مجله علوم پزشکی فیض
سال:1385 | دوره:10 | شماره:1 (پی در پی 37) |تعداد مقالات:14

زخم های فشاری به علت فشار مستمر بر روی یک ناحیه بدن ایجاد می شوند. این زخم ها از مشکلات عمده بیماران دارای ضایعات نخاعی هستند. امروزه درمان های مختلفی با نتایج متفاوت برای درمان این زخم ها به کار می رود در این مطالعه ما بر آن شدیم که تاثیر لیزر کم توان را در درمان زخم های فشاری جانبازان نخاعی تهران بررسی نماییم.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع کار آزمایی بالینی تصادفی شده سه سوکور بر روی 16 نفر از جانبازان نخاعی تهران انجام شد. در این مطالعه به بررسی اثر لیزر کم توان از نوع دیود لیزر گالیوم – آلومینیوم - آرسناید و لیزر گالیوم – آلومینیوم - ایندیوم - فسفات با مارک Azor-2k ساخت کشور روسیه به شیوهContact, Continious Emission  با دوز 4-6 J/mc2به طور یک روز در میان و به مدت 3 هفته انجام شد. وسعت و مرحله زخم ها توسط یک فرد به شیوه Blind ارزیابی شد و توسط دوربین دیجیتال از زخم ها عکس برداری به عمل آمد. گروه مورد، تحت درمان با لیزر کم توان همراه با درمان روتین (شستشو و پانسمان مرطوب) قرار گرفتند ولی گروه شاهد فقط درمان روتین زخم را دریافت کردند. پس از 3 هفته بار دیگر کلیه زخم ها توسط فرد اول مورد ارزیابی وسعت و مرحله قرار گرفتند و مجددا عکس برداری شدند.نتایج: بررسی نشان داد که بیشترین محل زخم فشاری در دو گروه مورد مطالعه در ناحیه ایسیکال با (62.5 درصد) است. همچنین نتایج نشان داد درمان با لیزر کم توان به همراه درمان روتین (گروه مورد) نسبت به درمان روتین (گروه شاهد) تاثیر معنی داری در کاهش stage زخم و وسعت زخم دارد.نتیجه گیری: استفاده از لیزر کم توان به همراه درمان های روتین موثرتر از استفاده از درمان روتین به تنهایی است. پیشنهاد می گردد برای تعمیم این نتایج مطالعه دیگری روی تعداد بیشتری از بیماران با شرایط مشابه انجام شود.

سابقه و هدف: نکروز کبد به دنبال ترومای بلانت، تهدید کننده حیات فرد است. با توجه به ضرورت تعیین وسعت ضایعه نکروز کبد به منظور برداشت دقیق بافت آسیب دیده و کاهش عوارض ثانویه، در مطالعه حاضر، تاثیر ماده رنگی متیلن بلو در جداسازی مناطق نکروتیک و زنده کبد به دنبال تروما در خرگوش مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی 20 خرگوش سالم انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مساوی شاهد و مورد تقسیم شدند. با یک برش طولی در خط وسط، شکم خرگوش باز شد و کبد در میدان عمل قرار گرفت. در گروه مورد، بافت کبد با هموستات تروماتیزه و نکروز گردید. سپس از طریق ورید باب، یک کاتتر برانول آبی رنگ (شماره 22) داخل آن گذاشته شد. به 2/0 سی سی از محلول 2 درصد متیلن بلو، آب مقطر اضافه شد تا حجم آن به 2 سی سی برسد، آن گاه بر اساس وزن خرگوش توسط سرنگ و از طریق کاتتر برانول تزریق گردید. به محض تزریق محلول، زمان یادداشت شد. سپس زمان رنگ گرفتن و از بین رفتن رنگ نسج کبدی در هر دو گروه اندازه گیری گردید. ملاک تعیین اثر متیلن بلو در تعیین وسعت ضایعه نکروزان کبد، عدم رنگ پذیری بافت کبد بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به تفاوت زمان های رنگ پذیری و از بین رفتن رنگ در هر دو گروه با استفاده از آزمون ویلکاکسون و آنالیز رگرسیون خطی صورت گرفت. نتایج: میانگین زمان رنگین شدن کبد در گروه شاهد 4/1±7/17 ثانیه و میانگین زمان محو شدن آن 2/3±6/53 ثانیه بود. نسج کبدی نکروز شده در هیچ یک از خرگوش های گروه مورد رنگ نگرفت (p<0.05). رابطه خطی بین زمان رنگ پذیری و زمان از دست دادن رنگ در گروه شاهد وجود داشت p<0.012) و (r=0.51نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که متیلن بلو می تواند به هنگام عمل جراحی برای تشخیص وسعت ضایعات نکروزان کبد مورد استفاده قرار گیرد و عوارض ثانویه بعد از عمل را کاهش دهد.

سابقه و هدف: کارکنان بهداشتی، درمانی همواره در معرض خطر ابتلا به هپاتیت  Bمی باشند. این مطالعه با هدف تعیین سطح سرمی آنتـی بادی Anti HBs در پرسنل درمانی واکسینه شده علیه هپاتیت  Bو تاثیر فاکتورهای موثر بر آن انجام گرفت.مواد و روش ها: مطالعه به روش توصیفی روی 128 نفر از پرسنل درمانی بیمارستان شهید بهشتی کاشان که همگی به طور کامل علیه هپاتیت B واکسینه شده بودند، در سال 1381، انجام گرفت. از افراد نمونه خون گرفته و تیتر سرمی آنتی بادی Anti HBs به روش ELISA اندازهگیری شد.نتایج: افراد مورد مطالعه شامل 77 زن (1/60%) و 51 مرد (9/39%) بودند. تیتر سرمی آنتی بادی Anti HBs در73 مورد (57%) بالای (good responder) 100 IU/lit، در 33 مــــورد (25.8%) بیــن IU/lit (low respond) 10- 100 و در 22 مورد (2/17%) سطح آنتی بادی زیر (non respond) 10 IU/lit بود. 8/81 درصد افراد مونث و 3/84 درصد افراد مذکر responder و 2/18 درصد افراد مونث و 7/15 درصد افراد مذکرnon responder  بودند. بین جنس و سن و سطح سرمی Anti HBs  یعنی پاسخ به واکسن رابطه معنی دار آماری یافت نشد اما بین مدت زمان گذشته از آخرین دوز واکسن و سطح سرمی آنتی بادی رابطه معنی دار آماری وجود داشت. نتیجهگیری: آنتی بادی Anti HBs در اکثریت پرسنل واکسینه شده در سطح موثر وجود داشت و با گذشت زمان با کاهش سطح آنتی بادی همراه بود. به نظر می رسد بررسی تیتر Anti HBs، یک تا سه ماه بعد از اتمام واکسیناسیون اولیه جهت اطمینان از پاسخ دهی به واکسن، در پرسنل درمانی ضروری باشد.

سابقه و هدف: کنژکتیویت یا التهاب ملتحمه بعد از عیوب انکساری شایع ترین بیماری چشمی است که باکتری ها از علل شایع آن می باشند، لذا بدین منظور این مطالعه جهت تعیین فراوانی پاتوژن های ایجادکننده کنژکتیویت باکتریال و تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی آن ها در مرکز آموزشی، درمانی شهید مصطفی خمینی انجام پذیرفت.مواد و روش‏ ها: طی یک مطالعه توصیفی- مقطعی در بیماران مراجعه کننده به درمانگاه چشم فراوانی پاتوژن های کنژکتیویت باکتریال، علایم بیماری و میزان پاسخ به درمان در رده های سنی مختلف طی سال های 1379-1378 مورد بررسی قرار گرفت. از بین 4600 بیمار مراجعه کننده به درمانگاه چشم تعداد 150 نفر به کنژکتیویت مبتلا بودند که برای همه آن ها پرسشنامه های تکمیل شد و نتایج معاینه، کشت و آنتی بیوگرام ترشحات چشمی در فرم اطلاعاتی ثبت گردید.نتایج: فراوانی کنژکتیویت در نمونه مورد بررسی 2/3 درصد و کنژکتیویت باکتریال معادل 1/2 درصد می‏ باشد. محدوده سنی افراد مورد مطالعه از 3 روز تا 65 سال است. در 6/66 درصد افراد مبتلا به کنژکتیویت، کشت چشم مثبت گردید. فراوانی کنژکتیویت در هر دو جنس تقریبا یکسان می‏باشد. بیشترین میزان ابتلا به کنژکتیویت، در گروه سنی زیر یک سال می باشد. شایع ترین علامت بیماران مراجعهکننده پرخونی ملتحمه و اشک ریزش می ‏باشد ولی در بیماران با کشت مثبت اگزودا شایع ترین علامت است. پاتوژن های جدا شده شامل: استافیلوکوک اورئوس (38 درصد)، پنوموکوک (11 درصد)، پسودوموناس (10 درصد)، هموفیلوس آنفلوانزا (8 درصد)، انتروباکتر، کلبسیلا، E.coli، استافیلوکوک اپیدرمیس (هر کدام 7 درصد)، انتروکوک (4 درصد)، و موراکسلا (1 درصد) می باشند. میزان حساسیت پاتوژن های جدا شده نسبت به کلرآمفنیکل 80 درصد، جنتامایسین 76 درصد، اریترومایسین 71 درصد و تتراسیکلین 65 درصد می ‏باشد.نتیجه ‏گیری: با توجه به این که اتیولوژی کنژکتیویت باکتریال اغلب استاف، پنوموکوک و هموفیلوس است درمان تجربی با آنتی ‏بیوتیک های موضعی پوشاننده این سه پاتوژن موثر به نظر می ‏رسد و لزوم انجام کشت به جز در موارد کنژکتیویت شدید، راجعه یا اپیدمیک توصیه نمی شود.

سابقه و هدف: شایع ترین عامل ناتوانی بعد از سکته مغزی همی پارزی است. نقش تمرین های کانسنتریک در بهبود تنظیم آنتی سیپتوری پاسچر این بیماران با توجه به اختلاف نظرهای موجود در مورد اثرات این تمرین ها در ضایعات نورون حرکتی فوقانی مشخص نگردیده است. مطالعه به منظور تعیین اختلالات پاسخ های فیدفور وارد مکانیسم کنترل پاسچر و تاثیر تمرین های کانسنتریک عضلات اندام تحتانی مبتلا در درمان این اختلالات در بیماران همی پارزی آسایشگاه سالمندان کهریزک تهران در سال 1382 انجام شد.مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی 34 بیمار همی پارزی ثانویه به سکته مغزی مورد مطالعه قرار گرفتند. بیمارانی انتخاب شدند که حداقل 12 ماه از شروع سکته مغزی آن ها گذشته باشد. بیماران به صورت تصادفی در یکی از دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. قدرت (کیلوگرم) ایزومتریک هفت گروه عضلانی با دینامومتر اندازه گیری شد. پاسخ های فیدفور وارد با استفاده از آزمون رتبه ای FRT (Functional Reach Test) قبل و بعد از 12 جلسه درمان ارزیابی گردید. ارزیابی توسط دو آزمون گر که از دو گروه مطالعه اطلاعی نداشتند انجام گردید. گروه مورد علاوه بر تمرین های تعادلی و عملکردی، تمرین های تقویتی را دریافت کرد. به گروه کنترل فقط تمرین های تعادلی و عملکردی داده شد. از آزمون های t مستقل، t زوج، منویتنی و ویلکاکسون برای مقایسه نتایج قبل و بعد از درمان استفاده شد.نتایج: میانگین سنی بیماران گروه مورد 49.3±7.1 سال و گروه کنترل 55.52±3 سال بود. تنظیم آنتی سیپتوری پاسچر در وضعیت موازی پاها فقط در گروه مورد از 1.29±0.2 به 2.9±0.17 ارتقا یافت (p<0.0001). در همین وضعیت و در مقایسه نتایج بعد از درمان بین دو گروه، میانگین تنظیم آنتی سیپتوری پاسچر در گروه مورد 2.9±0.17 نسبت به کنترل 1.18±0.18 بیشتر بود (p<0.0001). نسبت بهبودی میانگین FRT در گروه مورد 1.59±0.21 نسبت به گروه کنترل 0.12±0.8 ارتقا یافت (p<0.0001). قدرت همه گروه های عضلانی با نتایج FRT در وضعیت تاندم (r=0.483-0.726) و موازی پاها (r=0.401-0.645) همبستگی داشت. نتیجه گیری: نتایج مطالعه از موثر بودن تمرین های تقویتی عضلات اندام تحتانی مبتلا در بهبود پاسخ های فیدفوروارد مکانیسم کنترل پاسچر برای تنظیم آنتی سیپتوری پاسچر در مرحله مزمن توانبخشی بعد از سکته مغزی حمایت می کنند. همچنین نتایج از اندازه گیری قدرت عضلات اندام تحتانی مبتلا برای ارزیابی کنترل آنتی سیپتوری پاسچر حمایت می کنند.

سابقه و هدف : با توجه به نقش سوسری ها در حمل و توزیع عوامل مختلف بیماریزا، فراوانی آن ها در محیط های درمانی و بیمارستانی و عدم اطلاع از نوع آلودگی انگلی و قارچی آن ها در منطقه و به منظور تعیین نوع سوسری و عوامل انگلی و قارچی آن، این تحقیق در بیمارستان های کاشان در سال 1381 انجام گرفت.مواد و روش ها: تحقیق به روش توصیفی و بر روی 158 سوسری صید شده از سه مرکز عمده درمانی کاشان انجام گرفت. نوع سوسری، آلودگی آن ها از نظر عوامل انگلی و قارچی، میزان آلودگی سطوح خارجی و داخلی و نوع انگل و قارچ جدا شده از آن ها تعیین گردید. شیوع آلودگی در سوسری ها تعیین و میزان واقعی آن در مراکز درمانی برآورد گردید.نتایج: از 158 سوسری مورد بررسی، 85 سوسری آمریکایی (8/53 درصد) و 73 سوسری آلمانی (2/46 درصد) بودند. 58 سوسری (7/36 درصد) آلودگی انگلی داشتند. شیوع انگل های روده ای انسان در سوسری های آمریکایی 5/21 درصد و در سوسری های آلمانی 2/15 درصد برآورد گردید. بلاستوسیستیس هومینیس با 3/32 درصد بیشترین و آسکاریس لومبریکوئیدس با 2/3 درصد کمترین شیوع را در بین انگل های مورد مطالعه داشتند. از 158 سوسری بیمارستانی مورد مطالعه 101 سوسری (9/63 درصد) آلودگی قارچی داشتند.  شیوع عوامل قارچی در سوسری های آمریکایی 1/41 درصد و در سوسری های آلمانی 8/22 درصد برآورد گردید. یافته های تحقیق نشان داد آسپرژیلوس با 3/27 درصد بیشترین و اپی کوکوم و کورولاریا با 8/0 درصد کمترین شیوع را در بین قارچ های مورد مطالعه داشتند. دو مورد کاندیدا آلبیکنس از سوسری های آمریکایی زایشگاه شبیه خوانی جدا گردید. سوسری های بیمارستان نقوی با 9/43 درصد آلودگی انگلی و 7/80 درصد آلودگی قارچی نسبت به سایر بیمارستان ها از آلودگی بیشتری برخوردار بودند.نتیجهگیری: آلودگی سوسری ها به عوامل انگلی و قارچی در بیمارستان های کاشان نگران کننده است. از این رو بررسی مداخلهای برای کاهش سوسری ها و آلودگی های انگلی و قارچی آن ها پیشنهاد می گردد.

سابقه و هدف: قرمزی چشم علامت اصلی التهاب چشم و یکی از شایع ترین شکایات بیماران سرپایی است که می تواند نشانه طیف وسیعی از بیماری های چشمی از کنژکتیویت خفیف تا عفونت ها و بیماری های تهدیدکننده بینایی و یا تروما باشد. اکثر بیماری های چشمی که با قرمزی چشم تظاهر مینمایند نسبتا خوشخیم هستند اما افتراق بین علت های جدی و پرخطر از موارد خود محدود شونده، مشکل است و گاهی عدم تشخیص و اشتباه در درمان می تواند منجر به عوارض جدی بینایی گردد. با توجه به اهمیت موضوع و تناقضات موجود در خصوص شیوع بیماری، این مطالعه به منظور تعیین شیوع و علل قرمزی چشم در مراجعین به کلینیک شهید رهنمون یزد در سال 1383 صورت گرفت. مواد و روش ها: تحقیق به روش Case Series روی 400 بیمار مبتلا به قرمزی چشم طی دو فصل تابستان و زمستان (در هر فصل 200 نفر) صورت گرفت. ملاک قرمزی چشم تغییر رنگ چشم و افزایش عروق ملتحمه یا اپیاسکلرا بود که با مشاهده و معاینه با اسلیت لامپ تعیین گردید. اطلاعات از طریق مصاحبه، معاینه کلینیکی و تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید و با استفاده از آزمون کای دو مورد قضاوت آماری قرار گرفت. نتایج: بیماران از نظر سنی در سه گروه کمتر از 15 سال (18%)، 39 -15 سال (5/51%) و بالای 40 سال (5/30%) قرار گرفتند. از نظر توزیع جنسی 59 درصد مبتلایان را مردان و 41 درصد را زنان تشکیل میدادند. شایع ترین علل قرمزی چشم به ترتیب کنژکتیویت (8/35%)، تروماتیک (22%) و تغییرات دژنراتیو ملتحمه (ناخنک و پینگاکولا) (15%) بودند. شایع ترین علت قرمزی چشم در هر دو جنس کنژکتیویت بود (p<0.01). شایع ترین علایم همراه با قرمزی چشم، سوزش چشم (3/91%)، اشک ریزش (8/85%) و خارش چشم (8/68%) بود (p<0.01). تفاوتی بین علل قرمزی چشم در رابطه با فصل مشاهده نشد.نتیجه گیری: قرمزی چشم در مردها شایع تر از زنان است ولی تفاوتی از نظر فصلی ندارد. شایع ترین علل قرمزی چشم به ترتیب کنژکتیویت، تروما و تغییرات دژنراتیو ملتحمه بود. آموزش صحیح جهت تشخیص علل پرخطر قرمزی چشم در آینده می تواند سبب کاهش عوارض جدی بینایی گردد.

سابقه و هدف: با توجه به شیوع بالای استئوآرتریت و اهمیت تقسیم بندی آن، این مطالعه به منظور ارزیابی ارتباط بین شدت علایم بالینی، میزان درد و فونکسیون مفصل با طبقه بندی رادیولوژیک در بیمارستان بقیه اله تهران طی سال های 1383 -1382 انجام شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی، 100 بیمار مبتلا به استئوآرتریت زانو که با کرایتریای تشخیصی بالینی استئوآرتریت ACR (انجمن روماتولوژی آمریکا) تشخیص داده شده بودند، در بیمارستان بقیه اله تهران طی سال های 1383– 1382 مورد بررسی قرار گرفتند. ارزیابی کلینیکی با استفاده از اندکس شدت درد و فونکسیون Lequesne’s برای استئوآرتریت زانو انجام شد. رادیوگرافی های زانو توسط استفاده از روش طبقه بندی Kellgren -Lawerence، با رادیوگرافی ایستاده رخ و نیمرخ، طبقه بندی گردیدند. نتایج با استفاده از آزمون کای دو، بررسی آماری شدند.نتایج: 84نفر از بیماران زن و 16 نفر مرد با متوسط سن 52سال بودند. نتایج طبقه بندی علایم بالینی عبارت بود از: خفیف 10درصد، متوسط 21درصد، شدید 58درصد، بسیار شدید 11درصد. نتایج طبقه بندی یافته های رادیولوژیک عبارت بود از: نرمال 12درصد، خفیف 25درصد، متوسط 47درصد، شدید 16درصد. ارتباطی بین طبقه بندی علایم بالینی و رادیولوژیک وجود نداشت. زنان با مردان تفاوت معنی داری از نظر علایم بالینی و طبقه بندی رادیولوژیک نداشتند. نتیجه گیری: در این مطالعه ارتباط معنی داری بین شدت علایم بالینی و درجه بندی رادیولوژیک مشاهده نشد. مطالعه وسیع تر با تعداد بیماران بیشتر و بررسی و اظهار نظر قطعی تر لازم است.

سابقه و هدف: عفونت های باکتریایی در ضایعات پوستی ناشی از لیشمانیوز جلدی موجب مشکلات مختلفی از قبیل عدم تشخیص و درمان به موقع ضایعات پوستی، هزینه های سنگین درمانی و افزایش طول مدت درمان می شود. بدین منظور این مطالعه جهت تعیین عفونت های باکتریایی و الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی آن ها در ضایعات ناشی از لیشمانیوز جلدی در مراجعه کنندگان به آزمایشگاه مرکزی کاشان در سال 1382 انجام پذیرفت.مواد و روش ها: این تحقیق به روش توصیفی بر روی 164 نفر مشکوک به لیشمانیوز جلدی انجام شد. از 117 نفر مبتلا به لیشمانیوز، سن، جنس، محل ضایعه، تعداد زخم و ماه نمونهگیری در فرم اطلاعاتی ثبت شد. سپس در شرایط استریل از ضایعات ایجاد شده نمونه گیری و در محیط های آگار خوندار، ائوزین متیلنبلو آگار، تایوگلی کولات تلقیح و طبق روش استاندارد تعیین هویت گردید و حساسیت باکتری های جدا شده با روش دیسک دیفیوژن انجام گردید. در پایان داده های اطلاعاتی با استفاده از آزمون های آماری توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: آلودگی باکتریایی در 32 نفر (5/19 درصد) وجود داشت. شایع ترین ارگانیسم جدا شده، استافیلوکوکوس اورئوس بود که بیشترین حساسیت را به سفتریاکسون و اریترومایسین و کمترین حساسیت را به جنتامایسین نشان داد. نتیجهگیری: شناخت آلودگی های ثانویه باکتریایی در ضایعات ناشی از لیشمانیوز جلدی برای جلوگیری از اختلال در درمان این ضایعات و درمان آنتی بیوتیکی مناسب، ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: واریکوسل یکی از مهم ترین عوامل خطر مرتبط با ناباروری مردانه شناخته می شود. تاثیر پیش رونده واریکوسل بر قدرت باروری مردان مبتلا مورد اختلاف است. یکی از راه های بررسی این موضوع می تواند مقایسه فراوانی واریکوسل در مردان با ناباروری اولیه و ثانویه باشد. هدف این مطالعه مقایسه فراوانی واریکوسل در مردان با ناباروری اولیه و ثانویه به منظور ارزیابی پیش رونده بودن تاثیر واریکوسل بر قدرت باروری می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی اطلاعات 2235 زوج نابارور با علت مردانه که به دو مرکز درمان ناباروری اصلی استان مازندران مراجعه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفت. غیرطبیعی بودن شاخص های اسپرمی بر اساس معیار سازمان بهداشت جهانی (WHO) ملاک تعیین ناباروری با علت مردانه بوده است. اطلاعات مرتبط با فعالیت باروری ثبت شد. معاینه واریکوسل توسط اورولوژیست هر مرکز و با روش معاینه فیزیکی انجام پذیرفت و در نهایت نتایج با استفاده از آزمون آماری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: فراوانی ناباروری اولیه و ثانویه در بیماران مورد بررسی به ترتیب 1/82 و 8/17 درصد بود. میانگین سن مردان در گروه با ناباروری اولیه و 2/30 سال و در گروه با ناباروری ثانویه 8/33 سال و در همسرانشان به ترتیب 26 و 1/29 سال بود که در گروه با ناباروری ثانویه هر دو مورد به طور معنی داری سن بیشتری داشت. (p<0.001) فراوانی واریکوسل در مجموع، 6/42 درصد و در مردان با ناباروری اولیه و ثانویه به ترتیب 4/42 و 5/43 درصد بود که اختلاف معنی داری را نشان نمیداد.نتیجه گیری: با توجه به عدم تفاوت فراوانی واریکوسل در مردان با ناباروری ثانویه که میانگین سنی بیشتری داشتند، در مقایسه با مردان مبتلا به ناباروری اولیه می توان گفت که ضایعه واریکوسل تاثیری پیش رونده بر قدرت باروری مردان بالغ ندارد.

سابقه و هدف: ADEM (Acute disseminating encephalomyelitis) یک بیماری اتوایمیون است که در آن به دنبال محرکی ناشناخته، واکنشی ایمونولوژیک در میلین فعال می شود و تشابه فراوانی با مالتیپل اسکلروزیس (MS) دارد. میزان بروز انسیدانس آن نامعلوم است. در کشورهای در حال توسعه در زمینه عفونت های تنفسی فوقانی آتیپیک رخ میدهد و سایر عوامل اتیولوژیک آن ناشناخته است. بزرگسالان جوانان و بچه ها بیشتر به آن مبتلا میشوند. علایم سیستمیک آن تب، بی حالی، سردرد و تهوع و استفراغ است که زودتر از علایم نورولوژیک ظاهر می شود اما علایم برجسته آن تسریع در ایجاد تظاهر اولیه عصبی شامل کما، همی پارزی، تشنج، فلج اعصاب کرانیال و ادامه تب می باشد، لذا یکی از علل کمای ناگهانی و غیر مترقبه در بزرگسالان جوان بیماری ADEM است. در برخورد اولیه با این بیماران ممکن است تشخیص نادیده گرفته شود. در این مقاله به معرفی یک مورد بیمار مبتلا به ADEM مراجعه کننده به بیمارستان سینا همدان در سال 84 پرداخته می شود.معرفی مورد: بیمار دختر مجرد 22 سالهای بود که با کمای بسیار ناگهانی و سریع و به دنبال آن صرع استاتوس به بیمارستان آورده شده بود. سابقه پزشکی و دارویی او منفی بود. در معاینه سیستمیک به جز تب مختصر، نکته دیگری نداشت. در معاینه نورولوژیک علایم درگیری راه کورتیکواسپاینال دوطرفه وجود داشت. بعد از باز نمودن راه هوایی و کنترل صرع استاتوس و درخواست آزمایش های معمول، CT اسکن و بررسی مایع مغزی نخاعی انجام شد که طبیعی بودند. با انجام MRI تصاویر هیپرسیگنال متعدد در کورتکس و ساب کورتیکال هر دو نیمکره دیده شد ولی ناحیه کورپوس کالوزوم سالم مانده بود. با تشخیص ADEM کورتیکوتراپی با دوز بالا به مدت 10 روز شروع شد که منجر به بهبودی بیمار گردید و جهت فیزیوتراپی ترخیص گردید.بحث: ضایعات ماده سفید مغز مسوول کمای نورولوژیک بیمار بود زیرا علل متابولیک، عفونی، توکسیک، تروما، ضایعات واسکولار (فقدان علایم لاترالیزه) و ضایعات فضاگیر، مادرزادی و تکاملی در این بیمار رد شد. وجود تب و تشنج و فقدان هوشیاری، فقدان الیگوکلونال باند در نمونه CSF، سالم ماندن کورپوس کالوزوم، عدم وجود ضایعه جدید در MRI بعد از حمله کلینیکی اول، کوتاه بودن دوره شروع علایم و شدت زیاد علایم اولیه، از بیماری های دمیلینیزان تشخیص ADEM (بر خلاف MS) را تایید می کند.نتیجهگیری: در هر بیمار بزرگسال جوان با کمای نورولوژیک سریع و ناگهانی که علل متابولیک و زمینه عفونی و توکسیک و تروما را نداشت و از نظر ضایعات فضاگیر و تکاملی مادرزادی مغز منفی بود باید به فکر بیماری التهابی دمیلینیزان باشیم چون عدم درمان به موقع منجر به فوت خواهد شد.