مدیریت ارتقای سلامت
سال:1403 | دوره:13 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

1مقدمه: بیماران مبتلا به اختلال وسواس-اجبار از مشکلات همراه با اختلال از امید پایین برخوردار هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی "درمان شناختی- رفتاری" و "فراشناخت درمانی" بر امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس-اجبار بود.  روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀ بیماران مبتلا به اختلال وسواس-اجبار مراجعه کننده به مراکز مشاوره روانشناختی منطقه 5 شهر تهران در سال 1401 بود. از میان آن ها 45 بیمار دارای نمره پایین امید، انتخاب و به صورت تصادفی از نـوع قرعـه کشـی در 3 گروه "درمان شناختی- رفتاری" و "فراشناخت درمانی" و گروه کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی و "مقیاس وسواس -اجبار یل براون"(Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale) و "مقیاس امید میلر"(Miller  Hope Scale) استفاده شد. بـرای روایـــی ابزارهـا بـه پژوهـش های پیشین اکتفا شد و پایایــی بــه روش همســانی درونـی بــا محاسـبه ضریـب آلفاکرونبـاخ  محاسـبه شـد. برای گروه "درمان شناختی- رفتاری"طــی 10 جلســه 90 دقیقــه ای هــر هفتــه 2 جلســه و برای گروه "فراشناخت درمانی"طــی 10 جلســه 90 دقیقــه ای هــر هفتــه 2 جلســه اجرا شد. گروه کنترل در زمان اجرای پژوهش هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. داده هـا در نرم افـزار اس پـی اس اس نسـخه 16 تحلیـل شـد. یافته ها: "درمان شناختی- رفتاری" و "فراشناخت درمانی" بربهبود امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس-اجبار  اثربخش بودند (01/0>P) و بین 2 روش درمان تفاوت معنادار مشاهده نشد. نتیجه گیری:"درمان شناختی- رفتاری" و "فراشناخت درمانی" سبب بهبود امید بیماران مبتلا به اختلال وسواس-اجبار گردید. لذا دو روش درمانی فوق،  توصیه می شود.

1مقدمه: کانون کنترل سلامت و حمایت اجتماعی ادراک شده از جمله عوامل مؤثر بر سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری هستند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری براساس کانون کنترل سلامت با میانجیگری حمایت اجتماعی ادراک شده در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بود.  روش کار: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مراجعه کننده به کلینیک های غرب شهر تهران در بهار سال 1402 تشکیل دادند. از میان آن ها، 208 تن به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس جمعیت شناختی، "مقیاس سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری" (Psychosocial Adjustment to Illness Scale)، "مقیاس چندوجهی کانون کنترل سلامت" (Multidimensional Health Locus of Control Scale) و "مقیاس چند وجهی حمایت اجتماعی ادراک شده" (Multidimensional Scale of Perceived Social Support) بود. روایی ابزارها با استفاده از روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. تحلیل داده های جمع آوری شده در نرم افزارهای اس پی اس اس نسخه 24 و آموس نسخه 24 انجام شد.  یافته ها: کانون کنترل سلامت قادر به پیش بینی سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بود (549/0=β، 010/0=P). حمایت اجتماعی ادراک شده قادر به پیش بینی سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بود (183/0=β، 010/0=P). کانون کنترل سلامت قادر به پیش بینی سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک با میانجیگری حمایت اجتماعی ادراک شده بود (055/0=β، 010/0=P). نتیجه گیری: کانون کنترل سلامت، سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک را با میانجی گری حمایت اجتماعی ادراک شده پیش بینی می کند. لذا پیشنهاد می شود، مشاوران و روانشناسان سلامت با ارائه حمایت اجتماعی و ارتقای کانون کنترل سلامت به زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک موجب سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری در آن ها شوند.

1مقدمه: دانشجویان با ورود به محیط دانشگاه با چالش های متفاوتی از جمله نحوه برقراری ارتباط با همکلاسی ها روبرو هستند. هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی روابط چند بعدی   بدن - خود بر اساس آسیب کودکی و ادراک والدین با میانجی گری سبک های هویت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان است. روش کار:  پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان در سال تحصیلی  1402-1401 که9223 تن بودند و با استفاده از جدول مورگان، 322 تن به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای(جامعه ناهمگن می باشد) انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها شامل پرسشنامه جمعیت شناختی،” پرسشنامه روابط چند بعدی بدن - خود” (Multidimensional Body-self Relations Questionnaire)؛” پرسشنامه آسیب کودکی” (Childhood Trauma Questionnaire)؛  "مقیاس ادراک والدین” (Perceptions of Parent Scale) و”پرسشنامه سبک های هویت” (Identity Styles Questionnaire) بود. برای روایی ابزارها به پژوهش های پیشین اکتفا شد و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شد. تحلیل داده ها با استفاده ازالگوی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزارهای آماری اس پی اس اس نسخه 24 و آموس نسخه 24 انجام شد. یافته ها: بین آسیب کودکی و روابط چند بعدی بدن - خود  همبستگی مثبت، معکوس معنادار و ادراک والدین و سبک های هویت همبستگی مثبت و مستقیم و معنا دار وجود دارد (01/0>P).  سبک هویت هنجاری در رابطه بین آسیب کودکی و روابط چند بعدی بدن - خود  و همچنین سبک های هویت در رابطه بین ادراک والدین و روابط چند بعدی بدن -خود نقش میانجی داشت(01/0>P).  نتیجه گیری: روابط چند بعدی بدن - خود بر اساس آسیب کودکی و ادراک والدین با میانجیگری سبک های هویت قابل پیش بینی است. پیشنهاد می شود برای افزایش سطح آگاهی والدین با برگزاری دوره های آموزشی سبک های تربیتی وایجاد محیط سالم برای کاهش آسیب های کودکی جهت بهبود روابط چند بعدی بدن-خود استفاده شود.

1مقدمه: پیمان شکنی زناشویی یکی از آسیب زاترین مسئله هایی است که زنان با آن روبه رو هستند و می تواند منجر به نشانه های شناختی، عاطفی و رفتاری در آن ها می گردد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی"درمان پذیرش و تعهد وجودنگر" با "درمان شفقت محور" بر تمایزیافتگی خود و امید به زندگی در زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر انجام شد. روش کار:  پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، پیگیری و گروه کنترل صورت گرفت. جامعه آماری مطالعه حاضر زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر مراجعه کننده به مراکز مشاوره و غربالگری شهر اصفهان در بهار 1402 بودند که از بین آن ها 51 تن به روش تصادفی ساده به روش قرعه کشی در گروه های مداخله اول و دوم و گروه کنترل قرار گرفتند (هر گروه 17تن). ابزار پژوهش شامل: پرسشنامه جمعیت شناختی،"سیاهه تمایزیافتگی خود"         (Self of Differentiation Inventory) و "پرسشنامه امید به زندگی"(Life Expectancy Questionnaire) بودند. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. شرکت کنندگان گروه "درمان پذیرش و تعهد وجودنگر" و گروه "درمان شفقت محور"  طی 10جلسه 90 دقیقه ای تحت درمان قرار گرفتند. گروه کنترل درمان را پس از اتمام پژوهش دریافت کردند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 22 انجام شد.  یافته ها:  نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد که"درمان پذیرش و تعهد وجودنگر" و "درمان شفقت محور" بر افزایش تمایزیافتگی خود و امید به زندگی در زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر اثربخش بوده است (01/0>P). بین تاثیر 2 شیوه درمانی بر تمایز یافتگی خود و امید به آینده تفاوت معناداری وجود نداشت (01/0>P). نتیجه گیری: "درمان پذیرش و تعهد وجودنگر" و "درمان شفقت محور" بر افزایش تمایزیافتگی خود و امید به آینده در زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر اثربخش بوده است. لذا به درمانگران، مشاوران ازدواج و خانواده پیشنهاد می شود که روش  های درمانی  فوق جهت کاهش تعارضات زنان آسیب دیده از پیمان شکنی همسر استفاده شود.

1مقدمه: برای دستیابی به توسعه بهداشت در دنیا می بایست به نقش زنان خصوصا در دوران جوانی و بارداری توجه داشت. لذا، پژوهش حاضر با هدف مقایسه شفقت خود، پذیرش و عمل و تنش ادراک شده در خانم های 18 تا 30 ساله باردار و غیرباردار شهر قم صورت گرفت. روش کار: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه خانم های باردار و غیرباردار 18-30 ساله که در سال 1402 ساکن شهر قم بودند، می شد. نمونه پژوهش شامل 185 تن بود که به روش غیر تصادفی و در دسترس انتخاب شد. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، «مقیاس شفقت خود» (Self-Compassion Scale)، «پرسشنامه پذیرش و عمل ویرایش2» (Acceptance and Action Questionnaire-II) و «مقیاس تنش ادراک شده» (Perceived Stress Scale) بود. روایی ابزار ها به پژوهش های پیشین اکتفا شد. پایایی ابزارها به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفاکرونباخ اندازه گیری شد. جمع آوری داده ها از مراجعین حاضر در کلینیک ها و مطب های متخصصین زنان و زایمان شهر قم انجام شد. داده های به دست آمده در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 26 تحلیل گردید. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون T نشان داد بین شفقت خود و پذیرش و عمل زنان باردار و غیرباردار تفاوت معناداری وجود ندارد، اما بین تنش ادراک شده زنان باردار و غیرباردار در زیرمقیاس ادراک مثبت از تنیدگی،  تفاوت معنادار در سطح خطای 05/0 وجود دارد. نتیجه گیری: ادراک مثبت از تنیدگی زنان باردار نسبت به زنان غیرباردار بیشتر می باشد. لذا به درمانگران و مشاوران پیشنهاد می شود دوره های آموزشی جهت افزایش ادراک مثبت از تنیدگی برای زنان غیرباردار اجرا نمایند.

1مقدمه: افزایش فشار خون در بزرگسالی با افول امید در بیماران مبتلا به پرفشاری خون همراه است و به نظر می رسد به کمک درمان گروهی وجودی می توان امید را در بیماران مبتلا به پرفشاری خون بهبود بخشید. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی "درمان گروهی وجودی" بر  امید در بیماران مبتلا به پرفشاری خون است.  روش کار: روش مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل بیماران مبتلا به بیماری پرفشاری خون مراجعه کننده به بیمارستان آتیه تهران در فصل پاییز و زمستان سال 1401 بودند. از میان آن ها 30 تن به روش نمونه گیری هدفمند غیر تصادفی انتخاب و با گمارش تصادفی و به روش قرعه کشی در گروه مداخله و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه جمعیت شناختی و "مقیاس امید اِسنایدر" (Snyder Hope Scale) بود. روایی محتوای ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. پس از اجرای 10 جلسه "درمان گروهی وجودی" برای گروه مداخله، داده ها در  نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 تحلیل شد. یافته ها: درمان گروهی وجودی بر زیر مقیاس های تفکر گذرگاه و تفکر عاملی (001/0=P) اثرگذار بود و اثر افزاینده داشت. اثر زمان موجب افزایش زیر مقیاس های تفکر گذرگاه و تفکر عاملی (001/0=P) نسبت به مرحله پیش آزمون شد. اثر متقابل زمان*گروه ها نسبت به گروه کنترل (001/0=P) بر زیر مقیاس های تفکر گذرگاه و تفکر عاملی اثرگذار بود. نتیجه گیری: "درمان گروهی وجودی" در افزایش امید در بیماران مبتلا به پرفشاری خون اثربخش بود. پیشنهاد می شود که جهت افزایش امید در بیماران مبتلا به پرفشاری خون، دوره های "درمان گروهی وجودی" برای این بیماران در کنار درمان های دارویی برگزار شود.

1مقدمه: اجرای درمان های روانشناختی جهت کاهش اضطراب و اعتیاد به تلفن همراه از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی “درمان راه حل محور” بر اضطراب و اعتیاد به تلفن همراه در دانش آموزان پسر بود.  روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری 2 ماه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر بروجرد در سال تحصیلی 1402-1401 بود. از میان آن ها 30 تن به روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی ساده با استفاده از قرعه کشی در 2 گروه مداخله (15 تن) و کنترل (15 تن) جایگزین شدند.  ابزار پژوهش شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، "پرسشنامه اعتیاد به تلفن همراه" (Mobile Phone Addiction Questionnaire) و "مقیاس بازبینی شده اضطراب آشکار کودکان" (Revised Children's Manifest Anxiety Scale) بود. روایی محتوای ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. پس از اجرای 8 جلسه "درمان راه حل محور" برای گروه مداخله، داده ها در  نرم افزار اس پی اس اس نسخه 22 تحلیل شد. یافته ها: "درمان راه حل محور" در طول زمان بر کاهش اضطراب (01/0=P، 86/99=F) و اعتیاد به تلفن همراه (01/0=P، 13/216=F) در دانش آموزان پسر موثر بوده است.  نتیجه گیری: "درمان راه حل محور” در کاهش اضطراب و اعتیاد به تلفن همراه در دانش آموزان پسر موثر بود. پیشنهاد می شود که جهت کاهش اضطراب و و اعتیاد به تلفن همراه، دوره های "درمان راه حل محور” برای دانش آموزان پسر برگزار شود.

1مقدمه: خشونت و پیامدهای منفی آن برای پرستاران و بیماران، به دلیل شرایط تنش زای شغلی در دوران شیوع بیماری کووید- 19 شدت بیشتری پیدا کرد.  هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش گروهی "مدیریت کنترل خشم" بر خود کنترلی و کفایت اجتماعی در پرستاران بخش های بستری بیماران کووید- 19 بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و به صورت 3 مرحله ای (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 1 ماه بعد) بود. جامعه آماری پژوهش پرستاران مشغول به خدمت در بخش های بستری بیماران کووید- 19 بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد طی پاییز و زمستان سال 1400 بودند. نمونه شامل 30 تن بود که به روش نمونه گیری در دسترس  انتخاب شده و به صورت تصادفی ساده به روش اعداد تصادفی بین 2 گروه مداخله آموزش گروهی"مدیریت کنترل خشم" (15 تن) و کنترل (15 تن) تقسیم شدند. داده ها با پرسشنامه جمعیت شناختی، "مقیاس خودکنترلی تانجنی" (Tangney Self- Control Scale) و "پرسشنامه کفایت اجتماعی" (Social Competence Questionnaire) گردآوری و در مورد روایی و پایایی به مطالعات قبلی اکتفا شد.  ابتدا از کل اعضای گروه  مداخله و کنترل پیش آزمون گرفته شد. سپس گروه مداخله 8 جلسه آموزش گروهی "مدیریت کنترل خشم" دریافت کرد. پس از پایان مداخله، هر 2 گروه در پس آزمون شرکت کردند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 27 تحلیل شد.  یافته ها: آموزش گروهی "مدیریت کنترل خشم" در خودکنترلی موثر بوده و آن را به طرز معناداری افزایش می دهد (001/0>P-value).  آموزش گروهی "مدیریت کنترل خشم" بر کفایت اجتماعی تاثیر داشته و آن را به طرز معناداری افزایش می دهد (001/0> P-value).  نتیجه گیری: آموزش گروهی "مدیریت کنترل خشم"، موجب افزایش خودکنترلی و کفایت اجتماعی شد.  لذا پیشنهاد می شود از این مداخله درمانی به عنوان یک برنامه آموزشی ضمن خدمت برای افزایش خودکنترلی و کفایت اجتماعی در حرفه پرستاری استفاده شود.