز مشاوره خصوصی تبریز مراجعه کردند (تعداد تقریبی 58 نفر) تشکیل دادند. نمونه پژوهش 30 نفر بودند که به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی­سازی در گروه­های آزمایش و کنترل 15 نفره قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه خودکارآمدی Sherer و همکاران و پرسشنامه سرزندگی Desi و Ryan بود. گروه آزمایش روایت­درمانی را هفته­ای یکبار در 8 جلسه 90 دقیقه­ای دریافت کردند. گروه کنترل هیچ درمانی را دریافت نکردند. داده­ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ­ها: میانگین و انحراف­معیار متغیر خودکارآمدی ادراک­­شده در گروه کنترل در پیش­آزمون 59/7±67/56 و در پس­آزمون 63/6±33/55، تفاوت معنی­داری نداشت (05/0p). میانگین و انحراف­معیار متغیر سرزندگی در گروه کنترل 21/3±93/18 و 19/3±07/18، تفاوت معنی­داری نداشت (05/0p) بود. نتیجه­ گیری: با توجه به  نتایج به ­نظر می­رسد روایت­درمانی می­تواند بر بهبود سرزندگی و خودکارآمدی ادراک­شده دختران نوجوان تک­والد مؤثر باشد.