مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
سال:1402 | دوره:31 | شماره:11 |تعداد مقالات:8

1مقدمه: نقایص ایمنی اولیه اختلالات نسبتاً نادر و هتروژنی هستند که یک یا چندین عضو از سیستم ایمنی دچار اختلال عملکرد می شود. اکثریت این افراد با توجه به نوع اختلالی که دارند دچار عفونت های مکرر با جرم های متفاوت می شوند. این افراد به دلایل مختلفی ممکن است مستعد بیماری های بدخیم باشند. نوع بدخیمی بستگی به نوع نقص ایمنی اولیه – سن بیمار و نوع ویروسی که بیمار به آن مبتلا شده است دارد. پیشرفت های بسیار مهمی در خصوص درک مکانیسم های مولکولی نقایص ایمنی سلولار و هومورال صورت گرفته است که دانسته های ما را درباره بروز انواع عفونت ها و تومورها در هر یک از این اختلالات افزایش داده و در تشخیص زودهنگام این عوارض به ما کمک می کند. شواهد متعددی وجود دارد که نشان می دهد سیستم ایمنی در بروز بسیاری از بدخیمی ها نقش مهمی به عهده دارد. جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی google scholar، pubmed، web of science ، scopus صورت گرفت. در این بررسی از جدیدترین و معتبرترین مقالات به زبان انگلیسی مرتبط با موضوع استفاده شد. نتیجه گیری: بیماران مبتلا به نقص ایمنی اولیه از آنجایی که مستعد عفونت های متعدد می باشند، بدخیمی های گوناگونی در آن ها دیده می شود. تکرار بعضی بدخیمی ها در خانواده ها به خصوص بدخیمی های خونی این هشدار را به ما می دهد که در پس این بدخیمی ها، ممکن است یک نوع نقص ایمنی اولیه ای نهفته باشد و لزوم ارزیابی سیستم ایمنی را در گروهی از این بیماران ایجاب می کند.

1مقدمه: بیماری سل یکی از قدیمی ترین بیماری هایی است که از سالیان دور همراه با بشر بوده است. علی رغم کاهش بیماری های عفونی در کشور ایران اما هنوز بیماری سل در برخی نقاط کشور به خصوص جنوب ایران باقی مانده است. هدف از این مطالعه بررسی اپیدمیولوژیک بیماری سل در استان سیستان و بلوچستان می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر به صورت مقطعی در سال 1401 انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل تمام بیماران مبتلا به سل در استان سیستان و بلوچستان بود. داده ها به روش سرشماری و با استفاده از چک لیست استاندارد جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-v16 و آزمون های توصیفی و تحلیلی انجام گرفت. نتایج: در این مطالعه پرونده 5382 بیمار مبتلا به سل مورد بررسی قرار گرفت. 2489 (42/6%) از بیماران مردان بودند. بیشترین گروه مبتلا افراد سالمند 2309 (39/5%) و 20 بیمار (0/34%) مبتلا به وبروس HIV بودند. 4309 از بیماران (73/8%) مبتلا به سل ریوی بودند. بین گروه سنی سالمند (0/04=P)، جنسیت زن (0/02= P)، ملیت غیر ایرانی (0/02=P)، و محل زندگی شهری (0/03=P)، رابطه معنی داری با ابتلا به سل وجود داشت. اما بین وضعیت ازدواج (0/06=P)، و سابقه زندان(0/07=P)، رابطه معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: روند بروز سل در طول پنج سال دارای نوساناتی بود، اما روند کلی بروز کاهشی بوده است. با توجه به اینکه برخی فاکتور ها مانند گروه های سنی، جنسی و علایمی مانند سرفه، کاهش وزن و درد قفسه سینه شانس ابتلا به بیماری را افزایش می دهد. ویزیت به موقع و پایش منظم فرایند درمان بیماران نقش مهمی در راستای کاهش بروز موارد این بیماری می تواند داشته باشد.

1مقدمه: گونه های فعال اکسیژن با آسیب به ترکیبات بدن موجب ایجاد بیماری می شوند. از طرف دیگر مقاومت دارویی نیز در جهان تبدیل به مشکلی جدی در درمان عفونت ها شده است. گیاه ژینکو (Ginkgo biloba) یک گیاه دارویی با خواص بسیار است. هدف از این پژوهش بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی عصاره های برگ ژینکو موجود در ایران است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، عصاره های آبی، اتانولی (70%) و متانولی (80%) ژینکو تهیه شد. محتوای فنل و فلاونوئید تام با استفاده از روش های معرف فولین - سیوکالتیو و رنگ آمیزی کلرید آلومینیوم مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی، توانایی عصاره ها در مهار رادیکال آزاد DPPH سنجیده شد. هم چنین فعالیت ضدباکتریایی آن ها در برابر دو سویه باکتری بالینی (Enterococcus faecalis، Listeria monocytogenes) به روش دیسک دیفیوژن تعیین شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با استفاده از نرم افزارversion 16  SPSS  انجام شد و برای مقایسه میانگین های از آزمون تعقیبی چند دامنه ای دانکن استفاده شد. نتایج: نتایج نشان دادند که همه عصاره های مورد بررسی دارای ترکیبات فنلی و مخصوصاً فلاونوئیدی قابل توجهی بودند به طوری که عصاره متانولی دارای بیشترین ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی و عصاره آبی دارای کم ترین مقدار این ترکیبات بود. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی در غلظت mg/ml 300 عصاره متانولی به میزان (P<0.05) 84/73 % و کم ترین آن در غلظت mg/ml 40 عصاره آبی به میزان (P<0.05) 18/73 % بود که این نتیجه متناسب با میزان ترکیبات زیست فعال ارزیابی شده عصاره ها بود. فعالیت ضدباکتریایی نیز در غلظت 200 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره متانولی در برابر باکتری Enterococcus faecalis به میزان حداکثر و در غلظت 50 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره آبی در برابر باکتری Listeria monocytogenes به میزان حداقل بود، هم چنین فعالیت ضدباکتریایی عصاره ها به صورت وابسته به غلظت مشاهده شد. نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن بودند که برگ گیاه ژینکو غنی از ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی است که ممکن است عامل فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی قابل توجه آن نیز باشند. بنابراین ژینکو می تواند منبع طبیعی باارزشی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و دارویی باشد و لازم است تا مطالعات بیشتری بر روی خواص متنوع این گیاه انجام شود.

1مقدمه: دلبستگی پیوند عاطفی پایدار بین مادر و جنین است که پدیده ای منحصر به فرد می­باشد. هدف از این پژوهش، تعیین ارتباط دلبستگی مادر و جنین با استرس والد شدن است. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، 250 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت دانشگاه علوم پزشکی بروجن، مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ­ها با استفاده از پرسش نامه های دموگرافیک باروری، پرسش نامه­ استاندارد کرانلی و پرسش نامه استاندارد استرس والدی، جمع­آوری و با استفاده از آمار توصیفی، محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون t مستقل، رگرسیون چند متغیره و آزمون تحلیل واریانس مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج: بین نمره کل استرس والدی با نمره کل دلبستگی مادر و جنین و ابعاد آن رابطه معکوس معنادار وجود دارد (0/001P<). رگرسیون چند متغیره نشان داد دو بعد از خود گذشتگی و تمایز مادر و جنین بیشترین ابعاد پیش بینی کننده استرس والدی بودند. هم چنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که نمره کل استرس والدی با متغیرهای دموگرافیک و باروری ارتباط معنادار ندارد (0/05P>). هم چنین نمره کل دلبستگی مادر به جنین نیز با متغیرهای دموگرافیک و باروری ارتباط معناداری نداشته (0/05P>) و تنها با تعداد بارداری رابطه معکوس دارد (0/05P<). نتیجه گیری: یافته­ های پژوهش نشان می ­دهد که با افزایش دلبستگی و کاهش استرس والدی می­ توان شاهد مسئولیت پذیری والدی بیشتر در قبال شیرخوار باشیم، بدین صورت می ­توان انتظار داشت با حمایت­ های عاطفی، مراقبتی و بهداشتی بهتری همراه باشیم.

1مقدمه: به دلیل اهمیت بالای ناهنجاری های عروق کرونر و تنگی های آترواسکروتیک که با افزایش ریسک بروز حوادث قلبی - عروقی همراه است، این مطالعه با هدف بررسی شیوع ناهنجاری های عروق کرونری و تنگی آترواسکروتیک کرونر در بیماران مرکز قلب تهران انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، تمام بیمارانی که از ابتدای سال 1397 تا پایان 1398 برای آنژیوگرافی به مرکز قلب تهران مراجعه کرده و برای آن ها ناهنجاری عروق کرونر تشخیص داده شده، وارد مطالعه شدند. فراوانی و درصد فراوانی هر یک از ناهنجاری های عروق کرونر، عوامل خطر قلبی عروقی و هم چنین وجود تنگی عروق کرونر در جمعیت مورد مطالعه تعیین گردید. نتایج: در 79 بیمار مطالعه، 43 بیمار (54/4 درصد) مرد بودند. 39/2 درصد از بیماران مصرف دخانیات و 10/1درصد بیماران مصرف تریاک در گذشته یا حال ذکر کردند. اختلال لیپیدی با شیوع 63 درصد، فشارخون 49 درصد و دیابت شیرین 46 درصد در بیماران دیده شد که شیوع فشارخون در زنان به صورت معنادار بالاتر بود (0/005=P). در بیماران دچار ناهنجاری عرق کرونری، 81/6 % از کل بیماران تنگی های آترواسکروتیک داشتند. ناهنجاری منشا رگ سیرکومفلکس چپ از سینوس کرونری راست با شیوع 29/1 درصد شایع ترین در کل بیماران بوده است و فقدان رگ اصلی چپ، فیستول، منشا شریان کرونری راست از سینوس کرونری چپ هر سه با شیوع 12/7 درصد در جایگاه بعدی قرار داشتند. نتیجه گیری: در بیماران با ناهنجاری عروق کرونر درگیری آتروسکلروتیک شیوع بالایی دارد و از این رو، آترواسکلروز باید به عنوان یک عامل مرگ ناگهانی در نظر گرفته شود.

1مقدمه: لیکن پلان یک بیماری پوستی _ مخاطی نسبتا شایع و مزمن، با علت ناشناخته است. واکنش های لیکنوئید دهانی به ضایعاتی اطلاق می شود که از نظر بالینی و هیستوپاتولوژی با لیکن پلان مشابه است اما علت آن متفاوت می باشد. ماست سل ها مسئول تجمع سلول های التهابی در بافت همبند هستند. هدف مطالعه بررسی نقش ماست سل ها پاتوژنز این دو گروه از ضایعات است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 26 نمونه از لیکن پلاندهانی و ضایعات واکنشی لیکنوئیدی و 5 نمونه از فیبروم تحریکی انجام شد. پس از رنگ آمیزی با گیمسا، مقاطع زیر میکروسکوپ نوری (400 *) مشاهده و تعداد ماست سل ها شمارش شد. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS version 16 و آزمون های آماریT-test، من ویتنی و کای اسکوئر تجزیه و تحلیل شد. نتایج: تعداد کل ماست سل ها و ماست سل های دگرانوله در دو گروه نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بالاتر بود (P<0/05) ولی تعداد کل ماست سل ها ، تعداد ماست سل های دگرانوله و نسبت ماست سل های دگرانوله به کل ماست سل ها بین دو گروه ضایعات اختلاف معناداری نداشت (P>0/05). نتیجه گیری: ماست سل ها در پاتوژنز لیکن پلان و ضایعات واکنشی لیکنوئید دهانی نقش دارند. تعداد ماست سل های دگرانوله و نسبت ماست سل های دگرانوله به کل ماست سل ها نمی تواند کمک چندانی به افتراق این دو گروه از ضایعات بکند. معاینات بالینی و تاریخچه مناسب و توجه به فاکتورهای اتیولوژیک آن ها نقش به سزایی در افتراق این دو گروه دارند.

1مقدمه: هدف از تحقیق حاضر‎ مقایسه مولفه های عمودی، داخلی - خارجی و قدامی - خلفی نیروی عکس العمل زمین بعد از بازسازی رباط صلیبی قدامی با افراد سالم در حین راه رفتن بود. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع مقطعی تحلیلی بود. شرکت کنندگان این پژوهش شامل 46 نفر که به دو گروه افراد دارای بازسازی رباط صلیبی قدامی و گروه سالم تقسیم شدند. برای ارزیابی مولفه های نیروی عکس العمل زمین از دستگاه صفحه نیروسنج استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل و با استفاده از نرم افزار version 16  SPSS مورد تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج: نتایج تحقیق مرتبط با مولفه عمودی نیروی عکس العمل زمین نشان داد که افراد دارای بازسازی رباط صلیبی قدامی هم در ضربه پاشنه و هم در هنگام جدا شدن پنجه پا از زمین به نسبت افراد سالم نیروی بیشتری را به زمین وارده کرده اند، هر چند اختلاف بین دو گروه معنی دار نبود (0/09p= و 0/35p=) ولی این اختلاف در هنگام ضربه پاشنه بیشتر از زمان جداشدن پنجه پا از روی زمین بود. در مورد مولفه های افقی نیروی عکس العمل زمین نتایج تحقیق نشان داد که افراد دارای بازسازی رباط صلیبی قدامی در همه مولفه های افقی نیروی عکس العمل ، نیروی بیشتری به زمین وارد کرده اند ولی بررسی دقیق تر نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین اختلاف در جهت های خلفی (0/007p<) و خارجی (0/02p<) رخ داده است. نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان داد که افراد دارای بازسازی رباط صلیبی قدامی در 20 درصد اولیه مرحله استنس در جهت های خلفی و خارجی به شکل معنی داری نیروی عکس العمل بیشتری را به نسبت افراد سالم به زمین وارد می کنند.

1مقدمه: تشنج یکی از علائم شایع و هشداردهنده بیماری های مغز می باشد که پزشکان اغلب برای تشخیص از CT-scan یا MRI مغز استفاده می کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی Brain MRI بیماران مراجعه کننده با تشنج به منظور تعیین ضایعات و درگیری های مغزی آنان انجام گردید. روش بررسی: مطالعه به روش مقطعی-توصیفی گذشته نگر انجام شد. کلیه بیماران مراجعه کننده با تشنج جهت انجام MRI به بخش رادیولوژی بیمارستان شهید صدوقی یزد طی سال های 1400-1395 بررسی شدند. با مراجعه به بایگانی بخش رادیولوژی، پرونده و MRI بیماران مراجعه کننده با تشنج استخراج شدند. سپس داده ها از سیستم HIS و پرونده بیماران استخراج و به کمک نرم افزار version 16 SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج: مطالعه حاضر بر روی 105 بیمار مراجعه کننده با تشنج جهت انجام تصویربردای مغز انجام گردید. 48/6 درصد (51 نفر) از بیماران مرد و 51/4 درصد (54 نفر) خانم بودند. میانگین سنی بیماران، 10/50 ± 34/17 سال بود. MRI 56 درصد از بیماران نرمال بود. 16/2 درصد غیراختصاصی (Non Specefic)، 7/6 درصد توده (Mass) و 4/8 درصد از بیماران نیز شواهدی از نرم شدگی مغزی (Encephalomalacia) گزارش گردید. بیشترین ضایعات با 10/5 درصد مربوط به لوب فرونتال چپ و 2/9 درصد مربوط به لوب فرونتال سمت راست بود. 99 درصد از تشنج ها از نوع تشنج غیراختصاصی (Unspecified Convulsion) و 1 درصد از نوع تشنج پس از عمل جراحی (PostProcedural Disorder Of Nervous System) بود. بین جنسیت بیماران و تشخیص آن ها نیز ارتباط معنی داری مشاهده نگردید (0/471 P>). نتیجه گیری: ناهنجاری های گسترده ای ازجمله وجود توده (Mass)، تخریب میلین (Demylination) و نرم شدگی مغزی و در MRI در بیماران مبتلا به تشنج مشاهده می گردد و اغلب در لوب فرونتال قرار دارند. در مجموع، تشنج می تواند سبب ناهنجاری های مغزی زودگذر و برگشت پذیر در MRI بگردد.