مدیریت توسعه فناوری
سال:1393 | دوره:2 | شماره:3 |تعداد مقالات:6

با وجود اهمیت فراوان همکاری هاى فناورانه به عنوان منبع کلیدى نوآورى و بهبود رقابت پذیرى سازمان ها، هر ساله بخش زیادی از همکاری های فناوری در پروژه های مختلف با شکست مواجه می شوند. اصولا ریسک های مختلفی را می توان برای هر همکاری فناوری برشمرد که با شناسایی، ارزیابی و مدیریت این ریسک ها پیش از وقوع می توان احتمال شکست آن را به صورت محسوسی کاهش داد. این تحقیق تلاش دارد تا به این سوال اساسی پاسخ دهد که ریسک های موجود در همکاری های فناوری به ویژه در پروژه های با فناوری برتر حوزه زیست فناوری چه می باشند. جهت پاسخ به این سوال کلیدی تلاش شده است تا تعدادی از پروژه های همکاری فناوری در حوزه زیست فناوری انتخاب و ریسک های مورد نظر شناسایی شوند و سپس شدت تاثیر، احتمال وقوع و احتمال شناسایی هر ریسک نیز با روش های مناسب تخمین زده شود. در این مقاله 46 ریسک مربوط به همکاری های فناوری را در چهار بعد فردی، میان فردی، سازمانی و محیطی طبقه بندی گردید. که ازمیان این موارد ده عنوان ریسک به عنوان ریسک های با عدد اولویت ریسک بالاتر ارزیابی گردید. براساس اولویت بندی صورت گرفته و یافته های تحقیق، پیشنهاداتی جهت کاهش احتمال شکست پروژه های همکاری فناوری ارائه گردید.

حرکت سیستم تولیدی از سمت تولید صنعتی به فراصنعتی باعث افزایش قابلیت شرکتهای تولیدی در ارائه محصولات با قیمت پائین، کیفیت و انعطاف بالا و تحویل مناسب می شود. بنظر می رسد واحدهای تولیدی با ارائه قابلیتهای رقابتی تولیدی مناسب افزایش سطح عملکرد شرکت را رقم می زنند. در این مطالعه بررسی شده است که آیا می توان قابلیتهای رقابتی تولید را تحت یک سازه واحد تعریف نمود و چگونه ارتباطی بین تکنولوژیهای پیشرفته تولیدی با این سازه و عملکرد وجود دارد. برای این بررسی ابتدا از تحلیل عاملی تاییدی و سپس از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشاندهنده آن بود که ارتباط معنی دار مثبت بین تکنولوژی تولید، قابلیتهای رقابتی تولید و عملکرد وجود دارد. در ادامه، بحث و نتیجه گیری و در نهایت، محدودیتها و پیشنهادها آورده شد.

محصولات و سیستم های پیچیده، نقشی مهم در فعالیت های اقتصادی بنگاه ها، صنایع و کشورها ایفا می کنند و امروزه توجه روزافزونی معطوف به این صنایع گشته است. اما تولید این نوع از محصولات همواره با پیچیدگی همراه است و شرکت ها و سازمان ها قادر نیستند به تنهایی به تولید اینگونه محصولات بپردازند. لذا همکاری فناورانه جزئی جدایی ناپذیر از تولید این نوع محصولات به شمار می آید. این پژوهش پس از ارائه ادبیات مربوط به محصولات و سیستم های پیچیده، به معرفی انواع روش های انتقال فناوری پرداخته و شاخص های مطرح شده در ادبیات جهت انتخاب روش مناسب انتقال فناوری را مورد بررسی قرار می دهد. در ادامه با توجه به نتایج بررسی شاخص ها، انجام مصاحبه و مطالعات تطبیقی انواع مدل های انتقال فناوری مناسب برای مورد مطالعه را شناسایی و پس از توزیع پرسشنامه به رتبه بندی این مدل ها با استفاده از روش ترکیبی AHP و TOPSIS پرداخته است. می توان چنین بیان کرد که انتقال فناوری در این شرکت با استفاده از روش های "ادغام"، "حق لیسانس"، "برون سپاری" و یا "کنسرسیوم" بهترین نتیجه را در پی خواهد داشت.

اجرای مدیریت دانش در یک سازمان تغییرات قابل توجهی در سطوح مختلف سازمانی به همراه دارد، که مدیریت این تغییرات نقش به سزایی در موفقیت آن سازمان دارد. این مقاله مدیریت دانش را به عنوان یک تغییر جدید در سازمان بررسی نموده و سپس از میان چالش های مختلف آن، عوامل فرهنگی مؤثر در تسهیم دانش را شناسایی و بررسی می کند. مطالعه میدانی این پژوهش به وسیله پرسشنامه در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران انجام شده است. پنج عامل اعتماد، تعهد، رضایت شغلی، یادگیری و ارتباطات سازمانی به عنوان عوامل فرهنگی مؤثر در تسهیم دانش شناسایی و بررسی شده اند. نتایج نشان می دهند که در صورت اجرای مدیریت دانش مقاومت های زیادی از سوی افراد صورت خواهد گرفت؛ و به منظور رویارویی با مقاومت افراد در اجرای مدیریت دانش، عوامل فرهنگی فوق بیشترین مانع و در سطح نه چندان مناسبی در سازمان مورد مطالعه ارزیابی شده اند. با وجودی که افراد ظاهراً از اجرای این تغییر استقبال کرده و آن را در رشد و پویایی سازمان مؤثر می دانند، ولی، در عمل ارزیابی نشان می دهد که آمادگی کافی از جنبه تسهیم دانش، در میان افراد، وجود ندارد و در صورت اجرای مدیریت دانش احتمال رویارویی با شکست، بسیار محتمل به نظر می رسد.

بکارگیری تکنولوژی تولید پیشرفته ابزاری مهم در کسب تمایز در بازار رقابتی است. در حالی که درک و بکارگیری صحیح این تکنولوژی مزایای چشم گیری برای شرکت ها به همراه دارد، انتخاب یک تکنولوژی نامناسب نیز می تواند تأثیرات جبران ناپذیر مالی و استراتژیک برای شرکت ها به بار آورد. لذا انتخاب یک تکنولوژی درست گامی حیاتی در اثربخشی فرآیند انتقال تکنولوژی است. هدف این مقاله ارائه ی رویکردی کاربردی برای ارزیابی و رتبه بندی تکنولوژی های پیشرفته با استفاده از مدل ترکیبی FANP-FARAS می باشد. این تحقیق از نوع هدف کاربردی و به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شده است. در جمع آوری داده های مورد نیاز برای تعیین میزان اهمیت و اولویت معیارها از پرسشنامه مقایسات زوجی FANP و برای تعیین نرخ عملکرد تکنولوژی های مختلف از پرسشنامه FARAS استفاده شده است. مدل ارائه شده برای توجیه و انتخاب تکنولوژی جدید، معیارهای متعدد کمی و کیفی را در سه بعد مختلفِ منابع انسانی، عملیاتی و مالی دسته بندی کرده است. با لحاظ روابط درونی بین ابعاد و معیارهای مختلف انتخاب، فرآیند ارزیابی واقع گرایانه تری نسبت به سایر رویکردها که این روابط را نادیده می گیرند، فراهم شده است. مدل ارائه شده ابزاری در اختیار مدیران قرار می دهد که آنها را قادر می سازد با وجود گستردگی معیارهای انتخاب، تضاد احتمالی بین آنها، عدم اطمینان و روابط بین معیارها؛ نرخ عملکرد و درجه مطلوبیت تکنولوژی های مختلف را نسبت به وضع بهینه، مورد بررسی قرار دهند و مناسب ترین تکنولوژی را انتخاب نمایند.

موضوع مالکیت فکری در سال های اخیر به دلیل ارتباط تنگاتنگ آن با مفاهیمی چون جهانی شدن، تجارت آزاد، اقتصاد دانش بنیان و توسعه فناوری در مرکز توجه سیاستگذاران و جامعه علمی ایران قرار گرفته است. به منظور ایجاد تصویری شفاف تر از موضوعات مطرح شده در فعالیت های پژوهشی ایران در حوزه مالکیت فکری و کمک به جهت گیری فعالیت های تحقیقاتی آتی کشور در این عرصه، مقاله حاضر به تحلیل زمینه فعالیت های پژوهشی انجام شده در حوزه مالکیت فکری در ایران اختصاص دارد. بازه زمانی پایان نامه های بررسی شده از سال 1362 تا سال 1391 و بازه زمانی مقالات علمی بررسی شده از سال 1333 تا 1391 بوده و از روش کتاب سنجی اطلاعات مورد نیاز جمع آوری و با استفاده از تحلیل تم، این اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که بیشترین پایان نامه ها و مقالات انجام شده در حوزه مالکیت فکری کشور مربوط به بخش مالکیت صنعتی است و موضوعات برند و اختراعات، تم اصلی مقالات و پایان نامه های بررسی شده را تشکیل می دهند. همچنین نتایج بررسی مقالات نشان داد که روند تولیدات علمی کشور در حوزه مالکیت فکری، روندی صعودیست و جایگاه ایران در چرخه عمر تولیدات علمی حوزه مالکیت فکری در مرحله جنینی(آشنایی با مفاهیم مالکیت فکری) در سطح جهانی قرار دارد و فعالیتهای تحقیقاتی بنیادین در این حوزه به خصوص ارتباط آن با توسعه اقتصادی و اثرات آن برروی مسایل اجتماعی ایران انجام نشده است.