پژوهش و توسعه جنگل
سال:1396 | دوره:3 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

هدف از این پژوهش بررسی اثر تنش کوبیدگی خاک بر تعادل عملکردی و تخصیص زی توده، رشد، ریشه دوانی و ویژگی های ریخت شناسی نهال زربین است. بذور با ویژگی های ریخت شناسی برتر تهیه و پس از کاشت در گلدان های پلاستیکی در خاک لومی تا لومی رسی و رژیم رطوبتی ثابت، در شش سطح کوبیدگی مورد بررسی قرار گرفتند.خصوصیات مورفولوژی نهال، رشد نهال و معماری (نسبت های تخصیص) نهال ثبت شدند. پاسخ های ریخت شناسی نهال از نظر میانگین با افزایش شدت فشردگی به طور معنی داری کاهش یافت.روابط پاسخ های ریخت شناسی و افزایش مقاومت به نفوذ خاک به صورت تابع درجه دوم کاهش یابنده است (0.05>P). رابطه افزایش مقاومت به نفوذ خاک و شاخص های رشد نهال به صورت یک رابطه درجه دوم کاهنده است که در ابتدا مقدار آن زیاد و سپس کاهش می یابد. بهترین رابطه برازش داده شده (r2) بین نسبت های طول ریشه به وزن ریشه (0.0126)، طول ساقه به وزن ساقه (0.0841)، طول ریشه جانبی به طول ریشه اصلی (0.1716)، وزن ریشه جانبی به وزن خشک ریشه (0.2676)، نرخ زی توده ریشه (0.0576)، وزن ریشه به وزن اندام های هوایی (0.0466)، نرخ زی توده برگ (0.2426) و نرخ زی توده ساقه (0.0541) به صورت دوجمله ای به دست آمد. در واقع کوبیدگی خاک اثر بسزایی در آناتومی و ریخت شناسی ریشه ها در مدت زمان رشد نهال ها و رشد گیاهان داشته است.

هدف این بررسی برآورد ارزش تفرجی ذخیره گاه جنگلی ارغوان در شهرستان ایلام با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط است. برای تعیین عوامل موثر بر احتمال تمایل به پرداخت وجه بازدیدکنندگان، الگوی لاجیت به روش حداکثر راست نمایی به کار گرفته شد. اطلاعات موردنیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با 245 بازدیدکننده از منطقه مذکور در سال 1393 جمع آوری شد. نتایج نشان داد که 90 درصد از پاسخ گویان، حاضر به پرداخت مبلغی به منظور استفاده تفرجی از این منطقه جنگلی هستند. متغیرهای تحصیلات، درآمد افراد و سن دارای اثر معنی دار مثبت و متغیرهای مبلغ پیشنهادی، اندازه خانوار و تعداد دفعات بازدید از منطقه دارای اثر معنی دار منفی بر احتمال تمایل به پرداخت وجه پاسخ گویان بودند. میانگین تمایل به پرداخت وجه بازدیدکنندگان برای هر فرد 10202 ریال به دست آمد. ارزش تفرجی سالانه کل ذخیره گاه 15054352398.33 ریال برآورد شد که برای هر هکتار از آن 8855514 ریال به دست آمد. نتایج این بررسی نشان می دهد که افراد جامعه مورد بررسی نسبت به اهمیت منابع جنگلی آگاهی دارند و تمایل به پرداخت وجه قابل توجهی برای بهبود و توسعه این منابع برای استفاده های تفرجی و حفاظتی وجود دارد. نتایج این تحقیق می تواند شرایطی را برای سیاست گذاران و مسوولین منابع طبیعی استان ایلام به منظور حفاظت و حمایت بیشتر از این منابع جنگلی فراهم کند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر جنگلکاری های پلت، ون، بلند مازو، بروسیا و توده طبیعی بلوط- ممرز بر خصوصیات خاک (فیزیکی، شیمیایی و زیستی)، در سری یک طرح جنگلداری دارابکلا (پارسل 39) انجام شد. برای اندازه گیری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در هر توده، تعداد 10 نقطه به صورت تصادفی انتخاب شده و از عمق 10 سانتی متری سطح خاک با روش استوانه فلزی نمونه تهیه شد. به منظور اندازه گیری نرخ خالص معدنی شدن نیتروژن از روش کیسه مدفون استفاده شد و در هر یک از توده ها پنج نقطه به طور تصادفی انتخاب و از عمق پنج سانتی متری سطح خاک نمونه تهیه شد. در نهایت درصد رطوبت، چگالی ظاهری، واکنش خاک، هدایت الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم و فسفر قابل جذب، آمونیوم و نیترات خاک در آزمایشگاه اندازه گیری و شاخص های نرخ خالص معدنی شدن نیتروژن، تولید آمونیم و نیترات محاسبه شد. نتایج مقایسه خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک اختلاف معنی داری را بین توده های مختلف نشان داد. به طوری که بیشترین مقدار مشخصه های واکنش خاک، پتاسیم و فسفر قابل جذب خاک در جنگلکاری افرا پلت و کمترین مقدار درصد رطوبت، واکنش خاک و هدایت الکتریکی در جنگلکاری بروسیا مشاهده شده است. همچنین نرخ خالص معدنی شدن نیتروژن در توده های پهن برگ بیشتر از توده بروسیا بود.

در این پژوهش از فرآیند تحلیل شبکه ای به منظور تعیین اهمیت معیارها و شاخص های تاثیرگذار بر مکان یابی و انتخاب منطقه مناسب برای توسعه پارک جنگلی استفاده شد. برای رسیدن به این هدف، معیارهای کمی مشخص شد و برای وزن دهی معیارهای کیفی نیز از روش مقایسات زوجی استفاده شد. با توجه به شاخص های الزامی برای توسعه پارک جنگلی، شش ناحیه به عنوان گزینه های مدل تصمیم گیری انتخاب شدند. در نهایت برای انتخاب مکان مناسب، معیارهای کمی و کیفی به کمک روش تحلیل شبکه ای (ANP) ترکیب شده و وزن گزینه ها مشخص شد. نتایج مرحله وزن دهی معیارهای مهم برای انتخاب مکان مناسب پارک جنگلی نشان داد که از میان هفت معیار انتخاب شده، معیار منابع آبی با وزن 0.42 دارای اهمیت بالایی است. پس از آن معیارهای اقلیم، سیمای سرزمین و معیار گیاهی- جانوری به ترتیب در اولویت های بعدی قرار داشتند.در مورد زیرمعیارهای مربوط به اقلیم، متوسط بارندگی با وزن 0.50 بیشترین وزن را داشت. زیرمعیار فاصله منابع آبی با وزن 0.48 مهم ترین زیرمعیار مربوط به منابع آبی بود. تنوع پوشش جنگلی با وزن 0.52 مهم ترین زیرمعیار مربوط به معیار گیاهی- جانوری تعیین شد.مهم ترین زیرمعیار مربوط به معیارهای اجتماعی- فرهنگی، امنیت با وزن 0.56 بود. نتایج اولویت بندی گزینه ها نشان داد ناحیه نیژدره با وزن 0.30 مناسب ترین مکان برای احداث پارک جنگلی است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی مقدار تولید، برداشت، مصرف و فرآوری ازگیل در شهرستان رودسر استان گیلان است. آماربرداری از جنگل به صورت منظم تصادفی در 30 قطعه نمونه یک هکتاری انجام شد. مشخصه هایی مانند قطر بزرگ و کوچک تاج، قطر برابرسینه و مقدار میوه تولیدی در داخل قطعات نمونه اندازه گیری شد. مقدار برداشت، مصرف و فرآوری و درآمد خانوارها با استفاده از تکمیل پرسشنامه های نیمه باز و به روش سرشماری از 120 خانوار مشخص شد. تحلیل همبستگی بین مشخصات درخت و مقدار میوه تولیدی نشان داد که قطر بزرگ تاج (0.494) و قطر برابرسینه (0.487) همبستگی بالا و معنی داری در سطح 99 درصد با میوه تولیدی دارد. متوسط تولید هر پایه 13.6 کیلوگرم برآورد شد. با توجه به میانگین تعداد در هکتار و متوسط تولید هر پایه، حدود 190 کیلوگرم میوه در هکتار تولید می شد. مقدار برداشت بهره برداران از میوه ازگیل برابر با 3730 کیلوگرم است. مقدار مصرف در بین خانوارهای موردبررسی نشان داد که بیشترین مقدار مصرف در روستای سیاهگل چال با 200 کیلوگرم و کمترین آن در روستای لوسرا با 35 کیلوگرم بود. میانگین درآمد سالانه خانوار از میوه بین 1250 هزار ریال تا 50 میلیون ریال در روستاهای موردبررسی متغیر بود.

هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر آتش سوزی بر روی ساختار (عامل های کمی و کیفی پوشش درختی) و زادآوری جنگل های بلوط شاخه زاد شهرستان کوهدشت، استان لرستان است. منطقه مورد بررسی به مساحت 90 هکتار، در 15 تیرماه سال 1384 دچار حریق از نوع سطحی شده است. در این پژوهش 60 قطعه نمونه 400 مترمربعی در امتداد خط نمونه هایی با فاصله 100 متر برای بررسی مشخصه های کمی و کیفی برداشت شدند و در مرکز هر قطعه نمونه، درصد پوشش علفی و زاد آوری در میکرو پلات هایی به مساحت چهار متر مربع اندازه گیری شد. نتایج آزمون t غیر جفتی نشان داد که آتش سوزی موجب کاهش معنی دار درصد تاج پوشش درختان، تعداد در هکتار درختان و افزایش درصد پوشش علفی، قطر برابرسینه درختان، سطح مقطع در هکتار درختان و زادآوری درختان بلوط شده است. به طورکلی می توان چنین بیان داشت که آتش سوزی سبب همسالی جنگل شده و بر کیفیت و تراکم درختان تاثیر منفی داشته، اما بر زادآوری بلوط تاثیر مثبتی داشته است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت کمی توده های ارس با هدف شناسایی عوامل موثر بر رشد و استقرار بهینه این گونه است. به این منظور عرصه ای به مساحت 200 هکتار در شهرستان طارم استان زنجان انتخاب شد. نمونه برداری منظم تصادفی به تعداد 40 قطعه 1000 متر مربعی انجام شد. در داخل قطعه های نمونه مشخصات قطر یقه، قطر نیمه تاج، ارتفاع، تاج پوشش، تراکم و زادآوری اندازه گیری شد. در هر قطعه نمونه یک نمونه خاک برای بررسی ویژگی های خاک برداشت شد. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد که بین تعداد در هکتار، ارتفاع، درصد تاج پوشش و زادآوری در طبقات مختلف شیب، و بین تعداد درخت در هکتار در طبقه های جهت دامنه و بین تعداد درخت در هکتار و درصد تاج پوشش در طبقات ارتفاع از سطح دریا اختلاف معنی دار در سطح احتمال 95 درصد وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین هدایت الکتریکی خاک با تعداد در هکتار درختان همبستگی مثبت معنی داری وجود دارد. اسیدیته گل اشباع با تعداد در هکتار و زادآوری همبستگی مثبت معنی دار دارد. درصد نیتروژن خاک با تعداد در هکتار، درصد تاج پوشش و زادآوری همبستگی مثبت معنی دار دارد. درصد کربن آلی خاک با تعداد در هکتار، قطر نیمه تاج و درصد تاج پوشش همبستگی مثبت معنی دار دارد. فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک با قطر نیمه تاج همبستگی مثبت معنی دار دارند. درصد شن خاک با زادآوری همبستگی منفی معنی دار دارد.