مطالعات بین رشته ای دانش راهبردی
سال:1402 | دوره:13 | شماره:51 |تعداد مقالات:10

در نظام حقوقی ایران مقرره‏ خاصی در خصوص توافق اصحاب قرارداد برای تعیین دادگاه صالح جهت رسیدگی به اختلافات وجود ندارد. از این رو، موضوع شرط انتخاب دادگاه، در حقوق دادرسی مدنی ایران پدیده ای نوظهور به شمار می‎رود. مقاله حاضر، سعی نموده‎است که از یک‎سو، به دلیل ضرورت احترام به توافق اصحاب قرارداد، تامین ثبات و قابلیت پیش‎بینی در روابط بازرگانی و نیز حفظ تعادل و توازن قرارداد بر مبنای رعایت کامل تمام شروط قراردادی، ظرفیت قانونی موجود، استدلال‏های حقوقی و تحلیل‏های اقتصادی به نفع «پذیرش شرط انتخاب دادگاه» را احصاء نماید و از سوی دیگر، با توجه به‎ملاحظاتی مانند انصاف در حمایت از طرف ضعیف‏تر قرارداد، ضرورت شرایط شکلی و ماهوی برای اعتبار شرط صلاحیت و همچنین برخی موانع اِعمال صلاحیت از جمله؛ رعایت الزامات اجتناب ناپذیر حاکمیت ملی در اِعمال صلاحیت قضائی،اصول و ضوابط حاکم بر این شرط را مبتنی بر عدم پذیرش مطلق آن تعیین نماید. در پایان، ضمن ارائه پیشنهاداتی برای قانونگذاری، این نتیجه حاصل شده‎است که در نظام حقوقی ایران «شرط انتخاب دادگاه» بر مبنای اصل حاکمیت اراده و ظرفیت‏های قانونی موجود به صورت مقید پذیرفته شده ‎است.

یکی از اساسی ترین وظایف حکومتها در مورد شهروندان و جامعۀ مردم کشورها تأمین امنیت ملی استت امنیت به عنوان بستری برای زندگی، رشد و پیشرفت انسانها در عرصههای مختلف، امتری رتر وری بتود و با توجه به ارتباطات پیچید میان مؤلفههای مؤثر بر ابعاد امنیت ملی، پایداری امنیت ملی بته عنتوا ن راهتی برای تأمین امنیت ملی حال و آیند مدنظر حکومتها قرار گرفته است همچنین الگوی »حکمرانتی ختو « که مبنای سنجش ورعیت حکمرانی میان کشورها از سوی برنامۀ توسعۀ سازمان ملل در قالت 8 شت اخص معرفی شد، و به نوعی با امنیت ملی پایتدار دللتت کتارکردی دارد، گزینته ای استت کته از ستو ی محقت انتخا شد تا رابطهاش با پایداری امنیت ملی بررسی گردد برهمین اساس محق موروع ختود را نستبت »حکمرانیخو « و »پایداری امنیت ملی ج ا ایران«، انتخا نمود استت هتد اصتلی تحقیت، شت ناخت رابطۀ حکمرانیخو و پایداری امنیت ملی ج ا ایران، است روش تحقی از نظتر نتوع هتد، کتا ربردی-توسعهای و از نظر رویکردی، توصیفی-تحلیلتی متی باشتد گتردآوری اطاعتات بته روش کتابخانته ای و پرسشنامه است داد های این تحقی با استفاد از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردیت د است ت جامعت ۀ آماری 130 نفر و حجم نمونه برابر فرمول کوکران 69 نفر و پایتایی پرستش نامته از روش تکتر ار آزمتون و محاسبه رری آلفای کرونباخ 0/89 از طری SPSS تأیید شد است در نتیجهگیری، مشخص شتد میتان حکمرانیخو و پایداری امنیت ملی در ج ا ایران، رابطهای معنتادار، مستتقیم، متقابتل و دو ستویه وجتود دارد، به گونه ای که پایداری امنیت ملی ج ا ایران، در پایداری حکمرانی خو در ج ا ایران، رابطته ای مستقیم و متقابل دارد.

نقش فضای سایبری در محیط دریایی کشورها بسیار برجسته بوده و در بردارنده پیامدهای مهمی برای امنیت و راهبرد دریایی کشورها است. در این راستا، سوال مقاله حاضر این است که نقش آفرینی نیرو های دریایی در حوزه فضای سایبری چیست و متقابلاً این فضا چه پیامدها (فرصت ها و چالش هایی) برای امنیت و راهبرد دریایی کشورها دارند؟ در پاسخ به این سوال، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و ابزار اسنادپژوهی، به این گزاره رسیدیم که فضای سایبری، هسته اصلی موفقیت در مأموریت های دریایی است و اساس کنترل و فرماندهی نیرو های دریایی را تشکیل می دهد. سیستم ها و سامانه های مبتنی بر اطلاعات، آگاهی از فضای نبرد، جمع آوری اطلاعات، هدف گیری و قابلیت های دیگر را امکان پذیر می کند. هدف نیرو های دریایی مدرن، حفظ آزادی مانور و سلب آزادی عمل دشمن در دریا است که این قابلیت را تجهیزات و توانمندی های سایبری فراهم می کند. قابلیت های سایبری دشمنان همانند هدف گیری دقیق و حملات دوربرد به کشتی ها به این معنا است که نیرو های دریایی در دریا نسبت به گذشته پیوند محکم تری با یکدیگر دارند و در عین حال آسیب پذیرتر شده اند. موازنه سنتی قوا بین نیرو های دریایی و دشمنان به دلیل گسترش قابلیت های سایبری بر هم خورده است، که این امر باعث ایجاد عدم تقارن شده است. قابلیت های سایبری، همچنین نیرو های دریایی کوچک تر و بازیگران غیردولتی را به طور نامناسبی قدرتمند تر می کند. مقاله حاضر در راستای تبیین یافته های فوق، بده ترسدیم سداختار ید ا الید ههدا ی فضدا ی سدا یبری مدرتبط بدا مأموریتهای نیروی دریایی، تبیین راهبرد نیروهای دریایی بینالمللی برای فضای سایبری و مهمتدر از همده، تبیین پیامدهای فضای سایبری برای امنیت دریدایی در سده سدرا راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی پرداخت شده است.

متن حاضر درصدد تبیین و ارزیابی مولفه های شکاف نسلی در تعامل با شبکه های اجتماعی مجازی با تأکید بر مولفه سیاسی ( مطالعه موردی: شهروندان شهر تهران) بوده است. از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع از رویکرد نظری تلفیقی برای تبیین موضوع استفاده شده است. با استفاده از مطالعه پیمایشی، داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از روی384 نفر از شهروندان 15 سال و بالاتر شهر تهران که با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه کوکران و نیز روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند؛ گردآوری گردید. به منظور اعتبار سنجی ابزار از اعتبار محتوایی صوری کیفی و جهت پایایی سنجی ابزار از روش همسازی درونی گویه ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته های توصیفی پژوهش نشان داده است که میانگین شاخص کل اختلاف ارزش های مقوم شکاف نسلی در میان گروه های سنی مورد بررسی پایین بوده و لذا بیانگر تفاوت نسلی است تا شکاف نسلی. علاوه بر آن؛ یافته های استنباطی پژوهش در بخش تحلیل دو متغیره نشان داده است که مدت زمان استفاده بیشتر، استفاده خبری و علمی و آموزشی، داشتن انگیزه ابزاری(هدفمند) در استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی موجب شکاف نسلی(تفاوت نسلی) در بین گروه های مختلف سنی شده است. همچنین، یافته های پژوهش در بخش تحلیل چند متغیره نشان داد که متغیرهای مستقل متغیر مدت استفاده ، نوع استفاده، انگیزه و هدف استفاده و سن از تأثیرگذاری معناداری در سطح خطای 01/0 بر متغیر وابسته برخوردار بوده اند.

با پیچیدگی و محدودیت روزافزون در جهان امروز، اهمیت و ضرورت نظارت، ارزیابی و کنترل بیش ازپیش شده و کارآمدی و پویایی نظامات تا حد زیادی به نوع و نحوه نظارت و کنترل بستگی دارد. از سوی دیگر با توجه به استقرار نظام جمهوری اسلامی در کشور ایران، لازم است مفاهیم بومی نظارت، کنترل و ارزیابی نیز ایجاد شود که از بهترین منابع، بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) است. در این مقاله با هدف تبیین الگوی نظارت، ارزیابی و کنترل در اندیشه مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و با کلیدواژه های نظارت، مراقبت، بازرسی، ارزیابی و کنترل و بررسی بالغ بر 1700 فیش از بیانات معظم له بصورت تمام شمار؛ از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. این تحقیق از نظر هدف، کابردی و از نظر داده ها، آمیخته بوده و جامعه آماری آن را خبرگان و پژوهشگران حوزه اندیشه ای مقام معظم رهبری(مدظله العالی) تشکیل داده اند. در ادامه؛ مضامین مربوطه شناسایی و با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد تائید 36 نفر از خبرگان قرار گرفت. در نهایت، مضامین شناسایی شده در تبیین نظارت، ارزیابی و کنترل، شامل "روش ها و ابزارها"، "ویژگی های نظارت، کنترل و ارزیابی"، "ویژگی های فردی ناظر"، "ویژگی های افراد سازمان" و "ویژگی های دستگاه نظارت" بوده اند. در نتیجه این تحقیق؛ مبتنی بر اندیشه مقام معظم رهبری(مدظله العالی)؛ الگوی جامع، کارآمد، بومی و متناسب با فرهنگ کشور برای نظارت، ارزیابی و کنترل ارائه شده است.

این پژوهش با هدف شناسایی و ارزیابی راهکارهای توسعه کارآفرینی با رویکرد نظام نوآوری اجتماعی در شهر جد ید پردیس انجام گرفته و برحسب گردآور ی داده ها از نوع توص یفی، برحسب هدف کار بردی و روش حل مسائل از نوع مدلساز ی ریاض ی و تصم یم گیری چند شاخصه ) MADM ) میباشد. جامعه آماری تحقیق از 15 نفر خبرگان حوزه نوآوری اجتماعی و کارآفرینی تشکیل شده است. بر اساس مطالعات صورت گرفته معیارهای تحقیق از تغییرات نظاممند، انت شار و اجرا در مقیاس و سیع، ارزیاب ی عملیاتی ایده منتخب، ارائه نمونه اولیه عملی برای آزمایش ایده ها، ایده پردازی باهدف حل مشکککل، و شککخیص یک مشککل که باید حل شکود تشککیل شکده اسکت. در بخش تحلیل ابتدا به اولویتبندی و وزندهی معیارها پرداخته می شود، سپس با ا ستفاده از تکنیک تحلیل شبکه روابط درونی بین معیارها محا سبه گردید و با ا ستفاده از وزن های به د ست آمده در نرم افزار سوپرد سیژن سوپر ماتریس ناموزون را ت شکیل داده و با محاسبه سوپر ماتریس ناموزون و حد به وزن نهایی و رتبه بندی معیارها احصا شد، بر این ا ساس سه معیار ارائه نمونه اولیه عملی برای آزمایش ایده ها، تغییرات سیستماتیک، ارزیابی عملیاتی اید ه منتخب از باالترین اولویتها در بین معیارهای دیگر برخوردار ا ست که برای هر یک پی شنهادهایی ارائه گردید و با ا ستفاده از روش دلفی یک فرایند ساختاریافته برای جمع آوری و طبقه بندی آن بررسی و اجرا گردید.

با توسعه شهرها و اهمیت یافتن هرچه بیشتر حضور فضاهای طبیعی و منظر و استفاده هر چه کارامدتر از پتانسیل های منظر در محیط های شهری، نیاز به روشهای کارامدتر در برنامه ریزی و طراحی منظر هر روز بیشتر گرد. این پژوهش با مطالعۀ پژوهش های حوزۀ معماری منظر و جی ای-اس، تلاش می کند تا به بررسی کاربردهای سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوزه منظر بپردازد. این پژوهش با ارائۀ مدل تجسم دیجیتالی و منظر ذهنی دیجیتالی، یک مدل مفهومی برای جایگاه جی ای اس در فرایند کسب دانش حاصل از طراحی، مبتنی بر «ارائۀ بصری منظر»، برای معماران منظر تبیین کند. در اینجا فرآیند تولید دانش به کمک جی ای اس، از «منظر» طراحی شده تا «ارائۀ بصری» تشریح خواهد کرد و مدلی برای آن ارائه می دهد تا نقش و جایگاه جی ای اس را در چهارچوب کسب دانش حاصل از «طراحی منظر» تبیین کند. ماهیت این پؤوهش کیفی بوده و به مدد روش مرور نظام مند کیفی صورت گرفته است. براساس یافته ها، پژوهش های مبتنی بر هوش مکانی، می توانند در سه حوزۀ 1- مدل سازی 2- تجزیه و تحلیل 3- نمایش بصری با جی ای اس ادغام شوند. از طرفی با توجه به مدل های مفهومی ارائه شده، می توان استنباط کرد که جی ای اس دو بخش نوآورانه برای مطالعات محیطی در معماری منظر دارد: در بخش اول تکرار پذیری و امکان انجام فرایند به صورت روش مند، این امکان را به معمار منظر می دهد تا مطالعات را برای کسب دانش حاصل از طراحی، در قالب یک فرایند رویه پذیری به انجام رساند. در بخش دوم، ادغام سایر لایه های اطلاعاتی امکان دستیابی به دانش جدید را برای طراحان و برنامه ریزان منظر فراهم می کند.

این پژوهش با هدف بررسی روشهای تربیت دینی از دیدگاه امام موس ی ص در در آم وزش وپ رورش صورت گرفته است، لذا این مقاله ازنظر هدف کاربردی، ازنظر دادهها آمیخته )کیف یوکم ی( و ازنظ ر روش اجرای پژوهش از نوع اکتشافی )مرحله کیفی( و پیمایشی مقطعی )مرحله کم ی( اس ت. در روش کیف ی ب ه تحلیل محتوای کتابهای ادیان در خدمت انسان )صدر، 95(، برای زندگی )صدر91، (، گ ام ب ه گ ام ب ا ام ام )ضاهر1396، (، حدیث سحرگاهان )ص در، 1390( و مدرس ه ترب یت ی )ادی ب و همک اران، 1397( و درس گفتارها پرداخته شد. در روش کمی، روایی صوری پرسشنامه محقق ساخته مورد تأیید قرار گرفت و پای ایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 0. 812 مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری شامل 305 نف ر از م د یران و معلمان مدارس استان سمنان و همچنین کارشناسان موسسه امام موسی ص در اس ت. داده ه ا ب ا روش ه ا ی آماری توصیفی و استنباطی )SPSS و Amos )تحلیل شد. یافتهها نش ان داد ک ه روشه ا ی تربی ت دین ی از دیدگاه امام موسی صدر در آموزش و پرورش شامل مؤلف ه ه ا ی تربی ت خ انوادگ ی، عام ل ب ودن، ت قوی ت انسجام خانوادگی، تقویت نقش رهبری خ انواده، ترب ی ت ص ح یح خ انوادگ ی، ع دالت، آم اده س ازی فض ا، مسئولیت بخشی به افراد، وضع اجتماع ی دعوتکننده، دعوت صحیح و توأم با عمل، عدم تفکیک بین عمل و نظر، اسوه سازی، ایثار پدر و مادر، اقناع فکری، برقراری رابطه فرد با جهان هستی، تسامح، تلقین و امربه معروف و نهی از منکر می باشد.

تدابیر هوشمندانه در موضوعات پیچیده ، متغیر و انسانی نیازمند نرم افزار یا الگوی شناسایی، ارزیابی و تصمیم گیری است. هرچند در بهترین حالت همه عوامل نه شناسایی و نه مورد مدیریت قرار می گیرند. این امر در موضوع تحول علوم انسانی نیز مصداق دارد. هدف مقاله حاضر یافتن ساز و کاری برای اسلامیت علوم و ارائه نقشه راه محتوایی و مدیریتی برای ان است .روش تحقیق از نظر هدف کاربردی واز نظر نوع کیفی ودرتجزیه تحلیل اطلاعات برای الگوسازی از روش تحقیق تکاملی (ابداعی فرهنگستان علوم اسلامی) وبرای پردازش و اعتبار یابی الگو از روش طوفان فکری استفاده شده است. در الگوی پیشنهادی، تحول علوم انسانی از سه جنبه به شکل متوازن و هماهنگ پیگیری می شود: محتوا، برنامه و سازمان علوم انسانی، از این رو الگوی پایه تحول از سه زیر الگوی تحول محتوا ،تحول برنامه و تحول سازمان علوم انسانی تشکیل می گردد. الگوی ارائه شده قابلیت ارائه نقشه راه و اولویت بندی را در شرایط متغیر؛ انقباض و انبساط مولفه هاو در مورد مدیریت در تحول متناسب با مقدورات ونیز ارائه برنامه کوتاه ،میان و بلند مدت را در هر بخش دارد. همچنین به دلیل تفکیک و ارتباط عوامل محتوایی و مدیریتی قابلیت تحول همزمان را در هر دو موضوع فراهم می آورد.با ویژگی های یاد شده پیش بینی می شود الگوی پیشنهادی به وسیله سازمان های متولی به ویژه شورای تحول علوم انسانی قابل بکارگیری باشد.

گفتگو و روابط سیاسی به تنهایی نمی‏تواند باعث اقتدار سیاسی شود. البته گفتگو شرط لازم است، اما کافی نیست. اقتدار سیاسی زمانی به دست می‏آید که گفتگو همراه با قدرت نظامی و قدرت بازدارندگی باشد و به همین دلیل اقتدار نظامی علاوه بر اینکه گفتگوهای سیاسی را آسان می‏کند، باعث اقتدار سیاسی هم می شود. هدف اصلی این مقاله رویکردی به رابطه اقتدار نظامی با مذاکره در اندیشه فرمانده معظم کل قوا می باشد. این مقاله از نوع کاربردی و به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و حجم نمونه 74 نفر است. روش جمع آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‏ای می باشد، که ابتدا بیانات مرتبط مقام معظم رهبری (تعداد 30 فیش)، به عنوان بعد استخراج و از طریق پیمایش و نظر خبرگی، مؤلفه‏بندی و شاخص گذاری گردید، سپس بر اساس مطالعات اسنادی و کتابخانه‏ای مطالب مرتبط(تعداد 21 فیش)، به عنوان بعد استخراج و از طریق پیمایش و نظر خبرگی، مؤلفه‏بندی و شاخص گذاری گردید. بر اساس یافته های تحقیق، تعداد 12 عامل بیان کننده رویکردِ رابطه اقتدار نظامی با مذاکره در اندیشه فرمانده معظم کل قوا هستند. این عوامل عبارتنداز: توان موشکی؛ اقتدار نظامی؛ افزایش قدرت بازدارندگی؛ قدرت و نفوذ منطقه ای؛ پیشرفت و افزایش توانمندی؛ خدامحوری و مجاهدت در راه خدا؛ اقتدار دفاعی؛ استقلال؛ حضور فعال و مقتدرانه و اثربخش؛ پایبندی به اصول و آرمان ها؛ توان نهضتی و همگرایی با گروه های جهادی جمهوری اسلامی ایران.