مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
سال:1379 | دوره:18 | شماره:3 |تعداد مقالات:11

1- آندوکاردیت قارچی در معتادین وریدی و در آنهایی که دریچه مصنوعی دارند پیدا میشود.2- آندوکاردیت عفونی در معتادین وریدی و در آنهایی که دریچه مصنوعی دارند چهره خاصی دارد.3- امروزه 15 درصد آندوکاردیت های عفونی در زمینه یادگار دریچه ای تب روماتیسمی پیدا می شود در حالیکه پرولاپس دریچه دو- لتی در 10 تا 50 درصد موارد زمینه ساز آندکاردیت هستند، در 2/1 تا 4/1 بیماران مبتلا به آندوکاردیت زمینه مساعد قبلی در دریچه وجود ندارد. در بین این افراد تعدادی معتاد وریدی وجود دارند و بقیه به احتمال زیاد ضایعات خفیف تحلیل برنده دارند که تشخیص داده نمی شود.

خاتمه حاملگی با عمل جراحی که اصطلاحا سزارین نامیده می شود از اعمال جراحی بسیار شایع در سالهای اخیر بوده است. این عمل برای نجات جان مادر و نوزاد در زمان مخاطرات احتمالی نقش حیاتی دارد. در این مقاله به بررسی شیوع سزارین در مراکز بهداشتی درمانی تحت پوشش دانشگاهها در تمامی استانهای کشور که حدود 51 درصد کل زایمانها در آن صورت گرفته است پرداخته ایم و استانها را از نظر میزان فراوانی سزارین انجام شده به سه گروه، اول با سزارین کمتر از 13 درصد، گروه دوم با سزارین بین 14-20 درصد و گروه سوم با سزارین بیش از 20 درصد، تقسیم نمودیم.در مرحله دیگر فراوانی عمل سزارین را در کل سزارین های انجام شده در مراکز مورد مطالعه محاسبه نمودیم و به آمار با شیوع 22 درصدی عمل سزارین در این مراکز پی برده ایم، سپس به مقایسه آن با کشورهای پیشرفته غربی پرداخته ایم. و علل احتمالی بالا بودن تصمیم به سزارین در مراکز دانشگاهی را بیان نموده ایم.

ارزیابی حجم مایع آمینوتیک یکی از راههای اصلی بررسی سلامت جنین بوده و اندازه گیری ضریب مایع آمنیوتیک به روش چهار قسمتی بهترین روش نیمه کمی تعیین حجم مایع است. این تحقیق به منظور تعیین ضریب مایع آمنیوتیک و درجه بندی تکاملی جفت در بانوان باردار ایرانی و بررسی میزان تغییرات احتمالی و مقایسه آن با مطالعه مشابه خارجی در بیمارستان آرش وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران طی سالهای 1377-1376 انجام شد.در این مطالعه به روش توصیفی و به صورت آینده نگر در 200 خانم باردار ضریب مایع آمنیوتیک به روش چهار قسمتی و با استفاده از سونوگرافی به صورت هفتگی از هفته 35 تا هنگام زایمان تعیین گردید و همزمان درجه بندی تکاملی جفت نیز مشخص شد. تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمونهای مجذور کای (χ2) و t صورت گرفت.میانگین ضریب مایع آمنیوتیک 16.08±3.84 تعیین شد و منحنی حاصل از تغییرات از هفته 35 تا موقع زایمان سیر نزولی داشت. در هفته 35 اکثر جفتها درجه I و در هفته 40 اکثریت درجه III بودند. استفاده از آزمون مجذور کای نشان داد که اختلاف توزیع مایع آمنیوتیک بین درجه بندی های مختلف تکاملی جفت وجود داشته و این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار است (P<10-7). مقایسه میانگین ضریب مایع با مطالعه مشابه کاربرد آزمون t اختلاف معنی داری را نشان داد (P<0.05).تحقیق ما نیز کاهش تدریجی مایع در هفته های آخر حاملگی را نشان داد ولی میانگین ضریب مایع در این بررسی بالاتر بود که انجام تحقیقات بیشتر در مناطق مختلف کشور را جهت نتیجه گیری بهتر پیشنهاد می کند.

نوروآندوسکوپی در جراحی اعصاب به منظور تشخیص و درمان کاربرد دارد. از موارد کاربرد تشخیصی آن و نتریکولوسکوپی، سیسترنوسکوپی و بیوپسی از ضایعات پاتولوژیک داخلی بطنی است و از موارد درمانی آن و نترویکولوستومی بطن سوم جهت درمان هیدروسفالی می باشد. درمان معمول هیدروسفالی گذاشتن شانت V.P است. در روش استفاده از نوروآندوسکوپ بین بطن سوم و سیسترن بین پایک های مغزی ارتباط ایجاد می شود و با این کار نیازی به گذاشتن شانت که دارای عوارض بسیاری می باشد نخواهد بود.در این مطالعه 10بیمار مبتلا به هیدروسفالی انسدادی با بطن های طرفی و سوم گشاد و بطن چهارم کوچک یا طبیعی تحت درمان با نوروآندوسکوپ قرار گرفتند. افراد مورد مطالعه در گروه سنی 1 تا 18 سال بوده و علایم افزایش فشار داخل جمجمه را داشتند. مدت پیگیری بیماران بین 6 ماه تا یکسال و تنها عوارض اختلال بینایی گذرا در یک مورد و هیدروسفالی خارجی در یک مورد دیگر بوده است. نتایج بدست آمده در 6 مورد عالی، 2 مورد خوب و 2 مورد موفقیت نسبی بوده است. نتیجه گیری کلی این است که نوروآندوسکوپی جایگزین مناسبی برای بسیاری از روشهای تشخیصی و درمانی در جراحی اعصاب باشد.

طی 5 سال (1378-1373) 89 بیمار مبتلا به تنگی تراشه یا قسمت ساب گلوت حنجره ناشی از لوله های داخل تراشه در بخشهای گروه جراحی توراکس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تحت درمان قرار گرفتند.بیماران شامل 27 نفر زن و 62 نفر مرد بودند. میانگین سنی 27.25 سال و سن بیماران از 3 تا 83 سال متغیر بود. علت اصلی نیاز به لوله گذاری در 56 بیمار تصادفات مختلف بود که منجر به صدمه مغزی و بیهوش شدن بیماران برای مدتی شده بود در 9 بیمار علت لوله گذاری استفاده از سموم مختلف به قصد خودکشی بود و در 24 بیمار علل مختلف نظیر تروما به قفسه سینه و شکم، جراحی قلب، سقوط از بلندی، میاستنی گراو، سندرم گیلن باره و اغمای دیابتیک وجود داشت. محل تنگی در 16 بیمار ناحیه ساب گلوت و تراشه و در 73 بیمار فقط در تراشه بود. علت مستقیم ایجاد تنگی در 69 بیمار کاف لوله تراشه، در 12 بیمار نوک لوله تراشه یا لوله تراکیاستومی، در 5 بیمار استومای تراکیاستومی و در 3 بیمار مخلوطی از اینها بود. 70 بیمار با رزکسیون و آناستوموز تراشه یا ناحیه ساب گلوت درمان شدند در این بیمار 73 عمل جراحی رزکسیون آناستوموز انجام شد. 19 بیمار دیگر با روشهای غیر جراحی نظیر لیزر، اتساع، برداشتن نسج گرانولاسیون با برونکوسکوپی، گذاشتن لوله T یا گذاشتن لوله تراکیاستومی بطور موقت یا دایم درمان شدند.به دنبال درمان 70 بیمار توسط عمل رزکسیون مشخص گردید که نتیجه نهایی در 52 نفر عالی (74.2%)، در 9 نفر خوب (12.8%) و در 6 نفر قابل قبول (8.5 درصد) بود. در 3 مورد عمل جراحی منجر به مرگ (4.2%) شد. در سه بیمار نیز که بعد از اولین عمل رزکسیون آناستوموز، دوباره دچار تنگی شده بود تحت عمل مجدد قرار گرفتند. در 19 بیماری که در درمان های غیر از رزکسیون و آناستوموز شدند نتایج بدست آمده در 9 نفر عالی (47.3%) و در 9 نفر قابل قبول (47.3%) بود و در یک مورد هم منجر به مرگ (5.2%) گردید. میانگین طول پیگیری بیماران 9.87 ماه (صفر تا 60 ماه) و در همه بیماران این پیگیری کامل بوده است.عمل جراحی رزکسیون و آناستوموز روش مناسب درمانی برای بیماران مبتلا به تنگی های تراشه و ساب گلوت به علت لوله گذاری است. در عده کمی از بیماران روشهای غیر از جراحی نظیر لیزر و اتساع نتیجه بخش است.

بررسی تمایز گلومرولهای کلیه و شناسایی این مراحل تکاملی می تواند بسیاری از مسایل مربوط به بیماریهای کلیوی را حل نماید. در این مطالعه جهت بررسی تمایز گلومرولهای کلیه در حیوان آزمایشگاهی موش رت از نژاد SD، 25 نوزاد 1، 3، 6، 9 و 12 روزه مورد بررسی کیفی بافت شناسی قرار گرفتند. تمام حیوانها با کلروفرم بیهوش گردیدند، کلیه چپ حیوان برداشته شده و در فرمالین سالین 10 درصد ثابت شدند و به روش معمول بافت شناسی آماده سازی شدند و مقاطع بافتی با ضخامت 5 میکرون از آنها تهیه گردید. این مقاطع با روشهای هماتوکسیلین – ائوزین، پریودیک اسیدرآژین شیف و نیترات نقره کلوییدی رنگ آمیزی شده و با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعات حاصل نشان داد که گلومرولهای کلیوی 4 مرحله تکاملی وزیکول کلیوی، جسم S شکل، حلقه مویرگی در حال تکامل و بلوغ را پشت سر می گذارند تا به گلومرولهای تکامل یافته تبدیل شوند. طی مراحل تکاملی بر تعداد مویرگهای گلومرولی و قطر گلومرولها یافته افزوده می شود و فضای مشخصی بین سلولهای اپی تلیوم احشایی و جداری ایجاد می گردد. لایه پایه گلومرولی در مرحله سوم مشاهده گردید. گلومرولهای ناحیه ژوکستامدولاری (مجاور مدولا) سریعتر از گلومرولهای ناحیه قشری و بینابینی تکامل می یابند. به هر حال در روز دوازدهم بعد از تولد تمامی گلومرولها از نوع بالغ می باشند.

تشخیص آزمایشگاهی دیسانتری آمیبی و افتراق آن از سایر عوامل ایجاد کننده دیسانتری، یکی از مشکلات بخش انگل شناسی در آزمایشگاههای تشخیص طبی می باشد. تشخیص صحیح عامل بیماری به دقت و مهارت کارکنان آزمایشگاه، انتخاب تکنیک مناسب و آزمایش به موقع نمونه مدفوع بستگی دارد. مطابق این بررسی در طی نیمه دوم سال 1377 ضمن حضور در 7 آزمایشگاه دولتی و بخش خصوصی در مناطق مختلف تهران و کرج جمعا 53 مورد دیسانتری آمیبی و 18 مورد دیسانتری غیرآمیبی گزارش شده توسط بخش انگل شناسی آزمایشگاه، همزمان به سه روش بررسی گسترش مستقیم مدفوع، کشت نمونه در محیط سرم منعقده اسب و رنگ آمیزی تری کروم برای موارد مشکوک، مورد بررسی مجدد قرار گرفت. از 53 مورد دیسانتری آمیبی گزارش شده 12 مورد (22.6%) مثبت واقعی و 41 مورد (77.4%) مثبت کاذب تشخیص داده شد. تمامی 18 مورد دیسانتری غیرآمیبی از نظر وجود آنتامباهیستولیتیکا منفی واقعی بودند و منفی کاذب مشاهده نشد.مهمترین عوامل در تشخیص مثبت کاذب اشتباه شدن آنتامباهیستولیتیکا با سلولهای ماکروفاژ و پلی مرفونکلئورها و در درجه دوم اشتباه شدن با ترفوزوئیت آنتامباکلی، اندولیماکس نانا، بلاستوسیستیس و دی آنتامبافراژیلیس بود.

مقاومت به انسولین، اختلال تحمل گلوکز و دیابت شیرین ثانوی به آکرومگالی به طور معمول پس از درمان بیماری زمینه ای بهبود می یابد. در موارد نادری، علیرغم طبیعی بودن قندخون هنگامی که آکرومگالی فعال وجود دارد، پس از جراحی هیپوفیزکتومی بیماران دچار دیابت ملیتوس می شوند؛ به گونه ای که جهت کنترل دیابت نیاز به انسولین پیدا می کنند در این مقاله پنج مورد از این بیماران که طی سالهای 1364 تا 1375 در بیمارستان امام خمینی (ره) و دکتر شریعتی تهران تحت جراحی هیپوفیزکتومی قرار گرفته اند معرفی می شوند. با توجه به پدیده فوق به نظر می رسد بعد از عمل هیپوفیزکتومی، ارزیابی مکرر قندخون بیماران حتی اگر قبل از عمل جراحی دارای قندخون طبیعی بوده اند، لازم باشد.

طی چند دهه گذشته، پیش آگهی کودکان مبتلا به سرطان بهتر شده است. لذا ضروری است که فوریتهای انکولوژی را تشخیص داد و درمان نمود. نارسایی تنفسی یا گردش خون ممکن است در اثر فشار راه هوایی یا وریداجوف فوقانی ایجاد گردد. فشار اپی دورال طناب نخای توسط تومور ممکن است منجر به پاراپلژی غیر قابل برگشت یا بی اختیاری ادراری گردد (اگر سریعا مداخله نشود).افزایش فشار داخل جمجمه یک تظاهر تهدید کننده حیات توسط تومور مغزی است. در ارتشاح بدخیم مغز استخوان، نارسایی مغز استخوان با کم خونی و ترومبوسیتوپنی دیده می شود. اگر هیپرلوکوسیتوز سریعا درمان نشود باعث بروز حوادث ترومبوتیک خواهد شد. در زمان تشخیص بسیاری از سرطانهای کودکان، اختلالات انعقادی مشاهده می گردد. اختلالات متابولیک خطرناک در کودکان مبتلا به لوکوز یا لنفوم دیده می شود. گر چه هیپرکلسمی نادرست ولی تصحیح آن مشکل می باشد.توجه سریع به این فوریتها و درمان صحیح آنها، می تواند باعث نجات جان کودکان مبتلا به سرطان گردد.

این روزها که بحث «بهداشت گرایی» و سعی در جایگزینی آن با «درمان گرایی» و القا بینش جامعه نگر در محافل دانشگاهی و نهادهای سیاستگذاری، مطرح است. این سوال در ذهن بسیاری از دانشگاهیان، نقش بسته که آیا ابن سینا با آنهمه ژرفنگری و تسلط بر علم پزشکی، فلسفه، منطق و... و برخورداری که از هوش و ذکاوت خارق العاده، اصولا فرد بهداشت گرایا درمان گرایی بوده است؟ به همین دلیل به سراغ «کتاب قانون در طب» رفتیم و با توجه به گستردگی مطالب و به منظور افزایش دقت و سرعت پژوهش، تمامی مطالب کتاب مزبور را که بالغ بر یکصد و شصت هزار سطر با عرض 70 کارکتر، بود به حافظه رایانه سپردیم و پس از برنامه نویسی مناسب به جستجوی واژه های مورد نظر، پرداختیم و دریافتیم که مطالب مستندی در زمینه تعریف سلامت و بیماری، رعایت بهداشت،: بهداشت محیط (آب، هوا، غذا، مسکن ...) اهمیت بهداشتی، ورزش، بهداشت مادر و کودک، بهداشت سالمندان و... بطور مبسوط در این کتاب وجود دارد. که بسیاری از موارد فوق علیرغم گذشت بیش از یکهزار سال هنوز پویا و قابل استناد می باشند و «بهداشت گرایی» ابن سینا را حکایت می کنند. تا جاییکه می توان این مطالب را به عنوان یکی از فصول «کتاب جامع رشته بهداشت عمومی» در نظر گرفت و تحت عنوان فوق، به تدریس آن پرداخت.