مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان
سال:1390 | دوره:18 | شماره:4 |تعداد مقالات:11

مقدمه: اختلالات روانی در کشورهای پیشرفته جهان به وسیله غربال گری و مصاحبه بالینی شناسایی می شوند. با توجه به اینکه مطالعات همه گیرشناسی اختلالات روانی در کشور ما کوتاه مدت بوده و تعداد مطالعات انجام شده کم و محدود می باشد، پژوهش حاضر با هدف بررسی تعداد مبتلایان به اختلال روان پزشکی در افراد 15 سال و بالاتر در شهر کرمان و تعیین نوع بیماری انجام شد.روش: در قدم اول 1527 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین خانواده های شهر کرمان انتخاب و پرسش نامه 28 سووالی سلامت عمومی (GHQ – 28) به عنوان ابزار بررسی سلامت و غربال گری اختلالات روانی با مراجعه به درب منزل تکمیل شد. در این مطالعه نمره برش 6 و بالای 6 در نظر گرفته شد. در مرحله دوم از 490 نفری که این نمره برش را کسب کرده بودند (69.4%)، 340 نفر در مصاحبه بالینی DSM – IV شرکت کردند.یافته ها: در مجموع 32.1 درصد از افراد (34.5 درصد زنان و 27.1 درصد مردان) مبتلا به اختلال روان پزشکی بودند. فراوانی اختلالات روان پزشکی در میان اشخاص 65 ساله و بالاتر، 35.1 درصد، اشخاص 64 – 45 ساله 35.3 درصد، افراد مطلقه 100 درصد، افراد بیوه و همسر مرده 45.8 درصد، افراد بی سواد 40.5 درصد، دانشجویان و دانش آموزان 36.9 درصد، افراد خانه دار 34.7 درصد و افراد با سطح پایین اقتصادی اجتماعی 34.8 درصد بود که به طور مشخص بیشتر از سایر افراد این نمونه بود. همان طور که انتظار می رفت بیماری اختلال افسردگی اساسی و هراس به ترتیب با فراوانی 6.8 درصد و 4.3 درصد در این مطالعه شایع ترین اختلالات روان پزشکی شناخته شدند. فراوانی اختلال اضطراب منتشر 2.8 درصد، اسکیزوفرنیا 0.9 درصد و اختلال دوقطبی تیپ یک 0.3 درصد به دست آمد.نتیجه گیری: میزان اختلال افسردگی و اختلال اضطراب منتشر از دیگر مطالعات داخلی شایع تر بوده و با بعضی مطالعات خارجی مطابقت دارد. تفاوت های فرهنگی و ابزارهای غربال گری می تواند از دلایل این تفاوت باشد. یافته های پژوهش می تواند به برنامه ریزان در تدوین برنامه های اجرایی بهداشت روان کمک کند.

مقدمه: کم کاری مادرزادی تیروئید یکی از شایع ترین علل قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی در تمام دنیا است. شیوع این اختلال در جوامع و نقاط مختلف کشور ایران متفاوت بوده است. هدف از این مطالعه بررسی شیوع کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان زنده متولد شده در استان آذربایجان شرقی طی سال 1388 می باشد.روش: این مطالعه توصیفی تحلیلی به صورت مقطعی و به روش سرشماری بر روی 62459 نوزاد زنده متولد شده استان آذربایجان شرقی از فروردین تا اسفندماه 1388 انجام شده است. از پاشنه نوزادن (ترجیحا در روز 3-5 تولد) نمونه خون با اتولانست گرفته شد و پس از انتقال به فیلتر کاغذی و انجام آزمایش در صورتی که TSH مساوی یا بیشتر از5 mu/L  بود تست سرمی تایید تشخیص به روش الیزا انجام و با توجه به دستورالعمل کشوری در صورتی که TSH بیشتر از 10mu/L یا T4 کمتر از 6.5µg/dl بود بیماری تایید و نوزاد تحت درمان قرار می گرفت. داده ها توسط نرم افزارSPSS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میزان فراخوان در میان نوزادان مورد مطالعه 2.5% بود. تعداد بیماران شناسایی شده 94 مورد شامل 55 (58.5%) پسر و 39 (41.5%) دختر بودند. شیوع بیماری در نوزادان پسر، دختر و کل به ترتیب: 1 در 588، 1 در 769 و 1 در666 بود که اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. شیوع بیماری در فصل های بهار تا زمستان دارای اختلاف معنی دار نبود و به ترتیب: 1 در 833، 1 در 943، 1 در 492 و 1در 588 بود. بیشترین و کمترین موارد بیماری به ترتیب مربوط به تبریز (27.7%) و آذرشهر و کلیبر (صفر درصد) بود. میانگین سن مادران دارای نوزاد بیمار 6.2±26.22 سال بود. میانگین وزن نوزادان بیمار 652±3300 گرم بود. در 76% از نوزادان زمان انجام نمونه گیری در روز 5-3 و در 89% از آنها زمان اعلام نتیجه آزمایش در کمتر از 13 روز بود. میانگین زمان شروع درمان بر حسب سن نوزاد به روز 1±2.7 روز بود. در 97.5% از نوزادان غربالگری شده مقادیر TSH کمتر از 5mu/L بود.نتیجه گیری: شیوع کم کاری مادرزادی تیروئید در استان آذربایجان شرقی به طور قابل توجهی از مقادیر جهانی و کشوری بالاتر است که استمرار و تقویت برنامه غربال گری نوزادان را اجتناب ناپذیر می سازد. از طرفی مطالعات تکمیلی برای روشن شدن عوامل مرتبط با آن از اولویت های پژوهشی نظام سلامت در استان می باشد.

مقدمه: رنگ های با پایه نانو سیلور یکی از فن آوری ها نوینی است که خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی از خود نشان داده و با توجه به وجود آلودگی های قارچی در بیمارستان، در این مطالعه این اثر بررسی شده است.روش: با توجه به بستری بیماران پیوندی و حساسیت آنها به عفونت های بیمارستانی دو اتاق مشابه در بخش نفرولوژی انتخاب و یکی از آنها با رنگ نانو سیلور و دیگری با رنگ معمولی رنگ آمیزی شد. از دو روش نمونه برداری سواپ استریل و پلیت روباز استفاده گردید و در مجموع 350 نمونه از اتاق های مورد و شاهد برداشته شد. سپس واحدهای تشکیل دهنده کلنی در روش پلیت روباز و کشت سطحی در اتاق های مورد و شاهد با هم مقایسه شد.یافته ها: از نظر میانگین واحدهای تشکیل دهنده کلنی دو اتاق مورد و شاهد در هر دو روش پلیت رو باز و کشت سطحی اختلاف معنی داری نشان دادند (به ترتیب P<0.000 و P<0.001). در بررسی تاثیر گذشت زمان در خاصیت رنگ نانو سیلور نیز مقادیر Pvalue برای هر روش به ترتیب برابر 0.165 و 0.644 به دست آمد.نتیجه گیری: در این مطالعه تاثیر رنگ نانو سیلور در کاهش آلودگی قارچی در سطوح و هوا به اثبات رسید و مشخص شد که گذشت زمان در مدت مطالعه تاثیری در راندمان رنگ نداشته است و تاثیر رنگ نانو سیلور در کاهش آلودگی قارچی روی سطوح بیشتر از هوا می باشد.

مقدمه: بتا - تالاسمی ماژور یک بیماری مزمن و البته بسیار پرهزینه برای سیستم بهداشتی کشور می باشد. تظاهرات بیماری تالاسمی در صورت تزریق منظم خون کمتر شده اما در مقابل عوارض هموسیدروز را به دنبال خواهد داشت. هدف از این مطالعه بررسی عوارض بیماری در مراجعه کنندگان مرکز بیماری های خاص کرمان، بدون در نظر گرفتن محدودیت سنی بود.روش: این مطالعه بر روی بیماران بتا - تالاسمی ماژور مراجعه کننده به مرکز بیماری های خاص (موسسه ثامن الحجج) کرمان طی نیمه دوم سال 1387 انجام شد. افرادی که کمتر از 8 بار در سال خون دریافت می کردند از مطالعه حذف شدند. از هر کدام از بیماران شرح حال و معاینه بالینی به عمل آمده و به همراه مشخصات فردی و سابقه و نتایج آزمایشات اولیه در پرونده بیمار ثبت شد.یافته ها: در مجموع 340 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند که54.4 % آنها زن، 51.76% در گروه سنی 15-0 سال، 37.64% در گروه سنی 24-16 سال و 10.58% در گروه سنی 25 سال به بالا بودند. در میان بیماران 3.5% هیپوتیروئید بودند اما هیچ موردی از هیپوتیروئیدی در افراد زیر پانزده سال یافت نشد و 8.5% از افراد مبتلا به عارضه هیپوپاراتیروئیدی بودند. شایع ترین عارضه یافت شده در میان تمامی بیماران اختلال گنادی بود که بیشترین تعداد (80.6%) در محدوده سنی بالای 25 سال بودند و در کل 29.7% جمعیت مبتلا به هیپوگنادیسم بودند. هیچ موردی از اختلال کلیوی یا اختلال آدرنال وجود نداشت. شیوع عوارض قلبی 9.1% بود و 2.3% افراد اختلال کبدی داشتند که سن افراد مبتلا بالای 15 سال بود. شیوع ویروس های هپاتیت B و هپاتیت C و HIV به ترتیب 2.5%، 33% و 0% بود.نتیجه گیری: سن مستقیما با شیوع اکثر این عوارض در ارتباط بود و هر چند هیچ ارجحیت جنسی معنی داری به دست نیامد، توجه بیشتر به ویژه در سنین بالای 15 سال در مورد ارزیابی های روتین توصیه می شود. از آنجا که بر اساس این مطالعه آندوکرینوپاتی ها و بیماری های قلبی و کبدی در میان بالغین جوان مبتلا به بتا- تالاسمی ماژور هنوز هم شایع می باشند، تشخیص به موقع، اقدامات درمانی مناسب و کنترل و معاینه منظم بیماران می تواند از بروز عوارض جلوگیری کند.

مقدمه: ژیاردیازیس بیماری انگلی انسان بوده که عامل آن تک یاخته تاژکداری به نام ژیاردیا دئودنالیس (ژیاردیا لامبلیا) می باشد. ژیاردیا یکی از شایع ترین عوامل اسهال در انسان و هم چنین انگل شایع تعدادی از مهره داران می باشد. بررسی ژنوتایپی این تک یاخته در بیماران مبتلا به ژیاردیاژیس و علایم بالینی آنها از اهداف این مطالعه بوده است.روش: در این مطالعه در مجموع تعداد 352 نمونه مدفوع از بیماران مبتلا به ژیاردیازیس از مراکز درمانی واقع در شهر کرمان با استفاده از روش فرمالین – اتر، مورد آزمایش قرار گرفت. در 30 نمونه مدفوع با تعداد مناسب کیست ژیاردیا، ابتدا تخلیص DNA، سپس تعیین ژنوتایپ به روش PCR-RFLP بر روی توالی ژن گلوتامات دهیدروژناز (gdh) انجام گرفت. داده های مربوط به علایم بالینی بیماران از طریق پرسش نامه تهیه و ارتباط آن با نتایج مولکولی مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: در 352 بیمار مبتلا به ژیاردیازیس بیشترین میزان آلودگی در سنین 12-0 سال بود که در مقایسه با گروه های سنی بالاتر اختلاف معنی داری را نشان می داد (P<0.0001). در این بیماران شایع ترین علایم بالینی درد شکمی (71.1%)، اسهال (69%)، کرامپ شکمی (54.1%) و کمترین علامت بی حالی (20.4%) و تب (16.1%) بود. بررسی ژنوتایپی 30 نمونه از بیماران مبتلا به ژیاردیازیس به ترتیب 18 نمونه (60%) را گروه All، 5 نمونه (16.6%) را گروه Al و 7 نمونه (23.4%) را گروه Blll نشان داد. در این بیماران بین علایم بالینی اسهال، درد شکمی و تهوع و ژنوتایپ انگل ارتباط معنی داری مشاهده گردید (P<0.05).نتیجه گیری: فراوانی ژیاردیازیس بیشتر در سنین زیر 12 سال بود، اما علایم بالینی در سنین مختلف و جنس مذکر و مونث تقریبا یکسان بود. بین گروه ژنوتایپی A و اسهال ملایم و متناوب و بین گروه B و اسهال پایدار همبستگی دیده شد.

مقدمه: فراشناخت به عنوان یک عامل مهم در تکوین و تداوم اختلالات روانی گوناگون، به ویژه اختلال وسواسی- اجباری و افسردگی در نظر گرفته می شود. هدف مطالعه حاضر مقایسه باورهای فراشناختی در بین بیماران افسرده، وسواسی- اجباری و گروه سالم بود.روش: 50 نفر بیمار افسرده و 49 بیمار وسواسی به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک روانپزشکی بزرگمهر و مراکز مشاوره شهر تبریز انتخاب شدند. گروه کنترل نیز به تعداد 51 نفر بعد از همتاسازی با گروه های بیمار از میان دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تبریز به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. آزمودنی ها به پرسشنامه های افسردگی بک (BDI-II)، سیاهه وسواسی- اجباری مادسلی (MOCI) و پرسشنامه باورهای فراشناختی (MCQ-30) پاسخ دادند.یافته ها: یافته های پژوهش نشان دادند که بین گروه سالم با بیماران افسرده و وسواسی در نمره کل فراشناخت و نیز تمامی خرده مقیاس ها تفاوت معنی دار (0.001>P) وجود دارد. اما بیماران افسرده فقط در نمره کل و خرده مقیاس باورهای منفی کلی با بیماران وسواسی تفاوت معنی دار داشتند (0.05>P).نتیجه گیری: به طورکلی نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که بیماران افسرده و وسواسی با اختلال در بسیاری از مولفه های باورهای فراشناختی همراه هستند.

مقدمه: در طب سنتی برای معالجه و درمان بی نظمی ضربان قلب و تنظیم فشارخون از داروهای گیاهی گل گاوزبان (Echium amoenum) و لیموعمانی (Citrus auranti floria) استفاده می شود. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف جوشانده این گیاهان بر ضربان قلب و فشارخون در موش صحرایی نر است.روش: به 10 گروه موش صحرایی نر از طریق گاواژ به ترتیب 100 و 200 و 400 و 600 میلی گرم بر کیلوگرم جوشانده گل گاوزبان، 250 میلی گرم بر کیلوگرم لیموعمانی و از هر یک از دوزهای گل گاوزبان توام با 250 میلی گرم بر کیلوگرم لیموعمانی به مدت 6 روز خورانده شد. گروه کنترل نیز آب دریافت می کردند. سپس فشارخون و ضربان قلب قبل و بعد از تزریق فنیل افرین از طریق دم حیوان به روش غیرتهاجمی اندازه گیری شد.یافته ها: مصرف جوشانده گل گاوزبان اثر افزایش دهندگی فشارخون پایه را داشت و گروه های دریافت کننده 400 و 600 میلی گرم بر کیلوگرم گل گاوزبان با گروه کنترل اختلاف معنی داری داشتند (P<0.05) و هم چنین این اثر افزایشی در فشارخون بالاتر (فشار بعد از تزریق فنیل افرین) به طور معنی داری بیشتر از فشار پایه بود (P<0.05). مصرف توام گل گاوزبان و لیموعمانی موجب کاهش ضربان قلب پایه و ضربان قلب بعد از تزریق فنیل افرین شد. بیشترین اثر مربوط به عصاره لیموعمانی و مخلوط لیموعمانی و گل گاوزبان با دوز 100میلی گرم بر کیلوگرم بود. هم چنین بین گروه دم کرده گیاهان مزبور و گروه کنترل از نظر ضربان قلب پایه اختلاف معنی داری وجود داشت (P<0.05). خاصیت پایین آورندگی ضربان قلب این عصاره ها بیش از خاصیت پایین آورندگی فنیل افرین با دوز 6.688 میلی گرم بر کیلوگرم بود (P<0.05).نتیجه گیری: گل گاوزبان دارای اثر افزایش دهندگی فشارخون به ویژه در فشاربالا است، بنابراین در فشارخون بالا توصیه نمی شود و هم چنین مصرف دم کرده لیموعمانی و مخلوط آن با گل گاوزبان برای کاهش ضربان قلب پیشنهاد می گردد.

مقدمه: اجتماع درمان مدار رویکردی است که به افراد دچار مشکل مصرف مواد کمک می کند. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی اجتماع درمان مدار بر افزایش مهارت های زندگی و کاهش عود در مردان معتاد می باشد.روش: این پژوهش بر اساس طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون ـ پس آزمون و پی گیری انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه مردان مصرف کننده مواد مراجعه کننده به مراکز اجتماع درمان مدار بود. نمونه پژوهش به صورت نمونه گیری خوشه ای از مراکز اجتماع درمان مدار همدان، اصفهان و یزد انتخاب شد و شامل 442 نفر مصرف کننده مواد بود که در طی دو سال ارزیابی شدند. در این مطالعه مراجعان در سه نوبت پیش آزمون (زمان پذیرش)، پس آزمون (3 تا 6 ماه پس از درمان) و پی گیری (یک سال پس از درمان) با استفاده از پرسش نامه های مهارت های زندگی و تست مرفین مورد آزمون قرار گرفتند.یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که اجتماع درمان مدار مهارت های زندگی (مهارت حل مساله، ارتباطی، خودآگاهی، مدیریت هیجان ها، مهارت ابراز وجود و خودمراقبتی) مردان مصرف کننده مواد را افزایش داده (P<0.05) و هم چنین پس از یک سال در کاهش عود مردان به مصرف مواد موثر بوده است.نتیجه گیری: این مطالعه شواهدی را فراهم کرده است که برنامه اجتماع درمان مدار در درونی سازی مهارت های زندگی و کاهش عود در مردان معتاد موثر است.

مقدمه: نوبت کاری به روش های گوناگونی اجرا می شود که هر یک دارای ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود می باشند. هدف از انجام این مطالعه عبارت است از: الف) تعیین نوع برنامه های نوبت کاری در صنایع پتروشیمی، ب) مقایسه برنامه های رایج از نظر شیوع مشکلات بهداشتی، پ) پیشنهاد برنامه مناسب برای کاهش مشکلات بهداشتی ناشی از نوبت کاری.روش : این مطالعه مقطعی در 14 شرکت پتروشیمی وابسته به شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام گرفت و در آن 987 نوبت کار شرکت نمودند. داده ها به وسیله پرسش نامه حاوی سوالاتی در زمینه ویژگی های جمعیتی، برنامه نوبت کاری و مشکلات بهداشتی گردآوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 11.5 انجام گرفت.یافته ها: در بین 987 نوبت کار مطالعه شده، 27% در برنامه 3 ص- 3 ع- 3 ش- 3 استراحت، 61% در برنامه 4 ص- 4 ع- 4 ش- 4 استراحت و 12% نیز در برنامه 12 ساعتی مشغول به کار بودند. شیوع مشکلات بهداشتی اعم از اختلالات گوارشی، قلبی- عروقی و اسکلتی- عضلانی در کارکنان مورد مطالعه بر اساس نوع برنامه نوبتی نشان داد که شیوع برخی اختلالات گوارشی، قلبی- عروقی و اسکلتی- عضلانی در بین نوبت کارانی که در برنامه 4 ص- 4 ع- 4 ش- 4 استراحت قرار داشتند، کمتر از نوبت کاران در دو برنامه دیگر بود (0.05>P). علاوه بر آن، یافته های مطالعه نشان داد که شیوع مشکلات بهداشتی در نوبت کاران برنامه 12 ساعته بیش از شیوع آن در نوبت کاران برنامه 3 ص- 3 ع- 3 ش- 3 استراحت می باشد. نتیجه گیری: برنامه 12 ساعته نسبت به برنامه های 8 ساعته 3 ص- 3 ع- 3 ش و 4ص- 4 ع- 4 ش مشکلات بهداشتی بیشتری را برای نوبت کاران ایجاد نموده و لذا می بایست تغییر کرده و استفاده از آن کنار گذاشته شود. بر این اساس، پیشنهاد می شود از برنامه های سه نوبتی 8 ساعته با گردش سریع ساعتگرد استفاده شود.