زنان مامایی و نازایی ایران
سال:1402 | دوره:26 | شماره:7 |تعداد مقالات:10

مقدمه: علی رغم استفاده گسترده از پروژسترون در بارداری، اما اطلاعات محدودی از تأثیر آن بر گردش خون رحمی-جفتی و به خصوص بر سیستم گردش خون جنین در نیمه دوم بارداری موجود است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر دوزاژ مختلف شیاف پروژسترون بر شاخص های سونوگرافی داپلر شریان‏ های رحمی، نافی و مغزی میانی جنین، و بروز زایمان پره ‏ترم در زنان در معرض خطر زایمان زودرس انجام گرفت. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور در سال‏ های 99-1397 بر روی 90 زن باردار با سن حاملگی 33‏-24 هفته با تشخیص پره ‏ترم لیبر انجام شد. افراد به طور تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. هر سه گروه در بدو بستری تحت سونوگرافی داپلر شریان‏ های رحمی، نافی و مغزی میانی جنین قرار گرفتند، سپس در گروه اول پروژسترون 400 میلی گرم و در گروه دوم پروژسترون 200 میلی گرم به صورت واژینال تجویز شد و گروه سوم هم به عنوان گروه کنترل مورد مطالعه قرار گرفت. هر سه گروه 48 ساعت بعد مجدداً تحت سونوگرافی داپلر قرار گرفتند. مقاومت عروق بر اساس پارامترهای داپلر RI (شاخص مقاومت) و PI (شاخص ضربان‏ پذیری) سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده‏ ها با استفاده از نرم ‏افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون‏ های آنالیز واریانس یک طرفه، کروسکال والیس، کای‏ اسکوئر، دقیق فیشر، تی زوجی، ویلکاکسون، من ویتنی یو و رگرسیون لجستیک انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته ­ها: سه گروه‏ از لحاظ سن مادر، پاریته، سن حاملگی، طول سرویکس، سابقه زایمان پره‏ترم و RI و PI شریان‏ های رحمی، نافی و مغزی میانی جنین در بدو بستری تفاوت معناداری نداشتند (05/0p>). در هر دو گروه‏ پروژسترون، RI و PI در هر سه شریان رحمی، نافی و مغزی میانی جنین در 48 ساعت بعد از مداخله نسبت به بدو بستری به طور قابل توجهی کاهش پیدا کرد (05/0p<). کاهش شاخص‏ های PI و RI همه شریان ‏ها به جز PI شریان رحمی (105/0=p)، در 48 ساعت بعد از مداخله در گروه ‏های پروژسترون در مقایسه با گروه کنترل معنادار بود (05/0p<). نتیجه ­گیری: تجویز تک دوز 200 یا 400 میلی‏ گرم پروژسترون واژینال در زنان با سن حاملگی 33‏-24 هفته با تشخیص پره‏ ترم لیبر، موجب کاهش معنادار مقاومت عروق رحمی، نافی و جنینی بعد از 48 ساعت می ‏شود.

مقدمه: با توجه به افزایش فراوانی زایمان سزارین در طول چند دهه گذشته، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران دستورالعمل ترویج زایمان طبیعی را در چهارچوب مجموعه برنامه های تحول نظام سلامت تدوین و به مراکز علوم پزشکی کشور ابلاغ نمود. مطالعه حاضر با هدف تعیین خصوصیات اپیدمیولوژیک و روند تغییرات فراوانی سزارین های انجام شده در سه بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد صورت گرفت. روش کار: در این مطالعه مقطعی، اطلاعات تمام مادرانی که جهت ختم بارداری در یک بازه زمانی 12 ساله (97-1386) در سه بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد (بیمارستان­ های امام رضا (ع)، قائم (عج) و ام البنین (س)) بستری شده بودند، از سیستم اطلاعات بیمارستانی استخراج شد. اطلاعات مورد بررسی شامل سن، مرکز بستری، نوع پذیرش (الکتیو یا اورژانسی)، تعداد قل، نیاز به انتقال مادر به ICU، هزینه کل بستری، مدت زمان بستری و وضعیت پوشش بیمه ای مادر بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 26) انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته­ ها: در مجموع 163070 مادر باردار جهت ختم بارداری بستری شده که از این تعداد، 68258 نفر (9/41%) به روش سزارین زایمان نموده بودند. میانه مدت بستری مادران به دنبال زایمان واژینال و سزارین به ترتیب برابر با 1 و 2 روز بود. 150089 نفر (92%) از مادران بستری تحت پوشش بیمه قرار داشتند و میانه هزینه بستری با احتساب تورم تا سال 1397 جهت انجام زایمان سزارین و طبیعی به ترتیب 6/2 و 35/1 میلیون تومان بود. در بستری مادران به صورت الکتیو و اورژانس، فراوانی انجام زایمان سزارین به ترتیب 76% و 36% بود. به طور کلی نرخ انجام سزارین در بازه زمانی مورد بررسی روند افزایشی داشت؛ به گونه ای که از 36% در سال 1386 به 2/44% در سال 1397 رسیده بود. نتیجه ­گیری: علی رغم تصویب دستورالعمل ترویج زایمان طبیعی در چهارچوب مجموعه برنامه های تحول نظام سلامت در سال 1393، همچنان سیر زایمان سزارین رو به افزایش می باشد.

مقدمه: تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF) یک عفونت حاد منتقله از کنه می باشد که با مرگ و میر قابل توجه (تا 50%) و با خطر جدی در بارداری همراه می ­باشد. ریباورین، داروی ضدویروس و البته تراتوژن است که در درمان CCHF اثرات قابل توجهی داشته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آگاهی افراد مبتلا به بیماری CCHF از آسیب زا بودن داروی ریباورین در دوران جنینی و پیامد بارداری در طی دوران 6 ماه پس از مصرف ریباویرین انجام شد. روش کار: در این مطالعه گذشته نگر، پرونده های تمام بیماران بستری با تشخیص قطعی تب کریمه کنگو در بیمارستان های امام رضا (ع) و قائم (عج) شهر مشهد طی 10 سال مورد بررسی قرار گرفت. تماس تلفنی با بیماران و خانواده های آنها انجام و اطلاعات مورد نیاز گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ­ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 22) و آزمون های کای دو و دقیق فیشر انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته ­ها: در این مطالعه 177 بیمار CCHF بررسی شدند که اطلاعات مربوط به آموزش یا عدم آموزش هنگام ترخیص درباره بارداری برای 84 بیمار قابل دسترسی بود. تنها 9 نفر (1/5% از کل بیماران) درباره توجه به پیشگیری از بارداری پس از درمان با ریباویرین آموزش گرفته بودند. در پیگیری بیماران، 3 مورد بارداری منجر به سقط و 7 فرزند غیرسالم به دلیل عدم توجه به اصول پیشگیری از بارداری در زمان مصرف ریباویرین و 6 ماه پس از آن گزارش شد. نتیجه ­گیری: با توجه به اثرات تراتوژنیسیته ریباورین، ارائه آموزش ­های کافی به بیماران درباره خطرات بارداری در طی دوره 9 ماهه پس از دریافت ریباورین ضروری به نظر می­ رسد.

مقدمه: سرطان پستان، از رایج ترین سرطان ها در میان زنان در سراسر دنیا می باشد. ماموگرافی به عنوان ابزاری برای کشف زودرس سرطان های غیرقابل لمس پستان، هم در غربالگری و هم در کشف بیماری دارای ارزش تشخیصی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی بررسی یافته های مربوط به تراکم غیرعادی در پستان و ارتباط آن ها با میزان بدخیمی انجام شد. روش کار: این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1398 بر روی 150 بیمار با نتیجه ماموگرافی تراکم غیرعادی پستان مراجعه کننده به کلینیک خاتم الانبیاء شهرستان جهرم صورت گرفت. متغیرهایی مانند ظاهر ضایعه در سونوگرافی، وجود یا عدم وجود توده، نوع توده و محل ضایعه در سونوگرافی مورد بررسی قرار گرفت و سپس ارزیابی هورمونی و پاتولوژی در صورت نیاز انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 19) و آزمون های کای اسکوئر و تی تست انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ­ها: از 150 بیمار مورد بررسی، 134 مورد تراکم غیر عادی پستان در ماموگرافی مشاهده شد. توزیع سنی افرادی که یافته­ های ماموگرافی آنها نشان از وجود تراکم غیرعادی داشت، در مقایسه با بیماران بدون تراکم غیرعادی، تفاوت معنی داری نشان نداد. یافته ماموگرافی شامل نرمال بودن، خوش خیم، مشکوک، مرزی و بدخیم ارتباط معنی داری با وجود یا عدم وجود تراکم ناهمسان محوری داشت (001/0=p). نمره BI-RADS نیز ارتباط معنی داری با وجود یا عدم وجود تراکم ناهمسان محوری در ماموگرافی داشت (001/0=p). پاتولوژی فقط برای 21 مورد انجام شده بود. بر اساس این تست، حساسیت و اختصاصیت تراکم غیرعادی برای بدخیمی برابر 64/63% و 20% تعیین شد. نتیجه­ گیری: با توجه به حساسیت و اختصاصیت مثبت بودن تراکم غیرعادی در ماموگرافی، برای بررسی­ های تکمیلی و بالا بردن ارزش تشخیصی، نیاز به استفاده از سایر روش ­های غربالگری در کنار ماموگرافی برای بیماران مستعد تراکم غیرعادی می باشد.

مقدمه: درد، پدیده شایع و جزء اجتناب ناپذیر فرآیند زایمان است و کنترل مؤثر این درد همانند دیگر دردهای حاد، موضوع مهم جامعه و بهداشت می­ باشد. بر اساس مطالعات، یکی از علل اصلی عدم انتخاب زایمان طبیعی توسط مادران، ترس از درد طبیعی لیبر و زایمان می ­باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی مقایسه ای تأثیر ماساژ افلوراج و کیف آب گرم در کاهش درد مرحله اول زایمان زنان نخست زا انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی با گروه کنترل در سال 95-1394 بر روی 90 زن باردار نخست زای بستری شده در بیمارستان زنان تهران انجام شد. نمونه­ ها به طور تصادفی در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل قرار گرفتند. در گروه آزمون 1، 15 دقیقه ماساژ، گروه 2 به مدت 15 دقیقه کیف آب گرم در ناحیه پشت در سه نوبت در دیلاتاسیون 4، 6 و 8 سانتی متر و گروه کنترل، مراقبت ­های معمول اتاق زایمان را دریافت کردند. در هر سه گروه شدت درد با استفاده از مقیاس VAS تا پایان زایمان اندازه ­گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ­ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 24) و آزمون های تی، کای دو و تحلیل واریانس با داده ­های تکراری صورت گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ­ها: پس از مداخله، شدت درد در گروه­ های مداخله در شروع فاز فعال و انتقالی زایمان نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت (001/0>p). با این وجود تفاوت معناداری در میزان کاهش درد بین دو گروه مداخله وجود نداشت (001/0

مقدمه: زنان­ باردار به علت تغییرات هورمونی و فیزیکی در این دوره، با مشکلات عدیده ­ای از جمله اختلال خواب مواجه می­ شوند که زمینه استرس، تنش و اضطراب را در آنان فراهم می­ کند. به علت محدودیت مصرف دارو در این دوران، ممکن است از روش ­های غیردارویی برای بهبود این وضعیت استفاده نمود که می ­توان به آرام ­سازی بنسون و ذهن­ آگاهی اشاره نمود، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین و مقایسه تأثیر تکنیک آرام­ سازی بنسون و ذهن­ آگاهی بر کیفیت خواب زنان باردار انجام گرفت. روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی یک سوکور که در سال 1401 انجام گرفت، 102 زن باردار شهر شیراز دارای کیفیت خواب پایین بر اساس تخصیص تصادفی بلوکی به یکی از سه گروه مداخله آرام ­سازی بنسون، ذهن­آگاهی و کنترل تخصیص یافتند. داده­ های مربوط به کیفیت خواب از طریق شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ قبل از مداخله و 1 ماه بعد از مداخله جمع­ آوری گردید. مداخلات در طی 8­ هفته انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از نرم­ افزار SPSS (نسخه 21) و آزمون ­های آماری کای دو، تحلیل واریانس یک طرفه، تست تعقیبی توکی و تی­ زوجی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته­ ها: قبل از مداخله تفاوت آماری معنی­ داری در میانگین نمره کلی کیفیت خواب در هر سه گروه مشاهده نشد (05/0p) و هر دو گروه مداخله نسبت به گروه کنترل تأثیر یکسانی داشتند. نتیجه­ گیری: هر دو روش تکنیک آرام ­سازی بنسون و ذهن­ آگاهی بر کیفیت خواب زنان باردار مؤثر می­ باشند، لذا هر دو روش می­ توانند به عنوان مداخله مراقبتی مورد استفاده قرار گیرند

مقدمه: در دهه­ های گذشته، خون بند ناف به عنوان منبع ارزشمندی از سلول­ های بنیادی شناخته شده و جهت درمان بسیاری از بیماری ­ها استفاده می ­شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آگاهی و نگرش به ذخیره و اهدای خون بند ناف در زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان امیرالمومنین (ع) شهر زابل انجام شد. روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1401 بر روی 500 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان امیرالمؤمنین (ع) شهر زابل انجام شد. ابزار گردآوری داده ­ها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر سه بخش مشخصات دموگرافیک، آگاهی و نگرش به ذخیره سازی و اهدای خون بند ناف بود که توسط افراد تکمیل شد. امتیاز بخش آگاهی به 3 گروه آگاهی ضعیف، متوسط و آگاهی خوب و امتیاز قسمت نگرش به سه قسمت نگرش منفی، خنثی و نگرش مثبت تقسیم بندی گردید. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 16) و ضریب همبستگی اسپیرمن انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ­ها: میانگین نمره آگاهی 11/5±18/24 بود و 463 نفر (6/92%) از شرکت کنندگان اطلاعات کافی راجع به ذخیره سازی و اهدای خون بند ناف نداشتند. میانگین نمره نگرش 54/4±36/28 بود و اکثریت شرکت کنندگان یعنی 494 نفر (8/98%) نگرش خنثی نسبت به ذخیره سازی و اهدای خون بند ناف داشتند. بین دو متغیر آگاهی و نگرش به ذخیره و اهدای خون بند ناف همبستگی آماری معناداری وجود نداشت (03/0-=r، 507/0=p). نتیجه­ گیری: با توجه به کاربرد سلول­ های بنیادی خون بند ناف در درمان بیماری­ های مختلف، اطلاع رسانی و برنامه ریزی آموزشی مناسب به منظور ارتقاء آگاهی و نگرش زنان باردار ضروری به نظر می ­رسد.

مقدمه: حاملگی خارج رحمی (EP) به لانه­ گزینی یک تخمک بارور شده در خارج از حفره رحم اطلاق می­ شود. حاملگی خارج رحمی پاره شده، علت اصلی مرگ و میر مادران در سه ماهه اول بارداری می­ باشد. مطالعه حاضر با هدف مروری نظام مند بر عوامل مرتبط با حاملگی خارج رحمی پاره شده انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر با روش مرور سیستماتیک بر اساس چک لیست PRISMA انجام شد. یک جستجوی گسترده در پایگاه­ های اطلاعاتی داخلی و خارجی شامل PubMed، Magiran، Web of Science، Scopus، SID و موتور جستجوی Google Scholar با استفاده از واژه ­های کلیدی استاندارد شده MESH شامل Extrauterine Pregnancy، Ectopic Pregnancies، Abdominal Pregnancy، Heterotopic Pregnancy، Ovarian Pregnancy، Tubal Pregnancy، Interstitial Pregnancy، Perforation، Rupture، Factors، Related Factors و همچنین معادل فارسی آن­ها شامل حاملگی خارج رحمی، حاملگی خارج رحمی پاره شده، پارگی و عوامل مرتبط و با همه ترکیبات احتمالی کلمات مهم، اصلی و حساس، از ابتدا تا 12 مارس 2023 صورت گرفت. یافته ­ها: در مجموع، 10 مقاله از 624 مطالعه شامل 3475 زن باردار وارد مطالعه شدند. از این تعداد حدود 1351 نفر (38%)، حاملگی خارج رحمی پاره شده با میانگین سنی 62/5±1/30 سال داشتند. عواملی مانند میزان سطح هورمون β-hCG (5 مورد)، هفته ­های سن حاملگی (2 مورد) و سابقه حاملگی خارج رحمی (2 مورد) از عوامل مرتبط با حاملگی خارج رحمی پاره شده بودند. نتیجه ­گیری: مطالعه حاضر نشان داد عواملی مانند مقدار β-hCG، سن، سابقه EP، سن حاملگی، سابقه بیماری­ های عفونی لگن PID و استفاده از داروهای ضد بارداری با حاملگی خارج رحمی پاره شده (REP) مرتبط می­باشند.

مقدمه: سرطان دهانه رحم به عنوان یک مشکل بهداشتی مهم در زنان شناخته شده است. عفونت با برخی از ژنوتیپ­ های ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، مهم ترین عامل خطر مرتبط با سرطان دهانه رحم می باشد. مطالعه حاضر با هدف برآورد شیوع HPV تناسلی در زنان حاشیه­ نشین انجام شد. روش کار: در این مطالعه سیستماتیک و متاآنالیز از 20 فوریه تا 20 مارس 2023، پایگاه های اطلاعاتی Web of Science، Scopus، PubMed و Embase و موتور جستجوی Google scholar بدون اعمال محدودیت زمانی با استفاده از کلمات کلیدی از جمله "پاپیلوما ویروس"، "زگیل تناسلی" و "حاشیه­ نشین" و مترادف های مربوطه جستجو شدند. در معیارهای انتخاب، مطالعات مشاهده­ای در مورد شیوع پاپیلوما ویروس تناسلی در زنان حاشیه ­نشین گنجانده شدند. هتروژنیتی مطالعات با شاخص I2و آزمون کوکران Q ارزیابی شد. برای ارزیابی سوگیری انتشار مطالعات از نمودار قیفی و آزمون های Egger & Begg استفاده شد. یافته ­ها: در نهایت 10 مطالعه با حجم نمونه کلی 65813، مطابق با هدف مطالعه حاضر باقی ماندند. نتایج متاآنالیز نشان داد، شیوع کلی HPV در زنان حاشیه­ نشین 17% (21-13%=CI) بود و ژنوتیپ HPV/16 با شیوع 18% (23-13%=CI) ژنوتیپ شایع در افراد مبتلا بود. نتیجه ­گیری: به طور کلی، شیوع ابتلاء به ویروس پاپیلومای تناسلی در زنان حاشیه ­نشین نسبتاً بالا بود. این نتیجه می­ تواند برای سیاست­گذاران در برنامه ­ریزی استراتژی­ های پیشگیرانه از سرطان دهانه رحم در محیط ­های فقیرنشین و کم درآمد مفید باشد.

مقدمه: سندرم مثانه دردناک، به عنوان یک اختلال مزمن و پیش رونده در مثانه شناخته می شود. مطالعه مرور نظام مند حاضر با هدف بررسی روش کاربرد درمان تحریک عصب تیبیال خلفی در سندرم مثانه دردناک انجام شد. روش کار: این مطالعه مرور نظام مند با استفاده از کلیدواژه های فارسی و انگلیسی و همه ترکیبات احتمالی آن ها در پایگاه های اطلاعاتیPubMed، Scopus، ProQuest، Google scholar، Web of science، The Cochrane Library، EMBASE، Cinhal، SID، Magiran، IranMedex و IranDoc بدون محدودیت زمانی و زبانی تا ماه آوریل 2022 انجام شد. دو نویسنده به طور مستقل شناسایی، غربالگری و نقد کیفی مقالات و استخراج داده ها را انجام دادند. یافته ­ها: با استفاده از استراتژی جستجو، 317 مطالعه بازیابی شد. 7 مطالعه با 174 نمونه وارد مرور نظام مند حاضر گردید و از بین آنها نیز 5 مقاله حائز شرایط ورود به متاآنالیز بودند. یافته ها نشان داد که تحریک سوزنی عصب تیبیال خلفی باعث بهبودی و کاهش معنی دار میانگین دفعات شب ادراری (تفاوت میانگین: 0. 78-، فاصله اطمینان 95%: 15/0-تا 41/1-) و دفعات دفع ادرار روزانه (تفاوت میانگین: 3. 94-، فاصله اطمینان 95%: 43/1-تا 44/6-) در مقایسه با مقادیر قبل از درمان شد. همچنین با اینکه مقادیر مربوط به شاخص علائم سیستیت بینابینی (ICSI) و شاخص مشکل سیستیت بینابینی (ICPI) نیز بعد از مداخله در مقایسه با مقادیر قبل از درمان کاهش یافت، بر اساس مدل اثرات تصادفی، این تفاوت میانگین از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه ­گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده تأثیر تحریک سوزنی عصب تیبیال خلفی بر میانگین دفعات دفع ادرار روزانه و دفعات شب ادراری بود، با این حال به دلیل ناهمگن بودن مطالعات و عدم وجود بازوی کنترل، به طور قطع نمی توان روش استانداردی برای تحریک عصب تیبیال خلفی تعیین کرد، لذا انجام کارآزمایی­ های بالینی تصادفی با حجم نمونه بیشتر توصیه می گردد.