سابقه و هدف: زخم معده مشکلات متعددی را با شیوع بالا در جوامع ایجاد کرده است. عوامل متعددی می تواند زمینه ساز این بیماری شوند که از آن جمله می توان ابتلا به هلیکوباکتر پیلوری، مصرف بی رویه داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، سیگار، سن و جنس را نام برد. باتوجه به شیوع بالای زخم معده ناشی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، این مطالعه به بررسی اثر عصاره های هیدروالکلی مرزه (Satureja hortensis) و اناریجه (Froriepia subpinnata) بر پیشگیری از زخم معده ناشی از ایندومتاسین در مدل های حیوانی پرداخت.
مواد وروش ها: در مطالعه تجربی حاضر، برگ گیاهان مرزه و اناریجه تهیه، سپس خشک و تحت عصاره گیری با اتانل 60 درصد قرار گرفت. میزان سمیت این دو گیاه به وسیله آرتمیا سالینا اندازه گیری شد. میزان فنول و فلاونوئید عصاره گیاهان بر اساس اسپکتروفتومتری سنجیده شد.
در مطالعه حیوانی از 48 موش Balb/c (6n=) استفاده شد. گروه ها شامل امپرازول mg/kg30 و سه غلظت 250، 500 و mg/kg1000 از مرزه و اناریجه به طور جداگانه و گروه کنترل منفی (نرمال سالین) بودند که داروها با گاواژ در موش ها تجویز شدند. پس از یک ساعت از درمان گروه ها، گاواژ ایندومتاسین برای ایجاد زخم معده در موش تجویز شد. چهار ساعت پس از تجویز ایندومتاسین، حیوانات بیهوش شده و معده مورد ارزیابی هیستوپاتولوژیک قرار گرفت.
یافته ها: یافته های هیستوپاتولوژیکی نشان داد که التهاب، خونریزی بافت معده واحتقان در گروه اناریجه و مرزه کاهش یافته است. هم چنین دوز mg/kg1000 در هر دو عصاره مؤثرتر ازسایر دوزهای مورد آزمایش بود.
استنتاج: عصاره های گیاهان اناریجه و مرزه می توانند اثر محافظتی بر زخم معده ناشی از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی داشته باشند. این اثر احتمالا به دلیل اثرات آنتی اکسیدانتی و ضد التهابی فنل ها و فلاونوئیدها در عصاره است که این میزان وابسته به دوز دریافتی نیز می باشد.