دین و سلامت
سال:1394 | دوره:3 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

سابقه و هدف: یکی از ابعاد مهم مفهوم سلامت، معنویت است که از عوامل موثر بر سازگاری انسان با بیماری های مزمن می باشد، بنابراین این مطالعه به منظور بررسی وضعیت سلامت معنوی و ارتباط آن با ویژگی های جمعیتی در بیماران تحت همودیالیز انجام گرفت.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بوده و بر روی 56 نفر از بیماران همودیالیزی با دامنه سنی 35 تا 91 ساله در مرکز دیالیز شهرستان ایام درسال 1393 انجام شد. به منظور جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه سامت معنوی از دیدگاه اسلام استفاده شد که از قبل اعتبار و پایایی آن در ایران به تایید رسیده است.یافته ها: در مطالعه حاضر 42.9درصد از افراد دارای سطح سلامت معنوی ضعیف و 10.7 درصد دارای سطح سامت معنوی عالی بودند. همچنین نمره سلامت معنوی در بیماران با تحصیلات دانشگاهی، کارمند، بیماران با سطح بالای آگاهی از بیماری خود، بیماران با درآمد بیشتر و بیمارانی که حمایت خانوادگی بیشتری داشتند، بالاتر بود (p<0.05) استنتاج: در نظر گرفتن بعد معنوی بیماران در فرآیند مراقبت، با توجه به ویژگی های شخصی آن ها، می تواند به سازگار شدن فرد با مراحل مختلف بیماری و پیگیری روند درمان کمک نماید. نظر به نقش معنویت در سازگاری افراد با بیماری مزمن لازم است، هر چه بیشتر به سلامت معنوی بیماران و ارتقای آن از سوی تیم مراقبت سلامت توجه شود.

سابقه و هدف: یکی از سرمایه های با ارزش دینی، سلامت معنوی است که به تامین و ارتقای سلامت روانی افراد کمک می کند. از طرفی نقش شادکامی در بهداشت روانی و احساس رضایت از زندگی افراد بسیار حائز اهمیت است، بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی همبستگی میان سلامت معنوی و شادکامی در کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکی سمنان در سال 1394 می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بوده که بر روی کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی سمنان با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده و جدول اعداد تصادفی انجام گرفت. در جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد سلامت معنوی پولوتزین (Palutzian) و الیسون (Elison) و پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHQ: Oxford Happiness Questionnaire) که توسط آرگیل (Argyle) تجدید نظر شده استفاده گردید. با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 21 و روش های آمار توصیفی-تحلیلی در مورد اهداف و سوالات پژوهشی به قضاوت پرداخته شد.یافته ها: در این پژوهش، 149 نفر از کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی سمنان پرسشنامه را تکمیل کردند. میانگین (انحراف معیار) نمره سلامت معنوی با توجه به میانگین نمرات کارکنان 77 (0.53) و میانگین نمره شادکامی در آن ها 58.75 (0.56) به دست آمد. میانگین نمره سلامت معنوی در زنان به طور معناداری از مردان بالاتر بود (p=0.01). سلامت معنوی کارکنان ستادی با شادکامی آن ها رابطه مثبت و معناداری داشت (r=0.45, p=0.001).استنتاج: تاثیر دو جانبه سلامت معنوی و شادکامی بر سامت کلی و بر روی یکدیگر از موضوعات قابل بحث در مباحث سامت است. اهمیت سامت معنوی و نقش آن بر شادکامی به عنوان متغیرهای تاثیرگذار بر وضعیت سامت کارکنان مورد می باشد، بنابراین با برنامه ریزی در زمینه سلامت معنوی و شادکامی می توان باعث افزایش رضایت مندی شغلی، تعهد و بهره وری سازمانی گردید.

سابقه و هدف: یکی از اهداف روانشناسی قرن حاضر ارتقاء بهزیستی روان شناختی است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش معارف مهدوی بر بهزیستی روان شناختی و جهت گیری زندگی دانش آموزان پسر پایه اول دبیرستان شهر اصفهان انجام شد.مواد و روش ها: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با استفاده از پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است و جامعه آماری را دانش آموزان پسر پایه اول دبیرستان منطقه 3 شهر اصفهان تشکیل داد. حجم نمونه 30 نفر بود که به روش خوشه ای تصادفی از یک دبیرستان در منطقه 3 شهر اصفهان، یک گروه 15 نفری به صورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و یک گروه 15 نفری به عنوان گروه کنترل، انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری دو پرسشنامه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (RSPWB: Ryff scale psychological wellbeing) و پرسشنامه جهت گیری زندگی (lOT-R: Life Orientation Test-Revised) شایر و کارور (scheier and carver) بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی به ویژه تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش معارف مهدوی بر بهزیستی روان شناختی تاثیر مثبت داشته، ولی آموزش معارف مهدوی تاثیری بر جهت گیری زندگی دانش آموزان نداشته است.استنتاج: نتایج فوق لزوم توجه به معارف مهدوی در افزایش بهزیستی روان شناختی دانش آموزان را نشان می دهد.

یکی از جنبه های اعجاز قرآن کریم که در آیه 23 الی 26 سوره مریم به عنوان یک حقیقت علمی مطرح شده، تاثیر رطب بر زایمان است. رطب میوه ای با اثرات فراوان و ترکیبات فعال می باشد که در موضوع زایمان حضرت مریم )ع( به آن اشاره شده است. این مقاله سعی دارد تا با ارزیابی اثرات شناخته شده رطب، راز تاکید قرآن و روایات اسامی را بر زایمان واکاوی نماید.این پژوهش نوعی مطالعه مروری بوده که با توجه به هدف تحقیق، اطلاعات لازم از منابع مختلف به ویژه قرآن کریم، تفاسیر قرآن، احادیث، روایات اسامی SID و ISI، Pubmed، Scopus، Google Scholar، ISC و بانک های اطلاعاتی نظیر بر اساس کلیدواژها از جمله: رطب، خرما، زایمان و سوره مریم، استخراج گردید. سپس اطلاعات به دست آمده دسته بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که علاوه بر قرآن، احادیث متعددی بر مصرف رطب در زایمان تاکید دارند. خرما تغذیه سالم در دوران بارداری و سپس بعد از زایمان بوده که سبب تقویت عضات رحم و کاهش خونریزی بعد از زایمان می گردد و همچنین در دوره شیردهی، علاوه بر رشد کافی و ایجاد ذخایر غذایی در فرزند، باعث تشکیل ذخایر مواد مغذی در بدن مادر می شود.

سابقه و هدف: اعتقادات و اعمال مذهبی در پیشگیری از ابتلا به اختلالات روانی (افسردگی، اضطراب و...) نقش بسیار مهمی ایفا می کند. یکی از مهم ترین اعمال مذهبی مورد تاکید، انس با قرآن می باشد. بهبود بهداشت روانی در دانشجویان زمینه پیشرفت تحصیلی را ایجاد خواهد نمود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه انس با قرآن و سامت روان در دانشجویان طراحی و اجرا گردید.مواد و روش ها: مطالعه حاضر توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی بود که بر روی 351 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال 1393 اجرا شد. نمونه ها به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شده و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ای شامل اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه انس با قرآن و پرسشنامه سلامت روان (GHQ: General Health Questionaire) جمع آوری گردید. سپس داده ها با آزمون های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس و پیرسون و به وسیله نرم افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین تلاوت قرآن 20.51±4.49، کاربرد قرآن 18.22±4.75، درک اثرات قرآن 14.13±3.23 و انس با قرآن 52.82±11.43 از 57 بود. نتایج نشان داد که 2.5 درصد دانشجویان افسردگی، 7 درصد اضطراب و 7.6 درصد اختلال در کارکرد اجتماعی و 2.5 درصد دچار اختلالات جسمانی بودند. میانگین نمره سلامت عمومی بر حسب وضعیت تاهل، سن و رشته تحصیلی تفاوت معناداری وجود نداشت (p>0.05). بین انس با قرآن و اختال در کارکرد اجتماعی در سطح 5 درصد، رابطه معناداری وجود داشت (p<0.05).استنتاج: با توجه به نتایج تحقیق مبنی بر اینکه انس با قرآن بر سلامت عمومی موثر می باشد، می توان با اجرای برنامه های قرآنی زمینه انس بیشتر دانشجویان با قرآن را فراهم ساخت که خود منجر به سلامت روانی بالاتری خواهد شد.

سابقه و هدف: طلا یک فلز سنگین سه ظرفیتی گرانبها است. مهم ترین مصارف جهانی طلا در جواهرسازی، دندانپزشکی، صنایع الکترونیک، انواع کاتالیزورها، ضرب سکه و مدال های ورزشی و نظامی می باشد. محققین تاثیر سن، نوع تغذیه و سموم شیمیایی بر قدرت باروری مردان را مورد بررسی قرار داده اند. این مقاله سعی در یافتن بخشی از حکمت های حکم شرعی اسلام در رابطه با مصارف زینتی طلا برای مردان جامعه دارد.مواد و روش ها: در بررسی از نوع مقطعی (Cross Sectional)، نمونه های مایع منی از مردان در بازه سنی 35-25 سال تهیه و پرسشنامه استاندارد جهت ثبت اطلاعات پزشکی افراد نیز به کار گرفته شد. اندازه گیری طلا در مایع منی به روش Perkin-Elmer 1973با کمک دستگاه جذب اتمی میله کربنی بدون شعله با دقت نانوگرم انجام شد.یافته ها: متوسط میزان طلا در واحد حجم مایع منی مردان غیرزرگر ایرانی معادل 92.2 نانوگرم در میلی لیتر است. میزان طلا در واحد حجم مایع منی با درصد اسپرم های با تحرک طبیعی و همچنین اسپرم های غیرمتحرک رابطه معنادار و منطقی دارد. کاهش قدرت باروری در مردان زرگر نیز با عنایت به استخراج داده های پرسشنامه، معنادار و محرز است.استنتاج: ارتباط میان کاهش درصد تحرک اسپرم ها با افزایش میزان طلا در مایع منی به همراه یافته های مبنی بر کاهش معنادار نرخ زاد و ولد در میان جمعیت زرگران و طلاسازان استان تهران و مازندران، ممکن است شاهدی بر احادیث پیامبر اکرم و امامان معصوم شیعه بر درستی منع استفاده از زیورآلات طلا برای مردان باشد.

امامان معصوم )ع(، با نگاه واقع گرایانه به انسان، به مفاهیم سامتی، بیماری و درمان او توجه کامل داشته اند. روایات طب اسامی به جای مانده از آنان، از دیرباز تا به امروزه از مباحث جدی و پرچالش بوده است. امروزه با گسترش گرایش دانشمندان حوزه های مختلف علوم پزشکی به طب سنتی و اسامی، افراط و تفریط هایی در زمینه ه منوایی علوم تجربی، به ویژه طب با روایات مشاهده می شود. گاهی این باور به وجود می آید که باید به روایات و احادیث طبی نیز همانند احادیث فقهی با ایمان و تعبد عمل کرد، زیرا این سخنان از زبان یک معصوم صادر شده است. معصوم یعنی کسی که از آبشخور وحی، مستقیما سیراب شده و به عمق حقیقت راه یافته و خطا و لغزش در گفتار و کردار او راه ندارد. با نگاهی عمیق و ژرف تر، چالش هایی در روایات پزشکی مشاهده می شود که دقت در آن، انسان را از خطا در اندیشه بازمی دارد. در این پژوهش برخی از چالش های روایات طبی و افق های آینده در زمینه حل این چالش ها بررسی می گردد. این پژوهش با مراجعه به برخی منابع حدیثی مرتبط با موضوع، در پی شناخت و بیان چالش های موجود در استناد به این دسته از روایات بوده و چالش های مربوط به سند، مخاطب، دلالت و معنای واژه های به کار رفته در این احادیث مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مراجعه به احادیث پزشکی همچون دیگر احادیث صادره از معصومین )ع(، کاری تخصصی بوده و در این زمینه ضمن پرهیز از هر نوع پیش داوری و اجتناب از تفسیر به رای، نیازمند آگاهی تخصصی نزدیک به 15 دانش از علوم پایه حوزی است، تا بتوان به روایتی استناد نمود. این استناد در صورت داشتن شرایط لازم، تنها به عنوان یک شاهد می تواند مفید واقع شود.