میراث و گردشگری
سال:1396 | دوره:2 | شماره:8 |تعداد مقالات:5

گردشگری آیینی نوعی معنوی از انواع گردشگری است که امروزه توجه روزافزون جوامع را به خود جلب کرده است. فضاهای مذهبی با توجه به ابعاد و ماهیت معنوی خود نه تنها موجب ایجاد حس تعلّق و دلبستگی مکانی در میان افراد بومی شده، بلکه منجر به ایجاد حس تعلّق در بین گردشگران نیز می شوند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و اطلاعات موردِنیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و پیمایش گردآوری شده است و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته و به صورت سؤال بسته است. روش نمونه گیری با توجه به ماهیت جامعه و نمونه آماری (400 گردشگر) و نیز هدف پژوهش، نمونه گیری احتمالی از نوع تصادفی ساده انتخاب شده است و داده های به دست آمده از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم افزار18/Amos تجزیه وتحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد بین کیفیت خدمات و تمایل به بازگشت گردشگران مذهبی رابطه ی معناداری وجود دارد. نتایج مربوط به رابطه ی بین انگاره از مقصد و وفاداری به مقصد مذهبی نیز گویای معنادار بودن ارتباط این دو متغیر با یکدیگر است؛ بنابراین، برای بهره مندی از مزایای حفظ مشتری، سازمان های مرتبط با گردشگری مذهبی باید به گونه ای عمل کنند که رضایتِ خاطر گردشگران مذهبی فراهم شود.

برگزاری رویدادهای چوگان، موجب رونق نوعی از گردشگری با عنوان پولوتوریسم می شود. این نوع از گردشگری با یادآوری خاطرات تاریخی مردم ایران در حوزه بازی چوگان با رویکرد گردشگری باعث پویایی، رشد و توسعه ی چوگان می شود. هدف از این مطالعه تبیین ایجاد و توسعه ی گردشگری چوگان بر مبنای گردشگری رویداد در منطقه تنگه چوگان کازرون است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی توسعه ای و از نوع پژوهش های میدانی است. تحقیق حاضر از نوع آمیخته بود که با ترکیب دو روش کیفی و کمّی انجام شد. جامعه آماری مربوط به نوع فعالیت و شغل پاسخ دهندگان در حوزه های چوگان، گردشگری، مدیریت شهری، فرهنگی، ورزش و حوزه کسب وکار و تجارت محلی است. 202 نفر نمونه ی آماری انتخاب شده اند. پایایی پرسشنامه نیز به روش آلفای کرونباخ (81: α ) به دست آمد. تحلیل عاملی تأییدی (CFA) گرفته شد. افزایش فروش کالا با بار عاملی (84/0) در عامل اقتصادی، افزایش روحیه تعامل و مدارا و در نتیجه احترام به حقوق شهروندی با بارعاملی (81/0) در عامل اجتماعی و تقویت نمادها و اسطوره ها با بارعاملی (82/0) در عامل فرهنگی، دارای بیشترین بار در هریک از عامل ها بوده اند. آثار فرهنگی و تاریخی بازی چوگان در ادوار مختلف ایران با رویکرد گردشگری باعث پویایی، رشد و توسعه ی چوگان می شود. برگزاری رویدادهای چوگان، رونق پولوتوریسم را به همراه خواهد داشت.

پیدایش جرم از مهم ترین چالش های جوامع امروزی و پدیده ای است که جوامع را آسیب پذیر و آشفته کرده است. جرم با تضعیف شاخص های سرمایه های اجتماعی و انسانی، اقتصاد و حاکمیت مردمی، آهنگ توسعه را کُند و تهدید بزرگی علیه امنیت مناطق است و از این طریق کاهش ورود گردشگران را در پی دارد. گردشگری نیز علی رغم نکات مثبتی که ازلحاظِ ازدیاد درآمد، ایجاد اشتغال و شناساندن فرهنگ به بیگانگان و نظایر آن ها دارد، مثل هر پدیده دیگری، مشکلاتی دارد که ازجمله آن می توان به تهدید ارزش های اجتماعی و خانوادگی و ازدیاد جرم در جوامع گردشگرپذیر اشاره کرد. موفقیت و رشد پایدار گردشگری در گرو عملکرد مناسب و هماهنگ عوامل متعددی است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند که از مهم ترین آن ها، امنیت گردشگران در مقاصد گردشگری است. در این مطالعه، با توجه به اهمیت موضوع جرم و گردشگری و تقابل دوسویه این دو متغیر با یکدیگر؛ در دو مدل جداگانه با استفاده از رهیافت داده های تابلویی و روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)، برای بازه ی زمانی 1384 تا 1395، داده های استان های کشور ارزیابی شد. ابتدا با استفاده از روش تحلیل مؤلفه های اصلی (PCA) متغیر میزان جرایم را از ترکیب شاخص های نه گانه سرقت به دست آورده و سپس مدل پژوهش برآورد شد. بر این اساس نتایج مدل اول بیانگر تأثیر مثبت گردشگری بر میزان جرم در استان های کشور است و نتایج مدل دوم نشان می دهد که هرچه میزان جرائم افزایش یافته، گردشگری کاهش یافته است.

تأثیرات آب وهوایی که به همراه جلوه های طبیعی که از گذشته مرسوم بوده است؛ امروزه به عنوانِ اکوتوریسم (گردشگری طبیعی) ارزش بالایی دارد که این امر منجر به سفر گروه بزرگی از گردشگران جهان به مناطق طبیعی و نامسکونی و دست نخورده جهت تماشای چشم اندازهای طبیعی و در اصل به دیدار زیست بوم و طبیعت همان گونه که هست بپردازد. گردنه ی حیران یکی از کم نظیرترین اکوتوریسم است که در حد فاصل دو ناحیه آب وهوای ناحیه خزری استان گیلان و سرد معتدل کوهستانی اردبیل قرار گرفته است و شناخت توان و پتانسیل محیطی آن در جهت برنامه ریزی و هم حفاظت آن از اهمیت خاصی برای مدیریت گردشگری برخوردار است، اما متأسفانه تاکنون باید و شاید این توان ها شناخته نشده و فقط در حد گردشگری آخر هفته مسافرین از اردبیل و گیلان و با برجاگذاشتن تله ای از زباله بر این اکوتوریسم و یا تخریب توسط سرمایه داران با اهرم ثروت و قدرت با پدیده ای به نام ویلاسازی، این اکوتوریسم ناجوانمردانه تصرف شده است. ما در این پژوهش سعی در بررسی توان ها محیطی این اکوتوریسم بی نظیر هستیم. روش تحقیق میدانی و تحلیلی توصیفی بوده و برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای و مشاهده میدانی استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که گردنه ی حیران پتاسیل فوق العاده اکوتوریسمی هم در قالب اقلیم و هم ژئومورفولوژی دارد که مدیریت مناسب در جهت بهره برداری از آن نشده است؛ بنابراین پیشنهاد می شود، با کنترل تصرف این منطقه توسط موجودات ناشناخته و برنامه ریزی مناسب در جهت حفاظت از این توان محیطی، همت روزافزون انجام پذیرد.

این مقاله در پی آن است که نحوه ی همکاری و تعامل کشورهای منطقه ی جنوب غرب آسیا را در بخش گردشگری به طریقه های نوینی تبیین کند؛ تحقیق حاضر به روش تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است و به منظور دستیابی به این مهم ابتدا مباحثی در خصوص ضرورت و اهمیت گردشگری در منطقه مطرح شده و شرایط کشورهای مذکور بررسی و تجزیه وتحلیل شده و پس از آن به شیوه های گوناگون همکاری بین منطقه ای کشورها در صنعت گردشگری اشاره شده است. تا بدین وسیله بتوان پایه های نوینی را جهت توسعه همکاری های منطقه رقم بزند و در رونق گردشگری نقش بسزایی ایفا کند. در منطقه ی جنوب غربی آسیا باید بخش گردشگری به این اجماع کلی و بینش دست یابد که یکی از بهترین راه های رشد و توسعه، تأسیس و راه اندازی شرکت های مادر-تخصصی منطقه ای از سوی ایران است. بنابراین پیشنهاد می شود جهت تأسیس و بهرمندی از شرکت های مادر-تخصصی گردشگری در گام اول از کشورهای سطح یک (عربستان، ترکیه، امارات متحده عربی، لبنان و کویت) و در مراحل توسعه کشورهای سطح دوم (سوریه، اردن، بحرین، عمان، قزاقستان، قبرس، پاکستان) به این شرکت منطقه ای ملحق شوند.