مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    13-39
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    40
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

مقالۀ حاضر به بررسی دیدگاه آیت الله سید محمدباقر صدر به تاریخ از دو حیث روشی و جوهری پرداخته است. شهید صدر در کتاب اقتصاد ما روش های آزمایشگاهی استقرا را آن گونه که دانشمندان علوم طبیعی از آن استفاده می کنند در پژوهش تاریخی، غیر قابل اعمال می داند؛ اما در کتاب مدرسۀ القرآنیه ضمن توجه به تفاوت تاریخ با سایر علوم، بر امکان انجام پژوهش علمی در حوزۀ تاریخ با استفاده از استقرای تاریخی تصریح می کند. این مقاله مدعی است که حلقۀ وصل دو دیدگاه را باید در کتاب مبانی منطقی استقرا جست وجو کرد. با این توضیح که نخست، علم از نظر شهید صدر، همان شناخت یقینی است و روش استقرا آن گونه که مکتب ذاتی شناخت آن را توضیح می دهد، در حوزه های پژوهشی گوناگون (از طبیعت تا تاریخ) می تواند تولید معرفت یقینی کند؛ دوم، استقرا همان استدلالی است که طی آن امر عام را می توان از امور خاص استخراج کرد و استخراج سنت ها یا قوانین تاریخی از رویدادهای تکینه نیز نوعی استخراج امر عام از امر خاص محسوب می شود؛ سوم، شهید صدر همۀ انحای مختلف استنتاج استقرایی را مستلزم امکان دخالت در پدیده ها نمی داند. در پژوهش تاریخی امکان استقرا بر مبنای مشاهدۀ درزمانی وجود دارد؛ بنابراین می توان ادعا کرد که از این سه جهت بوده است که شهید صدر روش استقرای تاریخی را برای فهم سنت ها و قوانین تاریخ قابل استفاده می داند. پس از این بحث روش شناسانه، به تشریح دیدگاه ایشان دربارۀ ویژگی ها، محدوده و صورت های سنن تاریخ و نیز به دلایل اهمیت آگاهی انسان به سنت های مقرر تاریخی و وابسته بودن اِعمال فاعلیت انسان در تاریخ باتکیه بر چنین معرفتی پرداخته شده است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 40

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

بابائی سیاب علی

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    41-57
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    29
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

محمدبن محمد الیمانی از مؤلفان دربار العزیز بالله پنجمین خلیفۀ فاطمی است. رسالۀ کوتاه سیرة الحاجب تنها متن برجای مانده از اوست که دارای محتوایی تاریخ نگارانه است. این رساله به دستور خلیفۀ وقت و به شیوۀ نقلی رویدادهای مربوط به قدرت یابی فاطمیان را ما بین سال های 286 تا 297 هجری براساس روایات جعفربن علی الحاجب پیشکار مخصوص عبیدالله المهدی روایت می کند. دورانی یازده ساله از تاریخ فاطمیان که با اعلام امامت ازسوی عبیدالله المهدی آغاز و با استقرار دولت فاطمیان در رقاده خاتمه می یابد. در این مقاله تلاش شده است براساس شاخصه های نگرشی و نگارشی حاکم بر تاریخ نگاری اسماعیلیان، متن رسالۀ سیرة الحاجب از منظر موضوع نگارش تاریخ، روش و رویکرد مسلط بر شیوۀ نگارش تاریخ و منابع نقل روایات تاریخی، بررسی و تحلیل علمی شود. براین اساس به نظر می رسد که رسالۀ سیرة الحاجب با برخورداری از شاخصه هایی چون تاریخ نگاری مقدس با رویکرد کلامی، شیوۀ ترکیبی در نقل رویدادها و اتکای بر روایات شاهدان عینی و منابع مورد وثوق مورخ اسماعیلی، ذیل گفتمان تاریخ نگاری اسماعیلی قابل دسته بندی است. شیوۀ پژوهش در این مقاله، تحلیل محتوای کیفی و گردآوری داده ها مبتنی بر جست وجوی کتابخانه ای است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 29

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    59-90
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    31
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

بیشترین نمود ظهور نقوش حیوانی در تاریخ هنر خاور باستان تا دورۀ پُرشکوه هنر صفوی در آثار تجسمی و صنایع دستی بوده است. گستردگی و شباهت نقوش حیوانی در فرش های کاشان و شاهنامۀ طهماسبی دورۀ صفوی مسئله ای است که این فرضیه را تقویت می کند که ممکن است بتوان جهان طبیعی را به عنوان نیروی مشروعیت بخش قدرتمندی برای حاکمیت صفویان در نظر گرفت. هدف از این مقاله ارائۀ مفهوم اساطیری نقوش حیوانی در فرش های کاشان و شاهنامۀ طهماسبی به منظور درک صحیح از رابطۀ میان مفهوم اقتدار و مشروعیت در نظام سیاسی دورۀ صفوی و پیوند آن به هنر و فرهنگ این دوره است. سؤالات مطرح شده در این نوشتار عبارت اند از:چه ارتباطی را می توان بین باورهای اسطوره ای در زمینۀ قدرت و ترسیم نقوش حیوانی در فرش های کاشان و شاهنامۀ طهماسبی دورۀ صفوی متصور شد؟چه ویژگی های مضمونی و بصری مشابهی در نقوش حیوانی فرش های کاشان و شاهنامۀ طهماسبی باتوجه به هم دوره بودن وجود دارد و وجوه تمایز آن ها چیست؟این نوشتار به شیوۀ کیفی تاریخی تحلیلی با رویکرد تطبیقی انجام شده و نتایج پژوهش نشان می دهد که حاکمان صفوی با خارج کردن اسطوره های حیوانی از حالت تعلیق و  استفاده از آن ها در هنرهای گوناگونی چون کتاب آرایی و فرش بافی سعی در مقیدکردن به ساختارهای قدرت، برداشت و خوانش تازه ای از آن ها داشته اند. براین اساس، کاربرد نقوش حیوانی مشابه در فرش های کاشان و شاهنامۀ طهماسبی استفاده از عملکرد این روایت های اسطوره ای به تولید و بازتولید اندیشه های ذات گرایانۀ مشروعیت حکومت صفویه محسوب می شود؛ بنابراین، وجود شباهت های بسیار در کاربرد نقوش حیوانی در فرش های کاشان و شاهنامۀ طهماسبی دورۀ صفوی می تواند مؤید این امر باشد که صفویان با استفاده از هنر نمادپردازی اسطوره ای نقوش حیوانی سعی در انعکاس جهان بینی گفتمان قدرت سیاسی در فرهنگ و هنر ایران داشته اند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 31

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

حضرتی حسن | آونج مینا

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    91-113
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    23
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

در حوزۀ مطالعات انقلاب اسلامی نمونه های بسیاری به چشم می خورد که نویسندگان در تحلیل حوادث و پدیده های انسانی از رویکردی الهیاتی بهره برده و تلاش کرده اند بر تن انقلاب اسلامی لباسی تقدس گونه بپوشانند. این موضوع که تاریخ شناسی فارغ از بنیان های کلامی و الهیاتی در میان تاریخ ورزان و محققان دانشگاهی چه جایگاهی دارد و این که آیا تاریخ در میان دانشگاهیان توانسته است به شأن و جایگاهی مستقل از گزاره های الهیاتی و کلامی دست یابد، مسئلۀ نوشتار حاضر است. در این جستار به بررسی نمونه هایی از آثار دانشگاهیان در حوزۀ تاریخ نگاری انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده که هرکدام به نحوی در تحلیل حوادث مرتبط با رخداد انقلاب اسلامی از ایده ها و آموزه های کلامی استفاده کرده اند. اگرچه رویکرد الهیاتی اساساً مورد علاقۀ بسیاری از پژوهشگران حوزوی در توجه به انقلاب اسلامی بود، با بررسی انتقادی این آثار می توان دریافت که اتخاذ این رویکرد تنها به اندیشمندان و محققان حوزوی محدود نمی شود. برای بسیاری از محققانی که در فضای دانشگاهی و آکادمیک به رخداد انقلاب اسلامی می پرداختند هم رویکرد تاریخی اصل و مبنا نیست و پایبندی چندانی به اصول و معیارهای روش شناسی تاریخی وجود ندارد؛ بنابراین می توان گفت همچنان در میان بسیاری از دانشگاهیان و اهل فن رویکردی علمی به دانش تاریخ وجود ندارد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 23

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

حیدرنژاد یوسف

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    115-134
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    20
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

در آغاز قرن بیستم میلادی جامعۀ علمایی قارۀ هند شاهد شکل گیری گونه ای نوین از سیره نگاری پیامبر اکرم(ص) بود. از آغاز ورود اسلام تا قرن بیستم میلادی سیره نگاری های انجام شده در شبه قارۀ هند دارای مؤلفه هایی از جنس تاریخ نگاری توصیفی و روایی بود. با تشکیل جنبش ها و احزاب سیاسی اسلامی توجه آنان به سیره نگاری پیامبر اکرم(ص) موجب ایجاد سبک نوینی در این بخش گردید که می توان عنوان آن را سیره نگاری انتقادی نامید. مهم ترین مؤلفۀ گونۀ جدید، ارتباط آن با ایدئولوژی اسلام سیاسی است. ابوالاعلی مودودی به عنوان بانی حزب جماعت اسلامی از مهم ترین سیره نگاران انتقادی شبه قارۀ هند محسوب می گردد؛ از این رو باید پرسید نسبت سیره نگاری انتقادی پیامبر اکرم(ص) با ایدئولوژی اسلام سیاسی در اندیشۀ ابوالاعلی مودودی چیست. مدعا با استفاده از تحلیل تاریخی این است که ابوالاعلی مودودی با استفاده از مؤلفه های سه گانۀ منصب نبوت، مرحله مندی و پیش بینی پذیر دانستنِ تاریخ بشر درصدد بسط قرائت ایدئولوژیک از سیرۀ پیامبر اکرم(ص) برآمد. دستیابی به این که مودودی سیره نگاری انتقادی را با استفاده از کارکردهای سه گانۀ اسطوره سازی، مشروعیت بخشی و یکپارچه سازی، زمینه ای برای تحکیم جایگاه ایدئولوژی اسلام سیاسی در پاکستان به کاربست از دستاوردهای پژوهش است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 20

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    135-157
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    25
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

محاورۀ سقراطی لوسیس ازجمله نخستین آثار افلاطون محسوب می شود و در متن آن دو اشارۀ گذرا به شاهنشاهی هخامنشی و مسائل مرتبط با آن مشاهده می شود. در این محاوره که محتوای اصلی آن در باب دوستی و ماهیت آن است، نخست از شاه بزرگ هخامنشی و سیادت و فرمانروایی وی بر آسیا و نیز میراث وی برای مهترین پسرش سخن رفته و در جایی دیگر نیز در ضمن گفت وگو به کوتاهی به داریوش یکم و گنج های او نظر افکنده شده است. پژوهش حاضر، با هدف دستیابی به فرصتی برای اندیشیدن مورخانه در باب جلوه ها و وجهه های گوناگون شاهنشاهی هخامنشی در اذهان معاصرانش، تنها به یکی از این دو مورد یعنی اشارۀ افلاطون به تسلط تمام عیار شاه بزرگ پارس بر سراسر سرزمین آسیا می پردازد. این تحقیق در پی آن است که بخشی از محاورۀ لوسیس را که پیش از این در مطالعات شاهنشاهی هخامنشی جایگاه ویژه ای نداشته است، به مثابۀ دروازۀ ورود به مطالعه ای تاریخی در باب این حکومت بررسی کند. درحقیقت پژوهش حاضر که داده های آن با استفاده از منابع کتابخانه ای فراهم شده است، با روشی توصیفی تحلیلی و ازطریق خوانش انتقادی متن لوسیس همراه با تعدادی از سایر منابع و متون یونانی معاصر با حیات سیاسی هخامنشیان، به بررسی و مطالعه ای در باب ریشه ها و تصوراتی می پردازد که سبب پیدایی انگاره و مفهوم ذهنی شاه پارسیِ مسلط بر سراسر آسیا در میان یونانیان معاصر شاهنشاهی هخامنشی در سده های پنجم و چهارم پیش از میلاد شده بود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 25

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

سلیمان زاده علیرضا

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    159-188
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    23
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

کتاب تاریخ سال نهم مدارس ترکیه کتابی ایده محور است که در اینجا سعی خواهد شد انگیزه های علمی مؤلف آن به صورت عینی و مسئله محور تبیین گردد. روش مورد استفاده در این مقاله، تحلیل محتواست که معمولاً از آن، جهت توصیف خصوصیات پیام استفاده می شود تا بتوان به نتایج پژوهش دست یافت که همانا شناسایی ارزش ها و نظریات به کاررفته در کتب درسی است. هدف پژوهش نیز مشخص کردنِ وظیفه ای است که در ترکیه برای آموزش درس تاریخ در نظر گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در ترکیۀ امروزی در کنار ایدۀ انتقال دانش گذشته به نسل کنونی، آموزش تفکر تاریخی و مهارت های حل مسئله جایگزین روش های پیشین شده است. در خروجی چنین روشی، فراگیری صحیح تاریخ به دو عامل اساسی یعنی «طرز روایت معلم» و «یک متن آموزشی خوب» متکی است. از همین منظر، بررسی برنامۀ درسی کشورهای دیگر باعث همگامی ایرانیان با پیشرفت های جهانی در خصوص آموزش، رفع خلأهای آموزشی و همچنین خلاقیت در تعریف محتوا و خط مشی آموزشی خواهد شد. دستاوردهای پژوهشی مقالۀ حاضر نیز بدین قرار است: سازماندهی داده ها در قالب جدول های استاندارد گوناگون و پردازش داده های کتاب درسی با اتکا بر جامعۀ آماری استخراج شده از معلمان و محصلان، استخراج مؤلفه های مهم ابعاد محتوایی اثر و پردازش آن ها از بابت تطابق با اهداف آموزشی از پیش تعریف شده، بررسی تحول در نوع نگرش سیستم آموزشی ترکیه نسبت به تاریخ دنیای باستان، جایگاه مؤلفه های اساسی نظیر تاریخ محلی، جهان و اسلام در یک کتاب درسی، ارائۀ ملموس مصادیق مهارت های نرم مورد توجه در سیستم آموزشی ترکیه، بررسی نگرش تاریخ جدید در تألیف کتاب های درسی تاریخ و تأثیرات غلبۀ اسلام گرایان بر مقولۀ تاریخ نویسی در مدارس ترکیه.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 23

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    189-208
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    24
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

محمدابراهیم باستانی پاریزی (1391-1304) بدون این که هرگز مدعی روشمندی در تاریخ نگاری فردگرایانۀ خویش باشد، در تمامی آثارش بارها در راستای ابهام زدایی از متون تاریخی، دست به نقد و اجتهاد سلبی و نقد و اجتهاد ایجابی زده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که باستانی پاریزی چگونه توانسته با به کارگیری سلاح نقد و اجتهاد مورخانه، به استنتاج حقیقت غیر مذکور در منابع دست یابد و بازتاب آن در تاریخ نگاری وی چگونه بوده است. نتایج این پژوهش نشان خواهد داد که باستانی پاریزی نقد (اجتهاد) سلبی و نقد (اجتهاد) ایجابی را در تمام آثار معروف خویش به عنوان رویکردی در پاسخ به ابهامات تاریخی به کار بسته و این تکنیک را راهی برای وصول به حقیقت و عینیت تاریخی در نظر گرفته است؛ به طوری که می توان مدعی بود این مسئله وجه تمایز و یکی از مهم ترین شاکله‏ های سبک تاریخ نگاری وی است. بر این اساس باستانی پاریزی را باید در زمرۀ مورخان عینیت باوری دانست که عقیده دارند وصول به عینیت و حقیقت تاریخی برای مورخ در پرتو نقد و اجتهاد تاریخی، امکان پذیر است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 24

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    209-239
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    32
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

اواخر دورۀ قاجار و به طور مشخص در دورۀ مشروطه، تحت تأثیر فضای باز سیاسی و اجتماعی، مسائل جدیدی در ارتباط با زنان مطرح شد که قبل از آن هیچ سابقه ای نداشت؛ ازجملۀ این مسائل، مسئلۀ چندهمسری بود که در کانون توجه برخی جراید و روزنامه ها و روشنفکران و درس خوانده ها قرار گرفت. بررسی ها نشان می دهد این روزنامه ها و نویسندگان آن ها که تغییر در وضعیت زنان را از زمینه های بنیادین تحول اجتماعی ایران می دانستند، گفتمانی انتقادی از مسائل سنتی زنان و ازجمله چندهمسری را به ظهور رساندند. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد که آنان با نوشتار صریح، طنز انتقادی، اشعار عامیانه و کاریکاتور به نقد مسئلۀ چندهمسری و علل و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن پرداختند. این مقاله در پی آن است که با روش تحلیل مضمون روایت ها که یکی از روش های تحلیل محتواست به کشف و شناخت چگونگی و چرایی شکل گیری گفتمان انتقادی در روزنامه ها و جراید این عصر، پیرامون مسئلۀ چندهمسری بپردازد؛ گفتمان انتقادی که در تحول فرهنگی جامعۀ ایران نقش مؤثری ایفا کرد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 32

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

کریمی بهزاد

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    241-158
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    21
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

تاریخ ذهنیات رویکردی است برآمده از تاریخ نگاری مکتب آنال و می توان آن را متأثر از رویکرد تاریخ فرهنگی ارزیابی کرد، اما در آن چارچوب ها محدود نشد و شاخ وبرگ فراوان یافت. امروزه تاریخ روحیات و تاریخ احساسات در حقیقت ثمرۀ تاریخ ذهنیات هستند و هرکدام به تدریج سازوکاری مستقل می یابند. محور اصلی تاریخ ذهنیات که توسط فور و بلوخ دو تن از بنیان گذاران مکتب آنال آغاز شد، بررسی تأثیر فرهنگ بر سایر وجوه زندگی است. مفروض اصلی مورخان این رهیافت تاریخ نگارانه این است که کلان طرح های فرهنگی در کار هستند که بیشترین توافق بر سر آن بین اعضای یک جامعه وجود دارد و افراد در مرزهای آن دست به کنش فرهنگی می زنند. منتقدان ضمن ستایش رویکرد فراگیر این تاریخ که اقشار مختلف جامعه را بی هیچ تمایزی در برمی گیرد، اجبار و تحمیل نهفته در این مفروض را آماج انتقادات خود قرار داده اند. البته بی تردید تاریخ ذهنیات با تمرکز بر نقش گاه ناپیدا و عمدتاً مغفول فرهنگ بر کنش های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، تصویری بدیع از گذشته در اختیار می دهد. این جستار با هدف آشناکردن مورخان ایرانی با رویکردهای نوین تاریخ نگاری، به شیوه ای توصیفی تحلیلی و با اتکا به منابع دست اول مورخان تاریخ ذهنیات و منابع معتبر مطالعاتی در پی به دست دادن تعاریفی از تاریخ ذهنیات، معرفی مورخان و آثار نامی این مکتب و نهایتاً طرح برخی نقدها به آن است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 21

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    259-283
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    25
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

مغول ها به عنوان یکی از امپراتوری های بزرگ تاریخ، نقش چشمگیری در تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خاورمیانه و آسیای صغیر ایفا کردند. این مقاله به بررسی و ارزیابی چگونگی تصویرسازی و تحلیل مغول ها در تاریخ نگاری عثمانی پرداخته است. در افسانه های مربوط به تأسیس امپراتوری عثمانی و آثار مورخان سلجوقیان آناتولی و عثمانی ها، مغول ها عمدتاً به عنوان دشمنان و ویرانگران معرفی شده اند. بااین حال، در تاریخ های جهانی و چند سلسله ای، حکمرانان مغول از شهرت خوبی برخوردار بودند و گاه به عنوان تجدیدکنندگان دین و حتی ادغام شده در شجره نامۀ عثمانی ها مورد تحسین قرار گرفته اند. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال است که چرا و چگونه نگرش مورخان عثمانی نسبت به مغول ها در طول زمان تغییر کرده است. پژوهش حاضر این فرضیه را مطرح می کند که این تغییر نگرش، ناشی از ترکیب عوامل مختلفی ازجمله مواجهه با صفویان و تأثیر تاریخ نگاری فارسی بوده و به عنوان ابزاری برای مشروعیت بخشیدن به سلسلۀ عثمانی مورد استفاده قرار گرفته است. این پژوهش با استفاده از روش تاریخی تحلیلی نگاشته شد و همچنین نویسندگان، به نقش تأثیرگذار تاریخ نگاری فارسی، به ویژه در زمینۀ سلجوقیان روم و ایلخانان مغول، در تحولات فکری و فرهنگی عثمانی ها پرداخته و تلاش دارند تا به طور جامع تر تأثیرات این تاریخ نگاری را در دوران عثمانی بررسی کنند. به ویژه تأثیر ادیبان و فرهیختگان ایرانی که الگوهای فکری خود را به تاریخ نگاری عثمانی تزریق کردند و نقش مهمی در شکل گیری این امپراتوری داشتند. نتیجۀ این بررسی نشان می دهد که تعامل عثمانی ها با میراث مغول و تاریخ نگاری فارسی، تأثیرهای مهمی بر مشروعیت و ساختار حکومت عثمانی داشته است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 25

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    33
  • شماره: 

    32
  • صفحات: 

    285-309
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    22
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

انسان شناسی دینی به منزلۀ رویکردی میان رشته ای، جایگاه انسان را در نسبت با آموزه های الهی بررسی می کند. این مفهوم در سنت امامیه، به ویژه از منظر انگارۀ «انسان کامل» و پیوند آن با نظام دینی، صورتی متمایز یافته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که بازتاب انسان شناسی دینی در دو متن شاخص امامیه یعنی الغارات تألیف ابراهیم بن محمد ثقفی کوفی (283 ق) و النقض نوشتۀ عبدالجلیل قزوینی رازی (560 ق) چگونه صورت بندی شده است. با وجود تفاوت در مشرب فکری این دو مؤلف ثقفی به عنوان محدث و قزوینی به عنوان متکلم هر دو تاریخ را به مثابۀ ابزاری برای بازنمایی سیمای انسان دینی و دفاع از هویت شیعی، در سه محور مشترک به کار گرفته اند: هویت سازی مبتنی بر عقل و اخلاق، بهره گیری از روایت های تاریخی، و تعامل با زمینه های اجتماعی. تأکید الغارات بر انسجام اخلاقی و گرایش النقض به تقریب مذهبی، از گذار گفتمان امامی به سوی نگرشی تعامل گرا حکایت دارد. در این چهارچوب، انسان کامل موجودی چندبُعدی است که از رهگذر عقل، اخلاق و شریعت، نقش اصلاح گرانه ای در جامعه ایفا می کند. مؤلفان باتکیه بر عقلانیت، دو مسیر مکمل را ترسیم کرده اند: مسیر درون دینی با تثبیت هویت شیعی و مسیر برون دینی با گرایش به دیالوگ چندفرهنگی. از منظر آنان، تاریخ نه صرفاً روایتی از رخدادها، بلکه ابزاری معرفتی برای تبیین ارزش های انسانی و نجات بخش تلقی می شود و در این میان، مفهوم «انسان کامل» به عنوان الگویی جامع از کمال انسانی در منظومۀ معرفتی امامیه جایگاهی محوری می یابد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 22

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button