طلوع بهداشت
سال:1402 | دوره:22 | شماره:5 |تعداد مقالات:8

1مقدمه: سرمایه اجتماعی شامل منابع مادی و معنوی است که افراد را قادر می سازد تا شبکه های پایداری از روابط نهادینه شده را ایجاد کنند. شرکت در فعالیت های داوطلبانه در سطح جامعه به عنوان یک شاخص از سرمایه اجتماعی عمل می کند. هدف این مطالعه ارزیابی سرمایه اجتماعی و فعالیت های داوطلبانه در بین سالمندان ساکن در شهر تهران در سال 1400 بود.  روش بررسی: مطالعه حاضر به روش مقطعی و بر روی 384 شهروند سالمند ساکن در منطقه 19 تهران که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند، انجام شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد شامل سه بخش: اطلاعات دموگرافیک، اندازه گیری سرمایه اجتماعی و ارزیابی فعالیت داوطلبانه انجام شد. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که 7/99 درصد از شرکت کنندگان سرمایه اجتماعی متوسط   (150-75) داشتند. همچنین 4/99 درصد از شرکت کنندگان سطح بالایی از مشارکت در فعالیت های داوطلبانه را گزارش کردند. رابطه معنی داری بین سرمایه اجتماعی با سن  (001/0P≤) و وضعیت تأهل  (001/0P≤) مشاهده شد. با این حال، هیچ رابطه معنی داری بین فعالیت داوطلبانه و سایر اطلاعات دموگرافیک مشاهده نشد. نتیجه گیری: مطالعه ی حاضر نشان می دهد سالمندان تهرانی سطح قابل قبولی از سرمایه اجتماعی دارند و به طور فعال در فعالیت های داوطلبانه شرکت می کنند. برای بهره برداری از این پتانسیل، باید برنامه ریزی و سیاست گذاری های موثری اجرا شود که با نیازها و اهداف جامعه هماهنگ باشد.

1مقدمه: پدیده کودکان کار و خیابانی یکی از معضلات گریبان­گیر اکثر شهرهای بزرگ است.کودک کار به معنای کودک و نوجوانی که طبق قوانین اجتماعی زیر سن18سال اقدام به فعالیت­هایی جهت کسب درآمد می کند. هدف از انجام این پژوهش تعیین اثر­بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش ناامیدی و اضطراب کودکان کارشهر یزد بود. روش بررسی: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و طرح آن به صورت پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری چهارهفته­ای بود. جامعه آماری شامل کودکان کار گروه سنی 8 تا 12سال که در بهار سال 1399، تحت پوشش مدیریت بهزیستی شهرستان یزد بودند. نمونه مورد مطالعه شامل30 کودک کار بود که با استفاده از روش در دسترس انتخاب و به ­صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. ابزار گردآوری داده­ها شامل مقیاس ناامیدی کودکان کازدین و اضطراب کودکان اسپنس بود. گروه آزمایش هشت جلسه یک و نیم ساعت درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش را دریافت کردند ولی گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و       نرم­افزار spss انجام شد. یافته ­ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس داده­ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به صورت معناداری موجب کاهش سطح ناامیدی و کاهش میزان اضطراب در کودکان کار گردید (05/0>p). نتیجه­ گیری: براساس یافته ها می­توان نتیجه­گیری کرد که درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش توانسته است باعث کاهش ناامیدی و اضطراب کودکان کار شود. پیشنهاد می­شود با همت سازمان­های ذیربط جهت ارتقا سلامت روان و کاهش اضطراب و ناامیدی کودکان کار  مداخلات  و آموزش­های روانشناختی برگزار شود.

1مقدمه:اختلال خواب وضعیتی است که با مختل شدن الگو یا رفتارهای مربوط به خواب مشخص می شود و برآورده نشدن این نیاز فیزیولوژیک می تواند حیات انسان را به خطر بیندازد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه واکنش پذیری هیجانی و توانایی کنترل فکر در دانشجویان با و بدون اختلال خواب شهر زنجان بود. روش بررسی: روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علی- مقایسه ای بود. از میان دانشجویان دانشگاه پیام نور مشغول به تحصیل در سال 1401 در شهر زنجان تعداد 100 نفر (50 نفر نمونه با اختلال خواب و 50 نفر نمونه بدون اختلال خواب) به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های غربالگری بی خوابی و پرخوابی زومر و همکاران، توانایی کنترل فکر لوچیانو و همکاران و واکنش پذیری هیجانی ناک و همکاران ، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t مستقل و تحلیل واریانس چندمتغیره به کمک نرم افزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین دانشجویان با و بدون اختلال خواب  از لحاظ واکنش پذیری هیجانی و توانایی کنترل فکر ، تفاوت معنادار وجود داشت (05/0>P). همچنین بین واکنش پذیری هیجانی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود نداشت (05/0

1مقدمه: پذیرفتن این موضوع که عضوی از خانواده مبتلا به بیماری قلبی است و استرس زندگی با بیمار قلبی می­تواند در خانواده چنان موثر باشد که ماهیت آن را متحول کند. در این زمینه، پژوهش حاضر با هدف کشف و شناسایی تجربه زیسته فرد مبتلاء و خانواده­اش در مواجهه حاد با یکی از انواع بیماری­های قلبی انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش کیفی بود که به روش تحلیل پدیدارشناسانه در سال 1399 در شهر تهران انجام گرفت. به منظور جمع­آوری داده­ها از مصاحبه­های نیمه­ساختار یافته با 6 بیمار بستری در بخش مراقبت­های ویژه بیمارستان بقیه­الله و 4 نفر از همراهان بیماران تا مرحله اشباع داده­ها استفاده گردید. تحلیل داده­ها نیز با استفاده از نرم­افزار 20 MAXQDA  انجام شد. یافته­ها: بر اساس یافته­های این پژوهش، 19 مضمون فرعی و 7 مضمون اصلیِ تجربه اولیه مشکل (بدکارکردی) قلبی و عروقی، تجربه حالات درونی مرتبط با بیماری قلبی و عروقی، تجربه اولیه خانواده مرتبط با بیماری قلبی و عروقی، فضای حاکم بر زندگی مشارکت­کنندگان پیش از تجربه بیماری قلبی و عروقی، آخرین برش­های زندگی قبل از تجربه بیماری قلبی و عروقی، تحول­های ادراک شده پس از تجربه بیماری قلبی و عروقی و در نهایت مواجهه با تجربه بیماری قلبی و عروقی به دست آمد. نتیجه­گیری: نتایج به­دست آمده مشخص کرد ابتلا به بیماری­های قلبی-عروقی پیامدهای روانی، اجتماعی و خانوادگی بسیار گسترده­ای را برای فرد و خانواده آنها به همراه دارد. بدین منظور لازم است در کنار دارودرمانی به ابعاد روان­شناختی این بیماران نیز توجه ویژه­ای شود.

1مقدمه: کاهش نمک دریافتی جمعیت یکی از ساده­ترین، موثرترین و مقرون به صرفه­ترین راه­ها برای کاهش بار بیماری­های قلبی-عروقی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با کاهش مصرف نمک با استفاده از مدل فرانظری در زنان جنوب ایران انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر، مطالعه­ای مقطعی از نوع توصیفی-تحلیلی بود که از آبان تا بهمن 1401 بر روی زنان 18 تا 59 سالۀ مراجعه­کننده به مراکز جامع سلامت شهرستان بستک انجام شد. تعداد 452 نفر با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. داده­ها با استفاده از پرسشنامه­­ای مشتمل بر سه بخش: اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامۀ محقق­ساخته بر اساس سازه­های مدل فرانظری و پرسشنامۀ کاهش مصرف نمک جمع­آوری شد. داده­ها با استفاده از آزمون­های کروسکال والیس، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با نرم­افزار SPSS نسخۀ 22 تجزیه و تحلیل شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که دامنۀ سنی شرکت­کنندگان بین 18 تا 52 سال با میانگین 13/10 ± 51/35 سال بود. 5/23 درصد از شرکت­کنندگان در مرحلۀ پیش تفکر، 7/21 درصد در مرحلۀ تفکر،8/20 درصد در مرحلۀ آمادگی، 3/11 درصد در مرحلۀ عمل و 8/22 درصد در مرحلۀ حفظ و نگهداری بودند. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که بین فرآیندهای شناختی (44/0=r،01/0>p)، فرآیندهای رفتاری (54/0=r،01/0>p)، خودکارآمدی (43/0=r،01/0>p)، و موازنۀ تصمیم­گیری (37/0=r،01/0>p)، با رفتار کاهش مصرف نمک رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. اما بین وسوسه­انگیزی و رفتار کاهش مصرف نمک همبستگی منفی معنی داری وجود داشت (34/0-=r، 01/0>p). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سن، شرطی­سازی متقابل، خودکارآمدی، افزایش خودآگاهی، موازنۀ تصمیم­گیری، روابط     یاری­رسان و وسوسه­انگیزی می­توانند 1/38 درصد از کل واریانس رفتار کاهش مصرف نمک را پیش­بینی کنند (05/0>p). نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، خودکارآمدی، وسوسه­انگیزی، فرآیندهای تغییر شناختی و رفتاری، مزایا و معایب کاهش مصرف نمک نقش عمده ای در رفتار کاهش مصرف نمک دارند. پیشنهاد می­شود این عوامل  در توسعه و اجرای مداخلات آموزشی مورد توجه قرار گیرند.

1مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش تاب آوری مثبت گرا در بهبود خود تنظیمی هیجانی، پریشانی روان شناختی و تعامل والد- فرزند در مادران کودکان کم توان ذهنی انجام شد. روش بررسی: : ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه ارزیابی پریشانی روانشناختی کسلر (1992)، پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی هافمن و کاشدان (2010) و پرسشنامه تعامل والد – فرزند  پیانتا (1994) بود. آموزش تاب آوری مثبت گرا در 8 جلسه 90 دقیقه­ای اجرا شدند. تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS.v21 و آزمون­های تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر در برگیرنده کلیه مادران دارای کودکان کم توان ذهنی شهر تبریز در سال 1401 بود. از بین افراد جامعه آماری، 45 نفر به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند و به روش تصادفی در سه گروه (هر گروه 15 نفر) گمارش شدند. یافته ­ها نتایج پژوهش نشان داد آموزش تاب آوری مثبت گرا بر نمره کلی خودتنظیمی هیجانی و مؤلفه­ های پنهان کاری و سازش اثربخش است. افزون بر این، اثربخشی این مداخله بر پریشانی روان­شناختی نیز معنادار شده است. همچنین، نتایج بیانگر آن بود آموزش تاب آوری مثبت گرا بر متغیر رابطه مثبت کلی و مؤلفه­های نزدیکی و وابستگی تأثیر معناداری دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می­شود آموزش تاب آوری مثبت گرا در اولویت برنامه­های مداخله­ای برای بهبود سلامت روانی مادران کودکان کم توان ذهنی قرار گیرد.

1مقدمه: در جوامع باورهای نادرست پیرامون بیماری سرطان، موجب بروز داغ ننگ شده و مراقبت های بهداشتی درمانی بیماران را تضعیف می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر عادت واره های ذهنی سرطان بر استیگمای اجتماعی سرطان در بین مراقبین خانوادگی بیماران سرطانی بود. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی بوده و جامعه ی آماری شامل مراقبین خانوادگی بیماران سرطانی در بیمارستان های شهر تهران در سال 1401 بود. حجم نمونه 384 نفر بود که با مراجعه به بیمارستان های موردمطالعه، به روش نمونه گیری دردسترس از نوع طبقه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد cancer stigma index و پرسش نامه محقق ساخته عادت واره سرطان بود. داده ها از طریق آزمون های هم بستگی، تفاوت میانگین، تحلیل مسیر و مدل یابی معادلات ساختاری در برنامه  Spss و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد بین استیگمای سرطان (با ابعاد دگرگریزی، خودگریزی، رهاشدگی) و عادت واره ی سرطان (با ابعاد افسون گرایی، درمان گریزی) رابطه وجود دارد. طبق مدل مسیر، عادت واره 6/19 درصد از تغییرات استیگما را تبیین می کند. هم چنین، افسون گرایی و درمان گریزی با ضریب تاثیر 29/0 و 25/0 به ترتیب بیش ترین و کم ترین سهم را در تبیین استیگما داشتند. نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نیز حاکی از برازش مناسب مدل مفهومی ارائه شده بود (973/0=GIF، 067/0=Rmsea، 958/0=Cfi). نتیجه گیری: مراقبین بیماران سرطانی به عنوان حامیان اصلی بیمار، همواره تحت تاثیر کلیشه های فرهنگی نادرست جامعه قرار دارند. شناسایی ابعاد مختلف عادت واره ها (به ویژه بعد افسون گرایی)، توجه بیش تر به بعد رهاشدگی استیگما، توجه به نقش آموزش و آگاهی در کاهش باورهای نادرست و تعامل بیش تر با بیماران، نقش به سزایی در کاهش استیگمای سرطان داشته و تحمل درد و رنج سرطان را برای مبتلایان آسان می کند.

1مقدمه: زنان به­عنوان قسمت بزرگی از جامعه که بنا به وضعیت­های گوناگون فرهنگی، تاریخی و اجتماعی محدودیت­های متفاوتی را تجربه می­کنند در زمان ازدواج نیز برخی از آن­ها با شرایط سخت عاطفی روبرو می­شوند. این پژوهش با هدف تدوین مدل درمانی تلفیقی مبتنی بر درمان متمرکز بر شفقت، درمان یکپارچه اسلامی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و اثربخشی بر رضایت از زندگی زنان متاهل افسرده شهر یزد در سال 1400 انجام شد.   روش بررسی: روش پژوهش، ترکیبی از نوع طرح اکتشافی با رویکرد تدوین و طبقه­بندی بود. مرحله اول بصورت کیفی و براساس راهبرد پدیدار شناسی توصیفی انجام شد. در قسمت کیفی پژوهش پروتکل درمان تلفیقی که مبتنی بر رویکرد تلفیق روان­درمانی­های استریکر (2006) بود تدوین و اعتباریابی شد. در قسمت کمی (دوم) بر اساس نمونه­گیری در دسترس تعداد 30 نفر از زنان متاهل افسرده انتخاب شد و سپس از طریق روش شبه­آزمایشی دارای پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از دو گروه آزمایش و گواه اثربخشی پروتکل تدوین شده بر رضایت از زندگی آن­ها بررسی شد.  جامعه آماری پژوهش کلیه ی زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر یزد بودند که برای آن ها تشخیص افسردگی (مقیاس افسردگی بک)  داده شده بود. به منظور سنجش رضایت از زندگی افراد از مقیاس رضایت از زندگی داینر استفاده شد. به منظور تحلیل داده های کمی پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شده است. یافته ها: پس از استخراج 11 مقوله اصلی پروتکل درمان تلفیقی متناسب با یافته ­ها تدوین شد. برای اعتبارسنجی آن از دو ضریب نسبت و شاخص روایی محتوایی استفاده شد. ضرایب در همه آیتم­ها برای شاخص CVI بالاتر از 79/0 و برای شاخص CVR بالاتر از 56/0 بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل یافته ­ها نشان داد که روان درمانی تلفیقی مبتنی بر رویکرد شففت به خود، رویکرد درمان یکپارچه اسلامی و رویکرد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش رضایت از زندگی زنان متاهل افسرده شهر یزد تاثیر دارد.